Αντιπρωτοζωικά φάρμακα. Γενικά… Πρωτοζωικές λοιμώξεις: ελονοσία, η αμοιβάδωση, η λεϊσμανίαση, η τρυπανοσωμίαση, η τριχομονάδωση και η λαμβλίαση Είναι.

Παρουσίαση με θέμα: "Αντιπρωτοζωικά φάρμακα. Γενικά… Πρωτοζωικές λοιμώξεις: ελονοσία, η αμοιβάδωση, η λεϊσμανίαση, η τρυπανοσωμίαση, η τριχομονάδωση και η λαμβλίαση Είναι."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Αντιπρωτοζωικά φάρμακα

2 Γενικά… Πρωτοζωικές λοιμώξεις: ελονοσία, η αμοιβάδωση, η λεϊσμανίαση, η τρυπανοσωμίαση, η τριχομονάδωση και η λαμβλίαση Είναι συνήθεις σε ανθρώπους που ζουν σε υπό ανάπτυξη τροπικές και υποτροπικές χώρες, αλλά με την αύξηση ταξιδιών ανα τον κόσμο επεκτείνονται και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές Είναι ευκαρυωτικοί οι μονοκύτταροι πρωτοζωικοί μικροοργανισμοί έχουν μεταβολικές λειτουργίες που μοιάζουν με αυτές του ανθρώπου Οι ασθένειες αυτές να θεραπεύονται δυσκολότερα από τις βακτηριακές λοιμώξεις και πολλά αντιπρωτοζωικά φάρμακα έχουν σοβαρή τοξική δράση στον ασθενή

3 ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΜΟΙΒΑΔΩΣΗΣ ( ή αμοιβαδικής δυσεντερίας) Είναι μια οξεία ή χρόνια λοίμωξη της εντερικής οδού, που προκαλείται από την Entamoeba histolytica Οι ασθενείς παρουσιάζουν διάφορες βαθμίδες ασθένειας (από απουσία συμπτωμάτων μέχρι ήπια διάρροια και κεραυνοβόλο δυσεντερία) Η διάγνωση τίθεται με την απομόνωση της Ε. histolytica σε πρόσφατα κόπρανα Η Ε. histolytica μπορεί να προκαλέσει μελλοντικές λοιμώξεις στο φορέα και να αποτελέσει δυνητικά, πηγή μόλυνσης για άλλους ανθρώπους και για αυτό η θεραπεία είναι απαραίτητη ακόμα και στους ασυμπτωματικούς ασθενείς

4 Βιολογικός κύκλος της Ε. Histolytica Η Ε. Histolytica υπάρχει σε δύο μορφές: 1.κύστεις : εισέρχονται στον οργανισμό με την πρόσληψη νερού ή τροφών μολυσμένων από κόπρανα και φθάνουν στο έντερο, όπου απελευθερώνουν τους τροφοζωίτες 2.τροφοζωίτες που πολλαπλασιάζονται και είτε διεισδύουν και δημιουργούν εξελκώσεις στο βλεννογόνο του παχέος εντέρου είτε απλώς διατρέφονται με εντερικά βακτήρια Οι τροφοζωίτες που βρίσκονται μέσα στο έντερο μετακινούνται αργά προς το ορθό, όπου επανέρχονται στη μορφή της κύστης και αποβάλλονται με τα κόπρανα Η ύπαρξη μεγάλου αριθμού τροφοζωιτών μέσα στο τοίχωμα του παχέως εντέρου μπορεί να οδηγήσει σε συστηματική λοίμωξη

5

6 Ταξινόμηση των αμοιβαδοκτόνων φαρμάκων Μικτά: Μετρονιδαζόλη Μικτά: Μετρονιδαζόλη Εντερικού αυλού: - Iνωδοκινόλη -Φρουροϊκή -Διλοξανίδη -Παραμομυκίνη Εντερικού αυλού: - Iνωδοκινόλη -Φρουροϊκή -Διλοξανίδη -Παραμομυκίνη Συστηματικά: - Χλωροκίνη -Εμετίνη -Δεϋδροεμετίνη Συστηματικά: - Χλωροκίνη -Εμετίνη -Δεϋδροεμετίνη

7 Mικτά αμοιβαδοκτόνα: Μετρονιδαζόλη Τρόπος δράσης: γίνεται δέκτης ηλεκτρονίων και σχηματίζει ανηγμένες κυτταροτοξικές ενώσεις που συνδέονται με τις πρωτείνες και το DNA και προκαλούν θάνατο τον κυττάρων Θεραπευτική χρήση: αντιμετώπιση λοιμώξεων από E. histolytica, λοιμώξεων που προκαλούνται από αναερόβιους κόκκους και αναερόβιους gram αρνητικούς βακίλους, θεραπεία ψευδομεμβρανώδους κολίτιδας και εγκεφαλικών αποστημάτων Αντοχή: δεν αποτελεί θεραπευτικό πρόβλημα, μολονότι έχουν αναφερθεί στελέχη τριχομονάδων ανθεκτικά στη μετρονιδαζόλη Φαρμακοκινητική - Χορηγείται από το στόμα (σε συνδυασμό με αμοιβαδοκτόνο του αυλού), απορροφάται πλήρως και ταχέως και κατανέμεται επαρκώς σε όλους του ιστούς και τα υγρά του σώματος (κολπικά υγρά, σπέρμα,, σάλιο, γάλα, εγκεφαλονωτιαίο μυελό) - Ο μεταβολισμός εξαρτάται από την ηπατική οξείδωση της πλαγίας αλύσου της μετρονιδαζόλης από μία οξειδάσημικτής λειτουργίας, που ακολουθείται από γλυκουρονίωση Κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες: ναυτία, εμετός, αίσθημα δυσφορίας στο επιγάστριο και κοιλιακές κράμπες, αίσθημα δυσάρεστης μεταλλικής γεύσης

8 Αμοιβαδοκτόνα του εντερικού αυλού Ιωδοκινόλη Αμοιβαδοκτόνος ενάντια στην E. histolytica, τους τροφοζωίτες και τις κυστικές μορφές Ανεπιθύμητες ενέργειες: εξάνθημα, διάρροια, δοσοεξαρτώμενη περιφερική νευροπάθεια Φουροϊκή διλοξανίδη Είναι χρήσιμη για τη θεραπεία των ασυμπτωματικών ατόμων που αποβάλλουν κύστεις και στην θεραπεία της εντερικής αμοιβάδωσης Χορηγείται από το στόμα υδρολύεται στον εντερικό βλεννογόνο, απορροφάται κατά 90% περίπου και το υπόλοιπο αποτελεί το δραστικό αμοιβαδοκτόνο Ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες (μετεωρισμός, ξηρότητα στόματος, κνησμός και κνίδωση) Αντενδείκνυται σε εγκύους και παιδιά κάτω των 2 ετών Παρομομυκίνη Αποτελεσματική μόνο στην αντιμετώπιση μορφών της Ε. histolytica και των πλατυελμίνθων, επειδή δεν απορροφάται σημαντικά από τη γαστρεντερική οδό Είναι ένα εναλλακτικό φάρμακο για την κρυπτοσποριδίωση Η άμεση αμοιβαδοκτόνος δράση της, μπορεί να οφείλεται στη δράση που έχει στη μεμβράνη του κυττάρου, όπου προκαλεί διαρροές Κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες: αίσθημα γαστρεντερικής δυσφορίας, διάρροια

9 Συστηματικά αμοιβαδοκτόνα Χλωροκίνη Xρησιμοποιείται σε συνδυασμό με την μετρονιδαζόλη και την φρουροική διλοξανίδη για την θεραπεία και την πρόληψη του αμοιβαδικούηπατικού αποστήματος και την ελονοσία Εμετίνη και Δεϋδροεμετίνη Είναι εναλλακτικά φάρμακα ενδομυϊκής χορήγησης για τη θεραπεία της αμοιβάδωσης και απαιτούν συχνή κλινική παρακολούθηση Δρουν αναστέλλοντας την πρωτεϊνική σύνθεση παρεμποδίζοντας την επιμήκυνση της αλυσίδας Εχουν περιορισμένη χρήση λόγω της τοξικοτητας τους(η δεϋδροεμετίνη είναι πιθανώς λιγότερο τοξική από την εμετίνη) Ανεπιθύμητες ενέργειες: πόνος στη θέση της ένεσης, παροδική ναυτία, καρδιοτοξικότητα (π.χ. αρρυθμίες, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια), νευρομυϊκή αδυναμία, ζάλη και εξανθήματα

10 ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΟΝΟΣΙΑΣ Είναι μία οξεία λοιμώδης νόσος που προκαλείται από 4 είδη του πρωτοζώου Plasmodium και μεταδίδεται στον άνθρωπο με το τσίμπημα του θηλυκού ανωφελούς κώνωπος που ενδημεί σε υγρές ελώδεις περιοχές Plasmodium falciparum είναι το πιο επικίνδυνο είδος και προκαλεί οξεία, ταχέως εξελισσόμενη ασθένεια που χαρακτηρίζεται από επίμονο υψηλό πυρετό, ορθοστατική υπόταση και μαζική ερυθροκυττάρωση (οίδημα και ερυθρωπή χροιά των άκρων) Ρ. vivax (ηπιότερη μορφή της νόσου) Ε. malariae (ανευρίσκεται σε πολλές τροπικές περιοχές) Ρ. ovale συναντάται σπάνια

11

12 ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΕΛΟΝΟΣΙΑΣ Ιστικό σχιστοζωιτοκτόνο: - Πριμακτίνη Ιστικό σχιστοζωιτοκτόνο: - Πριμακτίνη Σχιστοζωιδιοκτόνα αίματος: -Χλωροκίνη -Μεφλοκίνη -Κινίνη & κινιδίνη -Αρτεμισίνη Σχιστοζωιδιοκτόνα αίματος: -Χλωροκίνη -Μεφλοκίνη -Κινίνη & κινιδίνη -Αρτεμισίνη Σχιστοζωιδιοκτόνo αίματος & σποροδιοκτόνο: - Πυριμεθαμίνη Σχιστοζωιδιοκτόνo αίματος & σποροδιοκτόνο: - Πυριμεθαμίνη

13 Ιστικό σχιστοζωιδιοκτόνο: Πριμακίνη Μηχανισμός δράσης: δεν είναι πλήρως κατανοητός (πιθανή δράση οξειδωτικών μέσων) Θεραπευτική χρήση: εκριζώνει τις πρωτογενείς και δευτερογενείς εξωερυθροκυτταρικές μορφές της υποτροπιάζουσας ελονοσίας Φαρμακοκινητική: απορροφάται καλά από το στόμα, δε συγκεντρώνεται στους ιστούς, οξειδώνεται ταχέως σε πολλές ενώσεις και οι μεταβολιτές εμφανίζονται στα ούρα Ανεπιθύμητες ενέργειες: φαρμακευτική αιμολυτική αναιμία σε ασθενείς με γενετικά χαμηλά επίπεδα της G6PD Τοξικές εκδηλώσεις που πιθανόν να εμφανιστούν με μεγάλες δόσεις: αίσθημα δυσφορίας στην κοιλιακή χώρα ( μετά από συνδυασμό με χλωροκίνη) και σπανια περιστασιακή μεθαιμοσφαιριναιμία, κοκκιοκυτταροπενία και ακοκκιοκυττάρωση

14 Σχιστοζωιδιοκτόνο αίματος: Χλωροκίνη Φάρμακο εκλογής στη θεραπεία της ερυθροκυτταρικής ελονοσίας από P. falciparum, (θεραπεία εντός 4 ημερών φαρμακευτικής αγωγής) εκτός από τις περιπτώσεις των ανθεκτικών στελεχών Τρόπος δράσης: η χλωροκίνη φονεύει το μικροοργανισμό μετά τη συσσώρευσή της μέσα στον οργανισμό, απελευθερώνοντας μεγάλες ποσότητες αίμης που είναι τοξικές για το παράσιτο, και εμποδίζοντας τον πολυμερισμό της προς αιμοζωίνη που είναι μη τοξική για το παράσιτο με αποτέλεσμα τη λύση του παρασίτου Η αντοχή των πλασμωδίων αποτελεί σοβαρό ιατρικό πρόβλημα σε όλη την Ασία και σε ορισμένες περιοχές της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής

15 Σχιστοζωιδιοκτόνο αίματος: Χλωροκίνη Φαρμακοκινητική - Απορροφάται γρήγορα και πλήρως όταν χορηγείται από το στόμα και έχει μεγάλο όγκο κατανομής( ερυθροκύτταρα, ήπαρ, σπλήνα, νεφρούς, πνεύμονες,ιστούς που περιέχουν μελανίνη, λευκά αιμοσφαίρια, ΚΝΣ, πλακούντα) - Απαλκυλιώνεται από τις ηπατικές οξειδάσες μικτής λειτουργίας, αλλά ορισμένα μεταβολικά προϊόντα διατηρούν την ανθελονοσιακή δραστικότητα και αποβάλλονται κυρίως στα ούρα Ανεπιθύμητες ενέργειες: Σε μικρές δόσεις που χρησιμοποιούνται για τη χημειοκαταστολή της ελονοσίας είναι ελάχιστες Σε υψηλές δόσεις εμφανίζονται τοξικές ενέργειες: γαστρεντερικές διαταραχές, κνησμός, κεφαλαλγία, διαταραχές της όρασης και χρωματισμός της κόιτης των νυχιών σε μακροχρόνια θεραπεία

16 Σχιστοζωιδιοκτόνο του αίματος: Μεφλοκίνη Είναι πολλά υποσχόμενη για την αποτελεσματική μονοθεραπεία και καταστολή πολυανθεκτικών μορφών του P. Falciparum Απορροφάται καλά όταν χορηγείται από το στόμα και συγκεντρώνεται στο ήπαρ, στους πνεύμονες και σε άλλους ιστούς Υφίσταται εκτεταμένο μεταβολισμό και απεκκρίνονται στα κόπρανα Οι ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο και ζάλη έως αποπροσανατολισμό, ψευδαισθήσεις και κατάθλιψη.

17 Σχιστοζωιδιοκτόνα του αίματος: Κινίνη & κινιδίνη Μηχανισμός δράσης: παρεμβαίνουν στον πολυμερισμό της αίμης προκαλώντας το θάνατο της ερυθροκυτταρικής μορφής του πλασμωδιακού παρασίτου Χρησιμοποιούνται για βαριές κλινικές καταστάσεις και για τα στελέχη ελονοσίας που είναι ανθεκτικά στα άλλα φάρμακα Φαρμακοκινητική: χορηγείται από το στόμα, κατανέμεται καλά σε όλο το σώμα και μπορεί να φθάσει στο έμβρυο διαμέσου του πλακούντα, ενώ η αλκαλοποίηση των ούρων μειώνει την απέκκρισή της Ανεπιθύμητες ενέργειες: Κινχονισμός (ένα σύνδρομο που προκαλεί ναυτία, εμετό, εμβοές και ίλιγγο) ο οποίος είναι αναστρέψιμος και δεν αποτελεί λόγο διακοπής της θεραπείας και αιμολυτική αναιμία όπου η κινίνη πρέπει να διακόπτεται Αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων : 1.καθυστέρηση της απορρόφησης, όταν η κινίνη λαμβάνεται με αντιόξινα που περιέχουν αλουμίνιο 2.ενίσχυση των παραγόντων που δρουν ως νευρομυϊκοί αποκλειστές 3.αύξηση των επιπέδων της διγοξίνης, εάν λαμβάνεται παράλληλα με την κινίνη

18 Σχιστοζωιδιοκτόνα του αίματος: Αρτεμισίνη Αναπαράγεται από το φυτό qinghaosu που χρησιμοποιείται στην κινεζική ιατρική για την αντιμετώπιση του πυρετού και της βαριάς πολυανθεκτικής ελονοσίας από P. falciparum Διατίθεται σε σκευάσματα από το στόμα, από τον ορθό και ενδοφλέβια Μεταβολίζεται στο ήπαρ και απεκκρίνεται στη χολή Ανεπιθύμητες ενέργειες: ναυτία, εμέτους, και διάρροιες και σε υψηλές δόσεις νευροτοξικότητα και παράταση του διαστήματος QT

19 Σχιστοζωιδιοκτόνο του αίματος & σποροζωιδιοκτόνο: Πυριμεθαμίνη Είναι ανταγωνιστής του φυλλικού οξέος και χρησιμοποιείται συχνά ως σχιστοζωιδιοκτόνο του αίματος για ριζική θεραπεία και σαν ισχυρό σποροζωιδιοκτόνο στο έντερο του κουνουπιού, όταν προσλαμβάνεται από το κουνούπι μαζί με το αίμα του ανθρώπου-ξενιστή Ως μονοθεραπεία είναι αποτελεσματική για το P. Falciparum ενώ σε συνδυασμό με μια σουλφοναμίδη χρησιμοποιείται για το P. malariae και το Toxoplasma gondii Αναστέλλει την πλασμωδιακή αναγωγάση του διϋδροφυλλικού οξέος σε πολύ χαμηλότερες συγκεντρώσεις από αυτές που αναστέλλουν το ένζυμο των θηλαστικών

20 ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΤΡΥΠΑΝΟΣΩΜΙΑΣΗΣ Η τρυπανοσωμίαση αναφέρεται σε δύο χρόνιες και τελικά θανατηφόρες ασθένειες, που προκαλούνται από είδη του Trypanosoma: την Αφρικανική νόσο του ύπνου και την Αμερικανική νόσο του ύπνου Στην Αφρικανική νόσο του ύπνου, οι υπαίτιοι μικροοργανισμοί Trypanosoma brucei gambiense και Trypanosoma brucei rhodesiense αρχικά ζουν και αναπτύσσονται στο αίμα Το παράσιτο εισβάλλει στο ΚΝΣ, προκαλώντας φλεγμονή του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, με συνέπεια το χαρακτηριστικό λήθαργο και τελικά το συνεχή ύπνο Η ασθένεια Chagas (Αμερικανική νόσος του ύπνου), που προκαλείται από το Trypanosoma cruzi, εμφανίζεται στη Νότια Αμερική

21 ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΤΡΥΠΑΝΟΣΩΜΙΑΣΗΣ Μελαρσοπίνη Ισαιθειονική πενταμίδη Νιφουρτιμόξη Σουραμίνη

22 Μελαρσοπρόλη Τρόπος δράσης: αντιδρά με τις σουλφυδρυλικές ομάδες διαφόρων ουσιών, συμπεριλαμβανομένων των ενζύμων, τόσο του μικροοργανισμού όσο και του ξενιστή Θεραπευτική χρήση: θεραπεία των τρυπανοσωμικών λοιμώξεων, συνήθως στο τελευταίο στάδιο της εμπλοκής του ΚΝΣ Η αντοχή μπορεί να οφείλεται στη μειωμένη διεισδυτικότητα του φαρμάκου Φαρμακοκινητική: - Χορηγείται συνήθως ενδοφλεβίως, αργά και με λεπτή βελόνα, παρότι απορροφάται από τη γαστρεντερική οδό - Ο ξενιστής οξειδώνει γρήγορα το φάρμακο σε μία σχετικά μη τοξική ένωση του πεντασθενούς αρσενικού. - Εχει πολύ μικρό χρόνο ημίσειας ζωής και αποβάλλεται γρήγορα από τα ούρα Ανεπιθύμητες ενέργειες: παρενέργειες από το ΚΝΣ, αντιδράσεις υπερευαισθησίας, γαστρεντερικές διαταραχές Αντενδείξεις: ασθενείς με γρίπη, ασθενείς με έλλειψη του ενζύμου G-6-PD

23 Ισαιθειονική πενταμιδίνη Τρόπος δράσης: Παρότι ο τρόπος δράσης του δεν έχει εξακριβωθεί, υπάρχουν στοιχεία ότι το φάρμακο συνδέεται με το DΝΑ του παρασίτου και παρεμποδίζει τη σύνθεση του DΝΑ, του RNA, των φωσφολιπιδίων και των πρωτεϊνών του παρασίτου. Θεραπευτική χρήση: δραστική εναντίον πολλών τρυπανοσώματων, συστηματικής βλαστομυκητίασης και εναντίον των λοιμώξεων της Pneumonocystis jiroveci Φαρμακοκινητική: χορηγούνται ενδομυϊκός ή με τη μορφή αερολύματος, συγκεντρώνεται και αποθηκεύεται στο ήπαρ και τους νεφρούς για μεγάλο χρονικό διάστημα Μεταβολισμός: δε μεταβολίζεται και αποβάλλεται πολύ αργά στα ούρα ενώ ο χρόνος ημίσειας ζωής είναι περίπου 5 ημέρες Ανεπιθύμητες ενέργειες: πιθανή σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια, (η οποία αναστρέφεται μετά τη διακοπή χορήγησης του φαρμάκου), υπόταση, ζάλη, εξάνθημα και τοξική δράση στα β-κύτταρα του παγκρέατος

24 Νιφουρτιμόξη Χρησιμοποιείται μόνο στη θεραπεία των οξειών λοιμώξεων από Τ. cruzi (νόσος του Chagas), αν και η θεραπεία του χρόνιου σταδίου τέτοιων λοιμώξεων έχει δώσει ποικίλα αποτελέσματα Χορηγείται από το στόμα, απορροφάται γρήγορα και μεταβολίζεται προς άγνωστα προϊόντα τα οποία αποβάλλονται στα ούρα Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι συχνές μετά από χρόνια χορήγηση, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους Οι κυριότερες τοξικές ενέργειες περιλαμβάνουν αvτιδράσεις άμεσης υπερευαισθησίας (π.χ. αναφυλαξία), αντιδράσεις όψιμης υπερευαισθησίας (π.χ. δερματίτιδα και ίκτερο) και γαστρεντερικά προβλήματα

25 Σουραμίνη Χρησιμοποιείται κυρίως στη θεραπεία των πρώτων σταδίων και ιδιαίτερα στην προφύλαξη από την Αφρικανική τρυπανοσωμίαση Είναι πολύ δραστική και αναστέλλει διάφορα ένζυμα, μεταξύ των οποίων και αυτά που έχουν σχέση με τον ενεργειακό μεταβολισμό Είναι το φάρμακο εκλογής στη θεραπεία ασθενών με τις ώριμες μορφές της φιλάριας Onchocerca volvulus Χορηγείται ενδοφλεβίως Συνδέεται με τις πρωτεΐνες του πλάσματος και παραμένει στο πλάσμα επί μακρόν, συγκεντρωμένο στο ήπαρ και στα εγγύς σωληναριακά κύτταρα των νεφρών Απαιτείται προσεκτική παρακολούθηση του ασθενούς, ιδιαίτερα εάν ο τελευταίος είναι εξασθενημένος λόγω σοβαρών παρενεργειών: ναυτία, έμετο, καταπληξία, απώλεια συνείδησης, οξεία κνίδωση, νευρολογικά προβλήματα, λευκωματουρία Σε περίπτωση εμφάνισης αιματουρίας ή κυλινδουρίας η θεραπέια πρεπει να διακόπτεται

26 ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΛΕΪΣΜΑΝIΑΣΗΣ Τρεις τύποι λεϊσμανίασης: η δερματική, η βλεννογονοδερματική και η σπλαγχνική Μεταδίδεται από τα ζώα στους ανθρώπους (και μεταξύ των ανθρώπων) με το τσίμπημα μολυσμένων φλεβοτόμων Η διάγνωση γίνεται με την κατάδειξη παρασίτου ως υλικό βιοψίας ή δερματικές βλάβες Η θεραπεία είναι δύσκολη λόγο της τοξικότητας των φαρμάκων και των υψηλών ποσοστών αποτυχίας Οι ενώσεις του πεντασθενούς αντιμονίου, όπως το στιβογλυκονικό νάτριο είναι η κλασική θεραπεία που χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση της λείσμανίασης, με την πενταμιδίνη και την αμφοτερικίνη Β ως βοηθητικά φάρμακα Βιολογικός κύκλος του υπεύθυνου μικροοργανισμού, Leishmania - Ο φλεβοτόμος μεταφέρει τη μαστιγωτή προνύμφη του πρωτόζωου, η οποία φαγοκυτταρώνεται γρήγορα από τα μακροφάγα - Στο μακροφάγο, οι προνύμφες αποβάλλουν ταχέως το μαστίγιο και πολλαπλασιάζονται, φονεύοντας το κύτταρο - Οι νέες αμαστιγοφόρες μορφές που απελευθερώνονται φαγοκυτταρώνονται πάλι και ο κύκλος συνεχίζεται

27 Στιβογλυκονικό νάτριο Η αναγωγή του σε τρισθενές αντιμόνιο είναι απαραίτητη για να δράσει αν και ο ακριβής μηχανισμός της δράσης του δεν έχει διευκρινισθεί Έχουν βρεθεί ενδείξεις για αναστολή της γλυκόλυσης του παρασίτου στο επίπεδο της αντίδρασης φωσφοφρουκτοκινάσης Χορηγείται παρεντερικά και κατανέμεται στον εξωαγγειακό χώρο Μεταβολιζεται ελάχιστα και απεκκρίνεται στα ούρα Οι ανεπιθύμητες ενέργειες: πόνο στο σημείο της ένεσης, γαστρεντερικές ενοχλήσεις και καρδιακές αρρυθμίες. Η νεφρική και η ηπατική λειτουργία θα πρέπει επίσης να εξετάζονται περιοδικά.

28 ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΤΟΞΟΠΛΑΣΜΩΣΗΣ Προκαλείται από το πρωτόζωο Toxoρlasma gondii, το οποίο μεταδίδεται στους ανθρώπους όταν καταναλώνουν ωμό ή ανεπαρκώς μαγειρεμένο μολυσμένο κρέας Οι μολυσμένες έγκυες γυναίκες μπορούν να μεταδώσουν το πρωτόζωο στο έμβρυο. Οι γάτες είναι τα μόνα ζώα που αποβάλλουν ωοκύστεις οι οποίες μπορούν να μολύνουν άλλα ζώα αλλά και τον άνθρωπο. Η θεραπεία εκλογής : ο ανταγωνιστής του φυλλικού οξέος, η πυριμεθαμίνη συνδυασμός σουλφαδιαζίνης και πυριμεθαμίνης Η λευκοβορίνη χορηγείται συχνά για προστασία από την ανεπάρκεια φυλλικού

29 ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΛΑΜΒΛΙΑΣΗΣ (ΓΙΑΡΔIΑΣΗΣ) Η Giardia lamblia είναι το συχνότερα ανευρισκόμενο εντερικό παράσιτο στις ΗΠΑ Ο βιολογικός του κύκλος έχει δύο μόνο στάδια: του διπύρηνου τροφοζωίτη με 4 μαστίγια και της ανθεκτικής στα φάρμακα κύστης με 4 πυρήνες Η κατάποσή του, συνήθως με μολυσμένο πόσιμο νερό, καταλήγει στη λοίμωξη Οι τροφοζωίτες παραμένουν στο λεπτό έντερο και διαιρούνται με διχοτόμηση ενώ σχηματίζονται κύστεις οι οποίες αποβάλλονται με τα κόπρανα Αν και κάποιες λοιμώξεις είναι ασυμπτωματικές, μπορεί να προκληθεί βαριά διάρροια η οποία αποτελεί σοβαρό κίνδυνο σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς Η θεραπεία εκλογής είναι η μετρονιδαζόλη