ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ κατ` επιλογή μάθημα ΙΙΙ εξαμήνου ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΠΘ - ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ κατ` επιλογή μάθημα ΙΙΙ εξαμήνου Διδάσκοντες: Ρίκα Δεληγιαννίδου Νίκος Κ. Μπάρκας Εικονογράφηση : Νικόλας Ανδρικόπουλος Από το παραμύθι Δύο παπούτσια με καρότσι Οι σημειώσεις βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα: http : //eclass.duth.gr ΤΜD149 ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ - ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ 1
Υπνοδωμάτιο Τραπεζαρία Καθιστικό Εισαγωγή Το λουτρό Η κουζίνα Προθάλαμος Διάδρομος Σκάλες Ανελκυστήρες Ράμπες
ΥΠΝΟΔΩΜΑΤΙΟ ΤΡΑΠΕΖΑΡΙΑ ΚΑΘΙΣΤΙΚΟ 3
4α. ΥΠΝΟΔΩΜΑΤΙΟ Το υπνοδωμάτιο είναι χώρος ξεκούρασης και ανάπαυσης, καθώς εκεί περνάμε περίπου το 1/3 της ζωής μας. Επειδή στο υπνοδωμάτιο απαιτούνται συνθήκες ησυχίας, η θέση του είναι μακριά από τους χώρους καθημερινής χρήσης (κουζίνα, σαλόνι, καθιστικό) και συνήθως στη διαρρύθμιση του παρεμβάλλεται εσωτερική πόρτα και διάδρομος / χωλ. Σ` ένα υπνοδωμάτιο, εκτός φυσικά από το κρεβάτι με τα κομοδίνα, συναντώνται επίσης ντουλάπα αποθήκευσης ρούχων, συρταριέρα και (σε ορισμένες περιπτώσεις) γραφείο. Απαιτείται επίσης παροχές ισχυρού ρεύματος (φωτισμός, ρευματοδέκτες) και ασθενούς (TV, τηλέφωνο, δίκτυο). Σε εξαιρετικές περιπτώσεις (όπου υπάρχει χώρος), οι ντουλάπες τοποθετούνται σε ξεχωριστό γειτονικό δωμάτιο (dressing room). Για να είναι άνετο ένα κρεβάτι, απαιτούνται διαστάσεις κατά 25cm μεγαλύτερες από τις ανθρωπομετρικές διαστάσεις. Οι συνήθεις διαστάσεις του είναι: για μονό κρεβάτι: 1,90-2,00 * 0,90m για ημίδιπλο κρεβάτι 1,90-2,00 * 1,20m γα διπλό κρεβάτι: 1,90-2,00 * 1,60-1,80-2,00m Οι αποστάσεις του κρεβατιού από τους περιμετρικούς τοίχου ή τα έπιπλα πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστο 60cm (opt 75cm) Τα κομοδίνα έχουν διάφορες διαστάσεις, ανάλογα με το διαθέσιμο χώρο και τις απαιτήσεις του χρήστη (συνήθως 45*50cm).
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Παιδικό δωμάτιο με δύο κρεβάτια Μικρά παιδικά δωμάτια Παιδικό δωμάτιο με δύο κρεβάτια Μικρά παιδικά δωμάτια Προοπτικό υπνοδωματίου με διπλό κρεβάτι Συνήθης διάταξη υπνοδωματίου με διπλό κρεβάτι Υπνοδωμάτια με διπλό κρεβάτι και dressing room Μικρά παιδικά δωμάτια
ΝΤΟΥΛΑΠΕΣ Οι ντουλάπες μπορούν να είναι ελεύθερες ή εντοιχισμένες. Μπορούν επίσης να είναι ανοιγόμενες ή συρόμενες. Το πιο συνηθισμένο υλικό κατασκευής τους είναι το ξύλο (ημιμασίφ, καπλαμάς, λάκα, βακελίτης ή μελαμίνη). Πολλές φορές η εξωτερική επιφάνεια της ντουλάπας συνδυάζεται και με άλλα υλικά (μέταλλο, γυαλί, ταπετσαρία, καθρέπτη κλπ.) Το μήκος και το ύψος τους είναι απόλυτα ανάλογο με το χώρο που διατίθεται. Στις ντουλάπες για κρέμαση ρούχων, απαραίτητη η διάσταση βάθους 60cm. Ντουλάπα συρόμενη Ντουλάπα ανοιγόμενη εντοιχισμένη Dressing room
DRESSING ROOM με δύο πλευρές ρούχων πλάτος 2,10m ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ DRESSING ROOM με δύο πλευρές ρούχων πλάτος 2,10m
4β. ΤΡΑΠΕΖΑΡΙΑ 9
Τραπεζαρία είναι ο χώρος φαγητού Τραπεζαρία είναι ο χώρος φαγητού. Σε ένα σπίτι συναντάται χώρος φαγητού είτε στην κουζίνα, είτε σε ξεχωριστό χώρο, συνήθως γειτονικά στην κουζίνα και στο καθιστικό-σαλόνι. Όταν το μέγεθος του σπιτιού το επιτρέπει, είναι επιθυμητό παράλληλα : ένας χώρος πρόχειρου φαγητού στην κουζίνα και ένας ξεχωριστός χώρος τραπεζαρίας. Στην περίπτωση τραπεζαρίας - κουζίνας, απαιτείται πρόσθετος χώρος κίνησης και εναπόθεσης αντικειμένων. Ανάλογα με το διαθέσιμο χώρο και το αισθητικό αποτέλεσμα, μπορεί να είναι είτε τραπέζι, είτε πάγκος μπαρ. Ένα τραπέζι φαγητού έχει ύψος 70-75cm, διαστάσεις ανάλογες με την περίπτωση και χώρο κίνησης περιμετρικά 80cm. Ένας πάγκος μπαρ, απαιτεί 1,10-1,20m ύψος και πλάτος min 40cm. Ένα τραπέζι φαγητού μπορεί να είναι επίσης οβάλ ή στρόγγυλο. Ένα στρόγγυλο τραπέζι απαιτεί min διάμετρο 90cm με ιδανικότερη διάσταση 1,10-1,25m. Άνετος χώρος φαγητού για κάθε άτομο είναι 60*40cm, ώστε να διατηρούνται οι κατάλληλες αποστάσεις και να υπάρχει ικανοποιητικός χώρος για το σερβίτσιο. Ελάχιστη απόσταση τραπεζιού και τοίχου (εξαρτάται από το χώρο σερβιρίσματος). Απόσταση μεταξύ χώρου προετοιμασίας και τραπεζιού. Ελάχιστος χώρος για άνοιγμα συρταριών και πόρτες ντουλαπιών κουζίνας. 10
Ανοιγόμενο τραπέζι γύρω από τον πάγκο Πτυσσόμενο τραπέζι Ανοιγόμενο τραπέζι γύρω από τον πάγκο Επιφάνεια μπαρ. Απαιτείται σκαμπώ Τραπεζαρία με απαραίτητους διαδρόμους διέλευσης (πάνω) Εξοικονόμηση χώρου με χρήση γωνιακού πάγκου (κάτω) Στρογγυλό τραπέζι ανοιγόμενο για 4-6 άτομα Ελάχιστος χώρος τραπεζαρίας για 6άτομα 11
Η τραπεζαρία τοποθετείται γειτονικά του καθιστικού και της κουζίνας. Προτιμάται η άμεση πρόσβαση από την κουζίνα, για καλύτερη εξυπηρέτηση. Καλό είναι να υπάρχει επίσης έξοδος προς τη βεράντα. βεράντα Συνδυασμός τραπεζαρίας με κουζίνα και καθιστικό Συνδυασμός τραπεζαρίας με κουζίνα, καθιστικό και βεράντα τραπεζαρία καθιστικό κουζίνα Διάγραμμα σχέσεων τραπεζαρίας με άλλους χώρους Τραπεζαρία σε συνδυασμό με κουζίνα και καθιστικό, με κοινή βεράντα 12
Επιφάνεια χώρου τραπεζιού Πλάτος εκ. Βάθος εκ. Επιφάνεια τμ. 4 άτομα ≥130 2,6 5 άτομα ≥180 3,8 6 άτομα ≥195 3,9 7 άτομα ≥245 5,1 8 άτομα ≥260 5,2 Φ στρογγυλού τραπεζιού = πλάτος θέσης * αριθμός ατόμων / 3,14 Για πλάτος θέσης 55cm και αριθμό ατόμων 8, τι Φ απαιτείται; Τραπέζι σερβιρίσματος Συνήθης διαστάσεις παραλληλόγραμμου τραπεζιού με προεκτάσεις Σύνηθες στρόγγυλο ανοιγόμενο τραπέζι Ελάχιστες διαστάσεις χώρου τοποθέτησης τραπεζιού 13
Ποτήρια και μαχαιροπίρουνα Ένα τυπικό σερβίτσιο με διαστάσεις Σκεύη σερβιρίσματος και πιάτα 14
4γ. ΚΑΘΙΣΤΙΚΟ 15
Σε ορισμένες περιπτώσεις στο καθιστικό υπάρχει και τζάκι. Καθιστικό ή καθημερινό ή σαλόνι, είναι ο κύριος χώρος διημέρευσης της κατοικίας. Συνήθως αποτελεί κοινό σύμπλεγμα με τραπεζαρία και κουζίνα, είτε ως ενιαίος χώρος, είτε σε γειτνίαση. Κύρια έπιπλα στο καθιστικό είναι οι καναπέδες (2θέσιος, 3θέσιος, σπανίως 4θέσιος), οι βιβλιοθήκες, τα τραπέζια (στη μέση, σε γωνία) το έπιπλο τηλεόρασης, ο μπουφές. Σε ορισμένες περιπτώσεις στο καθιστικό υπάρχει και τζάκι. Για τους καναπέδες, στην αγορά υπάρχουν πολλές επιλογές (2θέσιος : 1,40-1,60m, 3θέσιος : 2,00-2,20m, 4θέσιος : 2,60-2,80m). Το πλάτος ενός καθήμενου υπολογίζεται σε 60cm. Κάθε καναπές έχει αμφίπλευρα μπράτσα 10-20cm το καθένα. Το βάθος του καναπέ για κατοικία είναι 0,90-1,05m (για επαγγελματικό χώρο 0,75-0,90cm). Το ύψος καθίσματος του καναπέ είναι 38-42cm, ενώ το ύψος της πλάτης κυμαίνεται από 65-85cm. 3θέσιος καναπές 2,00-2,20 0,90-1,05 1,60-2,00 ≥1,40 0,90-1,05 Γωνιακός καναπές Συνήθης διάταξη με ένα 2θέσιο και ένα 3θέσιο καναπέ 1,40-1,60 2θέσιος καναπές 16