Πόροι, συγκριτικό πλεονέκτημα και διανομή εισοδήματος Κεφάλαιο 4 Πόροι, συγκριτικό πλεονέκτημα και διανομή εισοδήματος

Περίγραμμα Παραγωγικές δυνατότητες Σχέση ανάμεσα στις τιμές του προϊόντος, στις τιμές των εισροών (συντελεστών παραγωγής) και στα επίπεδα των εισροών Εμπόριο στο υπόδειγμα Heckscher-Ohlin Εξίσωση των τιμών των συντελεστών παραγωγής Διανομή εισοδήματος και εισοδηματικές ανισότητες Εμπειρικές ενδείξεις

Εισαγωγή Ενώ το εμπόριο εν μέρει εξηγείται από τις διαφορές στην παραγωγικότητα της εργασίας, μπορεί, επίσης, να εξηγηθεί με βάση τις διαφορές στους πλουτοπαραγωγικούς πόρους των χωρών. Η θεωρία Heckscher-Ohlin υποστηρίζει ότι διαφορές στην εργασία, στις δεξιότητες της εργασίας, το φυσικό κεφάλαιο, τη γη ή άλλους συντελεστές παραγωγής δημιουργούν διαφορές στην παραγωγικότητα που εξηγούν την ύπαρξη εμπορίου. Οι χώρες έχουν σχετική αφθονία ορισμένων συντελεστών παραγωγής. Η παραγωγική διαδικασία χρησιμοποιεί συντελεστές παραγωγής με σχετική ένταση.

Υπόδειγμα Heckscher-Ohlin με δύο συντελεστές Η παραγωγή εξαρτάται από την εργασία και τη γη. Η ποσότητες της εργασίας και της γης διαφέρουν από χώρα σε χώρα και αυτές οι διαφορές επηρεάζουν την παραγωγικότητα. Η προσφορά εργασίας και γης είναι σταθερή σε κάθε χώρα. Παράγονται και καταναλώνονται μόνο δύο αγαθά: ύφασμα και τρόφιμα. Ο ανταγωνισμός επιτρέπει στους συντελεστές παραγωγής να λαμβάνουν έναν «ανταγωνιστικό» μισθό, μια συνάρτηση της παραγωγικότητάς τους και της τιμής του αγαθού που παράγουν, και να χρησιμοποιούνται στον κλάδο που τους δίνει τη μεγαλύτερη αμοιβή. Υπάρχουν μόνο δύο χώρες στο υπόδειγμά μας, η Ημεδαπή και η Αλλοδαπή.

Παραγωγικές δυνατότητες Όταν υπάρχουν περισσότεροι από ένας συντελεστές παραγωγής, το κόστος ευκαιρίας στην παραγωγή δεν είναι πλέον σταθερό και η PPF δεν είναι πλέον μια ευθεία γραμμή. Γιατί; Ας επεκτείνουμε το υπόδειγμα του προηγούμενου κεφαλαίου για να συμπεριλάβουμε δύο συντελεστές παραγωγής, εργασία και γη. aTC = εκτάρια γης που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ενός m2 υφάσματος. aLC = ώρες εργασίας που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ενός m2 υφάσματος. aTF = εκτάρια γης που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή μιας θερμίδας τροφίμων. aLF = ώρες εργασίας που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή μιας θερμίδας τροφίμων. L = συνολική διαθέσιμη ποσότητα εργασίας για παραγωγή. T = συνολική διαθέσιμη ποσότητα γης για παραγωγή.

Παραγωγικές δυνατότητες (συνέχεια) Οι παραγωγικές δυνατότητες επηρεάζονται τόσο από τη γη όσο και από την εργασία (αναγκαίες ποσότητες): aTFQF + aTCQC ≤ T aLFQF + aLCQC ≤ L Συνολική ποσότητα γης Απαιτούμενη γη για κάθε παραγόμενη μονάδα τροφίμων Συνολικές μονάδες παραγωγής τροφίμων Απαιτούμενη γη για κάθε παραγόμενη μονάδα υφάσματος Συνολικές μονάδες παραγωγής υφάσματος Συνολική ποσότητα εργασίας Απαιτούμενη εργασία για κάθε παραγόμενη μονάδα τροφίμων Απαιτούμενη εργασία για κάθε παραγόμενη μονάδα υφάσματος

Παραγωγικές δυνατότητες (συνέχεια) Ας υποθέσουμε ότι κάθε μονάδα παραγωγής υφασμάτων χρησιμοποιεί την εργασία εντατικά και κάθε μονάδα παραγωγής τροφίμων χρησιμοποιεί τη γη εντατικά: aLC /aTC > aLF/aTF Ή aLC /aLF > aTC /aTF Ή, λαμβάνουμε υπόψη τους συνολικούς πόρους που χρησιμοποιούνται σε κάθε κλάδο και λέμε ότι η παραγωγή υφάσματος είναι έντασης εργασίας και η παραγωγή τροφίμων είναι έντασης γης αν LC /TC > LF /TF. Αυτή η υπόθεση επηρεάζει την κλίση της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων.

Σχ. 4-1: Η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων χωρίς υποκατάσταση των συντελεστών παραγωγής

Παραγωγικές δυνατότητες (συνέχεια) Το κόστος ευκαιρίας παραγωγής υφασμάτων σε όρους τροφίμων δεν είναι σταθερό σε αυτό το υπόδειγμα: είναι χαμηλό όταν η οικονομία παράγει χαμηλή ποσότητα υφασμάτων και υψηλή ποσότητα τροφίμων, είναι υψηλό όταν η οικονομία παράγει υψηλή ποσότητα υφασμάτων και χαμηλή ποσότητα τροφίμων. Γιατί; Διότι όταν η οικονομία αφιερώνει όλους τους πόρους της στην παραγωγή ενός μόνου αγαθού, η οριακή παραγωγικότητα αυτών των πόρων τείνει να είναι χαμηλή, με συνέπεια το κόστος (ευκαιρίας) της παραγωγής να τείνει να είναι υψηλό. Σε αυτήν την περίπτωση, ορισμένοι πόροι μπορούν να χρησιμοποιηθούν πιο αποτελεσματικά στην παραγωγή ενός άλλου αγαθού.

Παραγωγικές δυνατότητες (συνέχεια) Οι παραπάνω εξισώσεις της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων δεν επιτρέπουν την υποκατάσταση της γης με εργασία στην παραγωγή, ή το αντίστροφο. Οι αναγκαίες ποσότητες των συντελεστών παραγωγής ανά μονάδα προϊόντος είναι σταθερές κατά μήκος κάθε γραμμικού τμήματος της καμπύλης παραγωγικών δυνατοτήτων. Αν οι παραγωγοί μπορούν να υποκαταστήσουν μια εισροή με κάποια άλλη στην παραγωγική διαδικασία, τότε η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων αποκτά κοίλο σχήμα. Για παράδειγμα, πολλοί εργάτες θα μπορούσαν να εργασθούν σε ένα μικρό αγροτεμάχιο ή λίγοι εργάτες θα μπορούσαν να εργασθούν σε ένα μεγάλο αγροτεμάχιο για να παράγουν την ίδια ποσότητα προϊόντος. Οι αναγκαίες ποσότητες των συντελεστών παραγωγής ανά μονάδα προϊόντος μπορεί να διαφέρουν σε κάθε ποσότητα τροφίμων και υφασμάτων που μπορεί να παραχθεί.

Σχ. 4-2: Η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων με υποκατάσταση των συντελεστών παραγωγής

Σχ. 4-4: Δυνατότητες εισροών στην παραγωγή τροφίμων Στην παραγωγή κάθε μονάδας τροφίμων, οι αναγκαίες ποσότητες εργασίας και γης δεν είναι σταθερές στο υπόδειγμα Heckscher-Ohlin

Παραγωγή και τιμές Οι καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων περιγράφει τι μπορεί να παράγει μια οικονομία, αλλά για να προσδιορίσουμε τι παράγει μια οικονομία, πρέπει να προσδιορίσουμε τις τιμές των αγαθών. Γενικά, η οικονομία πρέπει να παράγει στο σημείο που μεγιστοποιεί την αξία της παραγωγής, V: V = PCQC + PFQF όπου PC είναι η τιμή των ενδυμάτων and PF είναι η τιμή των τροφίμων.

Παραγωγή και τιμές (συνέχεια) Ορίζουμε τη γραμμή ίσης αξίας, ως μια γραμμή που αντιπροσωπεύει μια σταθερή αξία παραγωγής, V. V = PCQC + PFQF PFQF = V – PCQC QF = V/PF – (PC /PF)QC Η κλίση μιας γραμμής ίσης αξίας είναι – (PC /PF)

Σχ. 4-3: Τιμές και παραγωγή

Παραγωγή και τιμές (συνέχεια) Με δεδομένες τις τιμές του προϊόντος, ένα σημείο σε μια γραμμή ίσης αξίας αντιπροσωπεύει τη μέγιστη αξία παραγωγής, έστω το σημείο Q. Σε αυτό το σημείο, η κλίση της PPF ισούται με – (PC /PF), δηλαδή το κόστος ευκαιρίας των ενδυμάτων ισούται με τη σχετική τιμή των ενδυμάτων. Με άλλα λόγια, το δίλημμα στην παραγωγή είναι ίσο με το δίλημμα που απορρέει από τις τιμές της αγοράς.

Τιμές συντελεστών, τιμές προϊόντος και επίπεδα συντελεστών παραγωγής Τιμές συντελεστών, τιμές προϊόντος και επίπεδα συντελεστών παραγωγής Οι παραγωγοί μπορεί να επιλέγουν διαφορετικές ποσότητες των συντελεστών παραγωγής που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή υφασμάτων και τροφίμων. Η επιλογή τους εξαρτάται από το ύψος του μισθού, w, και το κόστος (ευκαιρίας) της χρησιμοποίησης γης, το συντελεστή r στον οποίο μπορεί να εκμισθωθεί η γη σε άλλους ή να μισθωθεί από άλλους. Καθώς το ύψος του μισθού αυξάνεται σε σχέση με το συντελεστή εκμίσθωσης/μίσθωσης, r, οι παραγωγοί τείνουν να χρησιμοποιούν λιγότερη εργασία και περισσότερη γη στην παραγωγή υφασμάτων και τροφίμων. Θυμηθείτε ότι η παραγωγή τροφίμων είναι εντάσεως γης και η παραγωγή υφασμάτων είναι εντάσεως εργασίας.

Σχ. 4-5: Τιμές συντελεστών και επιλογές εισροών

Τιμές συντελεστών, τιμές προϊόντος και επίπεδα συντελεστών παραγωγής (συνέχεια) Στις ανταγωνιστικές αγορές, η τιμή ενός αγαθού πρέπει να μειωθεί στο κόστος παραγωγής, το οποίο εξαρτάται από το ύψος του μισθού και το συντελεστή εκμίσθωσης/μίσθωσης. Η επίδραση των μεταβολών στο ύψος του μισθού εξαρτάται από την ένταση της χρησιμοποίησης εργασίας στην παραγωγή. Η επίδραση των μεταβολών στο συντελεστή εκμίσθωσης /μίσθωσης εξαρτάται από την ένταση της χρησιμοποίησης γης στην παραγωγή. Μια αύξηση του συντελεστή εκμίσθωσης/μίσθωσης γης θα επηρεάσει περισσότερο την τιμή των τροφίμων από την τιμή των υφασμάτων, διότι ό κλάδος των τροφίμων είναι εντάσεως γης. Με ανταγωνισμό, οι μεταβολές του w/r συνδέονται άμεσα με τις μεταβολές του PC /PW .

Σχ. 4-6: Τιμές συντελεστών παραγωγής και τιμές αγαθών

Τιμές συντελεστών, τιμές προϊόντος και επίπεδα συντελεστών παραγωγής (συνέχεια) Έχουμε μια σχέση ανάμεσα στις τιμές των εισροών (συντελεστών) και τις τιμές του προϊόντος και τα επίπεδα των συντελεστών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή: Θεώρημα Stolper-Samuelson: όταν η σχετική τιμή ενός αγαθού αυξάνεται, τότε ο πραγματικός μισθός ή ο πραγματικός συντελεστής εκμίσθωσης/μίσθωσης του συντελεστή που χρησιμοποιείται εντατικά στην παραγωγή αυτού του αγαθού αυξάνεται, ενώ ο πραγματικός μισθός ή ο πραγματικός συντελεστής εκμίσθωσης/μίσθωσης του άλλου συντελεστή μειώνεται. Με ανταγωνισμό, ο πραγματικός μισθός ή ο πραγματικός συντελεστής εκμίσθωσης/μίσθωσης ισούται με την οριακή παραγωγικότητα αυτού του συντελεστή. Η οριακή παραγωγικότητα ενός συντελεστή συνήθως μειώνεται καθώς το επίπεδο αυτού του συντελεστή που χρησιμοποιείται στην παραγωγή αυξάνεται.

Σχ. 4-7: Από τις τιμές αγαθών στις επιλογές εισροών Suppose the price of cloth relative to the price of food is calculated as (PC/PF)1. If we also know the direct relationship between relative output prices and relative factor prices given by the SS curve, then we can determine relative factor prices--the wage/rental ratio. Once we determine the wage/rental ratio and determine the CC and FF curves, we can determine the land to labor ratio in both the cloth and food industries. In sum, given output prices, we can determine not only factor prices, but factor levels in the Heckscher-Ohlin model.

Τιμές συντελεστών, τιμές προϊόντος και επίπεδα συντελεστών παραγωγής (συνέχεια) Έχουμε μια θεωρία που προβλέπει μεταβολές στη διανομή του εισοδήματος όταν οι σχετικές τιμές των αγαθών μεταβάλλονται, για παράδειγμα λόγω του εμπορίου. Μια αύξηση της σχετικής τιμής των υφασμάτων, PC /PF, προβλέπεται ότι: Θ’ αυξήσει το εισόδημα των εργατών σε σχέση με το εισόδημα των ιδιοκτητών γης, w/r. Θ’ αυξήσει το λόγο της γης προς την εργασία, T/L, που χρησιμοποιείται και στους δύο κλάδους και θ’ αυξήσει την οριακή παραγωγικότητα της εργασίας και στους δύο κλάδους, ενώ θα μειώσει την οριακή παραγωγικότητα της γης και στους δύο κλάδους. Θ’ αυξήσει το πραγματικό εισόδημα των εργατών και θα μειώσει το πραγματικό εισόδημα των ιδιοκτητών γης.

Τιμές συντελεστών, τιμές προϊόντος, επίπεδα συντελεστών παραγωγής και επίπεδα προϊόντος Η κατανομή των συντελεστών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή προσδιορίζει το μέγιστο επίπεδο του προϊόντος (πάνω στην PPF). Απεικονίζουμε την ποσότητα των συντελεστών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή διαφορετικών αγαθών χρησιμοποιώντας το ακόλουθο διάγραμμα:

Σχ. 4-8: Η κατανομή των πόρων

Τιμές συντελεστών, τιμές προϊόντος, επίπεδα συντελεστών παραγωγής και επίπεδα προϊόντος Πώς μεταβάλλονται τα επίπεδα του προϊόντος όταν μεταβάλλονται οι πόροι της οικονομίας; Αν διατηρήσουμε τις τιμές του προϊόντος σταθερές, καθώς αυξάνεται η ποσότητα ενός παραγωγικού συντελεστή, τότε η προσφορά του αγαθού που χρησιμοποιεί εντατικά αυτόν το συντελεστή αυξάνεται και η προσφορά του άλλου αγαθού μειώνεται. Αυτή η πρόταση ονομάζεται θεώρημα Rybczynski.

Σχ. 4-9: Αύξηση της προσφοράς γης

Σχ. 4-10: Πόροι και παραγωγικές δυνατότητες

Τιμές συντελεστών, τιμές προϊόντος, επίπεδα συντελεστών παραγωγής και επίπεδα προϊόντος (συνέχεια) Μια οικονομία με υψηλό λόγο γης προς εργασία προβλέπεται ότι θα έχει υψηλή παραγωγή τροφίμων σε σχέση με τα υφάσματα και χαμηλή τιμή τροφίμων σε σχέση με τα υφάσματα. Θα είναι σχετικά αποτελεσματική (θα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα) στην παραγωγή τροφίμων. Θα είναι σχετικά αναποτελεσματική στην παραγωγή υφασμάτων. Μια οικονομία προβλέπεται ότι θα είναι σχετικά αποτελεσματική στην παραγωγή αγαθών που χρησιμοποιούν με σχετική ένταση τους συντελεστές παραγωγής οι οποίοι βρίσκονται σε σχετική αφθονία στη χώρα.

Εμπόριο στο υπόδειγμα Heckscher-Ohlin Υποθέστε ότι η Ημεδαπή έχει σχετική αφθονία εργασίας σε σύγκριση με τη γη. Στην Ημεδαπή βρίσκεται σε αφθονία η εργασία και στην Αλλοδαπή βρίσκεται σε αφθονία η γη: L/T > L*/ T* Ομοίως, στην Ημεδαπή βρίσκεται σε σπανιότητα η γη και στην Αλλοδαπή βρίσκεται σε σπανιότητα η εργασία. Ωστόσο, θεωρείται ότι στις δύο χώρες η τεχνολογία και οι προτιμήσεις των καταναλωτών είναι ίδιες. Επειδή η Ημεδαπή είναι άφθονη σε εργασία, θα είναι σχετικά αποτελεσματική στην παραγωγή υφασμάτων, διότι τα υφάσματα είναι έντασης εργασίας.

Εμπόριο στο υπόδειγμα Heckscher-Ohlin (συνέχεια) Από τη στιγμή που τα υφάσματα είναι αγαθό έντασης εργασίας, η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων της Ημεδαπής θα επιτρέπει έναν υψηλότερο λόγο υφασμάτων προς τρόφιμα σε σύγκριση με την καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων της Αλλοδαπής. Σε κάθε σχετική τιμή, η Ημεδαπή θα παράγει έναν υψηλότερο λόγο υφασμάτων προς τρόφιμα σε σύγκριση με την Αλλοδαπή. Η Ημεδαπή θα έχει υψηλότερη σχετική προσφορά υφασμάτων σε σύγκριση με την Αλλοδαπή.

Σχ. 4-11: Tο διεθνές εμπόριο οδηγεί σε σύγκλιση των σχετικών τιμών

Εμπόριο στο υπόδειγμα Heckscher-Ohlin (συνέχεια) Με εμπόριο, η σχετική τιμή των υφασμάτων προβλέπεται ότι θα αυξηθεί στη χώρα που η εργασία βρίσκεται σε αφθονία (την Ημεδαπή) και θα μειωθεί στη χώρα που η εργασία βρίσκεται σε σπανιότητα (στην Αλλοδαπή). Στην Ημεδαπή, η αύξηση της σχετικής τιμής των υφασμάτων θα οδηγήσει σε αύξηση της σχετικής παραγωγής υφασμάτων και μείωση της σχετικής κατανάλωσης υφασμάτων. Η Ημεδαπή θα γίνει εξαγωγέας υφασμάτων και εισαγωγέας τροφίμων. Η μείωση της σχετικής τιμής υφασμάτων στην Αλλοδαπή θα την οδηγήσει να γίνει εισαγωγέας υφασμάτων και εξαγωγέας τροφίμων.

Εμπόριο στο υπόδειγμα Heckscher-Ohlin (συνέχεια) Μια οικονομία προβλέπεται ότι θα είναι σχετικά αποτελεσματική (θα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα) στην παραγωγή αγαθών που είναι έντασης των συντελεστών παραγωγής που έχει σε αφθονία. Μια οικονομία προβλέπεται ότι θα εξάγει αγαθά που είναι έντασης των συντελεστών παραγωγής που έχει σε αφθονία και θα εισάγει αγαθά που είναι έντασης των συντελεστών παραγωγής που έχει σε σπανιότητα. Αυτή η πρόταση ονομάζεται θεώρημα Heckscher-Ohlin.

Εμπόριο στο υπόδειγμα Heckscher-Ohlin (συνέχεια) Μακροχρόνια, η αξία των αγαθών που καταναλώνονται πρέπει να είναι αναγκαστικά ίση με την αξία των αγαθών που παράγονται σε κάθε χώρα. PCDC + PFDF = PCQC + PFQF όπου DC η εγχώρια καταναλωτική ζήτηση για υφάσματα και DF η εγχώρια καταναλωτική ζήτηση για τρόφιμα (DF – QF) = (PC /PF)(QC – DC) Ποσότητα εισαγωγών Τιμή εξαγωγών σε σχέση με τις εισαγωγές Ποσότητα εξαγωγών

Εμπόριο στο υπόδειγμα Heckscher-Ohlin (συνέχεια) (DF – QF) = (PC /PF)(QC – DC) Αυτή η εξίσωση είναι ο εισοδηματικός περιορισμός μιας οικονομίας, με κλίση – (PC /PF) (DF – QF) – (PC /PF)(QC – DC) = 0

Σχ. 4-12: Ο εισοδηματικός περιορισμός σε μια οικονομία με εμπόριο

Εμπόριο στο υπόδειγμα Heckscher-Ohlin (συνέχεια) Παρατηρήστε ότι ο εισοδηματικός περιορισμός εφάπτεται στην καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων: μια χώρα πάντα έχει τη δυνατότητα να καταναλώνει ό,τι παράγει. Ωστόσο, όταν υπάρχει εμπόριο μια χώρα δεν είναι υποχρεωμένη να καταναλώνει μόνο τα αγαθά και τις υπηρεσίες που παράγει. Οι εξαγωγές και οι εισαγωγές μπορεί να είναι μεγαλύτερες από το μηδέν. Επιπλέον, μια χώρα μπορεί να έχει τη δυνατότητα να καταναλώνει περισσότερο και από τα δύο αγαθά όταν υπάρχει εμπόριο.

Σχ. 4-13: Ισορροπία με εμπόριο

Σχ. 4-14: Το εμπόριο διευρύνει τις δυνατότητες κατανάλωσης της οικονομίας

Εμπόριο στο υπόδειγμα Heckscher-Ohlin (συνέχεια) Επειδή μια οικονομία έχει τη δυνατότητα μεγαλύτερης κατανάλωσης όταν υπάρχει εμπόριο, η χώρα ως σύνολο βρίσκεται σε καλύτερη θέση. Αλλά ορισμένοι δεν κερδίζουν από το εμπόριο, εκτός και αν λάβουμε υπόψη στο υπόδειγμά μας μια αναδιανομή του εισοδήματος. Το εμπόριο αλλάζει τις σχετικές τιμές των αγαθών, που επηρεάζουν τα σχετικά κέρδη των εργατών και των ιδιοκτητών γης. Μια αύξηση της τιμής των υφασμάτων αυξάνει την αγοραστική δύναμη των ημεδαπών εργατών, αλλά μειώνει την αγοραστική δύναμη των ημεδαπών ιδιοκτητών γης. Το υπόδειγμα προβλέπει ότι οι ιδιοκτήτες των άφθονων συντελεστών κερδίζουν από το εμπόριο, αλλά οι ιδιοκτήτες των σπάνιων συντελεστών χάνουν από το εμπόριο.

Εξίσωση των τιμών των συντελεστών παραγωγής Σε αντίθεση με το Ρικαρδιανό υπόδειγμα, το υπόδειγμα Heckscher-Ohlin προβλέπει ότι οι τιμές των εισροών (συντελεστών παραγωγής) θα εξισωθούν στις συναλλασσόμενες χώρες. Επειδή οι σχετικές τιμές του προϊόντος εξισώνονται και λόγω της άμεσης σχέσης ανάμεσα στις τιμές του προϊόντος και τις τιμές των συντελεστών παραγωγής, οι τιμές των συντελεστών παραγωγής επίσης εξισώνονται. Το εμπόριο αυξάνει τη ζήτηση των αγαθών που παράγονται από τους άφθονους συντελεστές παραγωγής, αυξάνοντας έμμεσα τη ζήτηση των άφθονων συντελεστών και τις τιμές των άφθονων συντελεστών στις διάφορες χώρες.

Εξίσωση των τιμών των συντελεστών παραγωγής (συνέχεια) Αλλά οι τιμές των συντελεστών παραγωγής δεν είναι πραγματικά ίσες στις διάφορες χώρες. Το υπόδειγμα υποθέτει ότι οι συναλλασσόμενες χώρες παράγουν τα ίδια αγαθά και ότι οι τιμές αυτών των αγαθών θα εξισωθούν, αλλά οι χώρες μπορεί να παράγουν διαφορετικά αγαθά. Το υπόδειγμα επίσης υποθέτει ότι οι συναλλασσόμενες χώρες έχουν την ίδια τεχνολογία, αλλά διαφορετικές τεχνολογίες μπορεί να επηρεάσουν τις παραγωγικότητες των συντελεστών και συνακόλουθα τις αμοιβές των συντελεστών.

Εξίσωση των τιμών των συντελεστών παραγωγής (συνέχεια) Το υπόδειγμα επίσης παραβλέπει τα εμπόδια εμπορίου και το κόστος μεταφορών, που μπορεί να μην επιτρέπουν την εξίσωση των τιμών του προϊόντος και των συντελεστών παραγωγής. Το υπόδειγμα προβλέπει τα μακροχρόνια αποτελέσματα, αλλά μετά την απελευθέρωση του εμπορίου από μια χώρα, οι συντελεστές παραγωγής μπορεί να μη μετακινούνται γρήγορα στους κλάδους που χρησιμοποιούν με ένταση τους άφθονους συντελεστές. Βραχυχρόνια, η παραγωγικότητα των συντελεστών προσδιορίζεται από τη χρησιμοποίησή τους στον τρέχοντα κλάδο τους, με αποτέλεσμα οι αμοιβές τους να διαφέρουν από χώρα σε χώρα.

Το εμπόριο διευρύνει την εισοδηματική ανισότητα; Τα τελευταία 40 χρόνια, χώρες όπως η Νότια Κορέα, το Μεξικό και η Κίνα εξάγουν στις ΗΠΑ αγαθά έντασης ανειδίκευτης εργασίας (π.χ. ενδύματα, υποδήματα, παιχνίδια, συναρμολογημένα αγαθά). Την ίδια περίοδο, η εισοδηματική ανισότητα στις ΗΠΑ έχει διευρυνθεί, καθώς οι μισθοί των ανειδίκευτων εργατών έχουν αυξηθεί με χαμηλότερο ρυθμό από τους μισθούς των ειδικευμένων εργατών. Η τελευταία τάση οφείλεται στην προηγούμενη τάση;

Το εμπόριο διευρύνει την εισοδηματική ανισότητα; (συνέχεια) Σύμφωνα με το υπόδειγμα Heckscher-Ohlin, οι ιδιοκτήτες των άφθονων συντελεστών θα κερδίσουν από το εμπόριο, ενώ οι ιδιοκτήτες των σπάνιων συντελεστών θα χάσουν από το εμπόριο. Αλλά δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι αυτή η πρόβλεψη ισχύει. Σύμφωνα με το υπόδειγμα, οι μεταβολές της διανομής του εισοδήματος προέρχονται από τις μεταβολές των τιμών των προϊόντων, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις μεταβολής των τιμών των αγαθών έντασης ειδικευμένης εργασίας σε σύγκριση με τις τιμές των αγαθών έντασης ανειδίκευτης εργασίας.

Το εμπόριο διευρύνει την εισοδηματική ανισότητα; (συνέχεια) Σύμφωνα με το υπόδειγμα, οι μισθοί των ανειδίκευτων εργατών θα πρέπει να αυξηθούν στις χώρες με αφθονία ανειδίκευτης εργασίας σε σχέση με τους μισθούς των ειδικευμένων εργατών, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις έχει συμβεί το αντίθετο: Οι μισθοί της ειδικευμένης εργασίας έχουν αυξηθεί ταχύτερα από τους μισθούς της ανειδίκευτης εργασίας στο Μεξικό. Αλλά σε σύγκριση με τις ΗΠΑ και τον Καναδά, το Μεξικό υποτίθεται ότι έχει σε αφθονία ανειδίκευτους εργάτες. Ακόμα και αν το υπόδειγμα ήταν απόλυτα σωστό, το διεθνές εμπόριο έχει μικρό μερίδιο στην οικονομία των ΗΠΑ και η επίδρασή του στις τιμές και τους μισθούς των ΗΠΑ πρέπει να είναι περιορισμένη.

Εμπόριο και διανομή εισοδήματος Μεταβολές στη διανομή του εισοδήματος συμβαίνουν σε κάθε οικονομική μεταβολή, όχι μόνο λόγω του διεθνούς εμπορίου. Μεταβολές στην τεχνολογία, μεταβολές στις προτιμήσεις των καταναλωτών, η εξάντληση πόρων και η ανακάλυψη νέων πόρων επηρεάζουν τη διανομή του εισοδήματος. Οι οικονομολόγοι αποδίδουν το μεγαλύτερο μέρος της αυξανόμενης εισοδηματικής ανισότητας στις ΗΠΑ στην τεχνολογία και το υπερτίμημα που δίνεται στην εκπαίδευση. Θα ήταν καλύτερο να αποζημιώνουμε τους χαμένους από το εμπόριο (ή κάθε οικονομική μεταβολή) παρά να το εμποδίζουμε. Η οικονομία ως σύνολο ωφελείται από το εμπόριο.

Εμπόριο και διανομή εισοδήματος (συνέχεια) Υπάρχει ένα πολιτικό σφάλμα στην εμπορική πολιτική: οι πιθανοί χαμένοι από το εμπόριο είναι καλύτερα πολιτικά οργανωμένοι από τους κερδισμένους από το εμπόριο. Οι ζημιές συνήθως συγκεντρώνονται σε λίγους, αλλά τα κέρδη συνήθως διανέμονται στους πολλούς. Κάθε κάτοικος των ΗΠΑ πληρώνει $8 ετησίως για τον περιορισμό στις εισαγωγές ζάχαρης και το συνολικό κόστος αυτής της πολιτικής είναι περίπου $2 δισεκατομμύρια το χρόνο. Τα συνολικά οφέλη από αυτήν την πρακτική είναι περίπου $1 δισεκατομμύριο, αλλά αυτό το ποσό πάει στους σχετικά λίγους παραγωγούς ζάχαρης.

Εμπειρικές ενδείξεις για το υπόδειγμα Heckscher-Ohlin Έρευνες με στοιχεία για τις ΗΠΑ Ο Leontief βρήκε ότι οι εξαγωγές των ΗΠΑ είχαν μικρότερη ένταση κεφαλαίου από τις εισαγωγές των ΗΠΑ, παρότι οι ΗΠΑ είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη αφθονία κεφαλαίου στον κόσμο: Το παράδοξο του Leontief. Έρευνες με διεθνή στοιχεία Οι Bowen, Leamer και Sveikauskas έλεγξαν το υπόδειγμα Heckscher-Ohlin με στοιχεία από 27 χώρες και επιβεβαίωσαν το παράδοξο του Leontief σε διεθνές επίπεδο. Έρευνες με στοιχεία για τον τομέα της μεταποίησης ανάμεσα σε χώρες χαμηλού/μεσαίου εισοδήματος και χώρες υψηλού εισοδήματος Αυτά τα στοιχεία στηρίζουν περισσότερο τη θεωρία.

Πίνακας 4-2: Παραγωγικοί συντελεστές ενσωματωμένοι στις εξαγωγές και εισαγωγές των HΠA έτους 1962

Πίνακας 4-3: Έλεγχος του υποδείγματος Heckscher-Ohlin

Πίνακας 4-4: Εκτιμώμενη τεχνολογική αποδοτικότητα, 1983 (ΗΠΑ = 1)

Εμπειρικές ενδείξεις για το υπόδειγμα Heckscher-Ohlin (συνέχεια) Με άλλα λόγια, μια εκτιμώμενη αξία των υπηρεσιών των συντελεστών παραγωγής θα είναι ενσωματωμένη σε έναν εκτιμώμενο όγκο εμπορίου ανάμεσα στις χώρες.

Εμπειρικές ενδείξεις για το υπόδειγμα Heckscher-Ohlin (συνέχεια) Αλλά επειδή οι τιμές των συντελεστών παραγωγής δεν εξισώνονται ανάμεσα στις χώρες, η εκτιμώμενη αξία του εμπορίου είναι πολύ μεγαλύτερη από την πραγματική. Ένα αποτέλεσμα «χαμένου εμπορίου» ανακαλύφθηκε από τον Daniel Trefler. Η αιτία του «χαμένου εμπορίου» φαίνεται να είναι η υπόθεση της ταυτόσημης τεχνολογίας ανάμεσα στις χώρες. Η τεχνολογία επηρεάζει την παραγωγικότητα των εργατών και συνακόλουθα την αξία της εργασίας. Μια χώρα με υψηλή τεχνολογία και υψηλή αξία εργασίας δεν θα εισάγει απαραίτητα πολλά από μια χώρα με χαμηλή τεχνολογία και χαμηλή αξία εργασίας.

Περίληψη Η υποκατάσταση των συντελεστών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία αντιπροσωπεύεται από μια κοίλη καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων. Όταν μια οικονομία παράγει μια χαμηλή ποσότητα ενός αγαθού, το κόστος ευκαιρίας για την παραγωγή αυτού του αγαθού είναι χαμηλό και η οριακή παραγωγικότητα των πόρων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αυτού του αγαθού είναι υψηλή. Όταν μια οικονομία παράγει μια υψηλή ποσότητα ενός αγαθού, το κόστος ευκαιρίας για την παραγωγή αυτού του αγαθού είναι υψηλό και η οριακή παραγωγικότητα των πόρων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αυτού του αγαθού είναι χαμηλή. Όταν μια οικονομία παράγει το περισσότερο που μπορεί από τους πόρους της, το κόστος ευκαιρίας για την παραγωγή ενός αγαθού είναι ίσο με τη σχετική τιμή αυτού του αγαθού στις αγορές.

Περίληψη (συνέχεια) Αν η σχετική τιμή ενός αγαθού αυξάνεται, τότε ο πραγματικός μισθός ή ο πραγματικός συντελεστής εκμίσθωσης/μίσθωσης του συντελεστή παραγωγής που χρησιμοποιείται εντατικά στην παραγωγή αυτού του αγαθού προβλέπεται ότι θ’ αυξηθεί, ενώ οι πραγματικοί μισθοί και οι πραγματικοί συντελεστές εκμίσθωσης/μίσθωσης των άλλων συντελεστών παραγωγής προβλέπεται ότι θα μειωθούν. Αν οι τιμές των προϊόντων παραμένουν σταθερές καθώς η ποσότητα ενός συντελεστή στην παραγωγή αυξάνεται, τότε η προσφορά του αγαθού που χρησιμοποιεί αυτόν το συντελεστή εντατικά προβλέπεται ότι θ’ αυξηθεί και η προσφορά των άλλων αγαθών προβλέπεται ότι θα μειωθεί.

Περίληψη (συνέχεια) Μια οικονομία προβλέπεται ότι θα εξάγει αγαθά έντασης των συντελεστών παραγωγής που έχει σε αφθονία και θα εισάγει αγαθά έντασης των συντελεστών παραγωγής που έχει σε σπανιότητα. Το υπόδειγμα Heckscher-Ohlin προβλέπει ότι οι σχετικές τιμές του προϊόντος και οι τιμές των συντελεστών παραγωγής θα εξισωθούν, αλλά καμιά από τις δύο προβλέψεις δεν επιβεβαιώνεται στην πράξη. Το υπόδειγμα προβλέπει ότι όταν υπάρχει εμπόριο οι ιδιοκτήτες των συντελεστών παραγωγής σε αφθονία κερδίζουν, ενώ οι ιδιοκτήτες των συντελεστών παραγωγής σε σπανιότητα χάνουν.

Περίληψη (συνέχεια) Μια χώρα ως σύνολο προβλέπεται ότι θα ωφεληθεί από το εμπόριο, αλλά οι ιδιοκτήτες των συντελεστών παραγωγής σε σπανιότητα προβλέπεται ότι θα βρεθούν σε χειρότερη θέση αν δεν αποζημιωθούν. Η εμπειρική στήριξη του υποδείγματος Heckscher-Ohlin είναι ασθενής, εκτός από περιπτώσεις που εξετάζουν το εμπόριο ανάμεσα σε χώρες με υψηλό εισόδημα και χώρες με χαμηλό/μεσαίο εισόδημα.

Additional Chapter Art

Σχ. 4-4: Δυνατότητες εισροών στην παραγωγή τροφίμων

Πίνακας 4-1: Συγκριτικοί διεθνείς μισθοί (ΗΠΑ = 100)

Σχ. 4-15: Ένταση ειδίκευσης της εργασίας και σύνθεση των εισαγωγών των ΗΠΑ από δύο χώρες Source: John Romalis, “Factor Proportions and the Structure of Commodity Trade,” American Economic Review, March 2004.

Σχ. 4-16 Μεταβολές στη σύνθεση του συγκριτικού πλεονεκτήματος

Σχ. 4-16 Μεταβολές στη σύνθεση του συγκριτικού πλεονεκτήματος (συνέχεια)

Πίνακας 4-4: Εκτιμώμενη τεχνολογική αποδοτικότητα, 1983 (ΗΠΑ = 1)

Σχ. 4A-1: Επιλογή του άριστου λόγου γης-εργασίας

Σχ. 4A-2: Μεταβολή του λόγου μισθού-γαιοπροσόδου

Σχ. 4A-3: Προσδιορισμός του λόγου μισθού-γαιοπροσόδου

Σχ. 4A-4: Άνοδος της τιμής του υφάσματος