Διεθνές Εμπόριο και Συγκριτικό Πλεονέκτημα Κεφάλαιο 17 Διεθνές Εμπόριο και Συγκριτικό Πλεονέκτημα «Κανένα έθνος δεν καταστράφηκε ποτέ από το εμπόριο». BENAJMIN FRANKLIN

ΠΙΝΑΚΑΣ 1 Κόστος Εργασίας σε Βιομηχανοποιημένες Χώρες ως Ποσοστό του Κόστους Εργασίας των Η.Π.Α. 1975 2005 Γαλλία Μεγάλη Βρετανία Ισπανία Ιαπωνία Ν. Κορέα Ταϊβάν Μεξικό Καναδάς 73% 54 41 48 5 6 24 99 104% 109 75 92 57 27 11 101

Γιατί συναλλασσόμαστε; Χώρες – διαφορές: Πόροι Άνισα κατανεμημένοι στον πλανήτη Φυσική κληρονομιά Κλίμα, έδαφος Ικανότητες εργατικού δυναμικού Εξειδίκευση παραγωγής

Γιατί συναλλασσόμαστε; Εξειδίκευση, χώρα Αφιερώνει ενέργειες και πόρους Μικρή μερίδα της παγκόσμιας παραγωγικής δραστηριότητας Συναλλασσόμαστε Για να εκμεταλλευθούμε τα πλεονεκτήματα της εξειδίκευσης Εκούσια συναλλαγή Όλοι κερδίζουν.

Το εμπόριο είναι μια κατάσταση όπου κερδίζουν και οι δύο πλευρές Εκούσιες συναλλαγές / εμπόριο Αναδιανέμουν προϊόντα Και οι δύο πλευρές κερδίζουν Επιτυγχάνουν έναν προτιμότερο συνδυασμό αγαθών Σε σχέση με πριν Ισχύει για Έθνη άτομα

Διεθνές έναντι εγχωρίου εμπορίου Εγχώριο εμπόριο Όφελος λόγω εξειδίκευσης και ελεύθερων συναλλαγών 50 πολιτείες της Αμερικής Μια εθνική κυβέρνηση Κοινό νόμισμα ($) Ευκινησία εργασίας και κεφαλαίου

Διεθνές έναντι εγχωρίου εμπορίου Διεθνές Εμπόριο Όφελος λόγω εξειδίκευσης και ελεύθερων συναλλαγών Πολιτικοί παράγοντες Διαφορετικές κυβερνήσεις Διαφορετικά νομίσματα Κωλύματα στη κίνηση εργασίας και κεφαλαίου Περιορισμένη μετανάστευση Περιορισμένη απασχόληση για τους αλλοδαπούς Κίνδυνος για αλλοδαπές επενδύσεις

Ο Νόμος του Συγκριτικού Πλεονεκτήματος Απόλυτο πλεονέκτημα Μια χώρα - έναντι μιας άλλης Παράγει ένα αγαθό Χρησιμοποιεί μικρότερες ποσότητες πόρων Συγκριτικό Πλεονέκτημα Παραγωγή ενός συγκεκριμένου αγαθού Σε σχέση με άλλα αγαθά Λιγότερο αναποτελεσματικά.

Αρχή του Συγκριτικού Πλεονεκτήματος David Ricardo (1772-1883) Κλασσικός οικονομολόγος Χώρες – Ωφελούνται από το εμπόριο Ακόμη και αν κάποιος είναι πιο αποδοτικός Από τον άλλον Σε όλες τις αγορές Ένα – απόλυτο πλεονέκτημα Παράγοντας όλα τα αγαθά

Αρχή του Συγκριτικού Πλεονεκτήματος Χώρα – Απόλυτο μειονέκτημα Σε σχέση με μια άλλη χώρα Στην παραγωγή κάθε αγαθού Έχει συγκριτικό πλεονέκτημα Καλή – λιγότερο αναποτελεσματική Πλέον αποτελεσματικές μέθοδοι παραγωγής Συγκριτικό πλεονέκτημα – έχει σημασία Απόλυτο πλεονέκτημα – δεν έχει σημασία

Πίνακας 2 Εναλλακτικές Εκροές από Εισροή Εργασίας ενός έτους Στις ΗΠΑ Στην Ιαπωνία Υπολογιστές Τηλεοράσεις 50 10 40

Πίνακας 3 Παράδειγμα Οφελών από το Εμπόριο Στις ΗΠΑ Στην Ιαπωνία Σύνολο Υπολογιστές Τηλεοράσεις +25,000 -25,000 -10,000 +40,000 +15,000

Ο Νόμος του Συγκριτικού Πλεονεκτήματος Εξειδίκευση & συναλλαγή Μεταβολή στους όρους παραγωγής Παγκόσμια παραγωγικότητα – αυξάνεται Κάθε χώρα κάνει Ότι ξέρει να κάνει καλύτερα Όλες οι χώρες – ωφελούνται Αυξάνει την παραγωγή Κάθε αγαθού Καμιά αύξηση Στους απαιτούμενους πόρους

Σχήμα 1 Όρια Παραγωγικών Δυνατοτήτων Δύο Χωρών (ανά εκατομμύριο χρόνια εργασίας) 10 20 30 40 50 Τηλεοράσεις(εκατομμύρια) 60 U Όριο παραγωγικών Δυνατοτήτων Των Η.Π.Α. J Όριο Παραγωγικών Δυνατοτήτων Της Ιαπωνίας N S 10 20 30 40 50 Υπολογιστές(εκατομμύρια) 60

Ο Νόμος του Συγκριτικού Πλεονεκτήματος Χώρα – απόλυτο πλεονέκτημα Υψηλότερη κατά κεφαλή καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων Διαφορά στο συγκριτικό πλεονέκτημα Διαφορά στις κλίσεις των καμπύλων παραγωγικών δυνατοτήτων Χώρες με πολλές ομοιότητες Μπορεί να επωφεληθούν λίγο από το εμπόριο Πολύ διαφορετικές χώρες Μεγάλα οφέλη από το εμπόριο

Ο Νόμος του Συγκριτικού Πλεονεκτήματος Δύο χώρες Εμπορεύονται εκούσια δύο αγαθά Μεταξύ τους Ο λόγος ανταλλαγής Μεταξύ των αγαθών Πρέπει να πέσει - στα επίπεδα των λόγων των τιμών Επικρατούν – απουσία του εμπορίου Ατελής εξειδίκευση Ορισμένες χώρες – υπερβολικά μικρές Καμπύλες παραγωγικών δυνατοτήτων – κυρτές

Σχήμα 2 Τα Οφέλη από το Εμπόριο 10 20 30 40 50 Τηλεοράσεις 60 10 20 30 Δυνατότητες Παραγωγής Η.Π.Α. U Δυνατότητες Κατανάλωσης Η.Π.Α. Δυνατότητες Παραγωγής Ιαπωνίας A J Δυνατότητες Κατανάλωσης Ιαπωνίας N P S 10 20 30 40 Υπολογιστές 10 20 30 40 50 Υπολογιστές 60 (a) Ιαπωνία (b) ΗΠΑ

Δασμολόγια, ποσοστώσεις & άλλες παρεμβάσεις Μερκαντιλισμός – δόγμα Εξαγωγές – ευεργετικές για μια χωρά Εισαγωγές – επιζήμιες 1930 – προστατευτικές οι ΗΠΑ Τελευταία 60 χρόνια, ΗΠΑ – μείωσαν Δασμολόγια Εμπορικά κωλύματα

Δασμολόγια, ποσοστώσεις & άλλες παρεμβάσεις Έλεγχος εμπορίου Δασμολόγια Φόροι επί εισαγωγών Ποσοστώσεις Νομικά όρια επί εισαγωγών Επιχορηγήσεις εξαγωγών Κυβερνητικές πληρωμές στον εξαγωγέα Μειώνουν την τιμή Ανταγωνισμός στις αλλοδαπές αγορές

Δασμολόγια, ποσοστώσεις & άλλες παρεμβάσεις Δασμολόγια έναντι ποσοστώσεων Αμφότερα Περιορίζουν το διεθνές εμπόριο Αυξάνουν την τιμή Εγχώρια παραγόμενων αγαθών Δασμολόγια Κέρδη λόγω υψηλότερης τιμής Αλλοδαποί & εγχώριοι πωλητές Ποσοστώσεις Μέρος των κερδών Κρατικά έσοδα της χώρας που εισάγει-

Δασμολόγια, ποσοστώσεις & άλλες παρεμβάσεις Δασμολόγια εναντίον ποσοστώσεων Δασμολόγια Προάγουν την αποτελεσματικότητα Ποσοστώσεις Μπορεί να αποτελούν Πολιτικές εξυπηρετήσεις Διαφθορά Προτίμηση των δασμολογίων έναντι των ποσοστώσεων

Γιατί να αναστείλουμε το εμπόριο; Κερδίζοντας ένα πλεονέκτημα τιμής Για τις εγχώριες επιχειρήσεις Δασμολόγια/ ποσοστώσεις – ευνοούν Συγκεκριμένες εγχώριες επιχειρήσεις Χώρα – ικανή να τα επιβάλλει Χωρίς φόβο για αντίποινα Όταν όλες οι χώρες εφαρμόζουν δασμολόγια/ποσοστώσεις Όλες οι χώρες – πιθανό να ζημιωθούν μακροπρόθεσμα

Γιατί να αναστείλουμε το εμπόριο; Προστασία συγκεκριμένων κλάδων Περιορίζει τον ανταγωνισμό από το εξωτερικό Συντηρεί την απασχόληση – προστατευόμενος κλάδος Υψηλό κόστος Καταναλωτές Οικονομία

Πίνακας 4 Εκτιμώμενο Κόστος του Προστατευτισμού στους Καταναλωτές Βιομηχανία Κόστος ανά διασωθείσα Θέση εργασίας Ένδυση Κόσμημα Ναυτιλία Ζάχαρη Κλωστοϋφαντουργία Γυναικεία Υπόδηση $139,000 97,000 415,000 600,000 202,000 102,000

Γιατί να αναστείλουμε το εμπόριο; Ελεύθερο εμπόριο & κρατική υποστήριξη Προσωρινή προστασία από ξαφνικές μεταβολές Βοήθεια προσαρμογής του εμπορίου Ειδικά επιδόματα ανεργίας Δάνεια Προγράμματα επανεκπαίδευσης Λοιπές μορφές βοήθειας Σε εργαζόμενους και επιχειρήσεις – ζημιωμένες από τον ανταγωνισμό εταιριών του εξωτερικού

Γιατί να αναστείλουμε το εμπόριο; Εθνική άμυνα Αυτάρκεια στην παραγωγή εθνικού αμυντικού εξοπλισμού Λοιπές μη οικονομικές παράμετροι Πολιτικές Επιχείρημα νεοσύστατης βιομηχανίας Ισχύει μόνο σε περίπτωση Προοπτικών λαμπρής κερδοφορίας Ιδιωτικά κεφάλαια – μη διαθέσιμα

Μπορούν οι φθηνές εισαγωγές να βλάψουν μια χώρα; Υποτιμολόγηση Πώληση αγαθών σε αγορές του εξωτερικού Σε χαμηλότερες τιμές Από τιμές εγχώριας αγοράς

Παράρτημα Προσφορά, ζήτηση και τιμολόγηση στο παγκόσμιο εμπόριο Ελεύθερο εμπόριο, τιμή ισορροπίας Εξισορροπεί παγκόσμια προσφορά και ζήτηση Εξαγόμενη ποσότητα μιας χώρας Πρέπει = εισαγόμενη ποσότητα της άλλης χώρας Τιμή – ίδια και στις δύο χώρες

Σχήμα 3 Ισορροπία Προσφοράς-Ζήτησης Στο Διεθνές Εμπόριο Σίτου Προσφορά χώρας εισαγωγής Τιμή Σιταριού ανά Μπούσελ Τιμή Σιταριού ανά Μπούσελ Ζήτηση Χώρας εξαγωγής Προσφορά χώρας εξαγωγής Ζήτηση χώρας εισαγωγής G $3.25 H E F A B 2.50 C D εξαγωγές εισαγωγές Ποσότητα Σιταριού Ποσότητα Σιταριού (α)Χώρα Εξαγωγής (β)Χώρα Εισαγωγής

Παράρτημα Πως λειτουργούν τα δασμολόγια και οι ποσοστώσεις Δασμολόγια Αυξάνουν τις τιμές Μειώνουν τη ζητούμενη ποσότητα εισαγωγών Ποσοστώσεις Μειώνουν την προσφορά

Παράρτημα Πως λειτουργούν τα δασμολόγια και οι ποσοστώσεις Ποσοστώσεις – Μειώνουν μέγεθος εμπορικών συναλλαγών Αυξάνουν τιμή – χώρα εισαγωγής Μειώνουν τιμή – χώρα εξαγωγής Δασμολόγια Εξαγόμενη ποσότητα μιας χώρας Πρέπει = εισαγόμενη ποσότητα της άλλης χώρας Καταβαλλόμενη τιμή (καταναλωτές, χώρα εισαγωγής) = Δασμός + τιμή πώλησης (καταναλωτές, χώρες εξαγωγής)

Σχήμα 4 Ποσοστώσεις και Δασμολόγια στο Διεθνές Εμπόριο Τιμή Σιταριού ανά Μπούσελ Τιμή Σιταριού ανά Μπούσελ Προσφορά Χώρας Εισαγωγής Ζήτηση Χώρας εξαγωγής Ζήτηση Χώρας Εισαγωγής Προσφορά Χώρας Εξαγωγής Q T $3.25 57.5 87.5 A B C D $2.50 2.50 80 125 50 95 R S 2.00 85 115 Ποσότητα Σιταριού Ποσότητα Σιταριού (α) Χώρα Εξαγωγής (β) Χώρα Εισαγωγής