1.2. ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΑ ΑΠΌ MALASSEZIA ΣΤΟ Σ Μ. Σαριδομιχελάκης Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ M. pachydermatis (Σ, Γ): μη λιποεξαρτώμενη M. sympodialis (Γ): λιποεξαρτώμενη M. globosa (Γ): λιποεξαρτώμενη ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΧΛΩΡΙΔΑ Αποικισμός από τις πρώτες ημέρες της ζωής Βλεννογόνοι (στόμα, πρωκτός, κόλπος), πρωκτικοί σάκοι Δέρμα, έξω ακουστικός πόρος

Οι Malassezia παράγουν ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ (Ι) Οι Malassezia παράγουν Πρωτεάσες Λιπάσες Φωσφατάσες Φωσφολιπάσες Ουρεάσες Γλυκοπρωτείνες Ζυμογόνο Λιποξυγενάσες Απελευθέρωση μεταβιβαστών φλεγμονής Ενεργοποίηση συμπληρώματος Διάσπαση Λ.Ο. σμήγματος Μεταβολή σύστασης σμήγματος Μεταβολή pH επιδερμίδας Φλεγμονή Κνησμός Αντίδραση υπερευαισθησίας?

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ (ΙΙ) Η παθογόνος ικανότητα δε διαφέρει μεταξύ των στελεχών Ευκαιριακά παθογόνοι Μ.Ο. Μεταβολή στο μικροπεριβάλλον του δέρματος Διαταραχή φυσιολογικών αμυντικών μηχανισμών Δερματοπάθειες Συστηματικά νοσήματα Φάρμακα

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ (ΙΙΙ) Μεταβολές που προδιαθέτουν σε δερματίτιδα από Malassezia Αυξημένη υγρασία δέρματος Αυξημένη θερμοκρασία δέρματος? Αυξημένη παραγωγή σμήγματος Μεταβολή στη σύνθεση του σμήγματος Βακτηριδιακές λιπάσες Κατάλυση ακεραιότητας της επιδερμίδας Γενετική προδιάθεση (Τ-λεμφοκύτταρα?) Πολύ σπάνια η δερματίτιδα από Malassezia είναι πρωτογενής

ΠΡΟΔΙΑΘΕΤΙΚΑ ΑΙΤΙΑ Αλλεργικές (ατοπική, τροφική, Α.Ψ.Δ.) Ενδοκρινοπάθειες (υποθυρεοειδισμός, σ. Cushing) Βακτηριδιακή δερματίτιδα (επιπολής θυλακίτιδα) Διαταραχές κερατινοποίησης (ελαιώδης σμηγματόρροια) Παρασιτικές δερματοπάθειες (δεμοδήκωση, σαρκοπτική ψώρα) Δερματικές πτυχές Δερματοπάθεια που ανταποκρίνεται στον Zn Μ.Ν.Ε. (ηπατοδερματικό σύνδρομο) Νεοπλάσματα δέρματος Δυσπλασία επιδερμίδας των WHWT Μακροχρόνια αντιβιοθεραπεία? Μακροχρόνια χορήγηση γλυκοκορτικοειδών?

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ηλικία: συνήθως ενήλικα Φυλή: Basset hound, Cocker spaniel, Poodle, Dachshund, Boxer, GSD, Maltese, Beagle, Chihuahua, Collie, English setter, WHWT, άλλα terrier κλπ Αυξημένος αριθμός Malassezia στο δέρμα (Basset hound) Προδιάθεση σε δερματίτιδα από Malassezia? Προδιάθεση για τις υποκείμενες δερματοπάθειες?

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ (Ι) Κνησμός: αντίδραση υπερευαισθησίας? Μερική ανταπόκριση στα γλυκοκορτικοειδή Ερύθημα, λιπαρό επίστρωμα, δυσοσμία, φολίδες, κιτρινωπές εφελκίδες Πάχυνση, υπερχρωμία, λειχηνοποίηση Κεφαλή, πτερύγια των αυτιών, τράχηλος, μασχάλες, βουβωνική χώρα, περινεϊκή χώρα, δερματικές πτυχές, άκρο ποδός, γενίκευση Συχνά συνυπάρχει σταφυλοκοκκική δερματίτιδα

Επιπλέον, οι Malassezia εμπλέκονται στην παθογένεια ή/και προκαλούν ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ (ΙΙ) Επιπλέον, οι Malassezia εμπλέκονται στην παθογένεια ή/και προκαλούν Κυψελιδοπαραγωγική έξω ωτίτιδα Ακμή Μεσοδακτύλια δοθηίνωση («κύστεις») Παρονυχία - καφέμαυρη χρώστικη στα νύχια

Ετερόπλευρη έξω και μέση ωτίτιδα με υπερανάπτυξη Malassezia σε Σ

ΔΙΑΓΝΩΣΗ Κυτταρολογική εξέταση (άμεσο αποτύπωμα, με απόξεση, με στειλεό, με συγκολλητική ταινία): >1-5/ΗPF ? (πιθ. μικρός αριθμός αντίδραση υπερευαισθησίας?) Καλλιέργεια (Sabouraud, τροποποιημένο Dixon) Δύσκολη εκτίμηση αποτελέσματος (μέλος φυσιολογικής χλωρίδας) Μικρότερη ευαισθησία από την κυτταρολογική??? Οι λιποεξαρτώμενες Malassezia απαιτούν ειδικά υποστρώματα Ιστοπαθολογική εξέταση: μικρή ευαισθησία (απώλεια κεράτινης στοιβάδας κατά την παρασκευή των βιοψιών) Ανταπόκριση στη θεραπεία

ΤΟΠΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Αντισμηγματορροϊκό shampoo (π.χ. υπεροξείδιο βενζοϋλίου, παράγωγα πίσσας) Αντιμυκητιακό shampoo: χλωρεξιδίνη (>1%), κετοκοναζόλη, κλοτριμαζόλη, μικοναζόλη, μικοναζόλη 2% + χλωρεξιδίνη 2%, θειούχο Se, θειάσβεστος Αντιμυκητιακό διάλυμα: ενιλκοναζόλη 0,2% Οξινοποιητές δέρματος: βορικό οξύ, οξικό οξύ, λευκό ξύδι σε νερό 1/1 ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ: 2-3/ εβδομάδα κάθε εβδομάδα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Κετοκοναζόλη: 5-10 mg/Kg SID ή BID, PO (ή 5-10 mg/Kg SID x 10 ημ. 5-10 mg/Kg EOD) Ιτρακοναζόλη: 5-10 mg/Kg SID, PO (ή 5 mg/Kg SID x 2 ημέρες/εβδομάδα) Φλουκοναζόλη: 5 mg/Kg SID, PO Τερβιναφίνη ???: 30 mg/Kg SID, PO

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Αντιμετώπιση προδιαθετικών αιτίων Τοπική αγωγή (πάντα) Συστηματική αγωγή (έντονες γενικευμένες αλλοιώσεις) Επανεξέταση σε 2-3 εβδομάδες Κλινική ίαση-αρνητική κυτταρολογική εξέταση Άλλη μία εβδομάδα θεραπείας

ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ «Πρωτογενής» δερματίτιδα από Malassezia Αδυναμία αντιμετώπισης υποκείμενου αιτίου Τοπική αγωγή (π.χ. μία φορά/εβδομάδα) Περιοδικά συστηματική αγωγή (π.χ. ιτρακοναζόλη 2 ημέρες/εβδομάδα ΖΩΟΑΝΘΡΩΠΟΝΟΣΟΣ (νεογέννητα, ανοσοκαταστολή)