Επιμέλεια εργασίας Α. Α. Π. Α. Μ. Β. Δ. Γ. Σ. Γ. Γυμνάσιο :1 Ιωαννίνων Μάθημα: Λογοτεχνικά κείμενα Καθηγήτρια: Ευγενία Μπίσα Σχολ.Έτος: 2014-15 Θέμα εργασίας ΄΄ Η διαδικασία του ψωμιού ΄΄ Επιμέλεια εργασίας Α. Α. Π. Α. Μ. Β. Δ. Γ. Σ. Γ.

΄΄ Εν αρχή είναι ο σπόρος ΄΄

Σπορά Τα παλιά χρόνια, η σπορά άρχιζε στα τέλη του Σεπτέμβρη και τελείωνε το Δεκέμβρη. Στις 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα του Σταυρού, οι γεωργοί πήγαιναν στην εκκλησία λίγο σπόρο να τον ευλογήσει ο παπάς. Μετά τον έπαιρναν και τον ανακάτευαν με τον υπόλοιπο σπόρο, για να έχουν καλή σοδειά. Άλλοι κρατούσαν αγιασμό και ράντιζαν το σπόρο για να πάρει ευλογία. Όταν άρχιζαν οι πρώτες βροχές και μαλάκωνε το χώμα οι γεωργοί άρχιζαν το όργωμα του χωραφιού. Τότε δεν είχαν μηχανές και χρησιμοποιούσαν ζώα για να τους βοηθούν στο όργωμα. Το αλέτρι ήταν ξύλινο και το έδεναν συνήθως σε δυο άλογα ή σε δυο βόδια. Στο όργωμα πρόσεχαν να πατάει το ένα ζώο μέσα στο διπλανό αυλάκι, για να γίνεται  ίσιο το όργωμα. .

Θερισμός Ο θερισμός του σιταριού γινόταν με χειρωνακτικό τρόπο τον Ιούνιο μήνα, που τον έλεγαν και «θεριστή». Κύριο εργαλείο για τον θερισμό ήταν το δρεπάνι. Κατά τον θερισμό συγκεντρώνονταν τα στάχυα κατ’ αρχάς σε μικρά δέματα, τα λεγόμενα «χερόβολα», κατόπιν από πολλά τέτοια χερόβολα γίνονταν τα μεγαλύτερα δέματα τα λεγόμενα «δεμάτια» και με τα ζώα μεταφέρονταν στις άκρες των αλωνιών και τοποθετούνται σε μεγάλους σωρούς, τις γνωστές «θημωνιές». Κατά τον θερισμό του σιταριού οι κάτοικοι του χωριού βιάζονται να τελειώσει γρήγορα, γιατί φοβούνται την αλλαγή του καιρού γιατι υπήρχε φόβος να πάθει ζημιά ο καρπός. Εδώ ίσχυε η παροιμία «θέρος, τρύγος, πόλεμος».

Αλώνισμα  Όταν θερίζονταν όλα τα χωράφια, άρχιζε το αλώνισμα. Το αλώνι ήταν ένας χώρος, τον οποίο προηγουμένως είχαν στρώσει με πλατιές πέτρες ή κοπριά αγελάδας διαλυμένη σε νερό. Αυτό το έκαναν για να μη βγαίνει το χώμα από κάτω και ανακατεύεται με το σιτάρι. Στη μέση τοποθετούσαν έναν ξύλινο στύλο, στον οποίο έδεναν τα ζώα για να περιστρέφονται. 

Άλεσμα Το σιτάρι αλέθεται σε ειδικές μηχανές, οι οποίες λέγονται αλευρόμυλοι. Το αλεύρι άλλες φορές είναι πιο χοντρά αλεσμένο άλλες φορές πιο ψιλά. Μετά ακολουθεί το ζύμωμα.

Ζύμωμα Με αυτή την επεξεργασία το αλεύρι γίνεται μια ουσία μαλακή, η οποία πλάθεται εύκολα. Για να γίνει το αλεύρι ζυμάρι ανακατεύεται με νερό. Η εργασία άλλοτε γινόταν με το χέρι, τώρα όμως, τις περισσότερες φορές, γίνεται με ειδικά μηχανήματα.

Ψήσιμο Το ζυμάρι κόβεται σε κομμάτια στα οποία δίνουμε και το κατάλληλο σχήμα, κατόπιν τα βάζουμε στο φούρνο. Υπάρχουν φούρνοι με ξύλα και φούρνοι ηλεκτροκίνητοι. Το ψήσιμο διαρκεί 1 ώρα. Το εξωτερικό μέρος του ζυμαριού γίνεται σκληρό και χρυσοκίτρινο, είναι η κόρα. Το εσωτερικό μέρος είναι η ψίχα.