1.1. ΒΑΤΚΗΡΙΔΙΑΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΕΣ ΣΤΟ Σ Μ. Σαριδομιχελάκης Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΔΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εισαγωγή Επιπολής βακτηριδιακές δερματίτιδες (Σ): επιπολής βακτηριδιακή θυλακίτιδα, επιπολής εξαπλούμενη βακτηριδιακή δερματίτιδα Εν τω βάθει βακτηριδιακές δερματίτιδες (Σ): των κάλων, ποδοδερματίτιδα, των Γερμανικών ποιμενικών, πυοτραυματική θυλακίτιδα-δοθιήνωση, υποδερματίτιδα Διαγνωστική προσέγγιση Θεραπευτική αντιμετώπιση

1.1.1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΩΝ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΩΝ Σ >> Γ, άλλα ζωικά είδη μικρό πάχος κεράτινης στοιβάδας μικρή ποσότητα μεσοκυττάριας ουσίας στην κεράτινη στοιβάδα απουσία βύσματος από λιπίδια-κύτταρα στους θυλάκους των τριχών pH

ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ (Ι) Πηκτάση+ Staphylococcus (S. intermedius > S. aureus, S. hyicus) > Gram- (Proteus, Pseudomonas, E. coli) Μικροβιακό φορτίο στο υγιές δέρμα μόνιμοι ΜΟ: Micrococcus, Streptococcus, Acinetobacter, Propionibacterium, πηκτάση– Staphylococcus παροδικοί ΜΟ: Proteus, Pseudomonas, E. coli, Corynebacterium, Bacillus, Clostridium ο S. intermedius είναι μάλλον παροδικός προερχόμενος από ρινικές κοιλότητες-πρωκτό

ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ (ΙΙ) S. intermedius λοιμογόνος ικανότητα: slime, πρωτεΐνη Α, λευκοσιδίνη, αιμολυσίνες κλπ όλα τα στελέχη δεν έχουν την ίδια λοιμογόνο ικανότητα δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ των στελεχών που απομονώνονται από υγιές δέρμα και από αλλοιώσεις βακτηριδιακής δερματίτιδας (?)

ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ (ΙΙΙ) Φυσιολογικοί αμυντικοί μηχανισμοί του δέρματος φυσικοί: τρίχωμα, κεράτινη στοιβάδα-στρώμα λιπιδίων χημικοί: λιπίδια, ανόργανα άλατα, πρωτεΐνες μικροβιακοί: ανταγωνιστικά βακτηρίδια ανοσολογικοί: ανοσοσφαιρίνες, κυτταρική ανοσία Οι σταφυλοκοκκικές δερματίτιδες οφείλονται στην κατάλυση των αμυντικών μηχανισμών του δέρματος

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Δευτερογενείς: σχεδόν όλες οι δερματοπάθειες αλλεργικές διαταραχές κερατινοποίησης εξωπαρασιτώσεις ενδοκρινοπάθειες κακή περιποίηση δέρματος-τριχώματος κνησμός ανοσοκαταστολή Το υποκείμενο αίτιο μπορεί να έχει προσωρινό ή μόνιμο χαρακτήρα. Στη δεύτερη περίπτωση αν δεν αντιμετωπιστεί οδηγεί σε θεραπευτική αποτυχία ή υποτροπή Πρωτογενείς (πολύ σπάνιες): δεν υποτροπιάζουν

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΩΝ ΑΙΤΙΩΝ Ιστορικό-κλινική εξέταση Μόνο επιπολής βακτηριδιακή Εν τω βάθει βακτηριδιακή δερματίτιδα δερματίτιδα ή ενδείξεις για υποκείμενο αίτιο Δεμοδήκωση ? Διερεύνηση κατά περίπτωση (Δερματοφυτίαση ?) + έλεγχος για δεμοδήκωση Αντιμετώπιση Staphylococcus Οριστική ίαση Υποτροπή περαιτέρω διερεύνηση

ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ Επιπολής φλυκταινώδης δερματίτιδα (impetigo) επιπολής θυλακίτιδα εξαπλούμενη βλεννογονοδερματική Εν τω βάθει θυλακίτιδα-δοθηίνωση (π.χ. των κάλων, ποδοδερματίτιδα κλπ) θυλακίτιδα-δοθηίνωση-υποδερματίτιδα των Γερμανικών ποιμεν. πυοτραυματική θυλακίτιδα δοθηίνωση από λείξη των άκρων υποδερματίτιδα Δερματοπάθειες που παλαιότερα κατατάσσονταν στις βακτηριδιακές πυοτραυματική θυλακίτιδα (hot-spot) δερματίτιδα των δερματικών πτυχών (intertrigo) ανασαρκοειδές των κυναρίων

1.1.2. ΕΠΙΠΟΛΗΣ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΕΣ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΕΣ Σ

1.1.2.1. ΕΠΙΠΟΛΗΣ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΗ ΘΥΛΑΚΙΤΙΔΑ Σ

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Προδιαθέτουν αλλεργικές δερματίτιδες (ατοπική, τροφική) διαταραχές κερατινοποίησης εξωπαρασιτώσεις (δεμοδήκωση, ψύλλοι) ενδοκρινοπάθειες (υποθυρεοειδισμός, σ. Cushing) ερεθιστική δερματίτιδα από επαφή κακή περιποίηση δέρματος-τριχώματος τραυματισμοί-κνησμός

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ-Δ.Δ. Κλινική εικόνα φλύκταινες που αφορούν τους θυλάκους βλατίδες, περιφερική επιδερμική αποκόλληση, ερύθημα, υπερχρωμία κυρίως στον κορμό-όχι στην κεφαλή (βραχύτριχα ραχιαία μακρύτριχα κοιλιακά) μη κνησμώδης ή κνησμώδης υποκείμενο αίτιο? Δ.Δ. 1. Δεμοδήκωση 2. Δερματοφυτίαση 3. Φυλλώδης πέμφιγα (PF)

Υπεραιμική κηλίδα σε Σ με επιπολής βακτηριδιακή θυλακίτιδα λόγω υποκείμενης ατοπικής δερματίτιδας

Βλατίδες με ερύθημα σε Σ με επιπολής βακτηριδιακή θυλακίτιδα λόγω υποκείμενης ατοπικής δερματίτιδας

Βλατίδα με ερύθημα (βέλος) και μικρή φλύκταινα (σε κύκλο) σε Σ με επιπολής βακτηριδιακή θυλακίτιδα λόγω υποκείμενης ατοπικής δερματίτιδας

Δύο βλατίδες με ερύθημα και μία φλύκταινα (βέλος) σε Σ με επιπολής βακτηριδιακή θυλακίτιδα λόγω υποκείμενης ατοπικής δερματίτιδας

Βλατίδες με ερύθημα και φλύκταινες σε Σ με επιπολής βακτηριδιακή θυλακίτιδα λόγω υποκείμενης γενικευμένης δεμοδήκωσης

Βλατίδες με ερύθημα μία φλύκταινα (βέλος), εφελκίδες (ανοιχτό βέλος) και μία εστία περιφερικής επιδερμικής αποκόλλησης σε Σ με επιπολής βακτηριδιακή θυλακίτιδα λόγω μικροτραυματισμών στο κυνήγι

Σ με φυλλώδη πέμφιγα. Οι δερματικές αλλοιώσεις μοιάζουν με εκείνες της επιπολής βακτηριδιακής δερματίτιδας με τη διαφορά ότι οι τελευταίες σπάνια εντοπίζονται στην κεφαλή

1.1.2.2. ΕΠΙΠΟΛΗΣ ΕΞΑΠΛΟΥΜΕΝΗ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΗ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΑ Σ

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ – ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Προδιαθέτουν: βλ. επιπολής βακτηριδιακή θυλακίτιδα (ιδίως οι αλλεργικές δερματίτιδες) Κλινική εικόνα συνήθως συνυπάρχει επιπολής βακτηριδιακή θυλακίτιδα ερυθηματώδεις κηλίδες περιφερική επιδερμική αποκόλληση υπερχρωμία συνένωση γειτονικών αλλοιώσεων συνήθως κνησμώδης