1.7. ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΑ ΑΠΟ ΛΕΙΞΗ ΤΩΝ ΑΚΡΩΝ ΣΤΟ Σ Μ. Σαριδομιχελάκης Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ (50%) Αγχωτική συμπεριφορά Stress (κοινωνικό ή περιβαλλοντικό) π.χ αλλαγές στο περιβάλλον διαβίωσης Αναζήτηση προσοχής ιδιοκτήτη Καταναγκαστική διαταραχή συμπεριφοράς Ανία (όχι συντροφιά, περιορισμός) Μικροτραυματισμοί λείξη φαύλος κύκλος Συχνά συνυπάρχουν και άλλες διαταραχές συμπεριφοράς (κροτοφοβία, άγχος αποχωρισμού, επιθετικότητα κλπ) ΨΥΧΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Φυλή: μεγαλόσωμα > μικρόσωμα Great Dane, Labrador, Doberman, Akita, GSD Φύλο: αρσενικά > θηλυκά Ηλικία: όλες, πιο συχνά > 3-5 χρόνων
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Καρπός, μετακάρπια > ταρσοί, μετατάρσια, αντιβράχιο, κνήμη Αριστερά > δεξιά Μονήρη (σχεδόν πάντα) Αλωπεκία, ερύθημα, εξίδρωση πλάκα με εξέλκωση, πάχυνση Συχνά βακτηριδιακές επιπλοκές (εν τω βάθει) αυξημένη ένταση κνησμού
Εξελκωμένη πλάκα στην πρόσθια επιφάνεια του δεξιού καρπού σε Σ με δερματίτιδα από λείξη των άκρων
ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Εν τω βάθει βακτηριδιακή δερματίτιδα Αλλεργικές δερματίτιδες (ατοπική, τροφική) Αρθρίτιδα α/α (Προσοχή !! Η χρόνια φλεγμονή προκαλεί αλλοιώσεις στο περιόστεο) Νεοπλάσματα κυτταρολογική, ιστοπαθολογική εξέταση Δεμοδήκωση ξέσματα Δερματοφυτίαση (μολυσματικό κηρίο) καλλιέργεια, βιοψία Κοκκιώματα (ιδιοπαθή, από πίεση, σηπτικά) ιστοπαθολογική εξέταση
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ (Ι) Δ.Δ. από εν τω βάθει βακτηριδιακή δερματίτιδα Αλλεργικές Δευτερογενής λόγω Υποθυρεοειδισμός συνεχούς λείξης Ξένο σώμα Διαπίστωση βακτηριδιακής δερματίτιδας Διερεύνηση υποκείμενων αιτίων κυτταρολογική καλλιέργεια βιοψία εξέταση ειδικές εξετάσεις ανταπόκριση στα αντιβιοτικά Υποτροπή ??
Δοθιήνωση από λείξη των άκρων σε Σ (πάνω αριστερά) που ανταποκρίθηκε πλήρως στη χορήγηση κεφαδροξίλης (κάτω δεξιά)
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ (ΙΙ) Αν το ιστορικό, η γενική κλινική εξέταση και η δερματολογική εξέταση είναι συμβατά με τη δερματίτιδα από λείξη των άκρων: κυτταρολογική εξέταση καλλιέργεια για βακτηρίδια-μύκητες βιοψία-ιστοπαθολογική εξέταση ξέσματα α/α Αν υπάρχουν ενδείξεις για τις υπόλοιπες δερματοπάθειες της Δ.Δ. τις διερευνούμε πρώτα
ΘΕΡΑΠΕΙΑ (Ι) Ψυχολογική απομάκρυνση αιτίου (βόλτες, νέο ζώο κλπ) Ψυχολογική απομάκρυνση αιτίου (βόλτες, νέο ζώο κλπ) απευαισθητοποίηση (π.χ. τιμωρία από απόσταση) ανάπτυξη αντισταθμιστικής συμπεριφοράς Μέθοδοι συγκράτησης (κολάρο Ελισάβετ + επίδεση) Συστηματικά αντιβιοτικά (π.χ. κεφαλεξίνη) x 8 εβδ. min
ΘΕΡΑΠΕΙΑ (ΙΙ) Τοπική αντιβακτηριδιακά (υπεροξείδιο βενζοϋλίου) Τοπική αντιβακτηριδιακά (υπεροξείδιο βενζοϋλίου) γλυκοκορτικοειδή (επαλείψεις ή/και inj) DMSO, καπσαϊκίνη πικρές ουσίες (bitter apple) Ψυχοτρόπα φάρμακα Αν τα παραπάνω αποτύχουν: εξαίρεση ?, κρυοχειρουργική, laser CO2, ακτινοθεραπεία, βελονισμός Τα γλυκοκορτικοειδή είναι περισσότερο αποτελεσματικά σε αλλοιώσεις < 3 cm Η φαρμακευτική αγωγή χωρίς ψυχολογική θεραπεία συχνά ελέγχει το πρόβλημα αλλά μετά τη διακοπή της διαπιστώνονται υποτροπές
ΨΥΧΟΤΡΟΠΑ ΦΑΡΜΑΚΑ (Σ)
Δε θεωρούνται ιδιαίτερα αποτελεσματικά 1. ΑΓΧΟΛΥΤΙΚΑ Φαινοβαρβιτάλη 2,2-6,6 mg/Kg SID Διαζεπάμη 0,2-1,1 mg/Kg BID Υδροξυζίνη 2,2 mg/Kg TID Βουσπιρόνη 2,5-10 mg/ζώο BID ή SID ή 1-2 mg/Kg BID Δε θεωρούνται ιδιαίτερα αποτελεσματικά
2. ΤΡΙΚΥΚΛΙΚΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΑ (TCA), ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΣΕΡΟΤΟΝΙΝΗΣ (SSRI) Αναστολή επαναπρόσληψης σεροτονίνης, νορεπινεφρίνης και δοπαμίνης Φλουοξετίνη 1 mg/Kg SID (SSRI) Αμιτρυπτιλίνη 1-3 mg/Kg BID ή SID (TCA) Ιμιπραμίνη 2-4 mg/Kg BID ή SID (TCA) Χλωμιπραμίνη 1 mg/Kg BID x 3-4 εβδ. 2 mg/Kg BID x 3-4 εβδ. εξατομίκευση (TCA) Δοξεπίνη 0,5-2 mg/Kg BID (TCA) Θεωρούνται τα περισσότερο αποτελεσματικά ιδίως αν η διαταραχή της συμπεριφοράς είναι χρόνια. Συνήθως χρησιμοποιείται η χλωμιπραμίνη Παρενέργειες: ληθαργικότητα, ανορεξία, υπερκινητικότητα, αύξηση ΣΒ, γαστρεντερικές διαταραχές, δυσκοιλιότητα, αρρυθμίες (TCA) Αντενδείξεις: γλαύκωμα, KCS, κατακράτηση ούρων, ατονία πεπτικού
3. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΕΝΔΟΡΦΙΝΩΝ Ναλτρεξόνη 2,2 mg/Kg SID ή BID Θεωρούνται περισσότερο αποτελεσματικά αν η διαταραχή της συμπεριφοράς είναι πρόσφατη
4. ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΕΝΔΟΡΦΙΝΩΝ Υδροκοδώνη 0,25 mg/Kg TID Θεωρητικά μειώνουν την έκλυση των ενδογενών ενδορφινών που η παθολογική συμπεριφορά προκαλεί
5. ΠΡΟΓΕΣΤΑΓΟΝΑ Μόνο σε αρσενικά Πολλές παρενέργειες Η τελευταία λύση