ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΜΙΚΡΩΝ ΘΗΛΑΣΤΙΚΩΝ Μ. Σαριδομιχελάκης Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

1. ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΙΝΔΙΚΩΝ ΧΟΙΡΙΔΙΩΝ

1.1. ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ Αίτια: Streptococcus, Bordetella Προδιαθέτουν: υποβιταμίνωση C, stress Κλινική εικόνα: βήχας, δύσπνοια Επιπλοκές: μέση ωτίτιδα, πυομήτρα Θεραπεία: αντιβιοτικά (χλωραμφενικόλη, σουλφοναμίδες, ενροφλοξασίνη), υποστηρικτική, χειρουργική (αποστήματα, πυομήτρα)

1.2. ΔΙΑΡΡΟΙΑ Αίτια: Βακτηριδιακή: σαλμονέλλωση, E. coli, Clostridium, Yersinia Παρασιτική: κοκκιδίωση Διατροφική: υποβιταμίνωση C Διαγνωστική προσέγγιση: παρασιτολογική εξέταση, καλλιέργεια κοπράνων, κυτταρολογική εξέταση κοπράνων

2. ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ HAMSTER

2.1. ΙΩΣΕΙΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ Αίτια: ιοί ανώτερης αναπνευστικής οδού του ανθρώπου Κλινική εικόνα: ρινίτιδα (έκκριμα, πταρμοί), μέση ωτίτιδα, πνευμονία Επιπλοκές: βακτηριδιακές Θεραπεία: αντιβιοτικά (μόνο αν υπάρχουν βακτηριδιακές επιπλοκές)

2.2. ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ Αίτια: Yersinia, Pasteurella, Streptococcus Κλινική εικόνα: βήχας, δύσπνοια, επιπεφυκίτιδα, απώλεια Σ.Β. Επιπλοκές: αποστήματα, πυομήτρα Θεραπεία: αντιβιοτικά (χλωραμφενικόλη, φθοριοκιολόνες, τετρακυκλίνες), υποστηρικτική, χειρουργική (αποστήματα, πυομήτρα)

2.3. ΥΠΕΡΠΛΑΣΤΙΚΗ ΕΙΛΕΪΤΙΔΑ Αίτια: Campylobacter Κλινική εικόνα: διάρροια, ανορεξία, αφυδάτωση, πόνος και διάταση των εντερικών ελίκων στην ψηλάφηση (έμφραξη ή εγκολεασμός του ειλεού), πρόπτωση απευθυσμένου Επιπλοκές: αποστήματα, πυομήτρα Θεραπεία: αντιβιοτικά, υποστηρικτική

2.4. ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΗ ΥΠΕΡΑΝΑΠΤΥΞΗ Αίτια: χορήγηση αντιβιοτικών (π.χ. πενικιλίνες, κεφαλοσπορίνες, στρεπτομυκίνη, μακρολίδια) Παθογένεια: υπερανάπτυξη Clostridium Κλινική εικόνα: διάρροια, θάνατος σε 3-7 ημέρες Θεραπεία: διακοπή αντιβιοτικών, υποστηρικτική, αποκατάσταση φυσιολογικής εντερικής χλωρίδας (Lactobacillus) Τα hamster είναι πάρα πολύ ευαίσθητα στα αντιβιοτικά.

3. ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΚΩΝ

3.1. ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ Αίτια: Mycoplasma pulmonis > Streptococus, Corynebacterium, Pasteurella, Pseudomonas, Klebsiella, ιός Sendai Κλινική εικόνα: δύσπνοια, ρινικό-οφθαλμικό έκκριμα, ανορεξία, απώλεια Σ.Β. Επιπλοκές: αποστήματα (μέσο ούς, αρθρώσεις), πυομήτρα Διάγνωση: ακτινολογική, καλλιέργεια, ορολογική Θεραπεία: αντιβιοτικά (M. pulmonis: τυλοζίνη, φθοριοκινολόνες, τετρακυκίνες), υποστηρικτική, χειρουργική (αποστήματα, πυομήτρα)

3.2. ΔΙΑΡΡΟΙΑ Αίτια: Ιογενής: θανατηφόρος εντερικός ιός των νεογέννητων, επιζωοτική διάρροια των νεογέννητων, ιογενής ηπατίτιδα (corona-ιός) Βακτηριδιακή: μεταδοτική υπερπλασία του παχέος εντέρου (Citrobacter), σαλμονέλλωση, νόσος Tyzzer (Bacillus piliformis) Παρασιτική: Spironucleus muris, Giardia Διαγνωστική προσέγγιση: παρασιτολογική εξέταση και καλλιέργεια κοπράνων, ορολογικές εξετάσεις, νεκροτομική εξέταση

3.3. ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΧΟΡΙΟΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ Αίτια: arena-ιός, ζωοανθρωπονόσος Κλινική εικόνα: Οξεία μορφή (3-6 εβδομάδων): λήθαργος, φωτοφοβία, σπασμοί, παράλυση Χρόνια μορφή (>6 εβδομάδων): απώλεια Σ.Β., φωτοφοβία, πολυαρθρίτιδα Διάγνωση: ορολογική εξέταση Αντιμετώπιση: ευθανασία

4. ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ FERRETS

4.1. ΓΡΙΠΠΗ Αίτια: orthomyxo-ιός τύπου Α και Β Πηγή μόλυνσης: άνθρωπος Κλινική εικόνα: ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα, βήχας, διάρροια, ανορεξία, πυρετός Εξέλιξη: συνήθως ίαση σε 1-2 εβδομάδες. Σε νεαρά, υπερήλικα ή συνυπάρχοντα νοσήματα: έντονα συμπτώματα, πνευμονία, θάνατος Θεραπεία: υποστηρικτική

4.2. ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Αίτια: μυοκαρδιοπάθεια (διατατική > υπερτροφική), εκφυλιστική βαλβιδοπάθεια, διροφιλαρίωση Κλινική εικόνα: ανορεξία, απώλεια Σ.Β., εύκολη κόπωση, μυϊκή αδυναμία, υποθερμία Αριστερή Κ.Α.: βήχας, δύσπνοια, ταχύπνοια, ωχρότητα βλεννογόνων Δεξιά Κ.Α.: δύσπνοια, ταχύπνοια, ασκίτης, ηπατομεγαλία, σπληνομεγαλία Διάγνωση: ακτινογραφίες, ΗΚΓ, υπερηχογράφημα, ορολογική εξέταση για διροφιλαρίωση, Knott’s test

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Οξεία Κ.Α.: οξυγόνο, φουροσεμίδη, νιτρογλυκερίνη, παρακέντηση-απομάκρυνση θωρακικής συλλογής Μακροχρόνια αντιμετώπιση: Συμφορητικής Κ.Α.: φουροσεμίδη, εναλαπρίλη, ανάλατη τροφή Διατατική μυοκαρδιοπάθεια: + διγοξίνη Υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια: + ατενολόλη ή διλτιαζέμη Διροφιλαρίωση: + μελασορμίνη (τροποποιημένο σχήμα), ιβερμεκτίνη (μικροφιλαριαιμικές μορφές)

4.3. ΕΜΕΤΟΙ-ΔΙΑΡΡΟΙΑ Ξένα σώματα Υπερπλαστική εντερίτιδα: Lawsonia intracellularis. Αγωγή: χλωραμφενικόλη, μετρονιδαζόλη, τυλοζίνη Helicobacter mustelae: γαστρίτιδα, έλκη. Αγωγή: αμοξυκιλλίνη + μετρονιδαζόλη + σαλικυλικό βισμούθιο Επιζωοτική καταρροϊκή εντερίτιδα: corona-ιός. Αγωγή: συμπτωματική Χρόνια φλεγμονώδης νόσος του στομάχου-εντέρου: λεμφοκυτταρική-πλασμοκυτταρική, εωσινοφιλική. Αγωγή: δοκιμαστική χορήγηση υποαλλεργικού σιτηρεσίου, γλυκοκορτικοειδή, αζαθειοπρίνη.

4.4. ΙΝΣΟΥΛΙΝΩΜΑ Ηλικία: > 2 χρόνων Κλινική εικόνα: ναυτία, κατάπτωση, λήθαργος, πάρεση, επιληπτικές κρίσεις, κώμα Συνυπάρχει: υπερφλοιοεπινεφριδισμός Διάγνωση: υπογλυκαιμία + αυξημένη συγκέντρωση ινσουλίνης, ερευνητική λαπαροτομή-ιστοπαθολογική Θεραπεία: Επείγουσα: μέλι ή corn syrup, δεξτρόζη IV Συντήρησης: τροφή με υψηλές πρωτεΐνες-λίπη σε μικρά-συχνά γεύματα, πρεδνιζολόνη, διαζοξίδη Χειρουργική

4.5. ΑΝΑΙΜΙΑ Αίτια: Αιμορραγική: π.χ. έλκη στομάχου, θρομβοκυτταροπενία Αιμολυτική: π.χ. φαρμακευτική, βαρέα μέταλλα Μη αναγεννητική: π.χ. χρόνιας νόσου, υπεροιστρογονισμός, νεοπλάσματα μυελού των οστών Διάγνωση: αιματολογική εξέταση, κυτταρολογική εξέταση μυελού των οστών, απεικονιστικές εξετάσεις κλπ Θεραπεία: Υποστηρικτική: μετάγγιση αίματος, Fe PO, ερυθροποιητίνη Αιτιολογική