Η Διδασκαλία της Πετοσφαίρισης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Η Διδασκαλία της Πετοσφαίρισης Ενότητα 3η: Τα βασικά στοιχεία της Πετοσφαίρισης (Βόλεϊ) Πατσιαούρας Αστέριος Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Πανεπιστημίου Θεσσαλίας» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Σκοποί ενότητας Η παρουσίαση των βασικών στοιχείων της Πετοσφαίρισης (Βόλεϊ) το γήπεδο, οι θέσεις των παικτών, οι βασικές δεξιότητες κλπ.
Περιεχόμενα ενότητας Τα βασικά στοιχεία που απαρτίζουν το άθλημα του βόλεϊ. Η περιστροφή των παικτών μέσα στο γήπεδο και οι βασικές δεξιότητες που απαιτούνται από τους παίκτες στο παιχνίδι του Βόλεϊ.
Τα βασικά του αθλήματος Στα βασικά στοιχεία του αθλήματος περιλαμβάνονται όλα εκείνα τα υλικά πράγματα που είναι απαραίτητα για τη διεξαγωγή του αθλήματος εκτός από το γήπεδο, το δίχτυ (ο φιλές), οι αντένες, ή την μπάλα, όπως ο αριθμός παικτών μιας ομάδας, οι θέσεις περιστροφής μέσα στο γήπεδο, το φύλλο αγώνος κλπ.
Τα βασικά του αθλήματος Στα βασικά στοιχεία του αθλήματος περιλαμβάνονται και έννοιες που είναι απαραίτητες τόσο για την πλήρη κατανόηση του τρόπου διεξαγωγής ενός αγώνα όσο και για τη διεξαγωγή του αγώνα όπως: α) η ροή του αγώνα, β) οι δεξιότητες που απαιτούνται από τους παίκτες κατά τη διάρκεια του αγώνα, γ) το πρωτόκολλο του αγώνα, δ) τα σφάλματα στον αγώνα και ε) οι διαιτητές και η γραμματεία
Η ΟΜΑΔΑ Η ομάδα αποτελείται από 12 παίκτες (μέγιστος αριθμός) και μπορεί να είναι είτε 12 παίκτες χωρίς λίμπερο, είτε 11 παίκτες και 1 λίμπερο, είτε 10 παίκτες και 2 λίμπερο. Σε περίπτωση που οι παίκτες συνολικά είναι λιγότεροι από 12 τότε υπάρχει μόνος 1 λίμπερο. Π.χ. 10 παίκτες 1 λίμπερο, 6 παίκτες 1 λίμπερο. Δεν επιτρέπεται 5 παίκτες και 1 λίμπερο. 6 παίκτες αποτελούν την αγωνιστική ομάδα (βασικοί παίκτες) και βρίσκονται μέσα στο γήπεδο, ενώ οι υπόλοιποι αποτελούν τους αναπληρωματικούς και κάθονται στον πάγκο Ένας παίκτης ή δύο παίκτες είναι ο λίμπερο που φοράει φανέλα διαφορετικού χρώματος από τους υπόλοιπους παίκτες για να ξεχωρίζει
Η Ομάδα Μια ομάδα επιτρέπεται στη διάρκεια του κάθε σετ να κάνει συνολικά 6 αλλαγές (αντικαταστάσεις). Όταν ένας παίκτης αντικατασταθεί από κάποιον αναπληρωματικό (μια αλλαγή) στη διάρκεια ενός σετ τότε μόνο ο ίδιος μπορεί να ξαναμπεί στην ίδια θέση και όχι κάποιος άλλος. Ο λίμπερο μπορεί να αντικαταστήσει οποιονδήποτε παίκτη της αμυντικής ζώνης θέλει χωρίς να μετρήσουν οι αλλαγές στις κανονικές αλλαγές που δικαιούται η ομάδα.
Οι παίκτες στο γήπεδο Οι παίκτες τοποθετούνται στο γήπεδο σε συγκεκριμένες θέσεις που αριθμούνται νοητά από το 1 έως το 6 αρχίζοντας από τη θέση πίσω δεξιά του γηπέδου όπου ο παίκτης κάνει το σερβίς (θέση 1). Οι παίκτες μετακινούνται κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού μέσα στο γήπεδο και αλλάζουν θέσεις μετά την αλλαγή του σερβίς και έχοντας την κατοχή της μπάλας πάντα κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού Οι παίκτες των θέσεων 2, 3, 4 αποκαλούνται παίκτες της επιθετικής ζώνης, ενώ οι παίκτες των θέσεων 1, 6, 5 αποκαλούνται παίκτες αμυντικής ζώνης
Οι παίκτες στο γήπεδο Οι παίκτες της επιθετικής ζώνης μπορούνε να κάνουν μπλοκ και να επιτεθούν κοντά στον φιλέ. Δεν επιτρέπεται να κάνουν σερβίς εκτός και αν μετά από την περιστροφή βρεθούν πίσω στην θέση 1. Οι παίκτες της αμυντικής ζώνης μπορούν να κάνουν σερβίς όταν έρθει η σειρά τους από την θέση 1 και να επιτεθούν πίσω από την γραμμή των 3 μέτρων χωρίς όμως να πατήσουν την γραμμή αυτήν. Οι παίκτες της αμυντικής ζώνης δεν επιτρέπεται να κάνουν μπλοκ. Είτε κάποιος παίκτης βρίσκεται στην επιθετική είτε στην αμυντική ζώνη μπορεί να κινηθεί ελεύθερα κατά την διάρκεια της φάσης όπου θέλει αρκεί να μην διαπράξει ένα σφάλμα από τα παραπάνω που αναφέρθηκαν. π.χ. δεν μπορώ να είμαι σε κάποια στιγμή του σετ στην θέση 5 του γηπέδου και να πάω μπροστά στην θέση 4 και να κάνω μπλοκ στον αντίπαλο. Αυτό είναι σφάλμα κατά τον κανονισμό. Μπορεί όμως ο ίδιος παίκτης να κάνει άμυνα στην θέση 4 εάν απαιτείται.
Η ροή του αγώνα Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς με το σύστημα συνεχούς καταμέτρησης πόντων κάθε χάσιμο μιας φάσης είναι πόντος για την ομάδα που κέρδισε τη φάση Στο βόλεϊ κερδίζει μια ομάδα ένα σετ όταν φθάσει πρώτη τους 25 πόντους με διαφορά 2 πόντων από την αντίπαλη ομάδα Σε περίπτωση που το σκορ είναι π.χ. 24-24 τότε οι ομάδες συνεχίζουν τον αγώνα μέχρι να υπάρξει η διαφορά των 2 πόντων για μια ομάδα Αυτή η διαφορά των 2 πόντων για την νίκη ισχύει και στο 5 σετ παρότι τελειώνει εάν κάποια ομάδα φτάσει τους 15 πόντους πρώτη πάντα έχοντας τη διαφορά των 2 πόντων από τον αντίπαλο π.χ. 15-13.
Η ΡΟΗ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ Η ομάδα που κερδίζει 3 σετ κερδίζει και τον αγώνα. Μπορεί να κερδίσει έναν αγώνα με σκορ 3-0, 3-1 ή 3-2. Ένας αγώνας όμως κρίνεται και δεν ξεπερνάει συνολικά τα 5 σετ. Το πέμπτο και τελευταίο σετ παίζεται στους 15 πόντους ενώ πάλι θα πρέπει να υπάρχει η διαφορά των δύο πόντων για τη νικητήρια ομάδα σε σχέση με την ηττημένη
Αγωνιστικό επεισόδιο Στο βόλεϊ υπάρχουν 6 χαρακτηριστικές φάσεις που επαναλαμβάνονται συνεχώς στη διάρκεια του αγώνα οι οποίες ονομάζονται και αγωνιστικό επεισόδιο. Αυτές οι φάσεις είναι: α) το σερβίς, β) η υποδοχή του σερβίς, γ) η πάσα, δ) η επίθεση (περιλαμβάνεται και η αντεπίθεση) ε) το μπλοκ και στ) η άμυνα εδάφους
Το σερβίς Το σερβίς είναι η δεξιότητα με την οποία αρχίζει το παιχνίδι Το σερβίς είναι η δεξιότητα με την οποία αρχίζει το παιχνίδι το σερβίς στο σύγχρονο βόλεϊ ιδίως στο ανδρικό χρησιμοποιείται πολύ συχνά και ως επιθετικό όπλο, δηλαδή πολλοί πόντοι κερδίζονται κυρίως με τη χρήση του σερβίς με άλμα, κυματιστό σερβίς με άλμα κλπ. (επιθετικό σερβίς).
Η υποδοχή του σερβίς Οι ενέργειες που κάνει μια ομάδα ώστε να αντιμετωπίσει το σερβίς του αντιπάλου αναφέρονται στην υποδοχή του σερβίς. Η υποδοχή του σερβίς μπορεί να γίνει με μανσέτα ή με δάχτυλα.
Η πάσα Αφού γίνει η υποδοχή του σερβίς τότε ακολουθεί μια πάσα προς τους επιθετικούς της ομάδας. Συνήθως την πάσα σε υψηλό επίπεδο την κάνει ένας συγκεκριμένος παίκτης ο πασαδόρος. Η πάσα ανάλογα με την τροχιά και την ταχύτητα που έχει η μπάλα μετά την υποδοχή τους σερβίς μπορεί να γίνει με τα δάκτυλα ή με μανσέτα.
Η επίθεση (περιλαμβάνεται και η αντεπίθεση) Αφού γίνει η πάσα από τον πασαδόρο ή κάποιον άλλο παίκτη ακολουθεί η επίθεση η επίθεση πραγματοποιείται συνήθως με το καρφί ή με πλασέ Εάν η πάσα δεν είναι καλή τότε οι παίκτες απλά περνάνε την μπάλα απέναντι χρησιμοποιώντας είτε την πάσα με δάχτυλα από πάνω είτε την μανσέτα.
Το μπλοκ Γίνετε μια πάσα για επίθεση από τον αντίπαλο τότε η ομάδα μπορεί να αντιδράσει κάνοντας μπλοκ Το μπλοκ γίνετε μόνο από τους παίκτες της επιθετικής ζώνης και μπορεί να γίνει από 1, 2 ή και τους 3 παίκτες. Το μπλοκ ονομάζετε και 1η ζώνη άμυνας.
Η άμυνα εδάφους Εάν περάσει η μπάλα από το μπλοκ τότε η ομάδα προσπαθεί με την άμυνα εδάφους να αντιμετωπίσει την επίθεση ώστε αφενός μεν, να μην καταλήξει η μπάλα στο έδαφος και πάρει ο αντίπαλος πόντο, αφετέρου δε, να μπορέσει να κάνει αντεπίθεση. Η άμυνα εδάφους ονομάζετε και 2η ζώνη άμυνας. Η άμυνα εδάφους αποτελείται από τους παίκτες που δεν συμμετέχουν στο μπλοκ και ο αριθμός τους δεν μπορεί να είναι λιγότερος από 3 παίκτες (3 παίκτες στο μπλοκ, 3 παίκτες στην άμυνα) ή περισσότερος από 6 παίκτες (0 παίκτες στο μπλοκ 6 παίκτες στην άμυνα εδάφους).
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Τέλος Ενότητας