ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ
Γενικά η συμπεριφορά μιας τοξικής ουσίας, μεταξύ των ζωικών ειδών, δεν υπαγορεύεται από την ειδική ποιότητά της, αλλά από μια ποσοτική εκλεκτικότητα. Όλοι οι χημικοί παράγοντες μπορούν να έχουν ανεπιθύμητη επίδραση πάνω σε ένα βιολογικό σύστημα, εάν μια αρκούντως μεγάλη συγκέντρωση της χημικής ουσίας, επιτύχει να έλθει σε επαφή με το βιολογικό αυτό σύστημα. Έτσι, ουσίες τοξικές για τα ζώα, θα ήταν άλλες λιγότερο και άλλες περισσότερο δηλητηριώδεις και για τον άνθρωπο
Μια ένδειξη σχετικά με την τοξικότητα μιας ουσίας και μέτρο σύγκρισης μεταξύ τους δίνει η μέση θανατηφόρος δόση (LD50) μιας καθαρής ουσίας σε mg/Kg βάρους, η οποία όταν χορηγηθεί από το στόμα σε πειραματόζωα, θα θανατώσει το 50% από αυτά. Αν και οι διαφορές μεταξύ ποντικού και ανθρώπου είναι σημαντικές και η συμπεριφορά της τοξικής ουσίας επηρεάζεται από ποικίλους παράγοντες, εν τούτοις στην πράξη η LD50 παρέχει μια αδρή αντίληψη για το πόσο δραστικό είναι ένα δηλητήριο
όταν συγκρίνεται με τις LD50 άλλων ουσιών όταν προσδιορίζεται η τοξικότητα μιας ουσίας ανάλογα με την οδό χορήγησης όταν συγκρίνεται με τις LD50 άλλων ειδών πειραματόζωων
Ο καθορισμός της τοξικότητας είναι δύσκολος όταν η ουσία εισπνέεται ή όταν η έκθεση σ’ αυτήν γίνεται μέσω του υδατικού περιβάλλοντος. Στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιείται η LC50, ως η τιμή που εκφράζει την συγκέντρωση της ουσίας στον αέρα ή στο νερό που μπορεί να θανατώσει το 50% των πειραματόζωων. Η LD50 και LC50 επηρεάζονται επίσης από παράγοντες όπως, το είδος, το φύλο, η ηλικία, η ταυτόχρονη έκθεση σε άλλες ουσίες κ.α.
παράγοντες που καθορίζουν την τοξικότητα μιας ουσίας: Σε σχέση με τον τοξικό παράγοντα · Χημική σύσταση · Καθαρότητα · Φυσικά χαρακτηριστικά · Διαλυτότητα · Έκδοχα Σε σχέση με τις συνθήκες έκθεσης · Δόση · Απορρόφηση · Κατανομή · Απέκκριση · Βιομετατροπή · Συχνότητα έκθεσης · Χρόνος έκθεσης
· Διατροφική κατάσταση · Ιδιοσυγκρασία · Εξάρτηση Σε σχέση με το βιολογικό σύστημα · Είδος · Φύλο · Φυλή · Ηλικία · Βάρος σώματος · Διατροφική κατάσταση · Ιδιοσυγκρασία · Εξάρτηση · Συνέργια ή ανταγωνισμός Σε σχέση με το περιβάλλον · Θερμοκρασία · Βαρομετρική πίεση · Ακτινοβολία
ΕΝΔΟΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΜΙΑΣ ΟΥΣΙΑΣ είδος του οργανισμού (ζώα, άνθρωπος) ηλικία (τα παιδιά και οι υπερήλικες παρουσιάζουν διαφορετική ευαισθησία) φύλο (σε έρευνες έχει δειχθεί ότι σε ορισμένες ουσίες τα άρρενα άτομα είναι περισσότερο ή λιγότερο ευαίσθητα από τα θήλεα) Φυλή (η γενετικά προκαθοριζόμενη ιδιοσυγκρασία του ατόμου μπορεί να αποτελέσει πρόσφορο έδαφος για την εμφάνιση υπερευαισθησίας) παρουσία νόσων εξάρτηση και εθισμός από μια ουσία βάρος του σώματος και διαιτητική κατάσταση
ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΜΙΑΣ ΟΥΣΙΑΣ Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος (η ένταση μιας τοξικής αντίδρασης ενός βιολογικού συστήματος είναι ανάλογη της θερμοκρασίας, ενώ η διάρκεια της αντίδρασης είναι αντιστρόφως ανάλογη της θερμοκρασίας) Η βαρομετρική πίεση και η ακτινοβολία επηρεάζουν την κατανομή, τον μεταβολισμό και την απέκκριση φαρμάκων και τοξικών παραγόντων