Το είναι μια χρονιά επανάστασης στο χώρο της φυσικής. Νετρίνο "αστραπή" ίσως ξαναγράψει τη Φυσική... Μεγάλη αναστάτωση έχει προκαλέσει στην επιστημονική κοινότητα η ανακοίνωση ευρωπαίων φυσικών ότι εντόπισαν υποατομικά σωματίδια (νετρίνο) που φαίνεται να σπάνε το ρεκόρ ταχύτητας στο σύμπαν, ταξιδεύοντας ταχύτερα και από το φως. Αν αυτό επιβεβαιωθεί,τότε απειλείται όχι μόνο η θεωρία του Άλμπερτ Αϊνστάιν, αλλά και όλο το οικοδόμημα της σύγχρονης Φυσικής, αν όχι ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο, ενώ μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για ταξίδια στον χρόνο, ακόμα και στο παρελθόν.
Αυτή είναι η μαγεία της φυσικής. Τίποτα δεν ισχύει αν δεν επιβεβαιωθεί με το πείραμα και κάτι που νομίζουμε ότι ισχύει καταρρίπτεται αν το πείραμα δεν το επαληθέψει. «Η πιο ωραία εμπειρία που μπορούμε να έχουμε είναι το μυστηριώδες. Είναι το πρωταρχικό συναίσθημα που βρίσκεται στη βάση της αληθινής τέχνης και της αληθινής επιστήμης.»(Einstein) «Όλες οι αλήθειες είναι εύκολα κατανοητές όταν ανακαλυφθούν. Το θέμα είναι να ανακαλυφθούν.»(Γαλιλαίος) Το μυστηριώδες ταξίδι μας στον κόσμο της φυσικής ξεκινά στο γυμνάσιο. Ας δούμε τα πρώτα βήματα σε κάτι τόσο μεγάλο και ατελείωτο όπως η φυσική…
Μαθαίνω- Πειραματίζομαι – Διασκεδάζω με τη Φυσική του Γυμνασίου Εκδήλωση Φυσικής στο αμφιθέατρο του 1 ου Γυμνασίου Ξάνθης
1 ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΕΝΑ ΑΣΥΝΗΘΙΣΤΟ ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΞΟ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ 1.Ένα σωλήνα 2.Μέλι 3.Γλυκερίνη 4.Υγρό σαπούνι, 5.Νερό με χρώμα ζαχαροπλαστικής 6.Λάδι 7.Οινόπνευμα 8.Ένα αμύγδαλο
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΕΞΗΓΗΣΗ Σε ένα σωλήνα τοποθετούμε κατά σειρά: Μέλι, γλυκερίνη, υγρό σαπούνι, νερό με χρώμα, λάδι, οινόπνευμα Λόγω της διαφορετικής πυκνότητας πιο ψηλά βρίσκεται το υλικό με τη μικρότερη πυκνότητα. Το αμύγδαλο θα βρεθεί πάνω από τη γλυκερίνη άρα έχει μικρότερη πυκνότητα από το μέλι και τη γλυκερίνη αλλά μεγαλύτερη από τα υπόλοιπα υλικά.
2 ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΣΠΡΩΧΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΝΕΡΟ ΨΗΛΑ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ 1.Ένα πιάτο 2.Ένα ποτήρι 3.Ένα κερί 4.Νερό με χρώμα
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΕΞΗΓΗΣΗ Σε ένα πιάτο τοποθετούμε νερό με χρώμα. Βάζουμε ένα κερί περίπου στο κέντρο του και το ανάβουμε. Μετά από λίγο καλύπτουμε το κερί με ένα ποτήρι και παρατηρούμε ότι το κερί σβήνει και το νερό από το πιάτο αναβαίνει στο ποτήρι. Αυτό συμβαίνει διότι δημιουργήθηκε στο ποτήρι υποπίεση λόγω του θερμού αέρα που ανέβαινε προς τα πάνω. Έτσι η πίεση του αέρα έξω από το ποτήρι είναι μεγαλύτερη και ο αέρας σπρώχνει το νερό να ανέβει στο ποτήρι.
3 ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΠΟΣΟ ΔΥΝΑΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΕΡΑΣ ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΟΥΜΕ ΔΥΟ ΒΕΝΤΟΥΖΕΣ ΤΖΑΜΙΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΘΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΟΥΜΕ ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΕΞΗΓΗΣΗ Ενώνουμε τις δύο βεντούζες ώστε να εφάπτονται με ακρίβεια. Κλείνουμε το μοχλό και οι βεντούζες γίνονται οριζόντιες βγάζοντας έξω τον αέρα. Τραβάμε τις βεντούζες(μπορού να έρθουν και εθελοντές) αλλά αυτές δεν ανοίγουν Αυτό συμβαίνει γιατί στο εσωτερικό δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου αέρας ενώ στον εξωτερικό χώρο υπάρχει και η πίεσή του προκαλεί πολύ μεγάλη δύναμη στη επιφάνεια των βεντουζών.Έτσι η δύναμη με την οποία τραβούν τα παιδιά δεν αρκεί για να νικήσει τον αέρα!!
4 ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΚΡΑΣΙ Η΄ ΝΕΡΟ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ 1.Δύο ποτήρια 2.Ένα χαρτόνι 3.Λεκάνη
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΕΞΗΓΗΣΗ Γεμίζουμε μέχρι επάνω ένα ποτήρι με κρασί και ένα ίδιο με νερό. Βάζουμε το χαρτόνι στο νερό και το αναποδογυρίζουμε. Το νερό δεν πέφτει λόγω της ατμοσφαιρικής πίεσης. Τοποθετούμε το νερό πάνω από το ποτήρι με το κρασί και τραβάμε λίγο το χαρτόνι ώστε οι ελεύθερες επιφάνειες του νερού και του κρασιού να είναι σε επαφή. Τότε το κρασί αρχίζει να ανεβαίνει σαν καπνός προς το νερό και το νερό να κατεβαίνει κάτω χωρίς να ανακατεύονται και να δημιουργείται μείγμα. Αυτό συμβαίνει γιατί το κρασί έχει μικρότερη πυκνότητα από το νερό και γιατί είναι ασυμπίεστα οπότε μια και δεν υπάρχει αέρας κάθε μόριο κρασιού που ανεβαίνει σπρώχνει ένα μόριο νερού να κατέβει.
5 ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΝΙΚΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΒΑΡΥΤΗΤΑ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ 1.Ένα μπαλόνι 2.Ένα καλαμάκι 3.Κολλητική ταινία 4.Σχοινί 5.Κουτί από αναβράζοντα και ένα αναβράζον.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΕΞΗΓΗΣΗ Περνάμε ένα κομμάτι σχοινί μέσα από ένα καλαμάκι. Φουσκώνουμε ένα μπαλόνι χωρίς να το δέσουμε και κολλάμε στη ράχη του το καλαμάκι. Τεντώνουμε το σχοινί όσο πιο μακριά μπορούμε. Αφήνουμε το μπαλόνι και πάμε… Ασκείται δύναμη από το εσωτερικό του μπαλονιού στον αέρα και άρα και από τον αέρα στο σύστημα μπαλόνι καλαμάκι που αντίθετης κατεύθυνσης (3 ος Ν.Ν.) και ανεβάζει το καλαμάκι ψηλά. Βάζουμε λίγο νερό στο κουτί από τα αναβράζοντα και μέσα το αναβράζον, το κλείνουμε και το αναποδογυρίζουμε στην έδρα. Μετά από λίγο …εκτόξευση! Το υγρό που φουσκώνει από το αέριο που δημιουργείται κατά τη διάλυση στο νερό σπρώχνει το κουτί και το καπάκι προς το έδαφος, το έδαφος σρώχνει αντίθετα και το κουτί εκτοξεύεται ψηλά
6 ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΣΤΕΡΕΟ Η΄ ΥΓΡΟ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ 1.Corn flour 2.Νερό 3.Δύο μπολ 4.Σφυρί
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΕΞΗΓΗΣΗ βάζουμε μία κούπα νερό και δύο κούπες Corn flour και ανακατεύουμε έως ότου μπορούμε να το κόψουμε. Παρατηρούμε ότι μπορούμε να το βαρέσουμε με το δάκτυλό μας ή με το σφυρί κάνοντας απότομη κίνηση, αλλά όταν η κίνηση γίνει αργά, το χέρι και το σφυρί βυθίζεται. Είναι ένα Νευτώνειο ρευστό το οποίο σε μεγάλη πίεση ενεργεί σαν στερεό ενώ σε μικρή σαν υγρό.
7 ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΚΕΡΑΥΝΟΥΣ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ 1.Συσκευή Van der graaf 2.Αλουμινένια κουπάκια 3.Λάμπα φθορίου 4.Θύσανο και μαλλιά
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΕΞΗΓΗΣΗ Η γεννήτρια Van der graaf χονδρικά λειτουργεί ως αντλία ηλεκτρονίων μεταφέροντας τα ηλεκτρόνια του θόλου στη Γη. Τα ηλεκτρόνια παράγονται λόγω τριβής δύο διαφορετικών υλικών και διαφεύγουν από τη γείωση στο έδαφος, αφήνοντας φορτισμένο θετικά το θόλο της συσκευής. Βάζοντας κοντά το μεταλλικό στέλεχος έχουμε την παραγωγή σπίθας λόγω ηλεκτρικής εκκένωσης δηλαδή λόγω διέλευσης του ηλεκτρικού ρεύματος από τον αέρα χάρη στην υψηλή τάση που αναπτύσσεται ανάμεσα στους δύο αγωγούς. Αν τοποθετήσουμε τη λάμπα ανάβει για τον ίδιο λόγο. Ο θύσανος και τα μαλλιά απομακρύνονται μεταξύ τους γιατί αποκτώντας το ίδιο φορτίο απωθούνται Τα αλουμινένια κυπελάκια απωθούνται από το θόλο και απομακρύνονται από αυτόν γιατί έχουν το ίδιο φορτίο με αυτόν.
8 ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΜΑΓΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΥΓΡΑ Α) ΜΕ ΤΟ ΝΕΡΟ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ 1.Ένα δοχείο με βάνα 2.Νερό χρωματισμένο 3.Λεκάνη 4.Εβονίτη( Ένα μονωτικό υλικό)
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΕΞΗΓΗΣΗ Γεμίζουμε το δοχείο με χρωματισμένο νερό και τοποθετούμε από κάτω την λεκάνη. Ανοίγουμε τη βάνα και το νερό τρέχει με σταθερή ροή. Τρίβουμε τον εβονίτη στα μαλλιά μας και τον πλησιάζουμε στο νερό που τρέχει. Το νερό εκτρέπεται προς τον εβονίτη. Αυτό οφείλεται στην πολικότητα του μορίου του νερού. Έτσι ο εβονίτης που είναι αρνητικά φορτισμένος λόγω τριβής, έλκει το θετικό κομμάτι των μορίων του νερού προς το μέρος του εκτρέποντας το νερό προς το μέρος του.
8 ο ΠΕΙΡΑΜΑ: ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΜΑΓΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΥΓΡΑ Β) ΜΕ ΤΟ ΛΑΔΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ 1.Δύο δοχεία ζέσεως πανομοιότυπα αλλά το ένα μικρότερο από το άλλο. 2.Λάδι. 1.Εβονίτη( Ένα μονωτικό υλικό)
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΕΞΗΓΗΣΗ Βάζουμε το μικρό ποτήρι ζέσεως μέσα στο μεγάλο. Γεμίζουμε με λάδι το μικρό ποτήρι. Συμπληρώνουμε με λάδι το μεγάλο. Το μικρό ποτήρι εξαφανίζεται. Λόγω της διάθλασης του φωτός μέσα στο λάδι, η εικόνα του μικρού ποτηριού φτάνει στα μάτια μας με μεγαλύτερη διάμετρο, τόσο μεγάλη που βγαίνει έξω από τα όρια του μεγάλου ποτηριού και έτσι δεν μπορούμε καθόλου να τη δούμε.
Στο χώρο δράσης