Κούρτη-Καζούλλη Βασιλεία Eπίκουρη Καθηγήτρια ΠΤΔΕ, Πανεπιστήμιου Αιγαίου Επιστημονικά υπεύθυνη για τη Δράση 7 στο Νότιο Αιγαίο

Συμμετοχή γονέων Η συμμετοχή των γονέων είναι ένας παράγοντας-κλειδί για τη σχολική επιτυχία και βασικό συστατικό για την οικοδόμηση αποτελεσματικών σχολείων σε γειτονιές χαμηλού εισοδήματος και εθνικών μειονοτήτων (Edmonds 1979). Ταυτόχρονα, πολλοί εκπαιδευτικοί βλέπουν τη γονεϊκή εμπλοκή ως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.

Συμμετοχή γονέων Σε μια κοινότητα με πολιτισμική ποικιλία, είναι πιθανό να μη θεωρούν όλες οι οικογένειες ότι η γονεϊκή εμπλοκή ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις προσδοκίες τους (Coelho 2007, 316). Γονείς χαμηλού εισοδήματος, μετανάστες, και γονείς από μειονότητες φαίνεται να συμμετέχουν λιγότερο από γονείς μεσαίας τάξης και του κυρίαρχου πολιτισμού σε επίσημες δραστηριότητες που οργανώνονται για να προωθήσουν την επικοινωνία μεταξύ του σχολείου και του σπιτιού (Delgado-Gaitan, 1991).

Αυτό δεν δείχνει απαραίτητα έλλειψη ενδιαφέροντος για την εκπαίδευση των παιδιών τους. Αντιθέτως, φτωχοί, μετανάστες και μειονοτικοί γονείς έχουν συχνά μεγάλες προσδοκίες ότι το σχολικό σύστημα θα βοηθήσει τα παιδιά τους να ξεπεράσουν τις οικονομικές δυσκολίες και την κοινωνική απομόνωση που αντιμετώπισαν οι ίδιοι. Συμμετοχή γονέων

Γονείς που δεν ανήκουν στην κυρίαρχη κουλτούρα συχνά δε νιώθουν άνετα στο χώρο του σχολείου ή να μιλούν στους εκπαιδευτικούς, ιδιαίτερα αν δεν νιώθουν ασφαλείς στη χρήση της κυρίαρχης γλώσσας. Επίσης, οι πιέσεις που απορρέουν από την εγκατάσταση σε μια νέα χώρα και τα δύσκολα ωράρια στη δουλειά συχνά κάνουν αδύνατη τη συμμετοχή των γονέων σε ώρες που είναι βολικές για τους εκπαιδευτικούς. Συμμετοχή γονέων

Πολλοί μετανάστες γονείς στην πραγματικότητα συμμετέχουν στην εκπαίδευση των παιδιών τους με τρόπους που δεν είναι πάντα ορατοί στους εκπαιδευτικούς τους σχολείου. Πολλοί γονείς προτιμούν ένα ρόλο που μπορούν να φέρουν σε πέρας στο σπίτι, στο δικό τους χώρο. Η έρευνα έχει δείξει ότι αυτός ο ρόλος μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στην εκπαίδευση των παιδιών τους και ότι δεν είναι απαραίτητο οι γονείς να είναι μορφωμένοι για να παίξουν αυτό το ρόλο. Συμμετοχή γονέων

Αντί να απαιτούμε από τους γονείς να βοηθήσουν το σχολείο με τρόπους που μπορεί να έρχονται σε σύγκρουση με τον τρόπο ζωής τους, το πρόγραμμά τους και τις αξίες τους ή να τους βάζουμε σε καταστάσεις που δεν αισθάνονται άνετα ή νιώθουν ανεπαρκείς εξαιτίας του δικού τους ελλείμματος εκπαίδευσης, περιορισμένης ικανότητας στην κυρίαρχη γλώσσα ή μη εξοικείωσης με το σχολικό σύστημα, τα σχολεία μπορούν να πλησιάσουν τους γονείς με δύο τρόπους: Συμμετοχή γονέων

1. Να βρουν κατάλληλους τρόπους για να καλούν τους γονείς στο σχολείο, να ενθαρρύνουν την άμεση επαφή με τους/τις εκπαιδευτικούς και να εδραιώσουν έναν πραγματικά αμφίδρομο διάλογο. 2. Να ενισχύσουν τους γονείς, δείχνοντάς τους μερικές από τις στρατηγικές που μπορούν να χρησιμοποιήσουν στο σπίτι για καλύτερη επιτυχία στο σχολείο. Συμμετοχή γονέων

Πραγματικά, τα σχολεία καλούν τους γονείς στο σχολείο ως ακροατήριο. Οι γονείς καλούνται να δουν τα παιδιά τους σε κάποια παράσταση ή να δουν τη δουλειά τους, ή για να ακούσουν από τους εκπαιδευτικούς να τους μιλούν για την πρόοδο των παιδιών τους στο σχολείο. Αυτή είναι ουσιαστικά μια μονόδρομη σχέση.

(1) 1. Ανακοινώσε τις συναντήσεις στις γλώσσες που μιλούν οι γονείς των μαθητών και μαθητριών. Γραπτά σημειώματα που στέλνονται στο σπίτι με τα παιδιά πολύ συχνά δεν φτάνουν στους γονείς – ειδικά σημειώματα που στέλνονται με μαθητές/τριες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Προσωπικά τηλεφωνήματα στη γλώσσα που μιλά η οικογένεια, συνήθως το βράδυ, είναι συχνά ο πιο αποτελεσματικός τρόπος επικοινωνίας με τους γονείς.

(2) 2. Μάθετε για τους γονείς, μέσω των παιδιών, στην αρχή της χρονιάς, ώστε να διαπιστώσετε ποια είναι η καλύτερη ώρα για να οργανώσετε τις συναντήσεις. Μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθούν οι συναντήσεις σε διαφορετικές ώρες.

(3) 3. Οργανώσετε συναντήσεις με συγκεκριμένες ομάδες γονέων, χρησιμοποιώντας μεταφραστές κι εργαζόμενους στη σχολική κοινότητα για να επικοινωνήσετε με τους γονείς στη μητρική τους γλώσσας. Οι συναντήσεις αυτές μπορεί να επικεντρώνονται σε συγκεκριμένα θέματα. Χρειάζεται να υπάρχει αρκετός χρόνος για μετάφραση κι επεξήγηση και να μένει χρόνος για συζήτηση ώστε να μπορέσουν οι γονείς να θέσουν δικά τους θέματα ή να υποβάλλουν ερωτήσεις. Μπορείτε να οργανώσετε δίκτυα γονέων που θα σας βοηθήσουν να επικοινωνήσετε με γονείς, τηλεφωνώντας ένα συγκεκριμένο αριθμό γονέων ο καθένας ή η καθεμιά. Το δίκτυο γονέων μπορεί να αποτελέσει πηγή στήριξης για τις οικογένειες που μόλις ήρθαν ή για τις οικογένειες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες.

(4) 4. Εκφράσετε με σαφήνεια το σκοπό των συναντήσεων. Μερικοί γονείς μπορεί να ανησυχούν ότι το παιδί τους έχει κάποιο πρόβλημα.

(5) 5. Αποφύγετε τη χρήση άγνωστων λέξεων στις συναντήσεις. Όροι όπως «αποτελέσματα», «δοκιμασίες», «βαθμοί» μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση, ιδιαίτερα σε κάποιον/α που δεν είναι εξοικειωμένος/η με το σύστημα.

(6) 6. Βεβαιωθείτε ότι όλη η γραπτή επικοινωνία με το σπίτι είναι κατανοητή.

(7) 7. Καθιερώσετε ένα πρόγραμμα διδασκαλίας της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας για ενήλικες μέσα στο σχολείο κι ενθαρρύνετε τους γονείς να το παρακολουθήσουν. Το περιεχόμενο του προγράμματος μπορεί να συμπεριλαμβάνει πληροφορίες για το σχολικό πρόγραμμα.

(8) 8. Καλέστε τους γονείς να βοηθήσουν το σχολείο. Για παράδειγμα, οι γονείς μπορούν αν φτιάξουν πολύγλωσσο υλικό ή να μεταφράσουν ανακοινώσεις.

(9) 9. Αποσαφηνίστε τις προσδοκίες σας. Οι γονείς πρέπει να ξέρουν ακριβώς ποιες είναι οι υποχρεώσεις των παιδιών τους σε θέματα συμπεριφοράς και καθημερινής πρακτικής, όπως η ολοκλήρωση των εργαιω΄ν που τους έχουν ανατεθέι, η έγκαιρη προσέλευση στο σχολείο, η προετοιμασία για την τάξη κ.λπ.

(10)

Βιβλιογραφία Coelho, E Διδασκαλία και μάθησης σε πολυπολιτισμικά σχολεία. Αθήνα: Επίκεντρο. Cummins, J Ταυτότητες υπό Διαπραγμάτευση: Εκπαίδευση με σκοπό την Ενδυνάμωση σε μια Κοινωνία της Ετερότητας. Αθήνα: Gutenberg.