εν Ελλάδι, λόγος και μύθος Η.Θ.Ε.Α εν Ελλάδι, λόγος και μύθος Θάλασσα Αγάπη Έρωτας Ήλιος
Η.Θ.Ε.Α εν Ελλάδι : λόγος και μύθος Πολλαπλή ανάγνωση του τίτλου Η.Θ.Ε.Α (όπως ακροστοιχίζει: Ήλιος, Θάλασσα, Έρωτας, Αγάπη) η θέα (αξιοθέατη η Ελλάδα για τη φυσική της ομορφιά, το ιστορικό της μεγαλείο και την ελληνική σκέψη) η θεά (κάποια θεά – θεότητα στέγει την Ελλάδα) ήθεα (ήθη – συνήθειες στην Ελλάδα, ο χαρακτήρας της Ελλάδας)
Ο ήλιος φωτίζει, φωτοσυνθέτει, φωτοβολεί, ζωοποιεί. Θάλασσα ‘Ηλιος Ο ήλιος φωτίζει, φωτοσυνθέτει, φωτοβολεί, ζωοποιεί. Θάλασσα Η θάλασσα γητεύει, αναδεύει ελπίδες και οράματα, και ενίοτε συντελεί στο να γίνονται πράματα και θαματα. ‘Ερωτας Ο έρωτας είναι: λυσιμελής, παράφορος, τυφώνας- κυκλώνας, ακαταμάχητος, πυλώνας δημιουργίας, θηρευτής ευκαιρίας και αέναος δύναμη στις ψυχές των ανθρώπων. Αγάπη Η αγάπη μακροθυμεί ιού ζηλοί, ου περπερεύεται. Η αγάπη συγχωρεί, υποχωρεί, θυσιάζεται και όπου χωρά το κακό ακρωτηριάζεται.
Το κράμα των τεσσάρων στον ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΟΠΟ και στον ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΟΓΟ μεγαλούργησε. Έκανε την πέτρα να ανθοβολήσει, το μάρμαρο να μιλήσει, το γυμνό τοπίο να τεκνοποιήσει, τη λογοτεχνία να οργιάσει, την επιστημονική σκέψη να πετάξει, την οικουμένη να συγκινηθεί και να τρομάξει στο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΑΥΜΑ. Για την Ελλάδα την αδούλωτη, την αχρέωτη, την αναδυόμενη απ’ το βυθό και την αναγεννημένη απ’ την τέφρα της, ευελπιστούμε, αισιοδοξούμε, αυτή η καλή μαγιά να την κάνει και πάλι να ορθοποδήσει, να μεγαλουργήσει, ώστε το σύνθημα “Live your myth in Greece” να κάνει την Ελλάδα κοινό τόπο για δικούς και ξένους.
Ήλιος
ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ Δεν έχει στον ήλιο μοίρα Δε θέλει βοήθεια από σένα ο ήλιος για να δύσει Δεν έχει στον ήλιο μοίρα Η ημέρα του ήλιου είναι σαν την ημέρα του βασιλιά. Ξεκινά με έναν περίπατο το πρωί, το μεσημέρι κάθεται στο θρόνο και πάντα το δείλι ακολουθεί μια φαντασμαγορική παράσταση Κράτα τα μάτια σου στον ήλιο και δεν θα δεις τις σκιές Όπου έχει κόρη ακριβή, του Μάρτη ο ήλιος μην τη δει Ήλιος και βροχή παντρεύονται οι φτωχοί. Ήλιος και φεγγάρι παντρεύονται οι γαϊδάροι. Ήλιος και χιόνι, παντρεύονται οι αρχόντοι Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον Του Γενάρη το φεγγάρι ήλιος της ημέρας μοιάζει Ο ήλιος του Μαρτιού, τρυπάει κέρατο βοδιού Άσπρος ήλιος, μαύρη ημέρα Του Mάρτη του αρέσει, να είναι πάντα στο διπλό, μια στις δέκα να έχει ήλιο, και τις άλλες ξυλιασμό
ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ Μια αχτίνα άσε ήλιε μου, και φώτισε και μένα, και το σκοτάδι του μυαλού, να μπει στα ξεχασμένα Φονιά ονείρου θα σε πω πάλι ζηλιάρη ήλιε γιατί 'ρθες και με ξύπνησες την ώρα άπου με φίλιε Ήλιε μου, όντε με θωρρείς και με γλυκοκαρφώνεις, σαν το χιονάκι τσι κορφής σιγά-σιγά με λιώνεις Κάθομαι μόνη και κοιτώ τον ήλιο που θα δύσει μακριά από σένα φαίνεται άχρωμη και η φύση Για χάρη σου παραγγελιά του ήλιου έχω δώσει τις νύχτες που ‘μαστε μαζί ν’ αργεί να ξημερώσει Σήμερα δεν θα το δεχτώ τα μάτια μου να κλείσω του ήλιου την ανατολή πρωτού να αντικρίσω Μοιάζουν πολύ τα μάθια σου του ήλιου κι ας μη θένε κι αν πολύ ώρα τα θωρώ το πρόσωπό μου καίνε Ωσάν την σπίθα λαμπερό είναι το πρόσωπό σου και δέκα ήλιους ξεπερνά κάθε χαμόγελό σου Ήθελα να 'μουν σύννεφο κι εσύ ο ήλιος όμως, να σε γκαλιάζω την αυγή να νεφαλιάζει ο κόσμος
Ο Μύθος του Φαέθοντα Ο Φαέθων ήταν γιός του Ήλιου και της Κλυμένης. Μια μέρα, ο πατέρας του τον άφησε να οδηγήσει το άρμα του. Μόλις ο Φαέθων, που οδηγούσε το άρμα του Φοίβου-Ήλιου, είδε το φοβερό Σκορπιό στον ουρανό, τρόμαξε τόσο πολύ, ώστε έχασε την ψυχραιμία του και δεν μπόρεσε να ελέγξει τα ηνία του άρματος του πατέρα του. Επακολούθησε το αφήνιασμα των αλόγων, που είχε ως αποτέλεσμα να ανεβοκατεβαίνει ο Ήλιος, απειλώντας με καταστροφή τη Γη. Τελικώς μάλιστα, τα άλογα έφεραν το άρμα τόσο χαμηλά και κοντά στη γη, ώστε άρχισε να καίγεται και τα ποτάμια άρχισαν να ξεραίνονται από την εκπεμπόμενη θερμότητα. Ο Δίας, θέλοντας να προλάβει χειρότερες καταστροφές, τον γκρέμισε με ένα κεραυνό στον Ηριδανό ποταμό, σκοτώνοντάς τον. Με αυτό το μύθο καταλαβαίνουμε ότι ο Ήλιος είναι ο μόνος που μπορεί να οδηγήσει το άρμα του χωρίς να ταράξει την φυσική ισορροπία. Κατανοούμε την σπουδαιότητα που έχει για την ζωή πάνω στην γη και πως τίποτα δεν θα μπορούσε να τον αντικαταστήσει.
Θάλασσα
Μαντινάδες ΘΑ'ΘΕΛΑ ΝΑ ΣΟΥ ΘΑΛΑΣΣΑ ΘΑ'ΘΕΛΑ ΝΑ ΣΟΥ ΘΑΛΑΣΣΑ ΘΑ'ΘΕΛΑ ΝΑ 'ΜΟΥΝ ΑΜΜΟ ΝΑ'ΡΧΕΣΑΙ ΚΑΘΕ ΣΟΥ ΒΡΑΔΙΑ ΣΤΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΜΟΥ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΠΕΛΑΓΙΣΙΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΟΥ ΣΤΟ ΠΕΛΑΓΙΣΙΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΟΥ ΧΑΝΟΜΑΙ ΠΟΤΕ ΛΙΓΟ ΑΝΑΘΕΜΑ ΜΕ Α ΔΕΝ ΠΝΙΓΩ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΣΕ ΞΑΝΟΙΓΩ ΡΟΔΑ ΠΕΤΩ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΡΟΔΑ ΠΕΤΩ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΑ ΠΙΣΩ ΤΑ ΓΙΑΓΕΡΝΕΙ Κ ΚΑΘΕ ΜΟΥ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΚΥΜΑΤΑ ΠΟΜΕΝΕΙ Ο ΕΡΩΤΑΣ ΤΣΙ ΘΑΛΑΣΣΑ Ο ΕΡΩΤΑΣ ΤΣΙ ΘΑΛΑΣΣΑ Κ ΠΩΣ ΝΑ ΤΣΙ ΣΙΜΩΣΩ ΠΟΥ ΕΦΟΥΝΤΩΣΕ Κ ΠΙΟ ΠΟΛΥ ΠΝΙΓΕΙ ΜΕ ΚΑΘΕ ΤΟΣΟ ΗΘΕΛΑ ΝΑ'ΧΑ ΜΙΑ ΑΓΚΑΛΙΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ'ΧΑ ΜΙΑ ΑΓΚΑΛΙΑ ΣΑ ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΕΓΑΛΗ ΝΑ ΧΑΝΕΣΑΙ ΜΑ ΟΠΟΥ Κ ΑΝ ΠΑΣ ΚΟΝΤΑ ΜΟΥ ΝΑ' ΣΑΙ ΠΑΛΙ Ο ΕΡΩΤΑΣ ΤΣΙ ΘΑΛΑΣΣΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΜΑΙ ΘΑΛΑΣΣΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ' ΜΑΙ ΘΑΛΑΣΣΑ Κ ΣΥ Ο ΗΛΙΟΣ ΝΑ' ΣΑΙ ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΜΟΥ ΚΑΘΕ ΑΡΓΑ ΝΑ ΜΠΑΙΝΕΙΣ ΝΑ ΚΟΙΜΑΣΑΙ ΟΛΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΘΑΛΑΣΣΑ ΟΛΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΘΑΛΑΣΣΑ Κ ΣΥ' ΣΑΙ Τ' ΑΚΡΟΓΙΑΛΙ ΑΝΑΘΕΜΑ ΣΑΣ ΚΥΜΑΤΑ ΕΝΑ ΝΑ ΜΗ ΜΕ ΒΓΑΛΕΙ Μαντινάδες
Ποσειδώνας, ο Θεός της θάλασσας Ο Ποσειδώνας ήταν γιος του Κρόνου και της Ρέας. Όταν έγινε η μοιρασιά του κόσμου ανάμεσα στα τρία μεγαλύτερα αδέλφια, δηλαδή τον Δία, τον Πλούτωνα και τον Ποσειδώνα, σ’ αυτόν έτυχε το βασίλειο της θάλασσας κι όλων των νερών της γης. Στο πιο ωραίο μέρος του βυθού είχε κτίσει το παλάτι του, με τοίχους από όστρακα και κοχύλια που έλαμπαν με διάφορα χρώματα. Η ομορφιά τούτου του παλατιού μπορούσε να συγκριθεί μόνο με κείνο του Δία στον Όλυμπο. Αλλά κι εκεί είχε ένα παλάτι ο Ποσειδώνας κι ανέβαινε συχνά, πότε για καμία γιορτή, πότε γιατί είχε πεθυμήσει τον γαλάζιο ουρανό και πότε απλά για να ξεκουραστεί. Στα χέρια του κράταγε πάντα μια τρίαινα και μ’ αυτή χτύπαγε τη θάλασσα όταν ήταν θυμωμένος και σήκωνε κάτι πελώρια κύματα σα βουνά, που βούλιαζαν όποιο καράβι τύχαινε στο δρόμο τους. Αν κι αυτό γινόταν αρκετά συχνά, δεν έκρυβε κακία μέσα του και το απέδειξε πολλές φορές παραστέκοντας όσους ζήτησαν την βοήθειά του.
Έρωτας
Μαντινάδες Εάν στα αλήθεια μ' αγαπάς τότε απόδειξέ το παιχνίδι είναι ο έρωτας παίξε και κέρδισε το… Η αγάπη έχει νοήματα πολλά για τον καθένα κάποιοι για ψέμα τη θαρρούν και κάποιοι χύνουν αίμα... Μόνο η δική σου η μορφή γυρίζει στο μυαλό μου στο νου μου έχω εσένανε μεγάλο βάσανό μου… Είσαι εσύ τα 'αγόρι μου είσαι μες την καρδιά μου είσαι και το λουλούδι μου που καίει την καρδιά μου… Από να βελόνι του έρωτα τρυπήθηκε η καρδιά μου και δα σε βλέπω κοπελιά σαφή στα όνειρα μου… Κάθε καινούργιος έρωτας παλιού πληγές γιατρεύει και ύστερα αφήνει ανοικτές δικές του και μισεύγει… Του έρωτά μου πες το ναί κι αν μείνεις στα όνειρά μου, για πάντα θε να κοιμηθώ, να σ' έχω εκεί, κυρά μου… Φουρτουνιασμένη θάλασσα, είναι ο έρωτας σου, και λένε μου πως θα πνιγώ, μα 'γω έρχομαι κοντά σου… Δεν είναι χιόνι που' πεσε και πάγωσε με πάλι, είναι χειμώνας του έρωντα που μέσα μου έχεις βάλει… Είσαι και θα 'σαι αγάπη μου μια φλόγα που δε σβήνει και μες στην έρμη μου καρδιά παντοτινά θα μείνει… Αεροπόρος θα 'γενώ για να πετώ κοντά σου και ερωτική προσγείωση να 'κάμω στην καρδιά σου… Μαντινάδες
Γνωμικά για τον Έρωτα Ο χωρισμός ελαττώνει τα μέτρια πάθη και δυναμώνει τα μεγάλα, όπως ο άνεμος σβήνει τα κεριά αλλά φουντώνει τις φωτιές. Ο έρωτας έχει κάτι το τόσο χαρακτηριστικό, που δεν μπορούμε να το κρύψουμε όταν υπάρχει ούτε να τον προσποιηθούμε όταν δεν υπάρχει. Μοιχεία είναι η εφαρμογή της δημοκρατίας στον έρωτα. Πλατωνικός έρωτας ίσον μαλακόν παξιμάδιον δια τους μη έχοντας οδόντας. Ο έρωτας είναι ένας ωκεανός αισθημάτων που περιβάλλεται από έξοδα. Στον έρωτα δεν δίνει κανείς εξηγήσεις. Ο έρωτας υποχρεώνει τον άλλο να καταλάβει. Αν κρίνουμε την αγάπη από τα αποτελέσματά της, τότε μοιάζει περισσότερο με μίσος παρά με έρωτα.
Επίθετα για τον Έρωτα Ἀβέβαιος, ἁβρός, ἁβροπέδιλος, ἀγέρωχος, ἀγαλλόμενος, ἄγριος, ἄγρυπνος, ἀδόνητος, ἀήττητος, ἀθαμβής, ἀθάνατος, ἀλάστωρ, ἀληθινός, ἀνήμερος, ἀνίκητος, ἀνώνυμος, ἄρχων, ἄτεγκτος, ἄτρεπτος, ἄφθονος, ἄφρων, ἀφύλακτος, βαρύζηλος, βασιλεύς, βίαιος, γαμήλιος, γελῶν, γλυκύς, γλυκύπικρος, γνήσιος, γυμνός, δαίμων, δεινός, δέσμιος, δεσπότης, δολοπλόκος, δοξαστός, δραπετίδης, δριμύς, ἔμφυτος, ἐπίβουλος, ἑταῖρος, εὐμενής, εὔχαρις, ἐφίμερος, ἡγήτωρ ψυχῶν, ἡδύς, ἥλιος, ἡνίοχος, θερμός, θῆλυς, θηρευτής, θρασύς, ἰατρός, ἱερός, ἱμερόεις, κάλλιστος θεῶν, κευθόμενος, κοινός, κοῦρος, κλῃδοῦχος, κύριος, λάβρος, ληστής λογισμοῦ, λυσιμελής, μέγας, μείλιχος, μειδιόων, μυσταγωγός, νήπιος, νοητός, νόθος, ὀνομαστός, ὀξύ δεδορκώς, ὅσιος, οὐράνιος, παῖς, παιώνιος, παμφάγος, πανδαμάτωρ, πάνδημος, πικρός, πλαστός, πλανώμενος, ποικιλόπτερος, πτερόεις, πυρφόρος, σκότιος, συνεργός, σώφρων, σωτήρ, τακερός, τοξαλκής, τοξότης, τραχύς, τριπανούργος, τύραννος, ὑπερπόντιος, φρενοκλόπος, φρενολῃστής, φίλος, χρυσοκόμας, χρυσοφαής, ψυχῆς ἀκόνη, ψυχῆς μάγειρος, ὠκύς …
Αγάπη
Δαίμων και Φιντίας Κάποτε, στα χρόνια των αρχαίων Ελλήνων, ο γνωστός τύραννος της Σικελίας Διονύσιος έμαθε κάτι και ήθελε να διαπιστώσει κατά πόσο αληθεύει αυτό που έμαθε. Δηλαδή, πως οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι ήταν πιστοί στη φιλία τους ακόμα κι αν απειληθεί η ίδια τους η ζωή. Για να διαπιστώσει αν είναι αλήθεια ή όχι διέταξε τους στρατιώτες του να του φέρουν μπροστά του το Φιντία. Εκεί με λίγα λόγια είπε στο Φιντία πως είχε καταδικαστεί σε θάνατο γιατί είχε αποδειχτεί πως συνωμοτούσε εναντίον του. Ο Φιντίας του ζήτησε μια χάρη. Να πάρει τη θέση του ο Δάμων μέχρι το βράδυ που θα γίνονταν η εκτέλεση ώστε να μπορέσει να τακτοποιήσει τις υποχρεώσεις του μια και τον περίμενε ο θάνατος. Έτσι έγινε. Τη θέση του Φιντία την πήρε ο Δάμων. Η ώρα πέρναγε και ο Φιντίας δε φαίνονταν. Όμως λίγο πριν τελειώσει ο χρόνος εμφανίστηκε ο Φιντίας και πήρε κανονικά τη θέση του. Ο Διονύσιος συγκινήθηκε πολύ και ζήτησε να τον βάλουν στην παρέα τους ως τρίτο μέλος. Μέσα απ’ αυτόν τον μύθο καταλαβαίνουμε πως η αγάπη ανάμεσα σε δύο ή περισσότερους φίλους είναι αρκετά σημαντική και πως ποτέ δεν πρέπει να προδώσουμε μια τέτοια αγάπη, ειδικά εάν αυτή πρόκειται για πραγματικούς φίλους.
Επιστολή Απ. Παύλου Εάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον. και εάν έχω προφητείαν και ειδώ τα μυστήρια πάντα και πάσαν την γνώσιν, και εάν έχω πάσαν την πίστιν, ώστε όρη μεθιστάνειν, αγάπην δε μη έχω, ουδέν ειμι. και εάν ψωμίσω πάντα τα υπάρχοντά μου, και εάν παραδώ το σώμα μου ίνα καυθήσομαι, αγάπην δε μη έχω, ουδέν ωφελούμαι. Η αγάπη μακροθυμεί, χρηστεύεται, η αγάπη ου ζηλοί, η αγάπη ου περπερεύεται, ου φυσιούται, ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής, ου παροξύνεται, ου λογίζεται το κακόν, ου χαίρει επί τη αδικία, συγχαίρει δε τη αληθεία. πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει. η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει. είτε δε προφητείαι, καταργηθήσονται. είτε γλώσσαι παύσονται. είτε γνώσις καταργηθήσεται. εκ μέρους δε γινώσκομεν και εκ μέρους προφητεύομεν. όταν δε έλθη το τέλειον, τότε το εκ μέρους καταργηθήσεται. ότε ήμην νήπιος, ως νήπιος ελάλουν, ως νήπιος εφρόνουν, ως νήπιος ελογιζόμην. ότε δε γέγονα ανήρ, κατήργηκα τα του νηπίου. βλέπομεν γαρ άρτι δι΄εσόπτρου εν αινίγματι, τότε δε πρόσωπον προς πρόσωπον. άρτι γινώσκω εκ μέρους, τότε δε επιγνώσομαι καθώς και επεγνώσθην. νυνί δε μένει πίστις, ελπίς, αγάπη, τα τρία ταύτα. μείζων δε τούτων η αγάπη. (Απ. Παύλου Α' Κορ.ιγ΄) Το παραπάνω κείμενο μας πληροφορεί για την αγάπη. Μας αναφέρει πως ένας άνθρωπος που αγαπάει πραγματικά πάντα ελπίζει στην αγάπη, και ξέρει να υπομένει τα πάντα. Επίσης το πιο σημαντικό στοιχείο της αγάπης είναι η ειλικρίνια κ η απομάκρυνση του απο την έντονη ζήλια. Τέλος ο καθένας που έχει μάθει να πιστεύει στην αληθινή αγάπη δεν έχει λογική και δεν υπολογίζει τίποτα.
Γνωμικά για την Αγάπη Αγάπα τον πλησίον σου μικρά ελαττούμενος. ‘’Θαλής ο Μιλήσιος’’ Το να αγαπιέσαι πολύ από κάποιον σου δίνει δύναμη, ενώ το να αγαπάς πολύ κάποιον σου δίνει θάρρος. ‘’Λάο Τσε’’ Αν αγαπάς κάποιον άσ’ τον να φύγει! Αν γυρίσει πίσω, είναι δικός σου! Αν δεν γυρίσει, δεν ήταν ποτέ! ‘’Richard Bach’’ Η αγάπη είναι μια φωτιά που ποτέ δεν ξέρεις αν θα ζεστάνει τη καρδιά σου ή θα σου κάψει το σπίτι. ‘’Joan Crawford’’ Όπου υπάρχει μεγάλη αγάπη, υπάρχουν πάντα θαύματα. ‘’Willa Cather’’ Η Αγάπη είναι σαν μια κλεψύδρα, με την καρδιά να γεμίζει καθώς το μυαλό αδειάζει. ‘’Jules Renard’’ Η πρώτη αληθινή αγάπη είναι πάντα και η τελευταία. ‘’Andrzej Majewski’’
Η.Θ.Ε.Α Ερευνητική Εργασία Ε.Ε.2 εν Ελλάδι, λόγος και μύθος σχ. έτος 2011 – 2012 Υπεύθυνος καθηγητής Γερονίκος Δ. Η.Θ.Ε.Α Θάλασσα Αγάπη Έρωτας Ήλιος εν Ελλάδι, λόγος και μύθος