ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 1

Μουσάων Ἑλικωνιάδων ἀρχώμεθ’ ἀείδειν (Ησιόδου Θεογονία) Μουσάων Ἑλικωνιάδων ἀρχώμεθ’ ἀείδειν (Ησιόδου Θεογονία) 8/4/2017 9:42:46 μμ

Γιάννη Ρίτσου Προοπτική Τα σπίτια μας είναι χτισμένα πάνω σ' άλλα σπίτια ευθύγραμμα, μαρμάρινα... Κι εκείνα πάνω σε άλλα Τα θεμέλιά τους κρατιούνται πάνω στα κεφάλια όρθιων αγαλμάτων δίχως χέρια Έτσι όσο χαμηλά στον κάμπο κάτω απ’ τις ελιές κι αν απαγγιάζουν τα καλύβια μας 8/4/2017 9:42:46 μμ

Μικρά, καπνισμένα, με μια στάμνα μονάχα πλάι στην πόρτα Θαρρείς πως μπαίνεις στα ψηλά και σου φέγγει ολοτρόγερα ο αγέρας Ή κάποτε θαρρείς πως είσαι έξω απ' τα σπίτια Πως δεν έχεις κανένα σπίτι Και πορεύεσαι ολόγυμνος, Μονάχος κάτω από ναν ουρανό τρομακτικά γαλάζιο ή άσπρο Κ' ένα άγαλμα καμιά φορά Ακουμπά ελαφρά το χέρι του στον ώμο σου. 8/4/2017 9:42:46 μμ

Κωστή Παλαμά Το σπίτι που γεννήθηκα Κωστή Παλαμά Το σπίτι που γεννήθηκα Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι, στοιχειό είναι και με προσκαλεί· ψυχή, και με προσμένει. Το σπίτι που γεννήθηκα ίδιο στην ίδια στράτα στα μάτια μου όλο υψώνεται και μ' όλα του τα νιάτα. Το σπίτι, ας του νοθέψανε το σχήμα και το χρώμα· και ανόθευτο και αχάλαστο, και με προσμένει ακόμα. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 5

Της πόρτας του η παλαιική κορώνα, ω! να η καμάρα! Μόνο οι χορδές της λείπουνε για να γένη κιθάρα να συνοδέψη του σπιτιού τ' ολόχαρο τραγούδι προς το παιδί· γυρίζω ανθός, δροσιά, ξεπεταρούδι, πάω στη φωλιά, στη γάστρα μου, στο πρωί μου, στο μαγνήτη, στη ζέστα της μητέρας μου, στο πατρικό άγιο σπίτι. 8/4/2017 9:42:46 μμ

Ας ήρθαν τα γεράματα κι ας κύλησαν οι χρόνοι· απ' το ψιμύθρι του αλλασμού κι απ' του χαμού τη σκόνη και απείραχτο και ανέγγιχτο στη Μοίρα αγνάντια στέκει, και από τον κήπο του για με χλωρά στεφάνια πλέκει. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 7

Του κάκου οι έγνοιες, οι καιροί, πληγές καρδιών και τόπων. Τα μάτια μου άλλα, κι άλλα είναι τα μάτια των ανθρώπων. Από την ισκιερή εμπατή στη φωτισμένη σάλα με τ' ακριβό ρολόι χρυσό στην κρυσταλλένια γυάλα. όλα βαλμένα ρυθμικά, γιορτιάτικα ντυμένα, προσώπατα, αντικείμενα, με καρτερούν εμένα. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 8

Στο πλάι της δούλας της πίστης η αρχόντισσα γιαγιά μου και η ρήγισσα της προκοπής η μάνα μου, ω χαρά μου! το στερνογέννητο καρπό στην αγκαλιά, και πέρα μπρος σε χαρτιά το φάντασμα γνοιασμένο του πατέρα. 8/4/2017 9:42:46 μμ

Και μέσ' απ' τους ανασασμούς του ρόδου και του δυόσμου και δουλευτής και φυτευτής του κήπου, ο αδερφός μου. Και πιο βαθιά, κατάβαθα, σαν άλλου κόσμου πλάση, να! Ολόρθο, αξήγητο, κρυφό, στον κήπο ένα κοράσι. Του πρώτου πόθου το ιερό προφήτεμα, η παιδούλα! Στη χαραυγή μου γέλασμα, στη δύση μου τρεμούλα. Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι. Στοιχειό, και σαν απάτητο, με ζη και με προσμένει. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 10

Οδυσσέα Ελύτη-Μίκη Θεοδωράκη Ένα το χελιδόνι (από το «Άξιον εστί») Ένα το χελιδόνι κι η άνοιξη ακριβή για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή θέλει νεκροί χιλιάδες να 'ναι στους τροχούς θέλει κι οι ζωντανοί να δίνουν το αίμα τους Θε(ε) μου Πρωτομάστορα μ' έχτισες μέσα στα βουνά Θε(ε) μου Πρωτομάστορα μ' έκλεισες μες στη θάλασσα 8/4/2017 9:42:46 μμ

Πάρθηκεν από μάγους το σώμα του Μαγιού το 'χουνε θάψει σ' ένα μνήμα του πέλαγου σ' ένα βαθύ πηγάδι το 'χουνε κλειστό μύρισε το σκοτάδι κι όλη η άβυσσος Θε(ε) μου Πρωτομάστορα μέσα στις Πασχαλιές και Συ Θε(ε) μου Πρωτομάστορα μύρισες την Ανάσταση 8/4/2017 9:42:46 μμ

Νικηφόρου Βρεττάκου Τα δεκατέσσερα παιδιά Νικηφόρου Βρεττάκου Τα δεκατέσσερα παιδιά «…Εν αρχή ην η αγάπη…» μελωδούσε γιομίζοντας το γυμνό σου δωμάτιο μια παράξενη άρπα, καθώς σ’ έπαιρνε ο ύπνος και το χέρι σου, κρύο, σαν κλωνί λεμονιάς σε νεκρό, αναπαύονταν πάνω στο στήθος σου. Κι έβλεπες πως άνοιγε τάχα μια πόρτα στον ύπνο σου. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 13

Πως μπαίναν τα δεκατέσσερα παιδιά λυπημένα και στεκόντουσαν γύρω σου. Τα μάτια τους θύμιζαν σταγόνες σε τζάμια: «Έλεος! Έλεος! Έλεος!...» τινάζοντας τη βροχή και το χιόνι από πάνω τους, τα ζύγιαζες με το βλέμμα σου σα να ’θελες να τους κόψεις την ευτυχία στα μέτρα τους, ενώ η άρπα συνέχιζεν 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 14

απαλά μες στον ύπνο σου: «… Ό,τι θέλει κανείς μπορεί να φτιάξει με την αγάπη. Ήλιους κι αστέρια, ροδώνες και κλήματα…». Αλλά εσύ προτιμούσες μποτίτσες φοδραρισμένες με μάλλινο, πουκάμισα κλειστά στο λαιμό- γιατί φυσάει πολύ στο Καλέντζι! 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 15

Έβλεπες πως ράβεις με τα δυο σου χέρια, έβλεπες πως ζυμώνεις με τα δυο σου χέρια κι ονειρευόσουν πως μπαίνεις στην τάξη με δεκατέσσερις φορεσιές, με δεκατέσσερα χριστόψωμα στην αγκαλιά σου. Αλλά ξύπναγες το πρωί κι άκουγες που έβρεχε. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 16

Σε δίπλωνε σα μια λύπη τ’ αδιάβροχό σου κι ο δρόμος για το σχολειό γινόταν πιο δύσκολος. Βάδιζες κι είχες σκυμμένο το πρόσωπο σαν να ’ταν κάποιος απάνω σου και να σ’ έκρινε για τ’ άδεια σου χέρια. Σαν να ’φταιγες μάλιστα, σ’ όλη τη διαδρομή σε μπάτσιζε το χιονόνερο. Έμπαινες στο σχολειό κι όπως τ’ αντίκριζες μοιραζόταν σε δεκατέσσερα χαμόγελα το πρόσωπό σου. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 17

Θυμόσουν πως η αγκάλη σου ήταν μισή κι ανεβαίνοντας πάνω στην έδρα σου άνοιγες τη λύπη σου και τα σκέπαζες, όπως ο ουρανός σκεπάζει τη γη. Ώρα 8 και 20΄ ακριβώς. Το μάθημα αρχίζει κανονικά. Εσύ πάνω απ’ την έδρα και απ’ αντίκρυ σου ο Χριστός, απαλός και γλυκύς μες στο κάδρο του, 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 18

δίνατε τα χέρια πάνω από τα κεφάλια τους να τους κάμετε μια σκέπη από ζεστασιά, γιατί σας ήρθανε και σήμερα μουσκεμένα κι η λύπη περπατάει μες στα μάτια τους, όπως ο σπουργίτης πάνω στο φράχτη. Το καλαμπόκι δεν ψώμωσε το περσινό καλοκαίρι κι ακούς το ψωμάκι που κλαίει μες στις μπόλιες τους. Ώρα 10 και 20΄. Το μάθημα συνεχίζεται. Οι σπουργίτες σου χτυπούν τα φτερά τους. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 19

Το μολύβι πεθαίνει ανάμεσα στα κοκαλιασμένα τους δάχτυλα. Η καρδιά σου είναι τώρα μια στάμνα σπασμένη. Τα λόγια σου βγαίνουν αργά, σα μια βρύση που στέρεψε: «Ο μέγας Αλέξανδρος… Ο μέγας Αλέξανδρος… Ο μέγας Αλέξανδρος…». Τα δάχτυλά σου είναι πέντε. Τα μέτρησες δέκα φορές. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 20

Τα δάχτυλά σου είναι πέντε. Μετράς το ένα χέρι σου -τ’ άλλο σου βρίσκεται τυλιγμένο σε συννεφιά- τα δάχτυλά σου είναι πέντε. Σηκώνεις το πρόσωπο, κοιτάζεις τη στέγη, κάνεις πως σκέφτεσαι, σκύβεις πάλι στην έδρα, ξεφυλλίζεις τον Αίσωπο, κατεβαίνεις και γράφεις στο μαυροπίνακα, 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 21

κοιτάζεις τον ουρανό απ’ το παράθυρο, γυρίζεις το κεφάλι σου αλλού, δεν μπορείς άλλο παρά να κλάψεις. Παίρνεις το μαθητολόγιο στα χέρια σου, κάτι ψάχνεις να βρεις, το σηκώνεις διαβάζοντας και σκεπάζεις το πρόσωπό σου. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 22

Άγγελου Σικελιανού Γιατί βαθιά μου δόξασα Γιατί βαθιά μου δόξασα και πίστεψα τη γη και στη φυγή δεν άπλωσα τα μυστικά φτερά μου, μα ολάκερον ερίζωσα το νου μου στη σιγή, να που και πάλι αναπηδά στη δίψα μου η πηγή, πηγή ζωής, χορευτική πηγή, πηγή χαρά μου… 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 23

Γιατί ποτέ δε λόγιασα το πότε και το πώς Μα εβύθισα τη σκέψη μου μέσα στην πάσαν ώρα, σα μέσα της να κρύβονταν ο αμέτρητος σκοπός, να τώρα που, ή καλοκαιριά τριγύρα μου είτε μπόρα, λάμπ’ η στιγμή ολοστρόγγυλη στο νου μου σαν οπώρα, βρέχει απ’ τα βάθη τ’ ουρανού και μέσα μου ο καρπός!... 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 24

Γιατί δεν είπα: «Εδώ η ζωή αρχίζει, εδώ τελειώνει…» μα «Αν ειν’ η μέρα βροχερή, σέρνει πιο πλούσιο φως… μα κι ο σεισμός βαθύτερη τη χτίση θεμελιώνει, τι ο ζωντανός παλμός της γης που πλάθει είναι κρυφός…» να που, ό,τι στάθη εφήμερο, σα σύγνεφο αναλιώνει, να που κι ο μέγας Θάνατος μου γίνηκε αδερφός!. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 25

Γιάννη Ρίτσου Κυρά των αμπελιών Κυρά των Αμπελιών, που σ’ είδαμε πίσω απ’ το δίχτυ του πευκόδασου να συγυρίζεις με το χάραμα τα σπίτια των αϊτών και των τσοπάνων, πάνου στη φούστα σου ο αυγερινός διάνευε τους πλατιούς ίσκιους των κληματόφυλλων δυο αγουροξυπνημένες μέλισσες κρεμόντανε στ’ αυτιά σου σκουλαρίκια και τα πορτοκαλάνθια σού έφεγγαν τη μαύρη, την καμένη στράτα. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 26

πίσω στο σβέρκο σου, στο χνούδι το σγουρό, σπίθιζε το δροσό της νύχτας Κυρά μελαχροινή που η αντηλιά σού χρύσωσε τα χέρια σαν της Παναγιάς το κόνισμα, πίσω στο σβέρκο σου, στο χνούδι το σγουρό, σπίθιζε το δροσό της νύχτας σα να μετάνιωσε λίγο προτού να σβήσει ο γαλαξίας και δέθηκε γιορντάνι στο λαιμό σου να χυθεί στη ζεστασιά του κόρφου σου. Κ’ είταν η σιγαλιά πηχτή σα γάλα σ’ ελατίσιο κάδο και τ’ οργωμένο χώμα ευώδιαζε σαν εκκλησιά τη μέρα των Βαγιώνε 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 27

Κυρά τρανή, τι σιγανή της νεραντζιάς η πρώτη καλημέρα κ’ έβγαινε ο μπιστικός από τον ύπνο του καθώς που βγαίνει ο κάβουρας απ’ το νερό στο περιγιάλι κι αστράφτει στο νωπό καβούκι του γαλάζιο το πρωινό με δυο κουκκίδες άστρα. Κυρά τρανή, τι σιγανή της νεραντζιάς η πρώτη καλημέρα τι σιγανό το βήμα σου κ’ η ανάσα του ψαριού πλάι στο φεγγάρι τι σιγανό κουβεντολόι του μέρμηγκα μπροστά στης μαργαρίτας το ξωκλήσι. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 28

Α, τι χρυσάφι αφήνει η αχτίνα στη σταγόνα της δροσιάς όταν η πούλια σού κρεμάει στο μέτωπο το εφτάκλωνο κλαδάκι της γαζίας α, πόση λουλουδόσκονη στριμώγνεται στης μέλισσας το στόμα για το μέλι πόση σιωπή μες στην καρδιά σου για τραγούδι. Δω πέρα σμίγει η νύχτα την αυγή σ’ άτρεμο ρίγος και σένα, τα δυο χέρια σου, δετά γύρω στο γόνα της γαλήνης, φέγγουν σάμπως δυο περιστέρια φως ασάλευτα πάνω απ’ το δάσος. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 29

Κυρά, Κυρά, θαλασσινή και στεριανή με τα λουλουδιασμένα μάγουλα σφίγγοντας μες στο μπούστο σου την κάψα του Αλωνάρη πότε κρατώντας στην ποδιά σου ένα καράβι - μικροκάραβο πότε σαν Παναγιά Αιγιοπελαγίτισσα ντυμένη μ’ ένα δίχτυ να κουβαλάς το σούρπωμα στην κεφαλή σου το πανέρι με τα ψάρια 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 30

ανάβοντας το φίλημα στα λουλουδάκια της μηλιάς πότε ντυμένη μ’ αμπελόφυλλα, κυνηγημένη απ’ του ήλιου τις χρυσόμυγες πάνου στ’ αλώνια ανάβοντας το φίλημα στα λουλουδάκια της μηλιάς μπατσίζοντας τις λυγαριές με τον αγέρα της τρεχάλας σου. Μηλί — βάϊ - βάϊ — μηλί - μηλίτσα της ανηφοριάς. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 31

Γιάννη Ρίτσου-Μίκη Θεοδωράκη Όταν σφίγγουν το χέρι (από τη «Ρωμιοσύνη») ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο Όταν χαμογελάνε ένα μικρό χελιδόνι φεύγει μες απ' τ' άγρια γένια τους 8/4/2017 9:42:46 μμ

Όταν σκοτώνονται όταν σκοτώνονται η ζωή τραβάει την ανηφόρα με σημαίες με σημαίες και με ταμπούρλα με σημαίες με σημαίες με σημαίες και με ταμπούρλα 8/4/2017 9:42:46 μμ

Γιάννη Ρίτσου Ρωμιοσύνη Γιάννη Ρίτσου Ρωμιοσύνη Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό, αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτου απ’ τα ξένα βήματα, αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο, αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 34

Ετούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή, σφίγγει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια, σφίγγει στο φως τις ορφανές ελιές του και τ' αμπέλια του, σφίγγει τα δόντια. Δεν υπάρχει νερό. Μονάχα φως. O δρόμος χάνεται στο φως κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο. Μαρμάρωσαν τα δέντρα, τα ποτάμια κ’ οι φωνές μες στον ασβέστη του ήλιου. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 35

H ρίζα σκοντάφτει στο μάρμαρο. Τα σκονισμένα σκοίνα 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 36

σαν ένα αστέρι σε μια γούβα αλάτι. Το χέρι τους είναι κολλημένο στο ντουφέκι, το ντουφέκι είναι συνέχεια του χεριού τους, το χέρι τους είναι συνέχεια της ψυχής τους — έχουν στα χείλια τους απάνου το θυμό κ’ έχουνε τον καημό βαθιά-βαθιά στα μάτια τους σαν ένα αστέρι σε μια γούβα αλάτι. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 37

Γιάννη Ρίτσου-Μίκη Θεοδωράκη Κουβέντα μ’ ένα λουλούδι (από τα «18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας» Κυκλαδινό κυκλάμινο στου βράχου τη σχισμάδα πού βρήκες χρώματα κι ανθείς πού μίσχο και σαλεύεις Μέσα στο βράχο σύναξα το γαίμα στάλα στάλα μαντήλι ρόδινο έπλεξα κι ήλιο μαζεύω τώρα 8/4/2017 9:42:46 μμ

Διονυσίου Σολωμού Ο πειρασμός Έστησ’ ο Έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη, κι η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκειά της ώρα, και μες στη σκιά που φούντωσε και κλει δροσιές και μόσχους ανάκουστος κιλαϊδισμός και λιποθυμισμένος. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 39

Νερά καθάρια και γλυκά, νερά χαριτωμένα, χύνονται μες στην άβυσσο τη μοσχοβολισμένη, και παίρνουνε το μόσχο της, κι αφήνουν τη δροσιά τους, κι ούλα στον ήλιο δείχνοντας τα πλούτια της πηγής τους, 8/4/2017 9:42:46 μμ

τρέχουν εδώ, τρέχουν εκεί, και κάνουν σαν αηδόνια. Έξ’ αναβρύζει κι η ζωή σ’ γη, σ’ ουρανό, σε κύμα. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 41

Αλλά στης λίμνης το νερό, π’ ακίνητο ’ναι κι άσπρο, ακίνητ’ όπου κι αν ιδείς, και κάτασπρ’ ως τον πάτο, με μικρόν ίσκιον άγνωρον έπαιξ’ η πεταλούδα, που’ χ’ ευωδίσει τσ’ ύπνους της μέσα στον άγριο κρίνο. – «Αλαφροΐσκιωτε καλέ, για πες απόψε τι ’δες;». – «Νύχτα γιομάτη θαύματα, νύχτα σπαρμένη μάγια! 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 42

Χωρίς ποσώς γης, ουρανός και θάλασσα να πνένε, ουδ’ όσο κάν’ η μέλισσα κοντά στο λουλουδάκι, γύρου σε κάτι ατάραχο π’ ασπρίζει μες στη λίμνη, μονάχο ανακατώθηκε το στρογγυλό φεγγάρι, κι όμορφη βγαίνει κορασιά ντυμένη με το φως του». 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 43

Οδυσσέα Ελύτη Ελένη Με την πρώτη σταγόνα της βροχής σκοτώθηκε το καλοκαίρι Μουσκέψανε τα λόγια που είχανε γεννήσει αστροφεγγιές Όλα τα λόγια που είχανε μοναδικό τους προορισμόν Εσένα! Κατά πού θ’ απλώσουμε τα χέρια μας τώρα που δε μας λογαριάζει πια ο καιρός 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 44

Τώρα που κλείσανε τα βλέφαρά σου απάνω στα τοπία μας Κατά πού θ’ αφήσουμε τα μάτια μας τώρα που οι μακρινές γραμμές ναυάγησαν στα σύννεφα Τώρα που κλείσανε τα βλέφαρά σου απάνω στα τοπία μας Κι είμαστε – σαν να πέρασε μέσα μας η ομίχλη – Μόνοι ολομόναχοι τριγυρισμένοι απ’ τις νεκρές εικόνες σου.   Με το μέτωπο στο τζάμι αγρυπνούμε την καινούρια οδύνη Δεν είναι ο θάνατος που θα μας ρίξει κάτω μια που Εσύ υπάρχεις 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 45

Μια που υπάρχει αλλού ένας άνεμος για να σε ζήσει ολάκερη Να σε ντύσει από κοντά όπως σε ντύνει από μακριά η ελπίδα μας Μια που υπάρχει αλλού Καταπράσινη πεδιάδα πέρ’ από το γέλιο σου ως τον ήλιο Λέγοντάς του εμπιστευτικά πως θα ξανασυναντηθούμε πάλι 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 46

Όχι δεν είναι ο θάνατος που θ’ αντιμετωπίσουμε Παρά μια τόση δα σταγόνα φθινοπωρινής βροχής Ένα θολό συναίσθημα Η μυρωδιά του νοτισμένου χώματος μες στις ψυχές μας που όσο παν κι απομακρύνονται  Κι αν δεν είναι το χέρι σου στο χέρι μας Κι αν δεν είναι το αίμα μας στις φλέβες των ονείρων σου Το φως στον άσπιλο ουρανό Κι η μουσική αθέατη μέσα μας ω! μελαγχολική Διαβάτισσα όσων μας κρατάν στον κόσμο ακόμα 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 47

Είναι ο υγρός αέρας η ώρα του φθινοπωρινού ο χωρισμός Το πικρό στήριγμα του αγκώνα στη ανάμνηση Που βγαίνει όταν η νύχτα πάει να μας χωρίσει από το φως Πίσω από το τετράγωνο παράθυρο που βλέπει προς τη θλίψη Που δε βλέπει τίποτε 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 48

Γιατί έγινε κιόλας μουσική αθέατη φλόγα στο τζάκι χτύπημα του μεγάλου ρολογιού στον τοίχο Ποίημα στίχος μ’ άλλον στίχο αχός παράλληλος με τη βροχή δάκρυα και λόγια Λόγια όχι σαν τ’ άλλα μα κι αυτά μ’ ένα μοναδικό τους προορισμόν: Εσένα! 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 49

Οδυσσέα Ελύτη Η Μαρίνα των βράχων Έχεις μια γεύση τρικυμίας στα χείλη - Μα πού γύριζες Ολημερίς τη σκληρή ρέμβη της πέτρας και της θάλασσας Αετοφόρος άνεμος γύμνωσε τους λόφους. Γύμνωσε την επιθυμία σου ως το κόκαλο Κι οι κόρες των ματιών σου πήρανε τη σκυτάλη της χίμαιρας Ριγώνοντας μ' αφρό τη θύμηση! 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 50

Πού είναι η γνώριμη ανηφοριά του μικρού Σεπτεμβρίου Στο κοκκινόχωμα όπου έπαιζες θωρώντας προς τα κάτω Τους βαθιούς κυαμώνες των άλλων κοριτσιών 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 51

Τις γωνιές όπου οι φίλες σου άφηναν αγκαλιές τα δυοσμαρίνια Μα πού γύριζες Ολονυχτίς τη σκληρή ρέμβη της πέτρας και της θάλασσας Σου ’λεγα να μετράς μες στο γδυτό νερό τις φωτεινές του μέρες 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 52

Ανάσκελη να χαίρεσαι την αυγή των πραγμάτων Ή πάλι να γυρνάς κίτρινους κάμπους Μ’ ένα τριφύλλι φως στο στήθος σου ηρωίδα ιάμβου. Έχεις μια γεύση τρικυμίας στα χείλη Κι ένα φόρεμα κόκκινο σαν το αίμα Βαθιά μες στο χρυσάφι του καλοκαιριού Και τ’ άρωμα των γυακίνθων 8/4/2017 9:42:46 μμ

- Μα πού γύριζες Κατεβαίνοντας προς τους γιαλούς τους κόλπους με τα βότσαλα Ήταν εκεί ένα κρύο αρμυρό θαλασσόχορτο Μα πιο βαθιά ένα ανθρώπινο αίσθημα που μάτωνε Κι άνοιγες μ’ έκπληξη τα χέρια σου λέγοντας τ’ όνομά του Όπου σελάγιζε ο δικός σου ο αστερίας 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 54

Άκουσε ο λόγος είναι των στερνών η φρόνηση Κι ο χρόνος γλύπτης των ανθρώπων παράφορος Κι ο ήλιος στέκεται από πάνω του θηρίο ελπίδας Κι εσύ πιο κοντά του σφίγγεις έναν έρωτα Έχοντας μια πικρή γεύση τρικυμίας στα χείλη. Δεν είναι για να λογαριάζεις γαλανή ως το κόκαλο άλλο καλοκαίρι, 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 55

Για ν’ αλλάξουνε ρέμα τα ποτάμια Και να σε πάνε πίσω στη μητέρα τους, Για να ξαναφιλήσεις άλλες κερασιές 'Η για να πας καβάλα στο μαΐστρο. Στυλωμένη στους βράχους δίχως χτες και αύριο, Στους κινδύνους των βράχων με τη χτενισιά της θύελλας Θ’ αποχαιρετήσεις το αίνιγμά σου. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 56

Γιάννη Σκαρίμπα Ουλαλούμ . . . Γιάννη Σκαρίμπα Ουλαλούμ . . . Ήταν σα να σε πρόσμενα Κερά απόψε που δεν έπνεε έξω ανάσα, κι έλεγα: Θάρθει απόψε απ’ τα νερά κι από τα δάσα. Θάρθει, αφού φλετράει μου η ψυχή, αφού σπαρά το μάτι μου σαν ψάρι και θα μυρίζει ήλιο και βροχή και νειο φεγγάρι . . . 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 57

Και να, το κάθισμά σου σιγυρνώ, στολνώ την κάμαρά μας αγριομέντα, και να, μαζί σου κιόλας αρχινώ χρυσή κουβέντα: . . . Πως – να, θα μείνει ο κόσμος με το "μπα" που μ’ έλεγε τρελόν πως είχες γίνει καπνός και - τάχας - σύγνεφα θαμπά προς τη Σελήνη . . . 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 58

Νύχτωσε και δεν φάνηκες εσύ· κίνησα να σε βρω στο δρόμο - ωιμένα - μα σκούνταφτες (όπου εσκούνταφτα) χρυσή κι εσύ με μένα. Τόσο πολύ σ’ αγάπησα Κερά, που άκουγα διπλά τα βήματά μου! Πάταγα γω - στραβός – μέσ’ τα νερά; κι εσύ κοντά μου . . . 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 59

Βιτσέντζου Κορνάρου-Νίκου Μαμαγκάκη Ερωτόκριτος Τ’ άκουσες, Αρετούσα μου, τα θλιβερά μαντάτα; ο Kύρης σου μ' εξόρισε σ' τση ξενιτιάς τη στράτα; Tέσσερεις μέρες μοναχάς μου 'δωκε ν' ανιμένω, κι αποκεί να ξενιτευτώ, πολλά μακρά να πηαίνω. Kαι πώς να σ' αποχωριστώ, και πώς να σου μακρύνω, και πώς να ζήσω δίχως σου στο χωρισμόν εκείνο; 8/4/2017 9:42:46 μμ

Eσίμωσε το τέλος μου, μάθεις το θες, Kερά μου, στα ξένα πως μ' εθάψασι, κ' εκεί ν' τα κόκκαλά μου. Kατέχω το κι ο Kύρης σου γλήγορα σε παντρεύγει, Pηγόπουλο, Aφεντόπουλο, σαν είσαι συ, γυρεύγει. Kι ουδέ μπορείς ν' αντισταθείς, σα θέλουν οι Γονείς σου νικούν την-ε τη γνώμη σου, κι αλλάσσει η όρεξή σου. "Mια χάρη, Aφέντρα, σου ζητώ, κ' εκείνη θέλω μόνο, και μετά κείνη ολόχαρος τη ζήση μου τελειώνω. 8/4/2017 9:42:46 μμ

Tην ώρα που αρραβωνιαστείς, να βαραναστενάξεις, κι όντε σα νύφη στολιστείς, σαν παντρεμένη αλλάξεις, ν' αναδακρυώσεις και να πεις· "Pωτόκριτε καημένε, τα σου 'ταξα λησμόνησα, το 'θελες πλιο δεν έναι." 8/4/2017 9:42:46 μμ

Οδυσσέα Ελύτη Η τρελή ροδιά Οδυσσέα Ελύτη Η τρελή ροδιά Σ’ αυτές τις κάτασπρες αυλές όπου φυσά ο νοτιάς σφυρίζοντας σε θολωτές καμάρες, πέστε μου είναι η τρελή ροδιά που σκιρτάει στο φως σκορπίζοντας το καρποφόρο γέλιο της με ανέμου πείσματα και ψιθυρίσματα, πέστε μου είναι η τρελή ροδιά που σπαρταράει με φυλλωσιές νιογέννητες τον όρθρο ανοίγοντας όλα τα χρώματα ψηλά με ρίγος θριάμβου; 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 63

Όταν στους κάμπους που ξυπνούν τα ολόγυμνα κορίτσια θερίζουνε με τα ξανθά τους χέρια τα τριφύλλια γυρίζοντας τα πέρατα των ύπνων τους, πέστε μου είναι η τρελή ροδιά που βάζει ανύποπτη μες τα χλωρά πανέρια τους τα φώτα που ξεχειλίζει από κελαηδισμούς τα ονόματά τους - πέστε μου είναι η τρελή ροδιά που μάχεται τη συνεφιά του κόσμου; 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 64

Στη μέρα που απ’ τη ζήλεια της στολίζεται μ’ εφτά λογιώ φτερά ζώνοντας τον αιώνιο ήλιο με χιλιάδες πρίσματα εκτυφλωτικά, πέστε μου, είναι η τρελή ροδιά που αρπάει μια χαίτη μ’ εκατό βιτσιές στο τρέξιμό της 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 65

ποτέ θλιμένη και ποτέ γκρινιάρα - πέστε μου, είναι η τρελή ροδιά που ξεφωνίζει την καινούργια ελπίδα που ανατέλλει; Πέστε μου είναι η τρελή ροδιά που χαιρετάει τα μάκρη τινάζοντας ένα μαντήλι φύλλα από δροσερή φωτιά, μια θάλασσα ετοιμόγεννη με χίλια δυο καράβια, με κύματα που χίλιες δυο φορές κινάν και πάνε σ' αμύριστες ακρογιαλιές - πέστε μου, είναι η τρελή ροδιά που τρίζει τ’ άρμενα ψηλά στο διάφανο αιθέρα; 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 66

Πανύψηλα με το γλαυκό τσαμπί που ανάβει κι’ εορτάζει αγέρωχο, γεμάτο κίνδυνο, πέστε μου είναι η τρελή ροδιά που σπάει με φως καταμεσίς του κόσμου τις κακοκαιριές του δαίμονα που πέρα ως πέρα την κροκάτη απλώνει τραχηλιά της μέρας την πολυκεντημένη από σπαρτά τραγούδια - πέστε μου είναι η τρελή ροδιά που βιαστικά ξεθηλυκώνει τα μεταξωτά της μέρας; 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 67

Σε μεσοφούστανα πρωταπριλιάς και σε τζιτζίκια δεκαπενταυγούστου, πέστε μου, αυτή που παίζει, αυτή που οργίζεται, αυτή που ξελογιάζει, τινάζοντας απ’ τη φοβέρα τα κακά μαύρα σκοτάδια της, ξεχύνοντας στους κόρφους του ήλιου τα μεθυστικά πουλιά, πέστε μου, αυτή που ανοίγει τα φτερά στο στήθος των πραγμάτων, στο στήθος των βαθιών ονείρων μας, είναι η τρελή ροδιά; 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 68

Ιωάννη Πολέμη Το παλιό βιολί Ιωάννη Πολέμη Το παλιό βιολί Άκουσε τ’ απόκοσμο, το παλιό βιολί μέσα στη νυχτερινή σιγαλιά του Απρίλη· στο παλιό κουφάρι του μια ψυχή λαλεί με τ’ αχνά κι απάρθενα της αγάπης χείλη. Και τ’ αηδόνι τ’ άγρυπνο και το ζηλευτό ζήλεψε κι’ εσώπασε κι’ έσκυψε κι’ εστάθη, για να δη περήφανο τι πουλί ειν’ αυτό που τα λέει γλυκύτερα της καρδιάς τα πάθη. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 69

Είμ’ εγώ τ’ απόκοσμο, το παλιό βιολί μέσα στη νυχτερινή σιγαλιά του Απρίλη· στο παλιό κουφάρι μου μια ψυχή λαλεί με της πρώτης νιότης μου τα δροσάτα χείλη. Τι κι’ αν τρώη τα σπλάχνα μου το σαράκι; τι κι’ αν βαδίζω αγύριστα χρόνο με το χρόνο; Πιο γλυκιά και πιο όμορφη και πιο δυνατή γίνεται η αγάπη μου, όσο εγώ παλιώνω. 8/4/2017 9:42:46 μμ

Ως κι’ ο γκιόνης, τ’ άχαρο, το δειλό πουλί, με λαχτάρα απόκρυφη τα φτερά τινάζει και σωπαίνει ακούοντας το παλιό βιολί, για να μάθη ο δύστυχος πώς ν’ αναστενάζη. Τι κι’ αν τρώη το ξύλο του το σαράκι; τι κι’ αν περνούν αγύριστοι χρόνοι κι’ άλλοι χρόνοι; Πιο γλυκιά και πιο όμορφη και πιο δυνατή η φωνή του γίνεται, όσο αυτό παλιώνει. 8/4/2017 9:42:46 μμ

Άγγελου Σικελιανού Αναδυομένη Άγγελου Σικελιανού Αναδυομένη Στο ρόδινο, μακάριο φως, να με, ανεβαίνω, της αυγής με σηκωμένα χέρια: η θεία γαλήνη με καλεί του πέλαου, έτσι για να βγω προς τα γαλάζια αιθέρια: μα ω οι άξαφνες πνοές της γης που μες στα στήθια μου χυμάν κι ακέρια με κλονίζουν! 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 72

Ω Δία, το πέλαγο είν’ βαρύ και τα λυτά μου τα μαλλιά σαν πέτρες με βυθίζουν! Αύρες τρεχάτε· ω Κυμοθόη, ω Γλαύκη· ελάτε, πιάστε μου τα χέρια απ’ τη μασκάλη. Δεν πρόσμενα έτσι μονομιάς παραδομένη να βρεθώ μες στου ήλιου την αγκάλη... 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 73

Νίκου Γκάτσου-Μάνου Χατζηδάκι Ο εφιάλτης της Περσεφόνης Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα κι έβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο. Εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες ευλαβικά πριν μπουν στο θυσιαστήριο τώρα πετάνε τ' αποτσίγαρα οι τουρίστες και το καινούριο πάν να δουν διυλιστήριο. 8/4/2017 9:42:46 μμ

Εκεί που η θάλασσα γινόταν ευλογία Εκεί που η θάλασσα γινόταν ευλογία κι ήταν ευχή του κάμπου τα βελάσματα τώρα καμιόνια κουβαλάν στα ναυπηγεία άδεια κορμιά σιδερικά παιδιά κι ελάσματα. Κοιμήσου Περσεφόνη στην αγκαλιά της γης στου κόσμου το μπαλκόνι ποτέ μην ξαναβγείς. 8/4/2017 9:42:46 μμ

Γιώργου Σεφέρη Σαλαμίνα της Κύπρος ... Σαλαμῖνά τε τὰς νῦν ματρόπολις τῶνδ’ αἰτία στεναγμῶν. ΠΕΡΣΑΙ Κάποτε ο ήλιος του μεσημεριού, κάποτε φούχτες η ψιλή βροχή και τ’ ακρογιάλι γεμάτο θρύψαλα παλιά πιθάρια. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 76

Ασήμαντες οι κολόνες· μονάχα ο Άγιος Επιφάνιος δείχνοντας μουντά, χωνεμένη τη δύναμη της πολύχρυσης αυτοκρατορίας. Τα νέα κορμιά περάσαν απ’ εδώ, τα ερωτεμένα· παλμοί στους κόλπους, ρόδινα κοχύλια και τα σφυρά τρέχοντας άφοβα πάνω στο νερό κι αγκάλες ανοιχτές για το ζευγάρωμα του πόθου. Κύριος επί υδάτων πολλών, πάνω σ’ αυτό το πέρασμα. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 77

Τότες άκουσα βήματα στα χαλίκια Τότες άκουσα βήματα στα χαλίκια. Δεν είδα πρόσωπα· σα γύρισα είχαν φύγει. Όμως βαριά η φωνή σαν το περπάτημα καματερού, έμεινε εκεί στις φλέβες τ’ ουρανού στο κύλισμα της θάλασσας μέσα στα βότσαλα πάλι και πάλι: «Η γης δεν έχει κρικέλια 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 78

για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν μήτε μπορούν, όσο κι αν είναι διψασμένοι να γλυκάνουν το πέλαγο με νερό μισό δράμι. Και τούτα τα κορμιά πλασμένα από ένα χώμα που δεν ξέρουν, έχουν ψυχές. Μαζεύουν σύνεργα για να τις αλλάξουν, δε θα μπορέσουν· μόνο θα τις ξεκάμουν αν ξεγίνουνται οι ψυχές. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 79

Δεν αργεί να καρπίσει τ’ αστάχυ δε χρειάζεται μακρύ καιρό για να φουσκώσει της πίκρας το προζύμι, δε χρειάζεται μακρύ καιρό το κακό για να σηκώσει το κεφάλι, κι ο άρρωστος νους που αδειάζει δε χρειάζεται μακρύ καιρό για να γεμίσει με την τρέλα, νήσος τις έστι ...». 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 80

του άλλου πολέμου, σ’ αυτή την έρημη συννεφιασμένη ακρογιαλιά σας συλλογίζομαι καθώς γυρίζει η μέρα- Εκείνοι που έπεσαν πολεμώντας κι εκείνοι που έπεσαν χρόνια μετά τη μάχη· εκείνοι που είδαν την αυγή μες απ’ την πάχνη του θανάτου ή, μες στην άγρια μοναξιά κάτω από τ’ άστρα, νιώσανε πάνω τους μαβιά μεγάλα τα μάτια της ολόκληρης καταστροφής· 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 81

κι ακόμη εκείνοι που προσεύχουνταν όταν το φλογισμένο ατσάλι πριόνιζε τα καράβια: «Κύριε, βόηθα να θυμόμαστε πώς έγινε τούτο το φονικό· την αρπαγή το δόλο την ιδιοτέλεια, το στέγνωμα της αγάπης· Κύριε, βόηθα να τα ξεριζώσουμε ...». - Τώρα καλύτερα να λησμονήσουμε πάνω σε τούτα τα χαλίκια· δε φελά να μιλάμε· 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 82

τη γνώμη των δυνατών ποιος θα μπορέσει να τη γυρίσει; ποιος θα μπορέσει ν’ ακουστεί; Καθένας χωριστά ονειρεύεται και δεν ακούει το βραχνά των άλλων. - Ναι· όμως ο μαντατοφόρος τρέχει κι όσο μακρύς κι αν είναι ο δρόμος του, θα φέρει σ’ αυτούς που γύρευαν ν’ αλυσοδέσουν τον Ελλήσποντο το φοβερό μήνυμα της Σαλαμίνας. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 83

Φωνή Κυρίου επί των υδάτων. Νήσος τις έστι. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 84

Γιώργου Σεφέρη Το σπίτι κοντά στη θάλασσα Γιώργου Σεφέρη Το σπίτι κοντά στη θάλασσα Τα σπίτια που είχα μου τα πήραν. Έτυχε να ’ναι τα χρόνια δίσεχτα πολέμοι χαλασμοί ξενιτεμοί· κάποτε ο κυνηγός βρίσκει τα διαβατάρικα πουλιά κάποτε δεν τα βρίσκει· το κυνήγι είταν καλό στα χρόνια μου, πήραν πολλούς τα σκάγια· οι άλλοι γυρίζουν ή τρελαίνουνται στα καταφύγια. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 85

Μη μου μιλάς για τ' αηδόνι μήτε για τον κορυδαλλό μήτε για τη μικρούλα σουσουράδα που γράφει νούμερα στο φως με την ουρά της· δεν ξέρω πολλά πράγματα από σπίτια ξέρω πως έχουν τη φυλή τους, τίποτε άλλο. Καινούργια στην αρχή, σαν τα μωρά που παίζουν στα περβόλια με τα κρόσια του ήλιου, κεντούν παραθυρόφυλλα χρωματιστά και πόρτες γυαλιστερές πάνω στη μέρα· 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 86

όταν τελειώσει ο αρχιτέκτονας αλλάζουν, ζαρώνουν ή χαμογελούν ή ακόμη πεισματώνουν μ’ εκείνους που έμειναν μ' εκείνους που έφυγαν μ’ άλλους που θα γυρίζανε αν μπορούσαν ή που χαθήκαν, τώρα που έγινε ο κόσμος ένα απέραντο ξενοδοχείο. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 87

Δεν ξέρω πολλά πράγματα από σπίτια, θυμάμαι τη χαρά τους και τη λύπη τους καμιά φορά, σα σταματήσω· ακόμη καμιά φορά, κοντά στη θάλασσα, σε κάμαρες γυμνές μ’ ένα κρεββάτι σιδερένιο χωρίς τίποτε δικό μου κοιτάζοντας τη βραδινήν αράχνη συλλογιέμαι πως κάποιος ετοιμάζεται να ’ρθεί, πως τον στολίζουν μ’ άσπρα και μαύρα ρούχα με πολύχρωμα κοσμήματα και γύρω του μιλούν σιγά σεβάσμιες δέσποινες γκρίζα μαλλιά και σκοτεινές δαντέλες, πως ετοιμάζεται να ’ρθεί να μ’ αποχαιρετήσει· 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 88

ή μια γυναίκα ελικοβλέφαρη βαθύζωνη γυρίζοντας από λιμάνια μεσημβρινά, Σμύρνη Ρόδο Συρακούσες Αλεξάντρεια, από κλειστές πολιτείες σαν τα ζεστά παραθυρόφυλλα, με αρώματα χρυσών καρπών και βότανα, πως ανεβαίνει τα σκαλιά χωρίς να βλέπει εκείνους που κοιμήθηκαν κάτω απ’ τη σκάλα. Ξέρεις τα σπίτια πεισματώνουν εύκολα, σαν τα γυμνώσεις. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 89

Νίκου Γκάτσου-Μάνου Χατζηδάκι Χάρτινο το φεγγαράκι (από το θεατρικό έργο του Τενεσί Ουίλιαμς «Λεωφορείο ο πόθος» Θα φέρει η θάλασσα πουλιά  κι άστρα χρυσά τ' αγέρι να σου χαϊδεύουν τα μαλλιά  να σου φιλούν το χέρι. 8/4/2017 9:42:46 μμ

γρήγορα περνάει ο καιρός δίχως τη δική σου αγάπη Χάρτινο το φεγγαράκι  ψεύτικη η ακρογιαλιά  αν με πίστευες λιγάκι  θα 'ταν όλα αληθινά. Δίχως τη δική σου αγάπη  γρήγορα περνάει ο καιρός δίχως τη δική σου αγάπη  είναι ο κόσμος πιο μικρός. θα 'ταν όλα αληθινά.  8/4/2017 9:42:46 μμ

Κώστα Γαρίδη Αυτός ο ήλιος Αυτός ο ήλιος σήμερα δεν είναι ήλιος που να μπορεί κανείς να σου τον στείλει. Είν’ ένας ήλιος κίτρινος βασανισμένος ήλιος ήλιος που τον σταυρώσανε καταμεσίς στον ουρανό μια κουστωδία μικρών παιδιών, παίζοντας την αγάπη. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 92

Κώστα Γαρίδη Κάτι θα κρατήσης Όπως και να ’ναι κάτι θα κράτησης, κάτι να σου θυμίζη πως περπάτησες πέρ’ από τη γνωστή πικρή μας γη. Κάτι που να μην έχη ό,τι πεθύμησες. Όπως και να ’ναι κάτι θα κράτησης απ’ τις μικρές επιστροφές στα ωραία μας λάθη. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 93

Κ.Π. Καβάφη Ιθάκη Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις. Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας, τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι, τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις, αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 94

Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας, τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις, αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου, αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 95

Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος. Πολλά τα καλοκαιρινά πρωιά να είναι που με τι ευχαρίστησι, με τι χαρά θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους· να σταματήσεις σ’ εμπορεία Φοινικικά, και τες καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις, σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κ’ έβενους, και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής, όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά· 8/4/2017 9:42:46 μμ

σε πόλεις Aιγυπτιακές πολλές να πας, να μάθεις και να μάθεις απ’ τους σπουδασμένους. Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη. Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου. Αλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου. Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει· και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί, πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο, μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 97

Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι. Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο. Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια. Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε. Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα, ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 98

Νίκου Καζαντζάκη Οδύσσεια Νίκου Καζαντζάκη Οδύσσεια Ήλιε, μεγάλε ανατολίτη μου, χρουσό σκουφί του νου μου, αρέσει μου στραβά να σε φορώ, πεθύμησα να παίξω, όσο να ζης, όσο να ζω κι’ εγώ, για να χαρή η καρδιά μας. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 99

Καλή ’ναι τούτη η γης, αρέσει μας, σαν το σγουρό σταφύλι στον μπλάβο αγέρα, Θε μου, κρέμεται, στο δρόλαπα κουνιέται και την τσιμπολογούν τα πνέματα και τα πουλιά του ανέμου· ας την τσιμπολογήσουμε κι’ εμείς, να δροσερέψη ο νους μας: 8/4/2017 9:42:46 μμ

Αναμεσός στα δυο μελίγγια μου στο μέγα πατητήρι, το τραγανό σταφύλι λαχπατώ κι’ ο γαύρος μούστος βράζει, κι’ όλη γελάει κι' αχνίζει η κεφαλή μες στην ολόρθη μέρα. Μαΐστρες πέταξεν η γης, φτερά, για το μυαλό κουνήθη κι’ η μαυρομάτα ανάγκη μέθησε και το τραγούδι αρχίζει; Απάνωθέ μου ο λάβρος ουρανός και κάτωθε η κοιλιά μου, σα γλαροπούλα απά στη θάλασσα, κι’ αφροδροσολογάται· αρμύρα γιόμωσαν τ’ 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 101

αρθούνια μου, κι’ αντιχτυπούν στις πλάτες γοργά γοργά τα κύματα και παν, και πάω κι’ εγώ μαζί τους. Ήλιε, τρισήλιε, που περνάς ψηλά και χαμηλά αγναντεύεις, ένα σκουφί θαλασσινό θωρώ, του καστροκαταλύτη, ας το κλοτσήσουμε, να παίξουμε, να δούμε ως πού θα πάη! Έχει ο καιρός μαθές γυρίσματα, το ριζικό ’χει ρόδες, κι’ ο νους του ανθρώπου κάθεται αψηλά και τις 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 102

Ήλιε γοργοπαιχνιδομάτη μου, φρογό λαγωνικό μου, στρουφογυρίζει· άιντε και κλότσο ας δώσουμε της γης, να πάη την κατρακύλα: Ήλιε γοργοπαιχνιδομάτη μου, φρογό λαγωνικό μου, την άγρη που αγαπώ ξετόπωσε και πάρ’ την του κυνήγου κι’ ό,τι τηράς στη γης μαντάτευε κι’ ό,τι γρικάς μολόγα, κι’ εγώ θα τα περνώ στου σπλάχνου μου το μυστικό αργαστήρι, κι’ αγάλια, με το παίξε γέλασε και το βαθύ κανάκι, πέτρες, νερό, φωτιά και χώματα θα γίνουν όλα πνέμα· κι’ η λασποφτέρουγη βαριά ψυχή γλυκά θα ξεκορμίση και θ’ ανεβή σα φλόγα γαληνή και θα χαθή στον ήλιο! 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 103

Καλά φαγοποτήσατε, παιδιά, στο δροσερό ακρογιάλι, γέλιο, χορός και τσιμποφίλημα κι’ αργό κουβεντολόι το γλέντι εντός σας γίνη αλάκερο και μες στη σάρκα εχάθη· μα μέσα μου σηκώθη το κρασί και στοίχειωσε το κρέας, κι’ ένας σκοπός θαλασσινός πηδάει και θα με ρίξη κάτω· ένα τραγούδι ορέχτηκα να πω, κάμετε τόπο, αδέρφια! 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 104

Οχού, το πανηγύρι ’ναι πολύ κι’ ο τόπος είναι λίγος, ανοίχτε, να ’χω αλώνι να στρωθώ κι’ αγέρα μην πλαντάξω, και να μπορώ να ρίξω τα κανιά, ν’ απλώσω τους αγκώνους, να μη λαβώσω στην αντράλα μου τα γυναικόπαιδά σας. Τι θα μου πνίξουν το λαιμό, θαρρώ, σύντας θα τ’ αμολήσω γιαλό γιαλό να παν τα λόγια μου ν’ ανθρωποκυνηγήσουν· 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 105

κι’ όντας ο λάρυγγας σοφράξη πια κι’ ο πόνος μου στοιχειώση, θα σηκωθώ, και θέλω απλοχωριά ν’ ακρογιαλοχορέψω. Τη φρονιμάδα, Θε μου, πάρε μου, ν’ ανοίξουν τα μελίγγια, ν’ ανοίξουν οι καταπαχτές του νου, να πάρη αγέρα ό κόσμος. Ε μωρέ σεις χωριάτες μέρμηγκοι, σταροκουβαλητάδες, θα ρίξω παπαρούνα κόκκινη, φωτιά να πιάση ο κάμπος. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 106

Κοράσια με τ’ αγριοπερίστερα στο δροσερό σας κόρφο, λεβέντες με το μαυρομάνικο το λάζο στο ζωνάρι, ξερό δεντρό ’ναι η γης χωρίς ανθούς, όσο κι’ αν πολεμάτε· εγώ, μωρέ, με το τραγούδι μου θα την ανθοβολήσω! στην κούνια· έρμο τραγούδι ’ναι ακατάδεχτο και σβήνει στον αγέρα! 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 107

Κρασί δεν είναι, αδέρφια, η λευτεριά μήτε γλυκιά γυναίκα Μαστόροι, αφήστε πια τα σύνεργα, διπλώστε τις ποδιές σας, σκολάστε απ’ της ανάγκης το ζυγό, κι’ η λευτεριά φωνάζει. Κρασί δεν είναι, αδέρφια, η λευτεριά μήτε γλυκιά γυναίκα μήτε και βιος μες στα κελάρια σας μήτε και γιος στην κούνια· έρμο τραγούδι ’ναι ακατάδεχτο και σβήνει στον αγέρα! 8/4/2017 9:42:46 μμ

Νότη Περγιάλη-Μίκη Θεοδωράκη Ο λεβέντης Σαν τον αητό φτερούγαγε στη στράτα τον καμαρώνει η γειτονιά στα παραθύρια με χαμηλά τα μαύρα του τα μάτια λεβέντης εροβόλαγε. Στα ματιά του ένα σύννεφο μες την καρδιά του σίδερο. Κυλάει το αίμα, σκέπασε τον ήλιο κι ο χάρος εροβόλαγε. 8/4/2017 9:42:46 μμ

Σφαλούν τα μάτια κι' οι καρδιές σφαλούν τα παραθύρια μετά χιμάει ο Χάροντας καβάλα κι’ εκείνος χαμογέλαγε. Ποιος κατεβαίνει σήμερα στον Άδη; Ποιον κουβεντιάζει η γειτονιά κι ανανταριάζει; Γιατί βουβά είναι τα βουνά κι οι κάμποι; Λεβέντης εροβόλαγε. 8/4/2017 9:42:46 μμ

Νίκου Καββαδία KURO SIWO Πρώτο ταξίδι έτυχε ναύλος για το Νότο, δύσκολες βάρδιες, κακός ύπνος και μαλάρια. Είναι παράξενα της Ίντιας τα φανάρια και δεν τα βλέπεις, καθώς λένε, με το πρώτο. Πέρ' απ' τη γέφυρα του Αδάμ, στη Νότιο Κίνα, χιλιάδες παραλάβαινες τσουβάλια σόγια. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 111

Μα ούτε στιγμή δεν ελησμόνησες τα λόγια που σου 'πανε μια κούφιαν ώρα στην Αθήνα. Στα νύχια μπαίνει το κατράμι και τ' ανάβει, χρόνια στα ρούχα το ψαρόλαδο μυρίζει, κι ο λόγος της μεσ' στο μυαλό σου να σφυρίζει, "ο μπούσουλας είναι που στρέφει ή το καράβι;" Νωρίς μπατάρισε ο καιρός κ' έχει χαλάσει. Σκατζάρισες, μα σε κρατά λύπη μεγάλη. 8/4/2017 9:42:46 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 112

Απόψε ψόφησαν οι δυο μου παπαγάλοι κι ο πίθηκος που 'χα με κούραση γυμνάσει. Η λαμαρίνα!.. η λαμαρίνα όλα τα σβήνει! Μας έσφιξε το Kuro Siwo σα μια ζώνη κ' εσύ κοιτάς ακόμη πάνω απ' το τιμόνι, πώς παίζει ο μπούσουλας καρτίνι με καρτίνι. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 113

Κ.Π. Καβάφη Η Πόλις Είπες· «Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα, Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή. Κάθε προσπάθεια μου μια καταδίκη είναι γραφτή· κ’ είν’ η καρδιά μου -- σαν νεκρός -- θαμένη. Ο νους μου ως πότε μες στον μαρασμό αυτόν θα μένει. Όπου το μάτι μου γυρίσω, όπου κι αν δω ερείπια μαύρα της ζωής μου βλέπω εδώ, που τόσα χρόνια πέρασα και ρήμαξα και χάλασα». 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 114

Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες. Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς τους ίδιους. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 115

Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάς· και μες στα ίδια σπίτια αυτά θ’ ασπρίζεις. Πάντα στην πόλι αυτή θα φθάνεις. Για τα αλλού – μη ελπίζεις – δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό. Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ στην κώχη τούτη την μικρή, σ’ όλην την γη την χάλασες. 8/4/2017 9:42:47 μμ

Νίκου Εγγονόπουλου Μπολιβάρ Νίκου Εγγονόπουλου Μπολιβάρ Για τους μεγάλους, για τους ελεύθερους, για τους γενναίους, τους δυνατούς, Αρμόζουν τα λόγια τα μεγάλα, τα ελεύθερα, τα γενναία, τα δυνατά, Γι’ αυτούς η απόλυτη υποταγή κάθε στοιχείου, η σιγή, γι’ αυτούς τα δάκρυα, γι’ αυτούς οι φάροι, κι οι κλάδοι ελιάς, και τα φανάρια Οπού χοροπηδούνε με το λίκνισμα των καραβιών και γράφουνε στους σκοτεινούς ορίζοντες των λιμανιών, 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 117

Γι’ αυτούς είναι τ’ άδεια βαρέλια που σωριαστήκανε στο πιο στενό, πάλι του λιμανιού, σοκάκι, Γι' αυτούς οι κουλούρες τ' άσπρα σκοινιά, κι οι αλυσίδες, οι άγκυρες, τ’ άλλα μανόμετρα, Μέσα στην εκνευριστικιάν οσμή του πετρελαίου, Για ν’ αρματώσουνε καράβι, ν’ ανοιχτούν, να φύγουνε, Όμοια με τραμ που ξεκινάει, άδειο κι ολόφωτο μέσ’ στη νυχτερινή γαλήνη των μπαχτσέδων, Μ’ ένα σκοπό του ταξιδιού: π ρ ο ς τ’ ά σ τ ρ α. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 118

Γι’ αυτούς θα πω τα λόγια τα ωραία, που μου τα υπαγόρευσε θα πω τα λόγια τα ωραία, που μου τα υπαγόρευσε η Έμπνευσις, Καθώς εφώλιασε μέσα στα βάθια του μυαλού μου όλο συγκίνηση Για τις μορφές, τις αυστηρές και τις υπέροχες, του Οδυσσέα Ανδρούτσου και του Σίμωνος Μπολιβάρ. Όμως για τώρα θα ψάλω μοναχά τον Σίμωνα, αφήνοντας τον άλλο για κατάλληλο καιρό, 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 119

Αφήνοντάς τον για ναν τ’ αφιερώσω, σαν έρθ’ η ώρα, ίσως το πιο ωραίο τραγούδι που έψαλα ποτέ, Ίσως τ’ ωραιότερο τραγούδι που ποτές εψάλανε σ’ όλον τον κόσμο. Κι αυτά όχι για το ότι κι οι δυο τους υπήρξαν για τις πατρίδες, και τα έθνη, και τα σύνολα, κι άλλα παρόμοια, που δεν εμπνέουν, 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 120

Παρά γιατί σταθήκανε μες στους αιώνες, κι οι δυο τους, μονάχοι πάντα, κι ελεύθεροι, μεγάλοι, γενναίοι και δυνατοί. Και τώρα ν’ απελπίζουμαι που ίσαμε σήμερα δεν με κατάλαβε, δεν θέλησε, δε μπόρεσε να καταλάβη τι λέω, κανείς; Βέβαια την ίδια τύχη να ’χουνε κι’ αυτά που λέω τώρα για τον Μπολιβάρ, που θα πω αύριο για τον Ανδρούτσο; 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 121

Γιάννη Ρίτσου-Μίκη Θεοδωράκη Μέρα Μαγιού μου μίσεψες (από τον «Επιτάφιο») μέρα Μαγιού σε χάνω άνοιξη γιε που αγάπαγες κι ανέβαινες απάνω Στο λιακωτό και κοίταζες και δίχως να χορταίνεις άρμεγες με τα μάτια σου το φως της οικουμένης 8/4/2017 9:42:47 μμ

Και μου ιστορούσες με φωνή γλυκιά ζεστή κι αντρίκεια τόσα όσα μήτε του γιαλού δεν φτάνουν τα χαλίκια Και μου 'λεγες πως όλ' αυτά τα ωραία θα είν' δικά μας και τώρα εσβήστης κι έσβησε το φέγγος κι η φωτιά μας 8/4/2017 9:42:47 μμ

Κ.Π. Καβάφη Απολείπειν ο θεός Αντώνιον Σαν έξαφνα, ώρα μεσάνυχτ’, ακουσθεί αόρατος θίασος να περνά με μουσικές εξαίσιες, με φωνές -- την τύχη σου που ενδίδει πια, τα έργα σου που απέτυχαν, τα σχέδια της ζωής σου που βγήκαν όλα πλάνες, μη ανοφέλετα θρηνήσεις. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 124

Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος, αποχαιρέτα την, την Αλεξάνδρεια που φεύγει. Προ πάντων να μη γελασθείς, μην πεις πως ήταν ένα όνειρο, πως απατήθηκεν η ακοή σου· μάταιες ελπίδες τέτοιες μην καταδεχθείς. Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος, σαν που ταιριάζει σε που αξιώθηκες μια τέτοια πόλι, πλησίασε σταθερά προς το παράθυρο, κι άκουσε με συγκίνησιν, αλλ' όχι με των δειλών τα παρακάλια και παράπονα, ως τελευταία απόλαυσι τους ήχους, τα εξαίσια όργανα του μυστικού θιάσου, κι αποχαιρέτα την, την Αλεξάνδρεια που χάνεις. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 125

Κώστα Καρυωτάκη Υποθήκαι Όταν οι άνθρωποι θέλουν να πονείς, μπορούνε με χίλιους τρόπους. Ρίξε το όπλο και σωριάσου πρηνής, όταν ακούσεις ανθρώπους. Όταν ακούσεις ποδοβολητά λύκων, ο Θεός μαζί σου! Ξαπλώσου χάμου με μάτια κλειστά και κράτησε την πνοή σου. 8/4/2017 9:42:47 μμ

Κράτησε κάποιον τόπο μυστικό, στον πλατύ κόσμο μια θέση. Όταν οι άνθρωποι θέλουν το κακό, του δίνουν όψη ν' αρέσει. Του δίνουν λόγια χρυσά, που νικούν με την πειθώ, με το ψέμα, όταν οι άνθρωποι διαφιλονικούν τη σάρκα σου και το αίμα. 8/4/2017 9:42:47 μμ

Όταν έχεις μια παιδική καρδιά και δεν έχεις ένα φίλο, πήγαινε βάλε βέρα στα κλαδιά, στη μπουτονιέρα σου το φύλλο. Άσε τα γύναια και το μαστροπό Λαό σου, Ρώμε Φιλύρα, Σε βάραθρο πέφτοντας αγριωπό, κράτησε σκήπτρο και λύρα. 8/4/2017 9:42:47 μμ

Τάσου Λειβαδίτη Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν’ αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκιο. Θα βγεις στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα ματώσουν απ’ τις φωνές το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες - μα ούτε βήμα πίσω. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 129

Κάθε κραυγή σου μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων Κάθε χειρονομία σου σα να γκρεμίζει την αδικία. Και πρόσεξε: μη ξεχαστείς ούτε στιγμή. Έτσι λίγο να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια αφήνεις χιλιάδες παιδιά να κομματιάζονται την ώρα που παίζουν ανύποπτα στις πολιτείες μια στιγμή αν κοιτάξεις το ηλιοβασίλεμα αύριο οι άνθρωποι θα χάνουνται στη νύχτα του πολέμου έτσι και σταματήσεις μια στιγμή να ονειρευτείς εκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη κάτω από τις οβίδες. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 130

Θα πρέπει να μπορείς να πεθαίνεις Δεν έχεις καιρό δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος. …………………………………………………… Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος μπορεί να χρειαστεί να πεθάνεις για να ζήσουν οι άλλοι. Θα πρέπει να μπορείς να πεθαίνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό. Θα γράψεις ένα μεγάλο τρυφερό γράμμα στη μάνα σου 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 131

Θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τ’ αρχικά του ονόματός σου και μια λέξη : Ειρήνη σα να ’γραφες όλη την ιστορία της ζωής σου. Να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό να μπορείς να σταθείς μπροστά στα έξη ντουφέκια σα να στεκόσουνα μπροστά σ’ ολάκαιρο το μέλλον. Να μπορείς, απάνω απ’ την ομοβροντία που σε σκοτώνει εσύ ν’ ακούς τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων που τραγουδώντας πολεμάνε για την ειρήνη. Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 132

Νίκου Καββαδία-Θάνου Μικρούτσικου Θεσσαλονίκη (από το «Πούσι») Ήταν εκείνη τη νυχτιά που φύσαγε ο Βαρδάρης το κύμα η πλώρη εκέρδιζε οργιά με την οργιά σ' έστειλε ο πρώτος τα νερά να πας για να γραδάρεις μα εσύ θυμάσαι τη Σμαρώ και την Καλαμαριά Ξέχασες κείνο το σκοπό που παίζαν οι Χιλιάνοι 8/4/2017 9:42:47 μμ

άγιε Νικόλα φύλαγε κι αγιά θαλασσινή τυφλό κορίτσι σ' οδηγά παιδί του Μοντιλιάνι που τ' αγαπούσε ο δόκιμος κι οι δυο Μαρμαρινοί Απάνω στο γιατάκι σου φίδι νωθρό κοιμάται και φέρνει βόλτες ψάχνοντας τα ρούχα σου η μαϊμού εκτός από τη μάνα σου κανείς δε σε θυμάται σε τούτο το τρομακτικό ταξίδι του χαμού Κάτω από φώτα κόκκινα κοιμάται η Σαλονίκη πριν δέκα χρόνια μεθυσμένη μου είπες σ' αγαπώ αύριο σαν τότε και χωρίς χρυσάφι στο μανίκι μάταια θα ψάχνεις το στρατί που πάει για το Ντεπό 8/4/2017 9:42:47 μμ

Κώστα Βάρναλη Οι μοιραίοι Mες την υπόγεια την ταβέρνα, μες σε καπνούς και σε βρισές (απάνω στρίγγλιζε η λατέρνα) όλ’ η παρέα πίναμ’ εψές· εψές, σαν όλα τα βραδάκια, να πάνε κάτου τα φαρμάκια. Σφιγγόταν ένας πλάι στον άλλο και κάπου εφτυούσε καταγής. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 135

Ω. πόσο βάσανο μεγάλο το βάσανο είναι της ζωής Ω! πόσο βάσανο μεγάλο το βάσανο είναι της ζωής! Όσο κι ο νους να τυραννιέται, άσπρην ημέρα δε θυμιέται. Ήλιε και θάλασσα γαλάζα και βάθος τ’ άσωτ’ ουρανού! Ω! της αβγής κροκάτη γάζα, γαρούφαλα του δειλινού, λάμπετε, σβήνετε μακριά μας, χωρίς να μπείτε στην καρδιά μας! 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 136

Tου ενού ο πατέρας χρόνια δέκα παράλυτος, ίδιο στοιχειό· τ' άλλου κοντόημερ’ η γυναίκα στο σπίτι λυώνει από χτικιό· στο Παλαμήδι ο γιος του Mάζη κ' η κόρη του Γιαβή στο Γκάζι. ― Φταίει το ζαβό το ριζικό μας! ― Φταίει ο Θεός που μας μισεί! ― Φταίει το κεφάλι το κακό μας! 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 137

― Φταίει πρώτ’ απ’ όλα το κρασί ― Φταίει πρώτ’ απ’ όλα το κρασί! Ποιος φταίει; ποιος φταίει; Kανένα στόμα δεν το βρε και δεν το πε ακόμα. Έτσι στη σκοτεινή ταβέρνα πίνουμε πάντα μας σκυφτοί. Σαν τα σκουλήκια, κάθε φτέρνα όπου μας έβρει μας πατεί. Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα, προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα! 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 138

Κώστα Καρυωτάκη Πρέβεζα Κώστα Καρυωτάκη Πρέβεζα Θάνατος είναι οι κάργες πού χτυπιούνται στους μαύρους τοίχους και στα κεραμίδια, θάνατος οι γυναίκες που αγαπιούνται καθώς να καθαρίζουνε κρεμμύδια. Θάνατος οι λεροί, ασήμαντοι δρόμοι με τα λαμπρά, μεγάλα ονόματά τους, ο ελαιώνας, γύρω η θάλασσα, κι ακόμη ο ήλιος, θάνατος μέσα στους θανάτους. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 139

Θάνατος ο αστυνόμος που διπλώνει, για να ζυγίσει, μια "ελλιπή" μερίδα, θάνατος τα ζουμπούλια στο μπαλκόνι κι ο δάσκαλος με την εφημερίδα. Bάσις, Φρουρά, Eξηκονταρχία Πρεβέζης. Την Κυριακή θ’ ακούσουμε τη μπάντα. Eπήρα ένα βιβλιάριο Tραπέζης, πρώτη κατάθεσις δραχμαί τριάντα. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 140

Περπατώντας αργά στην προκυμαία, "υπάρχω;" λες, κι ύστερα: "δεν υπάρχεις!" Φτάνει το πλοίο. Yψωμένη σημαία. Ίσως έρχεται ο κύριος Νομάρχης Αν τουλάχιστον, μέσα στους ανθρώπους αυτούς, ένας επέθαινε από αηδία... Σιωπηλοί, θλιμμένοι, με σεμνούς τρόπους, θα διασκεδάζαμε όλοι στην κηδεία. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 141

Κώστα Καρυωτάκη Ιδανικοί αυτόχειρες Γυρίζουν το κλειδί στην πόρτα, παίρνουν τα παλιά, φυλαγμένα γράμματά τους, διαβάζουν ήσυχα, κι έπειτα σέρνουν για τελευταία φορά τα βήματά τους. Ήταν η ζωή τους, λένε, τραγωδία. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 142

Θεέ μου, το φρικτό γέλιο των ανθρώπων, τα δάκρυα, ο ίδρως, η νοσταλγία των ουρανών, η ερημιά των τόπων. Στέκονται στο παράθυρο, κοιτάνε τα δέντρα, τα παιδιά, πέρα τη φύση, τους μαρμαράδες που σφυροκοπάνε, τον ήλιο που για πάντα θέλει δύσει. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 143

Όλα τελείωσαν. Το σημείωμα να το, σύντομο, απλό, βαθύ, καθώς ταιριάζει, αδιαφορία, συγχώρηση γεμάτο για κείνον που θα κλαίει και θα διαβάζει. Βλέπουν τον καθρέφτη, βλέπουν την ώρα, ρωτούν αν είναι τρέλα τάχα ή λάθος, «όλα τελείωσαν» ψιθυρίζουν «τώρα», πως θ’ αναβάλουν βέβαιοι κατά βάθος.. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 144

Κ.Π. Καβάφη Περιμένοντας τους Βαρβάρους -Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι; Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα. -Γιατί μέσα στην Σύγκλητο μια τέτοια απραξία; Τι κάθοντ’ οι Συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε; -Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 145

-Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα. Τι νόμους πια θα κάμουν οι Συγκλητικοί; Οι βάρβαροι σαν έλθουν θα νομοθετήσουν. -Γιατί ο αυτοκράτωρ μας τόσο πρωί σηκώθη, και κάθεται στης πόλεως την πιο μεγάλη πύλη στον θρόνο επάνω, επίσημος, φορώντας την κορώνα; -Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 146

Κι ο αυτοκράτωρ περιμένει να δεχθεί τον αρχηγό τους Κι ο αυτοκράτωρ περιμένει να δεχθεί τον αρχηγό τους. Μάλιστα ετοίμασε για να τον δώσει μια περγαμηνή. Εκεί τον έγραψε τίτλους πολλούς κι ονόματα. -Γιατί οι δυο μας ύπατοι κ’ οι πραίτορες εβγήκαν σήμερα με τες κόκκινες, τες κεντημένες τόγες·γιατί βραχιόλια φόρεσαν με τόσους αμεθύστους, και δαχτυλίδια με λαμπρά γυαλιστερά σμαράγδια· 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 147

γιατί να πιάσουν σήμερα πολύτιμα μπαστούνια μ' ασήμια και μαλάματα έκτακτα σκαλισμένα; Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα· και τέτοια πράγματα θαμπόνουν τους βαρβάρους. 8/4/2017 9:42:47 μμ

-Γιατί κ’ οι άξιοι ρήτορες δεν έρχονται σαν πάντα να βγάλουνε τους λόγους τους, να πούνε τα δικά τους; Γιατί οι βάρβαροι θα φθάσουν σήμερα· κι αυτοί βαριούντ' ευφράδειες και δημηγορίες. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 149

-Γιατί ν’ αρχίσει μονομιάς αυτή η ανησυχία κ’ η σύγχυσις -Γιατί ν’ αρχίσει μονομιάς αυτή η ανησυχία κ’ η σύγχυσις. (Τα πρόσωπα τι σοβαρά που έγιναν). Γιατί αδειάζουν γρήγορα οι δρόμοι κ’ οι πλατέες, κι όλοι γυρνούν στα σπίτια τους πολύ συλλογισμένοι; Γιατί ενύχτωσε κ’ οι βάρβαροι δεν ήλθαν. Και μερικοί έφθασαν απ’ τα σύνορα, και είπανε πως βάρβαροι πια δεν υπάρχουν. Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους. Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 150

Κώστα Βάρναλη «Το φως που καίει» Κώστα Βάρναλη «Το φως που καίει» Να σ' αγναντεύω, θάλασσα, να μη χορταίνω απ' το βουνό ψηλά στρωτή και καταγάλανη και μέσα να πλουταίνω απ' τα μαλάματά σου τα πολλά. Να ναι χινοπωριάτικον απομεσήμερο, όντας μετ' άξαφνη νεροποντή χυμάει μες απ' τα σύνεφα θαμπωτικά γελώντας ήλιος χωρίς μαντύ. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 151

Να ταξιδεύουν στον αγέρα τα νησάκια, οι κάβοι, τ' ακρόγιαλα σα μεταξένιοι αχνοί και με τους γλάρους συνοδιά κάποτ' ένα καράβι ν' ανοίγουν να το παίρνουν οι ουρανοί. Ξανανιωμένα απ' το λουτρό να ροβολάνε κάτου την κόκκινη πλαγιά χορευτικά τα πεύκα, τα χρυσόπευκα, κι' ανθός του μαλαμάτου να στάζουν τα μαλλιά τους τα μυριστικά. Κι' αντάμα τους να σέρνουνε στο φωτεινό χορό τους 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 152

ως μέσα στο νερό τα ερημικά χιονόσπιτα- κι' αυτά μες στ' όνειρό τους να τραγουδάνε, αξύπνητα καιρό. Έτσι να στέκω, θάλασσα, παντοτινέ έρωτά μου με μάτια χαίρομαι θολά 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 153

και να ναι τα μελλούμενα στην άπλα σου μπροστά μου, πίσω κι' αλάργα βάσανα πολλά. Ως να με πάρεις κάποτε, μαργιόλα συ, στους κόρφους σου αψηλά τους ανθισμένους και να με πας πολύ μακρυά απ' τη μαύρη τούτη Κόλαση, μακρυά πολύ κι' από τους μαύρους κολασμένους 8/4/2017 9:42:47 μμ

Γιώργου Σεφέρη-Μίκη Θεοδωράκη Άρνηση Στο περιγιάλι το κρυφό κι άσπρο σαν περιστέρι διψάσαμε το μεσημέρι" μα το νερό γλυφό. Πάνω στην άμμο την ξανθή γράψαμε τ' όνομά της" Ωραία που φύσηξε ο μπάτης και σβήστηκε η γραφή . Με τι καρδιά, με τι πνοή, τι πόθους και τι πάθος πήραμε τη ζωή μας ...; λάθος! κι αλλάξαμε ζωή. 8/4/2017 9:42:47 μμ

Μανόλη Αναγνωστάκη Μιλώ Μανόλη Αναγνωστάκη Μιλώ Μιλώ για τα τελευταία σαλπίσματα των νικημένων στρατιωτών Για τα τελευταία κουρέλια από τα γιορτινά μας φορέματα Για τα παιδιά μας που πουλάν τσιγάρα στους διαβάτες Μιλώ για τα λουλούδια που μαραθήκανε στους τάφους και τα σαπίζει η βροχή Για τα σπίτια που χάσκουνε δίχως παράθυρα σαν κρανία ξεδοντιασμένα 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 156

Για τα κορίτσια που ζητιανεύουνε δείχνοντας στα στήθια τις πληγές τους Μιλώ για τις ξυπόλητες μάνες που σέρνονται στα χαλάσματα Για τις φλεγόμενες πόλεις τα σωριασμένα κουφάρια στους δρόμους Τους μαστροπούς ποιητές που τρέμουνε τις νύχτες στα κατώφλια Μιλώ για τις ατέλειωτες νύχτες όταν το φως λιγοστεύει τα ξημερώματα Για τα φορτωμένα καμιόνια και τους βηματισμούς στις υγρές πλάκες Για τα προαύλια των φυλακών και για το δάκρυ των μελλοθανάτων. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 157

Μα πιο πολύ μιλώ για τους ψαράδες Π’ αφήσανε τα δίχτυα τους και πήρανε τα βήματά Του Κι όταν Αυτός κουράστηκε αυτοί δεν ξαποστάσαν Κι όταν Αυτός τους πρόδωσε αυτοί δεν αρνηθήκαν Κι όταν Αυτός δοξάστηκε αυτοί στρέψαν τα μάτια Κι οι σύντροφοι τούς φτύνανε και τους σταυρώναν Κι αυτοί, γαλήνιοι, το δρόμο παίρνουνε π' άκρη δεν έχει Χωρίς το βλέμμα τους να σκοτεινιάσει ή να λυγίσει Όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 158

Μιχάλη Κατσαρού Η διαθήκη μου Αντισταθείτε σ’ αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι και λέει: «καλά είμαι εδώ». Αντισταθείτε σ’ αυτόν που γύρισε πάλι στο σπίτι και λέει: «Δόξα σοι ο Θεός». Αντισταθείτε στον περσικό τάπητα των πoλυκατοικιών στον κοντό άνθρωπο του γραφείου 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 159

στην εταιρεία «εισαγωγαί- εξαγωγαί» στην κρατική εκπαίδευση στο φόρο σε μένα ακόμα που σας ιστορώ. Αντισταθείτε σ’ αυτόν που χαιρετάει απ’ την εξέδρα ώρες ατέλειωτες τις παρελάσεις στον πρόεδρο του Εφετείου αντισταθείτε στις μουσικές τα τούμπανα και τις παράτες σ’ όλα τα’ ανώτερα συνέδρια που φλυαρούνε πίνουν καφέδες σύνεδροι συμβουλάτοροι 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 160

σ’ αυτή την άγονη κυρία που μοιράζει έντυπα αγίων λίβανον και σμύρναν σε μένα ακόμα που σας ιστορώ. Αντισταθείτε πάλι σ’ όλους αυτούς που λέγονται μεγάλοι σ’ όλους που γράφουν λόγους για την εποχή δίπλα στη χειμωνιάτικη θερμάστρα στις κολακείες τις ευχές τις τόσες υποκλίσεις από γραφιάδες και δειλούς για το σοφό αρχηγό τους. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 161

Αντισταθείτε στις υπηρεσίες των αλλοδαπών και διαβατηρίων στις φοβερές σημαίες των κρατών και τη διπλωματία στα εργοστάσια πολεμικών υλών σ’ αυτούς που λένε λυρισμό τα ωραία λόγια στα θούρια στα γλυκερά τραγούδια με τους θρήνους στους θεατές στον άνεμο 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 162

σ’ όλους τους αδιάφορους και τους σοφούς στους άλλους που κάνουνε το φίλο σας ως και σε μένα, σε μένα ακόμα που σας ιστορώ αντισταθείτε. Τότε μπορεί βέβαιοι να περάσουμε προς την Ελευθερία. 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 163

Νίκου Γκάτσου-Μάνου Χατζηδάκι Κεμάλ Στης Ανατολής τα μέρη μια φορά και ένα καιρό Ήταν άδειο το κεμέρι, μουχλιασμένο το νερό. Στη Μοσούλη στη Βασόρα στην παλιά τη χουρμαδιά πικραμένα κλαίνε τώρα της ερήμου τα παιδιά. 8/4/2017 9:42:47 μμ

Τον κοιτούν οι Βεδουίνοι με ματιά λυπητερή Κι ένας νέος από σόι και γενιά βασιλική Αγροικά το μοιρολόι και τραβάει κατά εκεί. Τον κοιτούν οι Βεδουίνοι με ματιά λυπητερή Κι όρκο στον Αλλάχ τους δίνει πως θ' αλλάξουν οι καιροί. Σαν ακούσαν οι αρχόντοι του παιδιού την αφοβιά ξεκινάν με λύκου δόντι και με λιονταριού προβιά. 8/4/2017 9:42:47 μμ

Απ' τον Τίγρη στον Ευφράτη, απ' τη γη στον ουρανό κυνηγάν τον αποστάτη να τον πιάσουν ζωντανό. Πέφτουν πάνω του τα στίφη σαν ακράτητα σκυλιά και τον πάνε στο χαλίφη να του βάλει τη θηλιά. Μαύρο μέλι μαύρο γάλα ήπιε εκείνο το πρωϊ πριν αφήσει στην κρεμάλα τη στερνή του την πνοή. 8/4/2017 9:42:47 μμ

στου παράδεισου τις πύλες ο προφήτης καρτερεί. Πάνε τώρα χέρι χέρι Με δύο γέρικες καμήλες μ' ένα κόκκινο φαρί στου παράδεισου τις πύλες ο προφήτης καρτερεί. Πάνε τώρα χέρι χέρι κι είναι γύρω συννεφιά μα της Δαμασκού τ' αστέρι τους κρατούσε συντροφιά. Σ' ένα μήνα σ' ένα χρόνο βλέπουν μπρος τους τον Αλλάχ 8/4/2017 9:42:47 μμ

που από τον ψηλό του θρόνο λέει στον άμυαλο Σεβάχ: Νικημένο μου ξεφτέρι δεν αλλάζουν οι καιροί με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί. Καληνύχτα, Κεμάλ. Αυτός ο Κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ. Καληνύχτα... 8/4/2017 9:42:47 μμ

Η ποίηση είναι αναγκαία· μόνο ας ήξερα γιατί. Ζαν Κοκτώ 8/4/2017 9:42:47 μμ 2ο Γυμνάσιο Περάματος 169

Με λογισμό και μ’ όνειρο 2ο Γυμνάσιο Περάματος Με λογισμό και μ’ όνειρο 8/4/2017 9:42:47 μμ