ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

Μάθημα Α 1.3 : Η χρήση των χαρτών στη καθημερινή ζωή ΕΝΟΤΗΤΑ Α' : ΧΑΡΤΕΣ Μάθημα Α 1.3 : Η χρήση των χαρτών στη καθημερινή ζωή ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

Ποια είναι τα στοιχεία «ταυτότητας» ενός χάρτη; Ποια είναι τα στοιχεία «ταυτότητας» ενός χάρτη; 1)Τίτλος : Ο τίτλος είναι μια χαρακτηριστική φράση, η οποία αποτελεί την ονομασία του χάρτη και δηλώνει το περιεχόμενό του, δηλαδή αν είναι π.χ. οδικός, κλιματικός κ.ά. 2)Υπόμνημα :Το υπόμνημα είναι ένας πίνακας, όπου εικονίζονται τα χαρτογραφικά σύμβολα που χρησιμοποίησε ο χαρτογράφος. Το υπόμνημα μας βοηθάει να «διαβάσουμε» τον χάρτη. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «το κλειδί που ξεκλειδώνει τον χάρτη». 3)Προσανατολισμός: Η ύπαρξη της πυξίδας στην επιφάνεια του χάρτη είναι απαραίτητη, επειδή δείχνει τον προσανατολισμό, δηλαδή τα σημεία του ορίζοντα στην επιφάνεια του χάρτη. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ 4) Κλίμακα χάρτη: Όλοι οι χάρτες παρουσιάζουν μια περιοχή μικρότερη απ' ό,τι είναι στην πραγματικότητα, την παρουσιάζουν δηλαδή σε σμίκρυνση. Σε κάθε χάρτη σημειώνεται η κλίμακά του που μας πληροφορεί πόσο μικρότερη είναι μια απόσταση σε ευθεία γραμμή  στο χάρτη σε σχέση με την αντίστοιχη απόσταση σε ευθεία στην πραγματικότητα. Η κλίμακα συνήθως παρουσιάζεται με τις παρακάτω μορφές: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

ΠΩΣ ΥΠΟΛΟΓΙΖΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΣΤΑΣΗ; Ας υποθέσουμε πως έχουμε έναν χάρτη με κλίμακα 1 : 200.000. Μετράμε με έναν χάρακα την απόσταση σε ευθεία δύο σημείων που θέλουμε πάνω στο χάρτη. Έστω πως είναι 9 εκατοστά. Αυτό σημαίνει πως τα 9 εκατοστά στο χάρτη είναι στην πραγματικότητα 200.000 φορές μεγαλύτερη απόσταση σε ευθεία. Άρα πολλαπλασιάζουμε 9 Χ 200.000 = 1.800.000 εκ. Μετατρέπουμε τα εκατοστά σε μέτρα διαιρώντας με το 100: 1.800.000 εκ. : 100 = 18.000 μέτρα. Αν θέλουμε μετατρέπουμε τα μέτρα σε χιλιόμετρα διαιρώντας με το 1.000 : 18.000 μ. : 1.000 = 18 χιλιόμετρα. Η απόσταση που μετρήσαμε στο χάρτη είναι 18 χιλιόμετρα στην πραγματικότητα. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Α: Χάρτης της Πάρνηθας Β:Τα μονοπάτια της Πάρνηθας ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Οργανώνεις μια εκδρομή στην Πάρνηθα. Ποιον από τους δύο χάρτες θα επιλέξεις; Γιατί; Α: Χάρτης της Πάρνηθας Β:Τα μονοπάτια της Πάρνηθας ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Ο Α χάρτης έχει κλίμακα 1:50.000. Tι πληροφορίες μπορεί να αντλήσει κανείς από αυτόν τον χάρτη; ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Ο Β χάρτης έχει κλίμακα 1:25.000. Tι πληροφορίες μπορεί να αντλήσει κανείς από αυτόν τον χάρτη; Α: Χάρτης της Πάρνηθας Β:Τα μονοπάτια της Πάρνηθας ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Κρίνοντας από τον τίτλο του, μπορεί ο χάρτης που επέλεξες να σου δώσει τις πληροφορίες που χρειάζεσαι; ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Μελέτησε το υπόμνημα. Με ποια χαρτογραφικά σύμβολα απεικονίζονται τα διαφορετικά στοιχεία του περιβάλλοντος; ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ Σημείο / γραμμή / επιφάνεια Περιγραφή του συμβόλου (μέγεθος, χρώμα, σχήμα κτλ.) Βουνό Yψόμετρο Μονοπάτι Πηγή Δρόμος Γκρεμός ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

Ενδεικτικές απαντήσεις ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ Σημείο / γραμμή / επιφάνεια Περιγραφή του συμβόλου (μέγεθος, χρώμα, σχήμα κτλ.) Βουνό Επιφάνεια Χρώμα:: καφέ σκούρο Yψόμετρο Σημείο Μαύρο τρίγωνο Μονοπάτι Γραμμή Διακεκομμένη γραμμή διαφόρων χρωμάτων Πηγή Μπλε σταγόνα Δρόμος Παχιά γραμμή διαφόρων χρωμάτων Γκρεμός Πυκνές γραμμές ακανόνι- στου σχήματος, που συ- μπίπτουν ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

Ενεργοποιήστε την παρακάτω εφαρμογή: Χάρτης-κλίμακα ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Πραγματοποιήστε ανά ομάδα τις παρακάτω δραστηριότητες: Παρουσιάστε τα αποτελέσματα στην ολομέλεια της τάξης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

Θέλεις να πας από την Αγία Τριάδα στην Πηγή της Κυράς Θέλεις να πας από την Αγία Τριάδα στην Πηγή της Κυράς. Yπολόγισε με τη βοήθεια της κλίμακας τον πιο σύντομο δρόμο.

Μπορείς τώρα να περιγράψεις τον δρόμο που θα ακολουθήσεις με τη βοήθεια της πυξίδας;

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ Ανακεφαλαίωση 1)Οι χάρτες απεικονίζουν το περιβάλλον γύρω μας. Είναι εύχρηστοι, γιατί μπορούν να διαβαστούν εύκολα από όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από τη γλώσσα που μιλούν. 2)Όταν αναζητούμε έναν χάρτη, θα πρέπει να ελέγχουμε την «ταυτότητά» του, από την οποία μπορούμε να καταλάβουμε αν ο χάρτης καλύπτει τις ανάγκες μας. 3)Την «ταυτότητα» του χάρτη αποτελούν: • Ο τίτλος, ο οποίος δίνει πληροφορίες για το περιεχόμενο του χάρτη. • Η κλίμακα, η οποία είναι ένα κλάσμα που δείχνει πόσες φορές έχουν σμικρυνθεί οι πραγματικές αποστάσεις, προκειμένου να δημιουργηθεί ο χάρτης. • Το υπόμνημα, στο οποίο ερμηνεύονται τα χαρτογραφικά σύμβολα που χρησιμοποίησε ο χαρτογράφος. Τα σύμβολα μπορεί να είναι σημεία, γραμμές, επιφάνειες και διαφέρουν μεταξύ τους ως προς το σχήμα, το μέγεθος και το χρώμα. • Ο προσανατολισμός, δηλαδή η απεικόνιση των σημείων του ορίζοντα στον χάρτη. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ

Αξιολόγηση Σύρετε τα σύμβολα στη σωστή θέση για να φτιάξετε το υπόμνημα του χάρτη. http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1057,3802/extras/gag-a1_3-ypomnhma/index.html Ταίριαξε τα σύμβολα με τις ερμηνείες τους. http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8631 Σύρετε τις φράσεις που βρίσκονται δεξιά δίπλα στα αντίστοιχα σύμβολα. http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/9994 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΑΚΗΣ