Διαταραχές στο ισοζυγίου του νατρίου στους αλκοολικούς 8ο Ετήσιο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Υγρών Ηλεκτρολυτών και Οξεοβασικής Ισορροπίας «Διαταραχές Ύδατος και Νατρίου» Διαταραχές στο ισοζυγίου του νατρίου στους αλκοολικούς Μάριος Θ. Θεοδωρίδης Νεφρολόγος Επιμελητής Α΄ Παν. Νεφρολογική Κλινική Π.Γ.Ν. Αλεξανδρούπολης

Επιδημιολογία

Αιθανόλη & νεφρική βλάβη Yπογκαιμία εξαιτίας αυξημένης διούρησης (αντίσταση στη δράση της ADH, ↓ τονικότητα μυελού) Hπατονεφρικό συνδρόμο (υπάρδευση του νεφρού) Τοξικής δράση της αιθανόλης στους μύες (μυοσφαιρίνη) ONB XNN Ατροφία των σωληναρίων Ινωση στο διάμεσο - σωληναριακό χώρο

without a history of alcohol dependence, in baseline (1999–2000) and follow-up (2004–2005) phases

Αιθανόλη & σωληναριακή βλάβη Η αιθανόλη παρεμβαίνει στη λειτουργία της Na+-K+-ATPάσης Η ακεταλδεΰδη στη δραστηριότητα πληθώρας ενδοκυττάριων ενζύμων Αδυναμία οξινοποίησης των ούρων (οξεοβασικές διαταραχές) Διάχυτες σωληναριακές βλάβες (ηλεκτρολυτικές διαταραχές)

Αιθανόλη & ηλεκτρολυτικές διαταραχές Ηλεκτρολυτική Διαταραχή Μηχανισμός Τμήμα σωληναρίου Υποκαλιαιμία Υπομαγνησιαιμία, Αναπνευστική αλκάλωση , Υπερινσουλιναιμία Αγκύλη Henle Υποφωσφαταιμία ↓ πρόσληψη, αναπνευστική αλκάλωση, ↑ απώλειες από νεφρό & ΓΕΣ Εγγύς σωληνάρια Υπομαγνησιαιμία ↑ απώλειες από νεφρό & ΓΕΣ, Ενδοκυττάρια μετακίνηση, Οξέωση Αγκύλη Henle, άπω σωληνάρια Υπασβεστιαιμία ↓ έκκριση και απάντηση στη ΡΤΗ

Αιθανόλη & διαταραχές νατρίου Ψευδουπονατριαιμία Υπονατριαιμία λόγω ύπαρξης δραστικής οσμωτικής ουσίας Υπονατριαιμία από οξεία δηλητηρίαση εξ Η2Ο Αιθανόλη και μειωμένος ΔΚΟΑ Αλκοολική κίρρωση: Κατακράτηση Na+ και δημιουργία οιδήματος

Αιθανόλη & Ψευδουπονατριαιμία ↓ Δραστηριότητα της λιποπρωτεϊνικής λιπάσης ↑ Σύνθεση των large VLDL (ήπαρ) Σοβαρή υπερτριγλυκεριδαιμία (SHIBA severe hypertriglyceridemia induced by alcohol) Ψευδοϋπονατριαιμία

Αιθανόλη είναι δραστική ωσμωτική ουσία;;;

Αιθανόλη & Μεταβολισμός γλυκόζης Υπογλυκαιμία (↓γλυκονεογενεση , ασιτία) Αιθανόλη ΟΧΙ Shah J Alcohol and Alcoholism 23(2);103-109: 1988 *Letiexhe Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism 77(5); 1263-1268: 1993 Χρόνια μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ Υπεργλυκαιμία (διαταραγμένη ανοχή γλυκόζης , ↑ έκκριση γλυκαγόνης) Υπονατριαιμία

Υπονατριαιμία από οξεία δηλητηρίαση εξ Η2Ο Περιέχει ελάχιστες ποσότητες διαλυτών ουσιών Ωσμωτικότητα ούρων : 50 – 1400 mOsm/Lt ↑ H2O UrOsm 50 mOsm/lt Για την αποβολή 10 L H2O Απαιτούνται 500 mOsm διαλυτών ουσιών

Σύνδρομο της «ποτομανίας» Αλκοολικοί ασθενείς με κακή θρέψη Μεγάλη κατανάλωση μπύρας ↓ συγκέντρωση διαλυτών ουσιών ↓ προσφορά διαλυτών ουσιών στο νεφρό ↓ κάθαρση ελευθέρου ύδατος Υπονατριαιμία εξ αραιώσεως 5-10 L/24ωρο

Σύνδρομο της «ποτομανίας»

Σύνδρομο της «ποτομανίας»

Αιθανόλη & μειωμένος ΔΚΟΑ

Αιθανόλη & μειωμένος ΔΚΟΑ

Αιθανόλη Άμεσος ερεθισμός του στομάχου Καθυστέρηση γαστρικής κένωσης ↑ των γαστρικών και παγκρεατικών εκκρίσεων Ναυτία , Έμετοι

Αιθανόλη & μειωμένος ΔΚΟΑ ↓ Απελευθέρωση η/και ↓ της περιφερικής δράση της ADH Έμετοι Φάρμακα (διουρητικά) ↓ ΔΚΟΑ ΔΙΨΑ ΣΥΜΠΥΚΝΩΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ Χ ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ

Αλκοόλ και ηπατική βλάβη

Αλκοολική κίρρωση & Υπονατριαιμία Κατάχρηση διουρητικών (νεφρικές απώλειες) Απώλειες Νa+ και Η20 Έμετοι , διαρροϊκές κενώσεις (ΓΕΣ απώλειες) Υπογκαιμική υπονατριαιμία Διακοπή διουρητικών, αποκατάσταση όγκου και απωλειών νατρίου

Αλκοολική κίρρωση: Κατακράτηση Na+ & Η2Ο Πυλαία υπέρταση Αγγειοδιαστολή σπλαχνικών αγγείων ↓ ΔΚΟΑ Ενεργοποίηση αγγειοσυσπαστικών συστημάτων RAAS ADH Σπιρονολακτόνη V2 ανταγωνιστές Υποδοχέας Αλδοστερόνης Κατακράτηση Νa+ Ασκίτης - Οίδημα ADH V2 υποδοχέας Κατακράτηση Η2Ο Υπερογκαιμική Υπονατριαιμία

Αλκοολική κίρρωση: Κατακράτηση Na+ & Η2Ο ©2014 UpToDate®

Αλκοολική κίρρωση: Κατακράτηση Na+ & Η2Ο Υπερογκαιμική Υπονατριαιμία Ορισμός : καθορίζεται ως η μείωση των επιπέδων του Να+ ορού < 130 mEq/L με παρουσία ασκίτη ή/και οιδήματος Angeli P Hepatology 2006;44:1535–1542 997 patients in a multicenter trial

Αλκοολική κίρρωση: Ηπατονεφρικό σύνδρομο

Αλκοολική κίρρωση: Ηπατονεφρικό σύνδρομο

Σύνδρομο στέρησης από το αλκοόλ και υπονατριαιμία

Σύνδρομο στέρησης από το αλκοόλ και υπονατριαιμία

Ευχαριστώ !!!