ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ Ν. ΓΡΗΓΟΡΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ «ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟ – ΑΠΟΠΤΩΤΙΚΟΥ ΓΟΝΙΔΙΟΥ bax ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙ – ΑΠΟΠΤΩΤΙΚΟΥ bag-1 ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ» ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ Ν. ΓΡΗΓΟΡΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ : ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Λ. Χ. ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ

Απόπτωση Μορφογένεση ανάπτυξης Γενετικά, προκαθορισμένος, εσωτερικός, Ανανέωση κυττάρων Ανοσολογική ρύθμιση Αποστέρηση ορμονών, τροφικών παραγόντων Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι Καρκίνος Γενετικά, προκαθορισμένος, εσωτερικός, αυτό-καταστροφικός, μηχανισμός κυτταρικού θανάτου

Μείωση των θετικών σημάτων , απαραίτητων για την επιβίωση απόπτωση Πρόσληψη αρνητικών σημάτων απόπτωση Ισορροπία θετικών – αρνητικών σημάτων ρυθμίζει την απόπτωση ή την επιβίωση

Μηχανισμοί απόπτωσης Γονίδια Μόρια ενεργοποίησης κυτταρικού θανάτου μέσω πρόσδεσης σε υποδοχείς στην κυτταρική επιφάνεια: - TNF-a - Λεμφοτοξίνες - Fas ligand Παράγοντες επαγωγής απόπτωσης ανεξάρτητα από το μονοπάτι των κασπασών (μέσω AIF)

Γονιδιακή ρύθμιση απόπτωσης Πρωτο-ογκογονίδια : αύξηση κ’ διαίρεση Ογκογονίδια: -υπερβολική αύξηση ενεργότητας τους, υπερπαραγωγή πρωτεϊνών που κωδικοποιούν - επικρατή (100), μετασχηματισμός παρουσία φυσιολογικού αλληλόμορφου Ογκοκατασταλτικά : καταστολή λειτουργιών - Αναστολή κυτταρικού πολ/σμού

15 οικογένειες γονιδίων Bcl-2 οικογένεια bcl-2,bcl-XL, Bcl-w, Mcl-1, A1, bag-1 Bax οικογένεια bax, bak, bok BH3 οικογένεια bad, bid, bik, blk, Hrk, BNIP3, bimL

BAX Κωδικοποιεί προαποπτωτική πρωτείνη 21 Kd Σχηματίζει Bax/Bax ομοδιμερή ή Bcl-2/Bax ετεροδιμερή Ομολογία με τη Bcl-2 σε δυο συντηρημένες περιοχές τις BH1, BH2 Βρίσκεται στο κυτταρόπλασμα και σε περιφερειακή σύνδεση με ενδοκυττάριες μεμβράνες, όπως η μεμβράνη του μιτοχονδρίου

Τρόπος δράσης Μετακίνηση στο μιτοχόνδριο bax ομοδιμερή απελευθέρωση κυτοχρώματος c Apaf-1 κασπάση-9

Αποπτώσωμα Κασπάση – 9 :πρωτεάση, οδηγεί σε καταρράκτη κασπασών άρα πρωτεολυτικής δράσης Smac/DIABLO αλληλεπιδρά με τους αναστολείς των αποπτωτικών πρωτεασών P53 επάγει τη δράση της Bax Bcl-2/Bax ετεροδιμερή : καταστολή σήματος θανάτου

Bag-1 Κωδικοποιεί αντι-αποπτωτική πρωτείνη 3 ισομορφές Bag-1L, Bag-1M, Bag-1S BAG περιοχή Αυτή αλληλεπιδρά με τη Bcl-2, προσδένεται σε υποδοχείς ορμονών (AR, ER), στη RAF-1 κινάση, σε αυξητικούς παράγοντες Αλληλεπίδραση με HSC70/HSP70

Δράση Bag-1

Τι είναι ο προστάτης αδένας ; Συναντάται μόνο στον άνδρα Βρίσκεται στην ελάσσονα πύελο Μέγεθος και σχήμα σαν κάστανο Περιβάλλεται από ατελή κάψα Προστατική μοίρα ουρήθρας, εκσπερματικούς πόρους , προστατικός κόλπος Αποτελείται από ινομυώδες στρώμα και αδένες Εκκρίνει λεπτόρρευστο, γαλακτώδες υγρό που συμβάλλει στη κινητικότητα και τη γονιμότητα του σπέρματος.

Θεωρία Gil Vernet Γνωρίζουμε ότι: κεφαλικό τμήμα οιστρογόνα Γνωρίζουμε ότι: κεφαλικό τμήμα οιστρογόνα ουραίο τμήμα ανδρογόνα «Οι υπερπλασίες έχουν σαν αφετηρία το κεφαλικό τμήμα ενώ αντίθετα τα καρκινώματα το ουραίο» Διαταραχή στην ισορροπία ανδρογόνων – οιστρογόνων επηρεάζει τον πολ/σμό των κυττάρων του αδενικού επιθηλίου

GLEASON SCORE Συνηθέστερη νεοπλασία: αδενοκαρκίνωμα Μέθοδος βαθμολόγησης της διαφοροποίησης του αδενοκαρκινώματος. 5 μορφές με κλίμακα από 1 – 5 2 χαρακτηριστικότερες, βαθμολογούνται και προστίθενται Κυμαίνεται μεταξύ 5 - 10

Σταδιοποίηση

ΣΚΟΠΟΣ Η μελέτη παραγόντων που ελέγχουν την απόπτωση όπως τα γονίδια bax και bag-1 ώστε να κατανοηθούν οι μηχανισμοί που τα καρκινικά κύτταρα γίνονται ανθεκτικά στα φαρμακευτικά σχήματα

ΥΛΙΚΑ – ΜΕΘΟΔΟΙ

50 με υπερπλασία προστάτη 100 ΑΣΘΕΝΕΙΣ 50 με καρκίνο

ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ m-RNA M – PCR ΑΝΟΣΟΙΣΤΟΧΗΜΕΙΑ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Bag-1 Ca

Bag -1 hyper

Bax hyper

Bax Ca

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ

ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ - BAX

ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ – BAG-1

ΑΔΕΝOΚΑΡΚΙΝΩΜΑ – BCL-2

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΓΟΝΙΔΙΩΝ ΣΤΟ ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ - ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Μείωση της έκφρασης του bax στον καρκίνο του προστάτη Υπερέκφραση του bag-1 στο καρκίνο του προστάτη Μείωση της έκφρασης του bag-1 στην υπερπλασία