Το Νευρικό σύστημα Τραγέα Γιώτα

Στόχοι Στο τέλος του μαθήματος θα είστε σε θέση να: Αναγνωρίσετε τις διαφορές ανάμεσα στο Κ.Ν.Σ και στο Π.Ν.Σ. Μετάδοση της νευρικού ερεθίσματος από ένα αισθητικό υποδοχέα στο μυ, με αποτέλεσμα την κινητική απάντηση Στάδια παραγωγής εκούσιας κίνησης Δομές που σχετίζονται

ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ Μετάδοση νευρικών ώσεων σε όλο το σώμα Το Νευρικό Σύστημα περιέχει περίπου 100 δισεκατομμύρια νευρώνες   Νευρική ώση Μεταβολή διαπερατότητας της κυτταρικής μεμβράνης σε Να+, Κ+.

Λειτουργία του Νευρικού Συστήματος 1. Δέχεται, αναλύει, και μεταφέρει όλες τις πληροφορίες από το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον 2. Οργανώνει και συντονίζει άμεσα ή έμμεσα τις λειτουργίες του σώματος π.χ. κινητικές, σπλαχνικές, ενδοκρινικές, πνευματικές

Νευρώνας ή νευρικό κύτταρο Σώμα Νευρικού κυττάρου Πυρήνας Περικάρυο/ κυτταρικό σώμα Αποφύσεις Νευρικού κυττάρου Νευράξονας Δενδρίτες Συναπτικές απολήξεις/συναπτικά κομβία

ΝΕΥΡΩΝΕΣ (ΝΕΥΡΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ) ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Αγωγή μηνυμάτων : Υποδοχέας – Νευρώνας - Τελεστής Διεγερσιμότητα Αγωγιμότητα Αγωγή δια της κυτταρικής τους μεμβράνης (δια μέσου κάθε νευρώνα) ή δια των συνάψεων (από νευρώνα σε νευρώνα, με την βοήθεια Νευροδιαβιβαστών

ΝΕΥΡΩΝΕΣ Ανάλογα με τη λειτουργία τους οι νευρώνες διακρίνονται σε: Κινητικούς νευρώνες: Είναι φυγόκεντροι νευρώνες που νευρώνουν σκελετικούς μυς Αισθητικοί νευρώνες Είναι κεντρομόλοι νευρώνες που μεταφέρουν πληροφορίες οι οποίες φτάνουν τελικά στο συνειδητό επίπεδο Οι κεντρομόλοι νευρώνες μεταφέρουν πληροφορίες από τους περιφερικούς υποδοχείς στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα και οι φυγόκεντροι νευρώνες μεταφέρουν διεγέρσεις μακριά από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.  

Τα σπονδυλωτά εφεύραν την μόνωση με το έλυτρο μυελίνης. Νευρική ίνα Νευράξονες που περιβάλλονται από έλυτρα, στρώματα κυτταρικής μεμβράνης Για καλύτερη μόνωση της νευρικής ώσης Επίσης για ταχεία μετάδοση της νευρικής ώσης, γατί η ταχύτητα νευρικών ώσεων μειώνεται κατά μήκος των νεύρων λόγω της αντίστασης του νευράξονα. Αν η διάμετρος του νευράξονα ήταν ο αποκλειστικός παράγοντας της ταχύτητας των νευρικών ώσεων τότε το ανθρώπινο σώμα θα απαιτούσε σπονδυλική στήλη μεγέθους κορμού δέντρου.  Τα σπονδυλωτά εφεύραν την μόνωση με το έλυτρο μυελίνης.

Νευρομυική σύναψη- Τελική κινητική πλάκα νευράξονας Αξόλειμμα Σαρκείλημμα Κυτ. SCHWANN Συναπτικά κυστίδια μιτοχόνδριο Συναπτικό χάσμα Δευτερογενή συναπτικά χάσματα της Μετασυναπτικής μεμβράνης Μυϊκό κύτταρο ή μυϊκή ίνα

Δομή της νευρομυικής σύναψης Action potential Voltage- gated Ca2+ channel Nicotinic cholinergic receptor Na+ K+ ACh Choline Acetyl- cholinesterase Current (b) 1 2 3 8 6 4 7 5

Διάδοση νευρικής ώσης Για να μεταφερθεί ένα μήνυμα, το ηλεκτρικό σήμα μετατρέπεται σε χημικό (νευροδιαβιβαστής) και μετά πάλι σε ηλεκτρικό Οι νευροδιαβιβαστές (μέσα σε συναπτικά κυστίδια) δρούν στην μετασυναπτική σχισμή, με την είσοδο ιόντων ασβεστίου Οι νευροδιαβιβαστές προσδένονται σε υποδοχείς του μετασυναπτικού κυττάρου, με αποτέλεσμα την μετατροπή του δυναμικού του ηρεμίας σε δυναμικό ενέργειας

Διαίρεση του νευρικού συστήματος Διαίρεση του νευρικού συστήματος Ανατομικά Κεντρικό Νευρικό Σύστημα Εγκέφαλος, Νωτιαίος μυελός Περιφερικό Νευρικό Σύστημα Νεύρα, γάγγλια, πλέγματα υποδοχείς

Διαίρεση του νευρικού συστήματος Διαίρεση του νευρικού συστήματος Κεντρικό νευρικό σύστημα Περιφερικό νευρικό σύστημα Αυτόνομο νευρικό σύστημα Συμπαθητικό – Παρασυμπαθητικό (κεντρική/περιφερική μοίρα) Σωματικό νευρικό σύστημα(σωματικές /ειδικές αισθήσεις)

Περιφερικό νευρικό σύστημα όλα τα ερεθίσματα από όλες τις περιοχές του σώματος παραλαμβάνονται από τις αποφυάδες των νευρικών κυττάρων και Προωθούνται σε κέντρα που οργανώνουν και συντονίζουν τη λειτουργία του οργανισμού σε απάντηση στα ερεθίσματα αυτά.

Κεντρικό νευρικό σύστημα ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ Κεντρικό νευρικό σύστημα ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ Σαν σχοινί, μήκους 42-45 εκ. και βάρος 26-30 γραμ.. Αρχίζει από το ινιακό τρήμα του κρανίου και καταλήγει στο ύψος του 1ου –2ου οσφυϊκού σπόνδυλου κάτω από τη θέση αυτή υπάρχει Ε.Ν. Υ. και τα κατώτερα νωτιαία νεύρα, που μοιάζουν με ουρά αλόγου (ίππουρη)

Νωτιαίος μυελός (S.C) Ανιούσες / αισθητικοί οδοί : μεταφέρουν αισθητικά ερεθίσματα στον εγκέφαλο Κατιούσες / κινητικοί οδοί : μεταφέρουν ερεθίσματα από τον εγκέφαλο στο νωτιαίο μυελό Νωτιαία Αντανακλαστικά

ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΛΕΥΚΗ ΟΥΣΙΑ ΦΑΙΑ ΟΥΣΙΑ Οπίσθια κέρατα-αισθητικοί Πλάγια κέρατα Πρόσθια κέρατα-κινητικοί Κεντρικός σωλήνας Πρόσθια σχισμή και πρόσθια νωτιαία αρτηρία

Νωτιαίος μυελός (Ν.Μ) Posterior columns: πρόσθια δεμάτια Posterior / anterior spinocerebellar tract: οπίσθιο / πρόσθιο νωτιοπαρεγκεφαλιδικό δεμάτιο Lateral /anterior spinothalamic tract: πλάγιο / πρόσθιο νωτιαιοθαλαμικό δεμάτιο Lateral corticospinal tract : πλάγιο πυραμιδικό δεμάτιο Anterior spinothalamic tract: πρόσθιο πυραμιδικό δεμάτιο Rubrospinal tract : ερυθρονωτιαίο δεμάτιο Medial reticulospinal tract: πλάγιο δικτυονωτιαίο δεμάτιο Lateral reticulospinal tract: προσθιοπλάγιο δικτυονωτιαίο δεμάτιο Vestibulospinal tract: αιθουσονωτιαίο δεμάτιο Tectospinal tract : τετράδυμοπρονωτιαίο δεμάτιο

Εγκέφαλος Ο εγκέφαλος αποτελείται τα δύο εγκεφαλικά ημισφαίρια Διάμεσος εγκέφαλος / διεγκέφαλος Το μεσεγκέφαλο / μέσος εγκέφαλος Και τον οπίσθιο εγκέφαλο (γέφυρα, προμήκης μυελός παρεγκεφαλίδα) Ο μεσεγκέφαλος, η γέφυρα και ο προμήκης αποτελούν το στέλεχος του εγκεφάλου

Εγκέφαλος Θάλαμος Υποθάλαμος Υπόφυση Γέφυρα Προμήκης μυελός Εγκεφαλικά ημισφαίρια Θάλαμος Υποθάλαμος Υπόφυση Γέφυρα Προμήκης μυελός Σπονδυλική στήλη Παρεγκεφαλίδα Μεσεγκέφαλος

Σχέση ανάμεσα στο Κ.Ν.Σ. Π.Ν.Σ. και του περιβάλλοντος

Κινητική απάντηση/ Μυϊκή σύσπαση Περιβαλλοντική Ερέθισμα Εγκέφαλος ΚNΣ Οδοί Ν.Μ Προσαγωγά νεύρα Απαγωγά νεύρα Αντανακλαστικό ΠNΣ Κινητική απάντηση/ Μυϊκή σύσπαση Αισθητικοί υποδοχείς ΚΙΝΗΣΗ

Μετάδοση ενός ερεθίσματος, αισθητικό υποδοχέα → Κ.Ν.Σ Αντίληψη του σώματος Συσχετιζόμενες περιοχές του φλοιού Μνήμη Βασικά γάγγλια Κινητικός φλοιός , παρεγκεφαλίδα Οδηγίες εγκεφαλικό στέλεχος , spinal cord Κίνηση / στάση

Σύστημα ελέγχου της κίνησης Φλοιός Φλοιονωτιαία οδός Βασικά γάγγλια Οι κινητικές περιοχές του φλοιού μπορούν να κατασκευάσουν ένα συγκεκριμένο και ειδικευμένο κινητικό πρόγραμμα Συνδυασμός τμημάτων του εγκεφάλου(υποθάλαμος, προμήκης), συνεργάζονται με τις κ.π.φ.→ ελέγξουν τα μαθημένα κινητικά προγράμματα και πολύπλοκες διαδοχικές κινήσεις/ προγραμματισμός →συνειδητά κατευθυνόμενη κίνηση

Σύστημα ελέγχου της κίνησης Παρεγκεφαλίδα Εγκεφαλικό στέλεχος Νωτιαίος μυελός Στάση, ισορροπία, απόσβεση κινήσεων, σχεδιασμός/ συγχρονισμός κίνησης, έλεγχος γρήγορων κινήσεων, κινήσεις οφθαλμών, ρύθμιση του μυϊκοί τόνου, Στάση, ισορροπία, ρύθμιση του μυϊκοί τόνου, αντανακλαστικών κινήσεων του οφθαλμού, εγρήγορση, ετοιμότητα μορφές κίνησης, είναι ενσωματωμένες στο Ν.Μ (Αντανακλαστικά – συντονισμένη κίνηση 4 άκρων)

Στάδια παραγωγής εκούσιας κίνησης Ιδέα Κινητικός σχεδιασμός Εκτέλεση Αξιολόγηση

Βιβλιογραφία Guyton & Hall. (2004). Εγχειρίδιο ιατρικής φυσιολογίας,Αθήνα : Παρισιάνος Καhle, W. Leonhardt, H. Platzer, W. (1985), Εγχειρίδιο ανατομικής του ανθρώπου, Αθήνα : Λίτσας Klein – Vogelbach. (1995). Λειτουργική Κινητική, Αθήνα : Σιώκης Shumway – Cook, A., Woollacott, H. M. (2000). Kινητικός έλεγχος – Θεωρία και πρακτικές εφαρμογές, Αθήνα : Σιώκης