Αθηνά Μαυρίδου Καθηγήτρια Μικροβιολογίας ΤΕΙ Αθήνας Κυανοβακτήρια Αθηνά Μαυρίδου Καθηγήτρια Μικροβιολογίας ΤΕΙ Αθήνας

Εξέλιξη 3.5 δις χρόνια Τα πρώτα φύκη Μικροσκοπικοί μικροοργανισμοί   3.5 δις χρόνια Τα πρώτα φύκη Μικροσκοπικοί μικροοργανισμοί  Βρίσκονται σε θαλάσσια ιζήματα και στην πελαγική ζώνη, στις λίμνες, θερμά λουτρά Επιζούν σε δύσκολα περιβάλλοντα ως προς την χημική σύσταση και την θερμοκρασία Σημασία  Οι πρώτοι οργανισμοί που παρήγαγανοργανική ύλη και Ο2 ως παραπροϊόν φωτοσύνθεσης

Χαρακτηριστικά Προκαρυωτικά αλλά αυτότροφα Χρωστικές: χλωροφύλλη α (όχι β), β καροτίνη, πυοκυανίνη(μπλέ), φυκοερυθρίνη(κοκκινη). Οι διάφορες συγκεντρώσεις των χρωστικών έχουν αποτέλεσμα μόνο τα μισά είδη να είναι κυανά ή πράσινα. (είναι από καφέ έως λαδιά) Κυρώς σχηματίζουν αποικίες και υφές Μερικές φορές μεμονωμένα κύτταρα Συχνά κινούνται μέσα σε γλυώδη ουσία που παράγουν Παράγουν ζελατινοειδείς κάψουλες που τα βοηθούν να επιπλέουν και να είναι κοντά στο φώς

Τοξίνες: νευροτοξίνες, κυττοτοξίνες, ηπατοτοξίνες Toxin Cyanobacteria genera Microcystin Microcystis, Anabaena, Oscillatoria, Nostoc, Anabaenopsis, & more Anatoxin-a Anabaena, Aphanizomenon Clyindrospermopsin Cylindrospermopsis, Aphanizomenon Saxitoxins Anabaena, Cylindrospermopsis, Aphanizomenon, & more Lipopolysaccharides All

Παραγωγή τοξινών Παράγονται σε ευνοϊκές συνθήκες. Στις ανθίσεις απελευθερόνονται τοξίνες μεσα στο νερό. Ευνοϊκή θερμοκρασία παραγωγής 18-25 0C; ευνοϊκά όξινα και αλκαλικά pH Σε νερά με πολύ φώσφορο (κυρίως ηπατοτοξικές) Mycrocystis σε νερά πλούσια σε νιτρικά

Οδοί μετάδοσης Μακρόχρονη έκθεση μέσω του πόσιμου νερού -Μέσω της κολύμβησης (κατάποση, εισπνοή) -μολυσμένα ψάρια, μαλάκια -σπόρ στην θάλασσα, δερματοπάθειες Τα παιδιά πιο ευαίσθητα

Μικροκυστίνη: το πιο συνηθισμένο είδος τοξίνης Μικροκυστίνη: το πιο συνηθισμένο είδος τοξίνης Κυρίως πλήττει το ήπαρ Προκαλεί θανάτους με μικρή δόση Πολύ τοξική Ισως προκαλεί και καρκίνους

Μεγάλο,κυκλικό πεπτίδιο

Επιδημίες 1988 (Brazil): Severe gastro-enteritis epidemic developed with over 2000 cases reported (88 deaths). Results pointed to a massive bloom of Anabaena and Microcystis in reservoir. Epidemiological link to liver cancer in rural Chinese populations infected with Hepatitis-B and drinking water contaminated with microcystins. In Brazil, 117 patients developed liver disease (50+ deaths) attributed to dialysis with microcystin-contaminated water (also occurred in the U.S. in 1975) Atlantic salmon reared in B.C. and Washington dieing of progressive liver disease from an unidentified organism producing microcystins; severe economic losses

Case history of anatoxin-a exposure: In July 2002, five teenagers went swimming in a pond at a golf course in Dane County, Wisconsin. The pond was described as “scummy” and “dirty.” The boys splashed around and two had their head submerged underwater. Of the two who went underwater, one boy died of acute heart failure 48 hours later and the other became ill with acute diarrhea and abdominal pain. Blood tests on the boys confirmed the presence of Anabeana flos aquae and anatoxin-a. An algal toxin expert was quoted as saying the toxin was present in amounts that could cause symptoms & death based on animal studies, but was puzzled by the amount of time that had elapsed prior to death (Milwaukee Journal Sentinel, Sept. 5, 2003). The Dane County coroner’s report lists incidental ingestion of algae contaminated water as the causative agent for this death.

Οδηγίες (guidelines) Recreational Bathing Waters (WHO): Drinking water (provisional): 1 ug/L microcystin-LR (WHO) 3 ug/L anatoxin-a (Austaralia) BGA dietary supplements: 1 ppm microcystin (ODA) Tolerable Daily Intake (provisional): 0.04 ug/kg/day (WHO) Recreational Bathing Waters (WHO): Relatively low-risk of adverse effects: 20,000 cells/ml (4 ug/L microcystin) Moderate probability of adverse effects: 100,000 cells/ml (20 ug/L microcystin) High probability of adverse effects: scums

Γενικές Παρατηρήσεις Η «γλίτσα» αυξάνει την συγκέντρωση της τοξίνης σε πολύ λίγο χρόνο με σημαντικές επιτώσεις στην δημ. υγεία Μετά την άνθιση μπορεί η όψις του νερού να βελτιώνεται χωρίς να μειώνεται η συγκέντρωση της τοξίνης Τα περιστατικά μέσω κολύμβησης είναι περισσότερα από όσα ξέρουμε Σίγουρα δεν γνωρίσουμε όλα τα είδη και όλες τις τοξίνες