Εκπαίδευση επαγγελματιών οδηγών Ημερίδα «Ασφάλεια στις Οδικές Μεταφορές: Συντελεστής Ανάπτυξης & Ποιότητας Ζωής» Μπλάνα Ευμορφία, Δρ Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός, Ζαχαρής Στρατής, Δρ Μηχανολόγος Μηχανικός 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Οδική ασφάλεια και εκπαίδευση επαγγελματιών οδηγών Εισαγωγή Νομοθεσία Εφαρμογή 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Ατυχήματα βαρέων οχημάτων Αποτελέσματα «Θεαματικά», τύπος Υψηλό κόστος Μείωση παραγωγικότητας

Οδική Ασφάλεια –ατυχήματα 2006 Αίτια ατυχημάτων Σύνολο νεκρών (1657) Νεκροί από βαρέα οχήματα (217) Είσοδος στο αντίθετο ρεύμα 323 (19,49%) 44 (20,28%) Κανονική πορεία 257 (15,51%) 42 (19,35%) Άλλος ελιγμός 192 (11,59%) 29 (13,36%) Ταχύτητα > του επιτρεπ. ορίου 358 (21,61%) 25 (11,52%) Έξοδος από το ρεύμα κυκλοφορίας 150 (7,83%) 17 (7,83%) Όπισθεν 13 (0,78%) (16ο) 10 (4,61%)

Οδική Ασφάλεια – ηλικία νεκρών οδηγών 2006 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Οδική Ασφάλεια – ατυχήματα 2006 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Οδική Ασφάλεια – παλαιότητα οχημάτων 2006 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Οδική ασφάλεια – χρήση ζώνης ασφαλείας ΙΧ 45,54% - βαρέα οχήματα 41,26% Βαρέα οχήματα βυτιοφόρα, ρυμουλκά και μηχανήματα έργων: κανένας Φορτηγό μέχρι 3.5τ: 31,85% Φορτηγό άνω των 3.5τ: 11,37% Ξένης: 81,53% (72% οι ξένοι) 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Οδική ασφάλεια – οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ΙΧ 11,31% - βαρέα οχήματα 4,4% Βαρέα οχήματα βυτιοφόρα και μηχανήματα έργων: κανένας Φορτηγό μέχρι 3.5τ: 4,26% Φορτηγό άνω των 3.5τ: 2,13% Ρυμουλκό: 1,2% Ξένης: 6,62% 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Συμπεριφορά επαγγελματιών οδηγών Παράγοντες που παίζουν σημαντικότερο ρόλο στην οδήγηση Πίεση/ Αξία χρόνου Μέση ταχύτητα ταξιδιού Προγραμματισμός/ σχεδιασμός ταξιδιού (scheduling/ route planning) Διάθεση/ στρες/ άγχος/ κόπωση Συγκέντρωση/ έγκαιρη αντίληψη κινδύνου 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Οδική ασφάλεια - εκπαίδευση Νομοθετικές ρυθμίσεις Εκπαίδευση/ Κατάρτιση Ώρες εργασίας Εφαρμογή Ευρωπαϊκή Ένωση Ελλάδα 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Εκπαίδευση – τι ισχύει σήμερα Άδεια οδήγησης ΕΕ: οδηγίες 91/439/ΕΟΚ και 2000/56/ΕK Πιστοποιητικό Επαγγελματικής Ικανότητος Οδηγία 76/914/ΕΟΚ Ελάχιστες απαιτήσεις εκπαίδευσης για επαγγελματίες οδηγούς για φορτηγά μέγιστου μικτού βάρους 7,5τ 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Εκπαίδευση – τι ισχύει σήμερα Εκπαίδευση επαγγελματιών οδηγών Οδηγία 2003/59/EK (τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3820/85 του Συμβουλίου και της οδηγίας 91/439/ΕΟΚ και κατάργηση της οδηγίας 76/914/ΕΟΚ από 10/9/2009) Αρχική επιμόρφωση Περιοδική κατάρτιση Για οδηγούς κατηγοριών Γ1, Γ1+E, Γ, Γ+E (εφαρμογή από τις 10/9/2009) Για οδηγούς κατηγοριών Δ1, Δ1+E, Δ, Δ+E (εφαρμογή από τις 10/9/2008) 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου Οδηγία 2003/59/EK Αρχική επιμόρφωση Υποχρεωτική παρακολούθηση μαθημάτων και εξέταση ή μόνο θεωρητική και πρακτική εξέταση Αρχική επιμόρφωση ή ταχύρυθμη αρχική επιμόρφωση Ελάχιστες απαιτήσεις ηλικίας για την οδήγηση βαρέων οχημάτων 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου Οδηγία 2003/59/EK Περιοδική κατάρτιση Παρακολούθηση μαθημάτων Έμφαση στην οδική ασφάλεια και στην ορθολογική κατανάλωση καυσίμων 35 ώρες ανά πενταετία, σε περιόδους των 7 ωρών (2 ώρες ατομική οδήγηση) Επαναληπτική περίοδος (3-7 έτη) 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Ώρες εργασίας/ Ανάπαυση – τι ισχύει σήμερα Έλεγχος των Ωρών Οδήγησης και Ανάπαυσης των Οδηγών Κανονισμός 561/2006 (αντικατέστησε τον Κανονισμό 3820/85/ΕΟΚ) (Ν. 29(ΙΙΙ)/2002, εναρμόνισε Κανονισμούς 3820/85/ΕΟΚ και 2135/98/ΕK) Ν. 137(Ι)/2004 περί «Ελέγχου των Ωρών Οδήγησης και Ανάπαυσης των Οδηγών Ορισμένων Οχημάτων» (εναρμόνισε Κανονισμούς 3820/85/ΕΟΚ και 3821/85/ΕΟΚ και την Οδηγία 88/599/ΕΟΚ) Ταχογράφος Κανονισμός 561/2006 (τροποποίησε τον Κανονισμό 3821/85/ΕΟΚ) και Οδηγία 88/599/ΕΟΚ Ν. 3534/2007 για αναλογικό και ψηφιακό ταχογράφο 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Εκπαίδευση επαγγελματιών οδηγών – Διεθνής πρακτική Προγράμματα-επί-της-οδού AFT-IFTIM Γαλλία VTL, VVCR Ολλανδία TUR Δανία IWT-ITR Βέλγιο (για ADR) IAM-Fleet Αγγλία Σε προσομοιωτές οδήγησης Σε 15 προσομοιωτές ανά την Ευρώπη 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Εκπαίδευση επαγγελματιών οδηγών - Ελλάδα Εταιρεία QS Έναρξη λειτουργίας: 2001 Αριθμός εκπαιδευθέντων οδηγών:~6500 Παρεχόμενη εκπαίδευση Τεχνικές αμυντικής και οικονομικής οδήγησης επαγγελματιών (δίπλωμα κατηγορίας Γ, Δ, Ε και κάρτα ADR για βυτιοφορείς) και μη οδηγών Τεχνικές αντιανατροπής και αντιολίσθησης επαγγελματιών οδηγών 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Μεθοδολογία εκπαίδευσης Θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση σε τεχνικές αμυντικής και οικονομικής οδήγησης Πρακτική εκπαίδευση σε τεχνικές αντιανατροπής και αντιολίσθησης 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Αμυντική οδήγηση μη επαγγελματιών οδηγών Στόχοι Έγκαιρη αναγνώριση/ αντίληψη κινδύνων και αντιμετώπιση αυτών Επισήμανση λαθών και αδυναμιών στην οδηγική συμπεριφορά Δημιουργία ασφαλούς οδηγικού περιβάλλοντος Όρια και δυνατότητες οδηγού Μείωση άγχους Οικονομική οδήγηση Παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία και την ικανότητα των οδηγών 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Αμυντική οδήγηση μη επαγγελματιών οδηγών Περιεχόμενα εκπαίδευσης Ορισμός αμυντικής οδήγησης Αντιμετώπιση κινδύνων Βελτίωση συμπεριφορών οδήγησης 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Αμυντική οδήγηση μη επαγγελματιών οδηγών Θεωρητική εκπαίδευση ~4 ώρες, μέχρι 12 άτομα Στην τάξη με οπτικοακουστικά μέσα Πρακτική εκπαίδευση ~3 ώρες ανά εκπαιδευόμενο Στην οδό με τα οχήματα των εκπαιδευόμενων Φύλλο αξιολόγησης του εκπαιδευόμενου Φύλλο αξιολόγησης της παρεχόμενης εκπαίδευσης 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Αμυντική οδήγηση οδηγών βαρέων οχημάτων Περιεχόμενα εκπαίδευσης Σχεδιασμός ταξιδιού Χαρακτηριστικά ευπαθών χρηστών της οδού Αποτελέσματα αλκοόλ και φαρμάκων Αποτελέσματα κόπωσης Χαρακτηριστικά κινδύνων 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Αμυντική οδήγηση οδηγών βαρέων οχημάτων Θεωρητική εκπαίδευση 4 ώρες, μέχρι 12 άτομα Στην τάξη με οπτικοακουστικά μέσα Πρακτική εκπαίδευση 3 ώρες ανά εκπαιδευόμενο Στην οδό με τα οχήματα των εκπαιδευόμενων Φύλλο αξιολόγησης του εκπαιδευόμενου Φύλλο έκθεσης οδήγησης (πριν & μετά) Φύλλο αξιολόγησης της παρεχόμενης εκπαίδευσης 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Αμυντική οδήγηση οδηγών βαρέων οχημάτων Φύλλο έκθεσης οδήγησης Αξιολόγηση βαθμού επικινδυνότητας πριν και μετά την εκπαίδευση σε 11 πεδία Χρήση χειριστηρίων οχήματος Συγκέντρωση Παρατηρητικότητα Αποφυγή Χειρισμός κινδύνων Τοποθέτηση οχήματος στην οδό Χρήση προειδοποιητικών σημάτων οχήματος Χρήση καθρεπτών Τρόπος συμπεριφοράς Ικανότητα ελιγμών Τήρηση αποστάσεων 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Εκπαίδευση αντιανατροπής και αντιολίσθησης Πρακτική εκπαίδευση σε πίστα δοκιμών με κανονικά και ειδικά οχήματα σε κανονικές και ειδικές συνθήκες Ομάδες 6 ατόμων ανά εκπαιδευτή ~8 ώρες (1,5 ώρα θεωρητική εκπαίδευση και από 2 ώρες η πρακτική εκπαίδευση σε αντιανατροπή και αντιολίσθηση) 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Εκπαίδευση αντιανατροπής και αντιολίσθησης Θέματα αντιολίσθησης (anti-skid) Ορισμός ABS και χρησιμότητα Πέδηση με/ χωρίς ABS τράκτορα/ τρέιλερ Αποφυγή διπλώματος (jack-knife) Τεχνική πέδησης εκτάκτου ανάγκης 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Εκπαίδευση αντιανατροπής και αντιολίσθησης Θέματα αντιανατροπής (anti-rollover) Αντίληψη κινδύνου Συνθήκες οδοστρώματος και ανατροπή Παράγοντες ανατροπής Ποσοστό πλήρωσης βυτιοφόρου και συμπεριφορά κατά την οδήγηση Βέλτιστη διάταξη φορτίου σε μισογεμάτο βυτιοφόρο Ασφαλής οδήγηση σε στροφές 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Αποτελέσματα εκπαίδευσης Συνολική εκτίμηση Επικινδυνότητας Αριθμός οδηγών ΠΡΙΝ ΜΕΤΑ ΧΑΜΗΛΗ (1-2,35) 32 (3,52%) 416 (45,76%) ΜΕΤΡΙΑ (2,36-3,25) 159 (17,49%) 489 (53,80%) ΥΨΗΛΗ (>3,25) 718 (78,99%) 4 (0,44%) ΣΥΝΟΛΟ (Σεπ. 2007 ως σήμερα) 909 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Αποτελέσματα εκπαίδευσης Εκτίμηση Επικινδυνότητας Πριν Μετά Μέση τιμή 3,41 (υψηλή) 2,39 (μέτρια) Τυπική απόκλιση 0,46 0,24 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Αποτελέσματα εκπαίδευσης 95% πιστεύει ότι βελτιώθηκε ο τρόπος οδήγησής τους λόγω της εκπαίδευσης 75% πιστεύει ότι η εκπαίδευση πρέπει να επαναλαμβάνεται τουλάχιστον σε ετήσια βάση (20% αυτών εξαμηνιαία) και να διαρκεί μισή μέρα (85%) 97% επιθυμεί τόσο θεωρητική όσο και πρακτική εκπαίδευση 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου Συμπεράσματα Για την αποφυγή τροχαίων ατυχημάτων με εμπλοκή βαρέων οχημάτων που συνεπάγονται κοινωνικό και οικονομικό κόστος Αυξημένος αριθμός νεκρών Αυξημένο κόστος (ζημίες: απώλεια ανθρώπων/ οχημάτων/ φορτίου, αποκατάσταση κατεστραμμένης περιουσίας και οδού/ οδικού περιβάλλοντος, καθυστερήσεις κυκλοφορίας/ παράδοσης φορτίου, μείωση παραγωγικότητας) 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου Συμπεράσματα Στοχευμένη έρευνα σε θέματα συμπεριφοράς επαγγελματιών οδηγών σε σχέση με τους παρακάτω παράγοντες: Χρόνος Προγραμματισμός/ σχεδιασμός ταξιδιού Στρες/ Άγχος Αντίληψη κινδύνων Ώρες εργασίας/ κόπωση 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου Συμπεράσματα Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι στο χέρι μας, ο καθένας από τη θέση που βρίσκεται, να προαχθεί η οδική ασφάλεια Να σταματήσουμε να πιστεύουμε ότι οι επαγγελματίες οδηγοί δεν επιδέχονται επιμόρφωση Η οδική ασφάλεια θα πρέπει να αντιμετωπιστεί βάσει των αρχών του Management, ως σύστημα με αρχές και διαδικασίες που θα πρέπει να τηρούνται για να έχουμε αποτελέσματα. Δεν πρέπει να τα περιμένουμε όλα από τον οδηγό ούτε από την εκπαίδευση που του παρέχεται. 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου

Η οδική ασφάλεια είναι υπόθεση όλων μας 18 Σεπτεμβρίου 2008 4η Έκθεση Επαγγελματικού Αυτοκινήτου