Εισαγωγή στην Οικονομική ΤΟΜΟΣ Α΄ David Begg S. Fischer, R. Dornbusch

15 Οικονομική της Ευημερίας

Οικονομική της ευημερίας Ο τομέας των οικονομικών που ασχολείται με κανονιστικά ζητήματα. Ο σκοπός του δεν είναι η περιγραφή του πώς λειτουργεί η οικονομία, ...αλλά η αξιολόγηση του πόσο καλά λειτουργεί.

Δικαιοσύνη και αποτελεσματικότητα Οριζόντια δικαιοσύνη - η μεταχείριση ίδιων ανθρώπων με τον ίδιο τρόπο. Κάθετη δικαιοσύνη - η διαφορετική μεταχείριση διαφορετικών ανθρώπων με σκοπό τον περιορισμό των συνεπειών αυτών των φυσικών διαφορών.

Αποτελεσματικότητα κατά Pareto

Τέλειος ανταγωνισμός και αποτελεσματικότητα κατά Pareto Η ιδέα αυτή είχε εκφραστεί από τον Adam Smith μέσω της έννοιας του Αόρατου Χεριού.

Ανταγωνιστική ισορροπία και αποτελεσματικότητα κατά Pareto Σε κάθε επίπεδο προϊόντος όπως το Q1*, η τελευταία ταινία θα πρέπει να δίνει στους καταναλωτές επιπλέον χρησιμότητα ίση με P1*. Η καμπύλη προσφοράς του ανταγωνιστικού κλάδου παραγωγής ταινιών (SS) αντανακλά το οριακό κόστος των ταινιών. Σε οποιοδήποτε σημείο εκτός του Q1*, P1* υπάρχει απόκλιση μεταξύ του οριακού κόστους και του οριακού οφέλους που αποκομίζουν οι καταναλωτές. Άρα η κίνηση προς το σημείο αυτό βελτιώνει την κατάσταση της κοινωνίας. SS D Τιμή ταινιών P1* D Q1* Ποσότητα ταινιών

Στρεβλώσεις Μια στρέβλωση υπάρχει όταν το οριακό κοινωνικό κόστος παραγωγής ενός αγαθού δεν ισούται με το οριακό κοινωνικό όφελος που αντλείται από την κατανάλωση του αγαθού. - κάποιες τέτοιου είδους στρεβλώσεις μπορεί να είναι αναπόφευκτες. - η διασπορά μιας στρέβλωσης σε έναν μεγάλο αριθμό αγορών μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική από τον περιορισμό της σε μία μόνο αγορά. - το αποτέλεσμα αυτό προκύπτει από τη θεωρία της δεύτερης άριστης λύσης.

Αποτυχία της αγοράς ...λαμβάνει χώρα όταν η ισορροπία μιας ελεύθερης αγοράς, μη υποκείμενης σε ρυθμίσεις, αποτυγχάνει να επιτύχει μια αποτελεσματική κατανομή. Ατελής ανταγωνισμός. Κοινωνικές προτεραιότητες (π.χ. δικαιοσύνη). Εξωτερικές επιδράσεις. Περιπτώσεις ανυπαρξίας αγορών. - μελλοντικά αγαθά, κίνδυνος, πληροφορία.

Εξωτερικές επιδράσεις Μια εξωτερική επίδραση υφίσταται όποτε οι αποφάσεις παραγωγής ή κατανάλωσης ενός ατόμου επηρεάζουν άμεσα την παραγωγική δραστηριότητα ή την κατανάλωση άλλων ατόμων... ...χωρίς η επίδραση αυτή να διαμεσολαβείται από τον μηχανισμό των τιμών. - π.χ. ένα εργοστάσιο χημικών ρίχνει τα απόβλητά του σε μια λίμνη και καταστρέφει την αλιεία της περιοχής.

Εξωτερικές επιδράσεις στην παραγωγή Έστω ότι η DD είναι η καμπύλη ζήτησης ενός αγαθού, η οποία μετράει το οριακό κοινωνικό όφελος. Το MPC είναι το ιδιωτικό οριακό κόστος παραγωγής του αγαθού που αντιμετωπίζει η επιχείρηση, το οποίο θεωρούμε σταθερό για λόγους απλοποίησης. Η αγορά εκκαθαρίζεται στο σημείο όπου MPC=DD με τιμή P και ποσότητα Q. D Τιμή P MPC D Q Ποσότητα

Εξωτερικές επιδράσεις στην παραγωγή MSC Αν η επιχείρηση προκαλεί μόλυνση, επιβάλει κάποιο κόστος στην κοινωνία, το οποίο αντανακλάται στην καμπύλη οριακού κοινωνικού κόστους (MSC). Ποσότητα Τιμή DD (MSB) MPC Q Q* Άρα το κοινωνικά βέλτιστο σημείο βρίσκεται εκεί όπου ισχύει DD(MSB)=MSC με ποσότητα προϊόντος Q*. Η συνολική απώλεια ευημερίας της κοινωνίας λόγω της αποτυχίας της αγοράς δίνεται από τη διαφορά μεταξύ MSC και MPC από το Q* μέχρι το Q.

Εξωτερικές επιδράσεις στην κατανάλωση π.χ. οι γείτονες μπορεί να αποκομίζουν όφελος από έναν καλοδιατηρημένο κήπο. Q MPC, MSC Ως αποτέλεσμα μιας εξωτερικής επίδρασης στην κατανάλωση, MSB>MPB, και η ισορροπία της ελεύθερης αγοράς οδηγεί στην ποσότητα Q. MSB Q' Αντί για το κοινωνικά άριστο Q', όπου MSB = MSC. Τιμή Η ζωγραφισμένη περιοχή δείχνει την απώλεια ευημερίας. DD(MPB) Ποσότητα

Τα αέρια του θερμοκηπίου 20 40 60 80 100 120 Δείκτης (1990 = 100) Ιαπωνία ΗΠΑ Γερμανία ΗΒ Ιταλία Εκπομπές αερίων θερμοκηπίου 1990 1995 2012