ΛΕΜΕ ΌΧΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟ Περιεχόμενα Βιβλιογραφική παρουσίαση του φαινομένου Συνέντευξη από ψυχολόγο Παρουσίαση έρευνας στο πλαίσιο του σχολείου για τον σχολικό εκφοβισμό Η ταινία μας ΛΕΜΕ ΌΧΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟ

ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΜΑΣ ΝΑ ΑΣΧΟΛΗΘΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΘΕΜΑ ΕΝΙΣΧΥΣΑΝ ΟΙ ΕΞΗΣ Η αίσθηση πως το πρόβλημα συνεχώς επιδεινώνεται Φαινόμενα βίας τα οποία παρουσιάστηκαν στο σχολείο μας Η άγνοια των μαθητών για το πρόβλημα Η αδιαφορία τους για τους συμμαθητές που δέχονται βία Η επικίνδυνη ανάπτυξη ρατσιστικών ιδεολογιών ανάμεσα στους νέους – μαθητές

Ο σχολικός εκφοβισμός (αγγλ Ο σχολικός εκφοβισμός (αγγλ. bullying) είναι ένα φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας, που εμφανίζεται σε πολλές χώρες του κόσμου. Ο σχολικός εκφοβισμός αναφέρεται στη χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων παιδιών με στόχο να προκληθεί πόνος ή αναστάτωση. Εμφανίζεται με τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού (κοροϊδία, διακρίσεις, σεξουαλικά σχόλια), του κοινωνικού εκφοβισμού (διάδοση φημών, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα), του σωματικού εκφοβισμού (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές), του ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο).

Σκέφτονται ότι θα απογοητεύσουν τους γονείς τους Τις περισσότερες φορές τα παιδιά που βιώνουν εκφοβισμό δεν το λένε σε κανένα γιατί;   Ντρέπονται. Η ντροπή είναι ένα συναίσθημα που ακολουθεί τον σχολικό εκφοβισμό καθώς τα παιδιά νοιώθουν ότι όλοι γελάνε μαζί τους   Φοβούνται. Τα παιδιά θεωρούν ότι δεν μπορεί να γίνει κάτι και φοβούνται ότι ο οποιοσδήποτε χειρισμός θα θυμώσει το παιδί ή τα παιδιά που το εκφοβίζουν και τα πράγματα θα χειροτερεύσουν   Νοιώθουν ότι φταίνε. Η σκέψη των παιδιών είναι ενοχική και ιδιαίτερα σε καταστάσεις βίας. Θεωρούν ότι εκείνα φταίνε, ότι εκείνα προκάλεσαν αυτή την κατάσταση Σκέφτονται ότι θα απογοητεύσουν τους γονείς τους Όλα τα παιδιά αποζητούν την αγάπη και τον θαυμασμό των γονιών τους. Θεωρούν λοιπόν ότι αν μάθουν οι γονείς τους αυτό που συμβαίνει θα απογοητευτούν και θα στενοχωρηθούν.  

Οι γονείς θα πρέπει:  Να παρατηρήσουν τη συμπεριφορά του παιδιού τους. Οποιαδήποτε ξαφνική και χωρίς εμφανή αιτία αλλαγή στη συμπεριφορά τους, στη διάθεση τους, στην όρεξη τους, στον ύπνο τους, στη γνώμη τους για κάποια άτομα, στη σχολική τους παρουσία,  στην σχολική τους επίδοση πρέπει να τους προβληματίσει και διακριτικά να διερευνήσουν τι συμβαίνει.  Εάν αντιληφθούν ότι το παιδί τους βιώνει εκφοβισμό θα πρέπει σε πλαίσιο ασφάλειας και εμπιστοσύνης να κουβεντιάσουν με το παιδί τους για την εμπειρία του και γενικά για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού  Να αποενοχοποιήσουν το παιδί.  Να εξηγήσουν στο παιδί ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να του φέρεται έτσι  Να επιβραβεύσουν το παιδί που συμμετείχε στην κουβέντα και αποκάλυψε σημαντικά πράγματα  Να μην βάλουν το παιδί σε διαδικασίες αντεκδίκησης. Δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα  Να αναδείξουν στο παιδί τη σημασία του να έχει επικοινωνία με το δάσκαλο και να εξηγήσουν τη διαφορά του «μαρτυράω» από το «ζητάω» βοήθεια  Να θυμούνται ότι ο στόχος είναι να βοηθήσουν το παιδί τους και όχι να τιμωρηθεί το άλλο παιδί

Πιθανά σημάδια αναγνώρισης της θυματοποίησης Το παιδί επιστρέφει στο σπίτι πεινασμένο, ενώ δεν το συνήθιζε Έχει μελανιές στο σώμα του και δίνει “απίθανες” εξηγήσεις γι ’αυτές Φοβάται να χρησιμοποιήσει κινητό η e-mail, και τρομάζει όταν λαμβάνει sms Φοβάται να περπατήσει μόνο προς το σχολείο. Εκλιπαρεί να τον πηγαίνουν με αυτοκίνητο

Πιθανά σημάδια αναγνώρισης της θυματοποίησης Όταν πηγαίνει σχολείο, αλλάζει συνεχώς διαδρομή Κάνει απουσίες/κοπάνες ακόμα κι όταν υπάρχει σχολική εορτή ή εκδρομή Ελαττώνεται η σχολική του επίδοση Δείχνει ανήσυχο

Πιθανά σημάδια αναγνώρισης της θυματοποίησης Αρχίζει να τραυλίζει Κλαίει πριν κοιμηθεί/έχει εφιάλτες Σταματά να τρώει Απειλεί με αυτοκτονία

Χαρακτηριστικά των εκφοβιστών Επιθετικότητα Χαμηλές κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες Χαμηλή αυτοεκτίμηση/ανασφάλεια/δειλία Συναισθηματική ανωριμότητα Ανάγκη για προσοχή Έλλειψη συναίσθησης

Χαμηλή σχολική επίδοση Συχνή ψευδολογία Ζηλοφθονία Συνήθως προέρχονται από δυσλειτουργικό οικογενειακό περιβάλλον Μαζεύουν γύρω τους “θαυμαστές” οι οποίοι στην ουσία τους φοβούνται

Χαρακτηριστικά των παιδιών-στόχων Αποστροφή προς τη βία Ευαισθησία/συμπόνια Υψηλές ηθικές αρχές Υπευθυνότητα Ανεκτικότητα Χαμηλή αυτοεκτίμηση

Χαρακτηριστικά των παιδιών-στόχων Ανάγκη για έγκριση και αποδοχή Εσωστρέφεια Είναι ευάλωτα Συγχωρούν εύκολα Συνήθως έχουν υπερπροστατευτικούς γονείς

Στην Ελλάδα,τα δεδομένα διαφόρων ερευνών δείχνουν ότι: Το 10%-15% των μαθητών πέφτει θύμα διαφόρων μορφών βίας στο σχολείο Οι μαθητές που ασκούν βία , δηλαδή οι θήτες ,υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 5% του συνόλου των μαθητών Έχει παρατηρηθεί ότι τα αγόρια εμπλέκονται περισσότερο σε περιστατικά σωματικής βίας σε σύγκριση με τα κορίτσια ,τα οποία φαίνεται να εμπλέκονται πιο συχνά σε περιστατικά λεκτικής βίας Τα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια εμπλέκονται πιο συχνά σε περιστατικά βίας ,σε αναλογία 3 προς 1 Τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού εκδηλώνονται με μεγαλύτερη συχνότητα στο δημοτικό και στο γυμνάσιο ενώ στο λύκειο μειώνονται Οι μισοί από τους μαθητές –θύματα βίας δεν αναφέρουν πουθενά το γεγονός , ενώ οι υπόλοιποι μισοί συνήθως το αναφέρουν σε φίλους τους και σπανιότερα στους εκπαιδευτικούς ή τους γονείς τους Ποια είναι η συχνότητα του προβλήματος?

Κατά την διάρκεια της εργασίας αποφασίσαμε να πάρουμε συνέντευξη από μια ψυχολόγο με σκοπό να μάθουμε περισσότερες πληροφορίες για αυτό το πλέον καθημερινό φαινόμενο. Μάθαμε ότι τα παιδία που διαπράττουν σχολικό εκφοβισμό είναι συνήθως παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι φοβισμένα παιδία τα οποία δεν πιστεύουν ότι έχουν ικανότητες άξιες όπως όλα τα παιδιά και με το να εκφοβίζουν είναι ένας τρόπος να τραβάνε την προσοχή, γιατί το να μας προσέχουν είναι ανάγκη που την έχουμε όλοι οι άνθρωποι. Οι θύτες είναι παιδιά που δεν έχουν φίλους και δεν μπορούν να αποκτήσουν φίλους με τις δεξιότητες τους τα επιτεύγματα τους τις αθλητικές τους ικανότητες κ.α. Για όλους τους παραπάνω λόγους λοιπόν αφού δεν έχουν φίλους ψάχνουν παιδία μα παρόμοια προβλήματα και έτσι δημιουργούνται οι συμμορίες Όλα τα παιδιά διαμορφώνουν την προσωπικότητα τους κυρίως μέσα από την οικογένεια στην ηλικία τον 3-5.Τα παιδιά <<θύτες>> συνήθως δεν έχουν πάρει τις απαραίτητες αξίες από την οικογένεια τους και συνήθως είναι μόνα χωρίς οικογενειακή υποστήριξη και αγάπη . Μάθαμε επίσης ότι στο εξωτερικό οι καθηγητές βάζουν όλα τα παιδιά να κάθονται σε έναν κύκλο και τα θύματα και οι θύτες και λένε και οι δύο ομάδες παιδιών τα συναισθήματα τους .Με αυτόν τον τρόπο ο ένας βοηθάει τον άλλον να λύσει τα προβλήματα του να λύνονται οι παρεξηγήσεις και μειώνονται έως καταργούνται η περιπτώσεις σχολικού εκφοβισμού ανάμεσα σε αυτούς τους μαθητές.

Παρουσίαση αποτελεσμάτων έρευνας Η παρούσα έρευνα πραγματοποιήθηκε στο σχολείο μας προκειμένου να καταγράψουμε το φαινόμενο, με τη χρήση ερωτηματολογίου. Το δείγμα αποτέλεσαν 89 μαθητές/τριες εκ των οποίων 50 ήταν κορίτσια και 39 αγόρια. Στην ερώτηση αν έχεις δεχτεί σχολικό εκφοβισμό παρατηρούμε ότι το 73% είπε όχι και το 27% ναι. Στην ερώτηση Έχεις γίνει μάρτυρας σχολικού εκφοβισμού το 58% απάντησε ναι και το 42% όχι. Στην ερώτηση Αν δεχόσουν σχολικό εκφοβισμό θα το έλεγες σε κάποιον η πλειοψηφία απάντησε θετικά. Στην ερώτηση Αν γινόσουν μάρτυρας σχολικού εκφοβισμού θα βοηθούσες το θύμα; Το 72% των ερωτώμενων απάντησε θετικά. Στην ερώτηση Έχεις γίνει ποτέ θύτης; Το 57% απάντησε όχι και το 43% ναι. Οι μαθητές/τριες θα ήθελαν να μάθουν περισσότερες πληροφορίες για τον σχολικό εκφοβισμό σε ποσοστό 58%. Στην ερώτηση Τι είναι κατά τη γνώμη σας ο σχολικός εκφοβισμός οι μαθητές/τριες απάντησαν ότι είναι η σωματική, η συναισθηματική και η λεκτική βία. Στην ερώτηση Πόσο συχνά αντιλαμβάνεσαι περιστατικά βίας, η πλειοψηφία απάντησε αρκετές φορές. Στην ερώτηση Πού απευθύνεσαι όταν πέφτεις θύμα σχολικού εκφοβισμού, η πλειοψηφία απάντησε στους φίλους. Στην ερώτηση Τι αισθάνεσαι όταν βλέπεις ότι συμβαίνει στους άλλους, η πλειοψηφία απάντησε στεναχώρια. Όμως

ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ 50 56% 39 44% 89 1) ΕΧΕΙΣ ΔΕΧΤΕΙ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΚΒΟΦΙΣΜΟ ΝΑΙ 1) ΕΧΕΙΣ ΔΕΧΤΕΙ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΚΒΟΦΙΣΜΟ ΝΑΙ ΟΧΙ 24 27% 65 73% ΣΥΝΟΛΟ 89 2)ΕΧΕΙΣ ΓΙΝΕΙ ΠΟΤΕ ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΝΑΙ ΟΧΙ 52 58% 37 42% ΣΥΝΟΛΟ 89

5) ΕΧΕΙΣ ΓΙΝΕΙ ΠΟΤΕ ΘΥΤΗΣ ΝΑΙ ΟΧΙ 3) ΑΝ ΔΕΧΟΣΟΥΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟ ΘΑ ΤΟ ΕΛΕΓΕΣ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟΝ ΝΑΙ ΟΧΙ 54 61% 35 39% ΣΥΝΟΛΟ 89 4) ΑΝ ΓΙΝΟΣΟΥΝ ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΘΑ ΒΟΗΘΟΥΣΕΣ ΤΟ ΘΥΜΑ ΝΑΙ ΟΧΙ 64 72% 25 28% ΣΥΝΟΛΟ 89 5) ΕΧΕΙΣ ΓΙΝΕΙ ΠΟΤΕ ΘΥΤΗΣ ΝΑΙ ΟΧΙ 38 43% 51 57% ΣΥΝΟΛΟ 89

6 ) ΘΑ ΗΘΕΛΕΣ ΝΑ ΜΑΘΕΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΚΒΟΦΙΣΜΟ ΝΑΙ ΟΧΙ 52 58% 37 42% ΣΥΝΟΛΟ 89

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Πηλιουρα μαρια μπορου αννα ξυλουρα ποπη κολιαδη βαρβαρα κουλλια ποπη

Η ΤΑΙΝΙΑ ΜΑΣ