ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Β΄ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 1.1 Η ΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Β΄ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΚΥΤΤΑΡΟ: Η ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΜΟΝΑΔΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΚΥΤΤΑΡΟ: Η ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ ΜΟΝΑΔΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ 2.3 Μια περιήγηση στο εσωτερικό του κυττάρου Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

2.3 ΜΙΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Φυτικά κύτταρα στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΠΥΡΗΝΑΣ Τα ευκαρυωτικά κύτταρα έχουν έναν πυρήνα κατά κανόνα. Δύο πυρήνες π.χ. το πρωτόζωο Παραμέτσιουμ. Πολλούς πυρήνες π.χ. τα γραμμωτά μυϊκά κύτταρα. Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

ΜΟΡΦΗ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΗΝΑ Είναι συνήθως σφαιρικός. Βρίσκεται στο κέντρο του κυττάρου. Περιβάλλεται από τον πυρηνικό φάκελο ή πυρηνική μεμβράνη που αποτελείται από δύο διαδοχικές στοιχειώδεις μεμβράνες. Η εσωτερική και η εξωτερική μεμβράνη ενώνονται κατά διαστήματα και σχηματίζουν πόρους που συμβάλλουν στην επικοινωνία του πυρήνα με το περιβάλλον του. Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Ο πυρήνας του κυττάρου (σχηματικά) Πυρήνας με πόρους από SEM Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΠΥΡΗΝΑ Χρωματίνη: είναι ένα σύμπλεγμα όλου σχεδόν του DNA του κυττάρου με RΝΑ και πρωτεΐνες. Η χρωματίνη έχει τη μορφή ενός ακανόνιστου δικτύου νημάτων μια κοκκίων. Όταν το κύτταρο διαιρείται η χρωματίνη σχηματίζει μεμονωμένες δομές τα χρωμοσώματα. Ο πυρηνίσκος (ένας ή περισσότεροι): είναι ευδιάκριτος στο μικροσκόπιο και έχει σφαιρικό σχήμα και πυκνή υφή. Αποτελείται από RNA και DNA Εκεί γίνεται η σύνθεση του rRNA. Διάφορες χημικές ενώσεις, π.χ. νουκλεοτίδια, ένζυμα, άλλες πρωτεΐνες κ.α. Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΥΡΗΝΑ Φυλάσσει το γενετικό υλικό (DNA). Aντιγράφει το γενετικό υλικό ώστε να μεταβιβάζονται αναλλοίωτες οι πληροφορίες στα θυγατρικά κύτταρα. Συντίθενται τα διάφορα είδη RNA με βάση το DNA. Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Πόροι μεμβράνης (σχηματικά) Ν = πυρηνόπλασμα C = κυτταρόπλασμα Ρ = πόρος πυρηνικής μεμβράνης Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Εικόνες ηλεκτρονικού μικροσκοπίου Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Εικόνα ηλεκτρονικού μικροσκοπίου Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

ΕΝΔΟΜΕΜΒΡΑΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Περιλαμβάνει τα εξής οργανίδια: Ενδοπλασματικό δίκτυο Σύμπλεγμα Golgi Λυσοσώματα Υπεροξειδιοσώματα Κενοτόπια Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Ενδοπλασματικό δίκτυο (σχηματικά) Εικόνα ηλεκτρονικού μικροσκοπίου Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

ΕΝΔΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Σχηματίζει ένα πολύπλοκο δίκτυο αγωγών και κύστεων σε όλο το κυτταρόπλασμα Οι μεμβράνες του αποτελούν πάνω από το 50% των μεμβρανών του κυττάρου και φαίνονται να συνδέονται με την πλασματική μεμβράνη, την πυρηνική μεμβράνη και τις μεμβράνες των άλλων οργανιδίων. Έχει δύο μορφές: το αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο που φέρει στην εξωτερική επιφάνεια των αγωγών του τα ριβοσώματα, και το λείο ενδοπλασματικό δίκτυο, που δεν φέρει ριβοσώματα και είναι περισσότερο σωληνοειδές. Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΝΔΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ Μέσω των αγωγών του και σχηματίζοντας κυστίδια διακινεί ουσίες μεταξύ: Των διαφόρων τμημάτων του κυτταροπλάσματος Του πυρήνα και του εξωκυτταρικού περιβάλλοντος Εξυπηρετεί την επιτέλεση πολλών βιοχημικών αντιδράσεων χάρη στα διάφορα ένζυμα που υπάρχουν στις επιφάνειες των μεμβρανών του. Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΡΙΒΟΣΩΜΑΤΑ Είναι μικροί σχηματισμοί από rRNA και πρωτεΐνες που δεν περιβάλλονται από μεμβράνη και είναι υπεύθυνοι για τι σύνθεση των πρωτεϊνών. Ριβοσώματα εντοπίζονται στην επιφάνεια των μεμβρανών του αδρού ενδοπλασματικού δικτύου, ελεύθερα στο κυτταρόπλασμα, στα μιτοχόνδρια και στους χλωροπλάστες. Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

ΒΙΟΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΝΔΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ Το αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο τροποποιεί κάποιες από τις πρωτεΐνες που συντίθενται στα ριβοσώματα των αγωγών του. Το λείο ενδοπλασματικό δίκτυο σχετίζεται με τη σύνθεση λιπιδίων και την εξουδετέρωση τοξικών ουσιών Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Σύμπλεγμα Golgi (σχηματικά) Εικόνα ηλεκτρονικού μικροσκοπίου Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ Golgi Αποτελείται από συστοιχίες πεπλατυσμένων σάκων από στοιχειώδη μεμβράνη. Συγκεντρώνει τις πρωτεΐνες μετά τη σύνθεσή τους Υποβάλλει σε χημική επεξεργασία τις πρωτεΐνες Μεταφέρει τις πρωτεΐνες σε άλλα σημεία του κυττάρου ή του οργανισμού με εξωκύττωση. Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Χλωροπλάστης (σχηματικά) Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ ΚΕΝΤΡΟΣΩΜΑΤΙΟ 3 μικροσωληνίσκοι Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ Μιτοχόνδριο Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Κυτταρικός σκελετός (σχηματικά) Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ

Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ Κυτταρικός σκελετός Παν. Πάλλα - ΕΚΦΕ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ