ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΒΗΤΗ ΣΕ ΠΑΧΥΣΑΡΚΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ. ΙΔΙΑ Ή ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΑΤΟΜΑ; Κ.Κίτσιος, Μ.Παπαδοπούλου¹, Ν.Καδόγλου, Σ.Καραμπά², Κ.Κώστα¹, Ν.Σάιλερ Α Παθολογική Κλινική, Ιπποκράτειο ΓΝΘ ¹Γ Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ, Ιπποκράτειο ΓΝΘ ²Ανοσολογικό Εργαστήριο, Ιπποκράτειο ΓΝΘ
ΣΚΟΠΟΣ Ο προσδιορισμός της συχνότητας και των χαρακτηριστικών του Μεταβολικού Συνδρόμου (ΜΣ) σε παχύσαρκα παιδιά και εφήβους. Η αναζήτηση συσχέτισης του ΜΣ με τον προδιαβήτη στην παιδική και εφηβική ηλικία.
ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ 1 Μελετήθηκαν 102 άτομα, 53 προεφηβικά (29 άρρενα) και 49 έφηβοι (25 άρρενες) με ΒΜΙ>97η ΕΘ και περίμετρο μέσης >90η ΕΘ. Ο διαχωρισμός των ατόμων σε εφηβικά και προεφηβικά στηρίχτηκε στα κριτήρια του Tanner. Όλα τα άτομα υποβλήθηκαν σε OGTT με 1.75gr/Kg βάρους σώματος γλυκόζη και προσδιορίστηκε η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c).
ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ 2 Προσδιορίστηκαν η HDL χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια του ορού. Για τον προσδιορισμό της αντίστασης στην ινσουλίνη χρησιμοποιήθηκε ο δείκτης ΗΟΜΑ-ΙR. Ως δείκτες υποκλινικής φλεγμονής προσδιορίστηκαν το ινωδογόνο πλάσματος και η hsCRP του ορού και ως δείκτης οξειδωτικού stress η ομοκυστείνη (Hcy) του ορού.
ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ 3 Η διάγνωση του προδιαβήτη στηρίχτηκε στα κριτήρια του IDF και της ADA. Για την διάγνωση του ΜΣ χρησιμοποιήθηκαν τα κριτήρια του Cook τροποποιημένα ως προς την γλυκόζη νηστείας για την οποία λήφθηκαν υπόψη οι κατευθυντήριες οδηγίες του IDF. Ο στατιστικός συντελεστής κ υπολογίστηκε για να εξεταστεί αν ο προδιαβήτης και το ΜΣ ταυτοποιούν τα ίδια άτομα, όπου κ=0 όταν δεν υπάρχει καμία ταύτιση και κ=1 όταν υπάρχει απόλυτη ταύτιση.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΣ διαγνώστηκε: σε 13 προεφηβικά παιδιά (4 άρρενα, 9 θήλεα), δηλαδή ποσοστό 24.5% σε 13 εφήβους (8 άρρενες, 5 θήλεις), δηλαδή ποσοστό 26.5%
ΠΡΟΕΦΗΒΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΜΣ
ΕΦΗΒΟΙ ΜΕ ΜΣ
ΠΡΟΕΦΗΒΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΜΣ (1) ΜΕ ΜΣ p ΑΡΙΘΜΟΣ (Ν) 40 13 ΗΛΙΚΙΑ(ΕΤΗ) 9.2±1.6 8.7±1.6 0.34 ΒΜΙ (Kg/m²) 27.5±3.0 28.8±3.5 0.18 Π.ΜΕΣΗΣ(cm) 89.6±9.3 94.7±9.2 0.09 FPG (mg/dl) 96.1±9.4 93.2±8.6 FINS (μU/ml) 19.4±8.3 19.4±8.1 0.99 ΗΟΜΑ-ΙR 4.7±2.2 4.5±2.1 0.83 G120m (mg/dl) 122.5±19.1 123±18.7 0.93 INS120(μU/ml) 80.9±67.5 122.8±62.4 0.05
ΠΡΟΕΦΗΒΙΚA ΠΑΙΔΙA ΜΕ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΜΣ (2) ΜΕ ΜΣ p HbA1c% 4.56±0.19 4.59±0.3 0.7 HDL (mg/dl) 45.0±7.9 33.2±6.7 <0.001 TRIG (mg/dl) 85.1±33.3 163.7±65.9 Hcy (μmol/l) 9.2±1.7 10.2±1.3 0.07 ΙΝΩΔ. (mg/dl) 397.7±81.2 444.6±78.1 0.08 hsCRP (mg/dl) 0.44±0.3 0.55±0.37 0.3
ΕΦΗΒΟΙ ΜΕ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΜΣ (1) ΜΕ ΜΣ p ΑΡΙΘΜΟΣ (Ν) 36 13 ΗΛΙΚΙΑ(ΕΤΗ) 12.8±1.6 13.1±1.6 0.6 ΒΜΙ (Kg/m²) 30.8±4.5 34.0±3.8 0.02 Π.ΜΕΣΗΣ(cm) 101.8±12.7 109.3±11.2 0.06 FPG (mg/dl) 94.8±8.6 100.3±9.3 0.05 FINS (μU/ml) 23.8±11.2 29.2±16.5 0.2 ΗΟΜΑ-ΙR 5.6±2.7 7.3±4.3 0.1 G120m (mg/dl) 116.2±20.6 121.5±18.6 0.4 INS120(μU/ml) 102.2±81.3 114.9±147.2 0.8
ΕΦΗΒΟΙ ΜΕ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΜΣ (2) ΜΕ ΜΣ p HbA1c% 4.58±0.22 4.68±0.2 0.1 HDL (mg/dl) 45.7±7.3 35.9±5.7 <0.001 TRIG (mg/dl) 74.9±36.3 132.8±70.6 Hcy (μmol/l) 11.1±2.2 10.6±2.1 0.5 ΙΝΩΔ. (mg/dl) 392.3±110.8 400.8±86.5 0.8 hsCRP (mg/dl) 0.41±0.32 0.48±0.32
ΜΣ και ΠΡΟΔΙΑΒΗΤΗΣ. Ίδια ή διαφορετικά άτομα; Ο στατιστικός συντελεστής κ ήταν: 0.067 στην ομάδα των προεφηβικών παιδιών. 0.156 στην ομάδα των εφήβων. Η ταύτιση ΜΣ και προδιαβήτη στο εξεταζόμενο δείγμα φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ασθενής.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το ένα τέταρτο περίπου των παχύσαρκων παιδιών και εφήβων εμφανίζουν ΜΣ. Το κύριο χαρακτηριστικό του ΜΣ στις ηλικίες αυτές φαίνεται πως είναι η δυσλιπιδαιμία. Οι έφηβοι με ΜΣ είχαν αυξημένο ΒΜΙ, αυξημένη γλυκόζη νηστείας και τάση για αυξημένη περίμετρο μέσης σε σχέση με τα αντίστοιχα άτομα χωρίς ΜΣ.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα προεφηβικά άτομα παρουσίασαν επιπλέον σημαντικά αυξημένη τιμή ινσουλίνης120min σε σχέση με τα αντίστοιχα άτομα χωρίς ΜΣ. Η ταύτιση ΜΣ και προδιαβήτη είναι ιδιαίτερα ασθενής στις ηλικίες αυτές γεγονός που συνηγορεί στο ότι οι δύο αυτές καταστάσεις ταυτοποιούν διαφορετικά άτομα.