X I ΣΤΟ ΒULLYING

Με τον όρο "σχολικό εκφοβισμό" εννοούμε την εσκεμμένη, συστηματική και απρόκλητη βία σωματική ή λεκτική μεταξύ των συμμαθητών. Ο αγγλικός όρος "school bullying" έχει επικρατήσει για πολλές μορφές βίας που είναι: σωματική, λεκτική, ψυχολογική, κοινωνική.

Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για την περιγραφή αρκετών αρνητικών τύπων συμπεριφοράς από ένα απλό πείραγμα και την αδιαφορία μέχρι πολύ σοβαρές επιθέσεις και καταχρήσεις (π.χ. λεκτική επίθεση, ελαφριά χτυπήματα, σπρωξίματα, προσβλητικές χειρονομίες, απειλές, διάδοση φημών, σαρκασμός, κλοπή προσωπικών αντικειμένων,

σκληρές πράξεις που μπορούν να είναι πολύ καταστρεπτικές, κοινωνική απομόνωση και σκόπιμος αποκλεισμός από την ομάδα). Η μορφή που εκδηλώνεται το bullying μπορεί να είναι σωματική, λεκτική ή συναισθηματική-κοινωνική. Ο εκφοβισμός μπορεί επίσης να καθοριστεί ως η μορφή βίας, η οποία δεν έχει ποινικοποιηθεί.

Χαρακτηριστικά των θυτών Θέλουν να αισθάνονται ισχυροί, να επιβεβαιώνουν τη δύναμη τους, γι’ αυτό όταν κακομεταχειρίζονται τους άλλους αισθάνονται ευχαρίστηση και ικανοποίηση. Δικαιολογούν τις ενέργειές τους με τον ισχυρισμό ότι για αυτές, τούς προκάλεσαν τα ίδια τα θύματα.

Είναι αντιδραστικοί, αντικοινωνικοί και οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζουν το διαχειρίζονται με βιαιότητα. Έχουν την τάση να παραβαίνουν τους σχολικούς κανόνες. Συνήθως είναι άτομα που προέρχονται από οικογένειες όπου παρατηρείται σωματική κακοποίηση και παραμέληση.

Είναι άτομα τα οποία χαρακτηρί-ζονται από ένα υπερτροφικό «εγώ», από αυταρέσκεια, αρχηγική και αυταρχική συμπεριφορά και κομπορρημοσύνη.

Χαρακτηριστικά των θυμάτων Τα θύματα των bullies είναι ήσυχοι, ευαίσθητοι, αγχώδεις και ανασφαλείς μαθητές, που σπάνια αμύνονται ή αντεπιτίθενται σε αυτές τις προσβολές.

Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πιο αδύναμοι, τόσο σωματικά, όσο και ψυχολογικά, από τους συνομήλικούς τους και διακατέχονται από συναισθήματα απόρριψης και καταδίωξης.

Τρόποι αντιμετώπισης του φαινομένου από τους γονείς Να παρατηρήσουν τη συμπεριφο-ρά του παιδιού τους. Οποιαδήποτε ξαφνική και χωρίς εμφανή αιτία αλλαγή στη συμπεριφορά τους, στη διάθεση τους, στην όρεξη τους, στον ύπνο τους, στη γνώμη τους για κάποια άτομα και στη σχολική τους παρουσία και επίδοση.

Εάν αντιληφθούν ότι το παιδί τους βιώνει εκφοβισμό θα πρέπει σε πλαίσιο ασφάλειας και εμπιστοσύ-νης να κουβεντιάσουν με το παιδί τους για την εμπειρία του και γενικά για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού. Να επιβραβεύσουν το παιδί που συμμετείχε στην κουβέντα και αποκάλυψε σημαντικά πράγματα.

Να μην βάλουν το παιδί σε διαδικα-σίες αντεκδίκησης. Να αναδείξουν στο παιδί τη σημα-σία του να έχει επικοινωνία με το δάσκαλο και να εξηγήσουν τη διαφορά του «μαρτυράω» από το «ζητάω» βοήθεια. Να επικοινωνήσουν με το δάσκαλο.

Οι τρόποι αντιμετώπισης του σχολικού εκφοβισμού οφείλουν να είναι καίριοι και συντονισμένοι Απαιτούνται δράσεις πρόληψης του φαινομένου σε επίπεδο σχολικού συστήματος και τάξης. Η πρόληψη είναι επιτακτική αναγκαιότητα και σε επίπεδο οικογενειακής δομής.

Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να ανανεώνουν όχι μόνο το γνωστικό δυναμικό τους αλλά και τις παιδαγωγικές δεξιότητές τους και να επιμορφώνονται για την αντιμετώ-πιση των φαινομένων που διατα-ράσσουν την ομαλή λειτουργία της σχολικής κοινότητας και παρεμπο-δίζουν την κοινωνικοποίηση των μελών του.

Η ορθή αντιμετώπιση των περιστα-τικών του σχολικού εκφοβισμού απαιτεί επίσης την αγαστή συνεργα-σία των εκπαιδευτικών, των γονέων και κηδεμόνων αλλά και των αρμό-διων κρατικών υπηρεσιών και φορέων.

Είναι χρήσιμη η αξιοποίηση συμβου-λευτικών σταθμών, κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων, κέντρων που είναι στελεχωμένα με κατάλλη-λο προσωπικό (ψυχολόγους, θεραπευτές, ειδικούς παιδαγωγούς, κοινωνικούς λειτουργούς)

Η έκθεση των παιδιών στη συνεχή προβολή αρνητικών κοινωνικών προτύπων και επιθετικών ηρώων από τα μέσα ενημέρωσης και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια πρέπει να ελέγχεται από το γονικό περιβάλλον και να αντικαθίσταται με δημιουργι-κές διεξόδους απασχόλησης όπως αθλητικές δραστηριότητες, καλλιτεχνικές απασχολήσεις κ.α.

BULLYING STONES......