1 Η Βιομηχανία Υλικού και η Βιομηχανία Λογισμικού Background reading: Varian, H.R., (2003), Intermediate microeconomics. New York: Norton. (Chapter 28:Game Theory) Main reference: Oz Shy, (2001), The economics of network industries. Cambridge University Press. (Chapters 1,2 and 3)  Η Βιομηχανία Υλικού  Συμβατότητα Υλικού  Η Προσέγγιση Εξωτερικοτήτων Δικτύου  Η Προσέγγιση των Συνισταμένων  Εμπειρικά Ευρήματα  Η Βιομηχανία Λογισμικού  Αρχές παραγωγής λογισμικού  Προσδιορισμός ποικιλίας λογισμικού  Πειρατεία λογισμικού  Τιμολόγηση λογισμικού  Εμπειρικά ευρήματα

2  Συμβατότητα Υλικού  Ορισμός: Λέμε ότι δύο υπολογιστές είναι συμβατοί εάν μπορούν να δουλέψουν μαζί. Αλλιώς λέμε ότι οι υπολογιστές δεν είναι συμβατοί  Δυσκολίες χρήσης του παραπάνω ορισμού  Ορισμοί διάφορων τύπων συμβατότητας:  Υπολογιστές με διαφορετικές μάρκες λέγονται συμβατοί (strongly compatible) εάν χρησιμοποιούν το ίδιο λειτουργικό σύστημα  Υπολογιστές με διαφορετικές μάρκες λέγονται συμβατοί (downward compatible) εάν τα καινούρια μοντέλα είναι συμβατά με τα παλιά, αλλά όχι απαραίτητα και το αντίστροφο.  Υπολογιστές με διαφορετικές μάρκες λέγονται συμβατοί (one way compatible) εάν μια μηχανή μπορεί να διαβάσει τα αρχεία που έχουν παραχθεί από μια μηχανή ανταγωνιστή, αλλά όχι και το αντίστροφο. Η Βιομηχανία Υλικού

3  Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου  Η συμβατότητα αποτελεί το δεύτερο κατά σειρά παράγοντα μετά την τιμή στην επιλογή αγοράς υπολογιστή  Ορισμός: Οι προτιμήσεις των καταναλωτών εμφανίζουν εξωτερικότητες δικτύου εάν η χρησιμότητα κάθε καταναλωτή αυξάνει με την αύξηση του συνολικού αριθμού των καταναλωτών που αγοράζουν την ίδια ή μια συμβατή μάρκα Η Βιομηχανία Υλικού

4  Μονοπώλιο που πουλά μία μάρκα σε παρόμοιους καταναλωτές  Αγορά με έναν παραγωγό Η/Υ που πουλά σε παρόμοιους (identical) καταναλωτές-χρήστες οι οποίοι επιθυμούν συμβατότητα  Συμβατότητα σημαίνει η ύπαρξη προσαρμογέων (adapters) που επιτρέπουν σε δύο μηχανήματα να επικοινωνούν και να δουλεύουν μαζί  Η εγκατάσταση προσαρμογέων αυξάνει το κόστος παραγωγής Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

Παράδοση 5, Δευτέρα 12/1/  Οι καταναλωτές (αγοραστές-χρήστες Η/Υ)  Υπάρχουν n παρόμοιοι πιθανοί χρήστες που επιθυμούν τη συμβατότητα  Κάθε καταναλωτής αγοράζει το πολύ έναν Η/Υ  q  0 είναι η ποσότητα που πωλείται από το μονοπώλιο, p η τιμή ενός Η/Υ  Η συνάρτηση χρησιμότητας κάθε καταναλωτή είναι: Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

6  Η Τεχνολογία  Υπόθεση: Ο μονοπωλιακός παραγωγός Η/Υ μπορεί να παράγει μόνο ένα είδος Η/Υ, δηλαδή με ή χωρίς προσαρμογέα αλλά όχι και τα δύο είδη . Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

7  Η Χρονική Σειρά των Αποφάσεων  Στάδιο 1: Σχεδιασμός  Στάδιο 2: Τιμολόγηση  Στάδιο 3: Κατανάλωση  Προσδοκίες και θέματα συντονισμού  Ορισμός:Οι καταναλωτές προβλέπουν με τέλειο τρόπο (perfect foresight) εάν κατά την ώρα της αγοράς μπορούν να προβλέψουν πόσοι καταναλωτές θα αγοράσουν Η/Υ. Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

8  Στάδιο 3: Οι αγοραστικές αποφάσεις των καταναλωτών  Ο καταναλωτής παρατηρεί τρεις μεταβλητές:  Εάν ή όχι ο κατασκευαστής έχει εγκαταστήσει προσαρμογείς  Την τιμή (p)  Το συνολικό αριθμό των καταναλωτών που αγοράζουν υπολογιστή (q) Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

9  Υποθέτουμε αρχικά ότι ο Η/Υ παράγεται χωρίς να είναι συμβατός, τότε:  Τώρα υποθέτουμε ότι ο μονοπωλητής κάνει όλους τους Η/Υ συμβατούς, τότε: Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

10  Στάδιο 2: Ο μονοπωλητής επιλέγει τιμή  Μη συμβατοί υπολογιστές, τότε:  Συμβατοί υπολογιστές, τότε: Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

11  Στάδιο 1: Ο μονοπωλητής λαμβάνει την απόφασης συμβατότητας  Η εγκατάσταση προσαρμογέων συμβατότητας αυξάνει το κόστος παραγωγής κατά:  Συγκρίνεται το π n με το π c  Θα εγκατασταθεί συμβατότητα εάν: Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

12  Δυοπώλιο που πουλά διαφορετικές μάρκες σε ετερογενείς καταναλωτές  Δύο εταιρείες που παράγουν δύο διαφορετικές μάρκες Η/Υ, την Α και την Β  Υπάρχουν ετερογενείς καταναλωτές {Όλοι οι καταναλωτές θεωρούν χρήσιμη την συμβατότητα με τον ίδιο τρόπο αλλά έχουν διαφορετικές προτιμήσεις σε σχέση με τη χρήση διαφοτερικών μαρκών υπολογιστών} Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

13  Χρησιμότητες καταναλωτών που έχουν προτίμηση την Α μάρκα και την Β μάρκα: και Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

14  Υπόθεση: Η διαφοροποίηση της μάρκας στις προτιμήσεις των καταναλωτών επηρεάζει περισσότερο τη χρησιμότητα απ΄ ότι το μέγεθος του δικτύου. Δηλαδή: δ>αn  Η ισορροπία όταν και οι δύο μάρκες είναι μη συμβατές Ορισμός: Υποθέτουμε αρχικά ότι η χρήστες χρησιμοποιούν την μάρκα Η/Υ i και η χρήστες χρησιμοποιούν την μάρκα Η/Υ j και p A και p B είναι οι τιμές των δύο μαρκών. Τότε, ο παραγωγός της μάρκας i εκτοπίζει τον παραγωγό της μάρκας j εάν Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

15  Οι συνθήκες ισορροπίας όταν και οι δύο μάρκες είναι μη συμβατές  Για δεδομένη τιμή της μάρκας Β η μάρκα Α επιλέγει την μεγαλύτερη τιμή υπό τον περιορισμό:  Για δεδομένη τιμή της μάρκας Α η μάρκα Β επιλέγει την μεγαλύτερη τιμή υπό τον περιορισμό: Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

16  Οι τιμές και τα κέρδη ισορροπίας:  Η αύξηση της επιθυμίας των καταναλωτών για συμβατότητα βελτιώνει την ευημερία των καταναλωτών: Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

17  Η ισορροπία όταν και οι δύο μάρκες είναι συμβατές  Η επιλογή αγοράς των καταναλωτών δεν επηρεάζεται από τα αποτελέσματα του μεγέθους του δικτύου.  Οι συνθήκες ισορροπίας είναι: Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

18  Η ισορροπία όταν και οι δύο μάρκες είναι συμβατές  Χρησιμότητα χρηστών όταν οι Η/Υ είναι συμβατοί:  Σύγκριση μεταξύ συμβατότητας και μη συμβατότητας  Οι παραγωγοί χρεώνουν μεγαλύτερες τιμές και κερδίζουν μεγαλύτερα κέρδη όταν οι Η/Υ είναι συμβατοί  Οι καταναλωτές βρίσκονται σε χειρότερη θέση εάν οι εταιρείες υπολογιστών πωλούν συμβατούς Η/Υ Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

19  Η ισορροπία όταν η μία μάρκα είναι συμβατή  Η μάρκα Α είναι συμβατή με τη Β αλλά όχι το αντίθετο. Επομένως, χρησιμότητα δικτύου των Α χρηστών α2η και των Β χρηστών αη  Η Α εκτοπίζει την Β θέτοντας τιμή ίση με:  Ενώ η Β για να εκτοπίσει την Α πρέπει να θέσει τιμή Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

20  Συνθήκες ισορροπίας  Τιμές ισορροπίας  Κέρδη  Χρησιμότητα Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση εξωτερικοτήτων δικτύου

21  Η Προσέγγιση των συνισταμένων (components approach)  Υποθέτουμε ότι ο Η/Υ αποτελείται από δύο μέρη: την κυρίως μονάδα (Χ) και την οθόνη (Υ). Εάν δεν υπάρχουν και τα δύο ο καταναλωτής δεν αντλεί χρησιμότητα από κανένα  Υπάρχουν δύο εταιρείες Α και Β που μπορούν να παράγουν και τα δύο μέρη. Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση των συνισταμένων

22  Ορισμός: Τα μέρη λέγονται μη συμβατά όταν δεν υπάρχουν συστήματα στην αγορά της μορφής Χ Α Υ Β και Χ Β Υ Α. Τα μέρη λέγονται συμβατά εάν συστήματα αυτής της μορφής υπάρχουν στην αγορά.  Υποθέτουμε ότι υπάρχουν τρεις καταναλωτές, ο ΑΑ, ΑΒ και ΒΒ με ετερογενείς προτιμήσεις προς τα υπολογιστικά συστήματα. Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση των συνισταμένων

23  Εάν οι τιμές του κάθε μέρους που παράγεται από τις δύο εταιρείες είναι ίσες τότε ο ΑΑ θα προτιμήσει το Χ Α Υ Α, ο ΒΒ το Χ Β Υ Β και ο ΑΒ εάν υπάρχει συμβατότητα θα προτιμήσει το Χ Α Υ Β  Ο καταναλωτής που αγοράζει το σύστημα Χ j Υ j πληρώνει τιμή p i X +p j Y Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση των συνισταμένων

24  Η χρησιμότητα των καταναλωτών είναι (ij  {AA,AB,BB}): Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση των συνισταμένων

25  Ισορροπία με μη συμβατά συστήματα Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση των συνισταμένων

26 Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση των συνισταμένων  Ισορροπία με συμβατά συστήματα  Επιπλέον δύο συστήματα διαθέσιμα στην αγορά: Χ Α Υ Β και Χ Β Υ Α  Τιμές ισορροπίας  Κέρδη ισορροπίας και συνολική χρησιμότητα

27  Σύγκριση συμβατότητας με μη συμβατότητα  Εμπειρικά ευρήματα  Η περίπτωση του πληκτρολογίου QWERTY  Η περίπτωση της IBM Η Βιομηχανία Υλικού Η Βιομηχανία Υλικού Η προσέγγιση των συνισταμένων

28  Αρχές παραγωγής λογισμικού  Ορισμός Λογισμικού  Η προσέγγιση υποστηρικτικών υπηρεσιών (supporting services approach) Υπόθεση: Η χρησιμότητα των καταναλωτών προέρχεται από την ποικιλία των υποστηρικτικών υπηρεσιών για το συγκεκριμένο H/W ή το λειτουργικό σύστημα H Βιομηχανία Λογισμικού

29 Ορισμός: Οι Η/Υ λέμε ότι είναι συμβατοί εάν μπορούν να ‘τρέξουν’ το ίδιο S/W. Σ΄ αυτή την περίπτωση λέμε ότι οι Η/Υ είναι software compatible.  Η παραγωγή λογισμικού διέπεται από μεγάλες οικονομίες κλίμακας H Βιομηχανία Λογισμικού Αρχές παραγωγής λογισμικού

30  H Βιομηχανία Λογισμικού Αρχές παραγωγής λογισμικού Συνολικό Κόστος q TC(q) μ AC(q) Μέσο και Οριακό Κόστος q MC(q) μ p0p0 AC(q)

31  Υπάρχουν n καταναλωτές, πληρώνουν ω από το εισόδημά τους για την αγορά Η/Υ και λογισμικού, p είναι η τιμή του H/W και e=ω-p το κόστος του S/W, υπάρχουν πολλές εταιρείες λογισμικού, η καθεμία επικεντρώνεται στη συγγραφή ενός ή μερικών πακέτων s/w για συγκεκριμένο λειτουργικό σύστημα και φ το σταθερό κόστος ανάπτυξης και πώλησης ενός πακέτου H Βιομηχανία Λογισμικού Ο προσδιορισμός της ποικιλίας λογισμικού

32  Υπόθεση: ο αριθμός (ποικιλία) των πακέτων λογισμικού ισούται με το σύνολο της δαπάνης των καταναλωτών γι αυτό το λογισμικό διαιρούμενο από το κόστος ανάπτυξης του s/w: s=ne/φ ή H Βιομηχανία Λογισμικού Ο προσδιορισμός της ποικιλίας λογισμικού

33  Η συνάρτηση χρησιμότητας των καταναλωτών:  Ένας παραγωγός H/W θέτει τιμή p m που μεγιστοποιεί τα κέρδη ξέροντας το s. Έτσι:  Ισορροπία για την ποικιλία λογισμικού και τις δαπάνες του καταναλωτή για λογισμικό: H Βιομηχανία Λογισμικού Ο προσδιορισμός της ποικιλίας λογισμικού

Παράδοση 5, Δευτέρα 12/1/  Υπόθεση: Η αξία χρήσης ενός συγκεκριμένου πακέτου αυξάνεται με τον αριθμό των νόμιμων και μη νόμιμων χρηστών που χρησιμοποιούν το λογισμικό  Αποτελέσματα πειρατείας:  Μείωση των πωλήσεων  Αύξηση του μεγέθους της εγκατεστημένης βάσης λογισμικού και πιθανή αύξηση της ζήτησης για το συγκεκριμένο λογισμικό H Βιομηχανία Λογισμικού Πειρατεία λογισμικού (software piracy)

35  Επιλογές καταναλωτών:  Να αγοράσουν το S/W  Να χρησιμοποιήσουν πειρατική κόπια  Να μη χρησιμοποιήσουν το S/W  q: αριθμός χρηστών s/w (νόμιμων & παράνομων) H Βιομηχανία Λογισμικού Πειρατεία λογισμικού (software piracy)

36  Χρησιμότητα των χρηστών που επιθυμούν υποστήριξη:  Χρησιμότητα των χρηστών που δεν επιθυμούν υποστήριξη: H Βιομηχανία Λογισμικού Πειρατεία λογισμικού (software piracy)

37  Οι καταναλωτές που προτιμούν τις υπηρεσίες υποστήριξης θα αγοράσουν το λογισμικό εάν p  σq.  Οι καταναλωτές που δεν προτιμούν τις υπηρεσίες υποστήριξης, εάν το λογισμικό δεν προστατεύεται δεν θα το αγοράσουν ποτέ H Βιομηχανία Λογισμικού Πειρατεία λογισμικού (software piracy)

38  Πολιτική μη προστασίας  Χρησιμότητα για τις δύο ομάδες καταναλωτών H Βιομηχανία Λογισμικού Πειρατεία λογισμικού (software piracy)

39  Πολιτική προστασίας  Τιμή και κέρδη στην ισορροπία υψηλής τιμής  Τιμή και κέρδη στην ισορροπία χαμηλής τιμής  Τιμή και κέρδη μονοπωλητή H Βιομηχανία Λογισμικού Πειρατεία λογισμικού (software piracy)

40  Λειτουργικά συστήματα και ποικιλία  CD players και ποικιλία τίτλων CDs  Πειρατεία λογισμικού  Το μέλλον ! H Βιομηχανία Λογισμικού Εμπειρικά ευρήματα