ογκομέτρηση
ορισμοί Ογκομέτρηση είναι η διαδικασία ποσοτικού προσδιορισμού μιας ουσίας με μέτρηση του όγκου διαλύματος γνωστής συγκέντρωσης μιας άλλης ουσίας( πρότυπο διάλυμα) που χρειάζεται για να αντιδράσει πλήρως με την πρώτη ουσία. Έστω πχ. Η αντίδραση οξύ + βάση → αλάτι + νερό HCl + NaOH → NaCl + H2O Αν έχουμε Vοξ L οξέος άγνωστης συγκέντρωσης Cοξ, τα οποία για να αντιδράσουν πλήρως χρειάζονται Vβ L βάσης γνωστής συγκέντρωσης Cβ, τότε από την στοιχειομετρία της αντίδρασης ισχύει: nοξ= nβ ⇨ Cοξ . Vοξ = Cβ . Vβ⇨
Ορισμών συνέχεια πρότυπο ονομάζεται το διάλυμα γνωστής συγκέντρωσης. Το πρότυπο διάλυμα πρέπει να είναι ισχυρός ηλεκτρολύτης. αλκαλιμετρία έχουμε όταν ογκομετρείται οξύ άγνωστης C με πρότυπο διάλυμα βάσης. οξυμετρία έχουμε όταν ογκομετρείται βάση άγνωστης C με πρότυπο διάλυμα οξέος. ισοδύναμο σημείο είναι το σημείο όπου έχει αντιδράσει πλήρως (στοιχειομετρικά) η ουσία άγνωστης C με το πρότυπο διάλυμα. τελικό σημείο είναι το σημείο όπου παρατηρείται χρωματική αλλαγή του ογκομετρούμενου διαλύματος, οπότε σταματάμε την προσθήκη πρότυπου διαλύματος. καμπύλη ογκομέτρησης είναι η γραφική παράσταση μεταβολής του pH του ογκομετρούμενου διαλύματος σε συνάρτηση με τα mL του πρότυπου διαλύματος που προστίθενται
1. Ογκομέτρηση ισχυρού οξέος με πρότυπο διάλυμα βάσης 1. Ογκομέτρηση ισχυρού οξέος με πρότυπο διάλυμα βάσης pH ογκομετρούνται 25mL HCl C M πρότυπο διάλυμα NaOH 1M είναι αλκαλιμετρία το pH στο Ι.Σ. είναι 7 ιδανικός δείκτης είναι αυτός που έχει pKa= 7 ( περιοχή αλλαγής 6-8) κατάλληλος δείκτης είναι όποιος αλλάζει χρώμα στην περιοχή 2-10 V NaOH (mL) Ισοδύναμο σημείο πριν το Ι.Σ. nHCl>nNaOH ,στο διάλυμα υπάρχουν HCl και NaCl ⇨ pH<7 ακριβώς στo Ι.Σ. nHCl=nNaOH ,στο διάλυμα υπάρχει μόνο NaCl ⇨pH=7 μετά το Ι.Σ. nHCl< nNaOH, στο διάλυμα υπάρχουν NaOH και NaCl ⇨pH>7 υπολογισμοί;
2. Οξυμετρία ή αλκαλιμετρία; 2. Οξυμετρία ή αλκαλιμετρία; pH ποιο είναι το Ι.Σ.; ποιο είναι το pH στο Ι.Σ.; ποιος είναι ο ιδανικός δείκτης; ποιοι είναι κατάλληλοι δείκτες; VHCl (mL) ισοδύναμο σημείο ποιες ουσίες υπάρχουν στο διάλυμα πριν το Ι.Σ; ποιες ουσίες υπάρχουν στο διάλυμα ακριβώς στο Ι.Σ; ποιες ουσίες υπάρχουν στο διάλυμα μετά το Ι.Σ; υπολογισμοί ;
Μια παρατήρηση Κατά την ογκομέτρηση ισχυρού οξέος με ισχυρή βάση και αντίστροφα, το pH στο ισοδύναμο σημείο είναι 7.
3. Ογκομέτρηση ασθενούς οξέος 3. Ογκομέτρηση ασθενούς οξέος pH ογκομετρούνται 25mL HA C M πρότυπο διάλυμα NaOH 1M είναι αλκαλιμετρία ποιο είναι το Ι.Σ.; ποιο είναι το pH στο Ι.Σ.; ποιος είναι ο ιδανικός δείκτης; ποιοι άλλοι δείκτες είναι κατάλληλοι; VNaOH (mL) Ισοδύναμο σημείο πριν το Ι.Σ. nHΑ>nNaOH ,στο διάλυμα υπάρχουν HΑ και NaΑ , το διάλυμα είναι ρυθμιστικό και το pH<7 ακριβώς στo Ι.Σ. nHΑ=nNaOH ,στο διάλυμα υπάρχει μόνο NaΑ ⇨pH>7 μετά το Ι.Σ. nHΑ< nNaOH, στο διάλυμα υπάρχουν NaOH και NaΑ ⇨pH> pHΙ.Σ.>7
Ένα χαρακτηριστικό σημείο της καμπύλης ογκομέτρησης ασθενούς οξέος Ένα χαρακτηριστικό σημείο της καμπύλης ογκομέτρησης ασθενούς οξέος Έστω ότι ογκομετρούμε διάλυμα ασθενούς οξέος ΗΑ με πρότυπο διάλυμα NaOH Cβ. Το Ι.Σ. αυτής της ογκομέτρησης είναι τα 25 mL. Στο Ι.Σ. nHA=nΝαΟΗ⇨nHA= 0.025 . Cβ mol Στο μέσο της ογκομέτρησης, όταν δηλαδή έχουν προστεθεί 12,5mL NaOH, έχουν αντιδράσει τα μισά mol HA. pH Α V NaOH(mL) Ι.Σ. Το διάλυμα περιέχει ΗΑ/ NaA και είναι ρυθμιστικό με nHA=nΝαΑ ⇨ CHA=CNaA αρχ. 0,025 Cβ 0,0125 Cβ τελ. 0,0125 Cβ 0 0,0125 Cβ
παρατηρήσεις αλκαλιμετρία ισχυρού οξέος αλκαλιμετρία ασθενούς οξέος κατά την ογκομέτρηση ασθενούς οξέος με ισχυρή βάση το pH στο Ι.Σ. είναι >7, ενώ κατά την ογκομέτρηση ισχυρού οξέος με ισχυρή βάση το pH στο Ι.Σ. είναι =7 η καμπύλη ογκομέτρησης στην περίπτωση ασθενούς οξέος είναι λιγότερο απότομη πριν το Ι.Σ- το κατακόρυφο τμήμα έχει μικρότερο εύρος.
4. Τι ογκομετρείται; Ασθενές ή ισχυρό οξύ; Ασθενής ή ισχυρή βάση; 4. Τι ογκομετρείται; Ασθενές ή ισχυρό οξύ; Ασθενής ή ισχυρή βάση; pOH=pKb Και σε αυτή την περίπτωση στην μέση της ογκομέτρησης σχηματίζεται ρυθμιστικό NH3/NH4Cl με C (NH3) =C (NH4Cl) , για το οποίο ισχύει: pOH=pKb Μέσον ογκομέτρησης
ανακεφαλαίωση Οξυμετρία ασθενούς βάσης Οξυμετρία ισχυρής βάσης Οξυμετρία ασθενούς βάσης Οξυμετρία ισχυρής βάσης αλκαλιμετρία ασθενούς οξέος αλκαλιμετρία ισχυρού οξέος