ΚΟΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΕ ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΠΜΣ ΔΙΚΑΙΟ της ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΧΕΑΔ Θερινό εξάμηνο 2017-2018 ΚΟΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΣΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΕ Μ.Ι.Κουσκουνά επίκουρη Καθηγήτρια δικαίου ΕΕ

ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Ι. 67.2 ΣΛΕΕ: μετατόπιση των ελέγχων ανάπτυξη κοινής πολιτικής (άσυλο, μετανάστευση, έλεγχος εξωτερικών συνόρων) βάση: αλληλεγγύη μεταξύ ΚΜ δίκαιη έναντι υπηκόων τρίτων χωρών εξομοίωση ανιθαγενών

εξασφάλιση της τήρησης της αρχής της μη επαναπροώθησης ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΙΙ. 78.1 ΣΛΕΕ: στόχοι κατάλληλο καθεστώς (σε όποιον υπήκοο τρίτης χώρας που το χρειάζεται) εξασφάλιση της τήρησης της αρχής της μη επαναπροώθησης συνάδει με ΣτΓ, Πρωτόκολλο1967 και άλλες συναφείς συμβάσεις (ΕΣΔΑ, Συμβάσεις ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, κατά των βασανιστηρίων και άλλης βάναυσης, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, κλπ. )

ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ 18 ΧΘΔΕΕ Δικαίωμα ασύλου Το δικαίωμα ασύλου διασφαλίζεται τηρουμένων των κανόνων της Σύμβασης της Γενεύης της 28ης Ιουλίου 1951 και του Πρωτοκόλλου της 31ης Ιανουαρίου 1967 περί του καθεστώτος των προσφύγων και σύμφωνα με τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής οριζόμενες ως «οι Συνθήκες»). 19 ΧΘΔΕΕ Προστασία σε περίπτωση απομάκρυνσης, απέλασης και έκδοσης 1. Απαγορεύονται οι ομαδικές απελάσεις. 2. Κανείς δεν μπορεί να απομακρυνθεί, να απελαθεί ή να εκδοθεί προς κράτος όπου διατρέχει σοβαρό κίνδυνο να του επιβληθεί η ποινή του θανάτου ή να υποβληθεί σε βασανιστήρια ή άλλη απάνθρωπη ή εξευτελιστική ποινή ή μεταχείριση.

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ 78.2, 3 ΣΛΕΕ συνήθης νομοθετική διαδικασία (ΕΚ/Σ) μέτρα (νομοθετικές πράξεις) προσωρινά μέτρα (μη νομοθετικές πράξεις)

περιεχόμενο ΚΕΣΑ ενιαίο καθεστώς ασύλου/επικουρικής προστασίας κοινές διαδικασίες χορήγησης ή ανάκλησης κοινό σύστημα προσωρινής προστασίας εκτοπισμένων (μαζική εισροή) κριτήρια και μηχανισμοί για τον προσδιορισμό του ΚΜ που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης προδιαγραφές συνθηκών υποδοχής συνεργασία με τρίτες χώρες

πλέγμα κανόνων παραγώγου δικαίου Ι. Κ (ΕΕ) 604/2013 (Δουβλίνο ΙΙΙ) 78.2 ε) θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του ΚΜ που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε ένα από τα ΚΜ από υπήκοο τρίτης χώρας ή απάτριδα

αρχή άρθρου 3: ένα μόνο ΚΜ υπεύθυνο κριτήρια (άρθρα 7-15) οικογενειακά σχετικά με τη χορήγηση θεώρησης εισόδου ή άδειας παραμονής από ΚΜ νόμιμη ή παράνομη είσοδος (13)

3.4 Κριτήρια - ιεράρχηση Κριτήρια σχετικά με την αρχή της ενότητας των οικογενειών, Κριτήρια, που σχετίζονται με την έκδοση αδειών διαμονής ή θεωρήσεων, Κριτήρια, που σχετίζονται με παράνομη είσοδο ή διαμονή σε Κ-μ, Κριτήρια που σχετίζονται με νόμιμη είσοδο σε Κράτος-μέλος, Αίτηση στο χώρο διεθνούς διέλευσης αερολιμένα, Πρώτο Κ-μ υποβολής αίτησης ασύλου, Ανθρωπιστική ρήτρα.

εγγυήσεις αυξημένης προστασίας δικαίωμα ενημέρωσης προσωπική συνέντευξη ιδιαίτερα για ανηλίκους δωρεάν δικαστική συνδρομή δικαίωμα προσφυγής κατά απόφασης μεταφοράς σε άλλο ΚΜ απαγόρευση κράτησης (αλλά δυνατότητα σε περίπτωση κινδύνου διαφυγής)

πλέγμα κανόνων παραγώγου δικαίου ΙΙ. Κ (ΕΕ) 603/2013 Eurodac 78.2 ε), 87.2 α), 88.2 α) τράπεζα δεδομένων που τη διαχειρίζεται ο οργανισμός

πλέγμα κανόνων παραγώγου δικαίου 74, 78.1,2 Κ 439/2010: ίδρυση ΕΥΥΑ

πλέγμα κανόνων παραγώγου δικαίου Οδηγία 2008/115/ΕΚ περί επιστροφής Οδηγία 2011/95/ΕE περί αναγνώρισης Οδηγία 2013/32/ΕΕ διαδικασίες ασύλου (Ν. 4375/03.04.2016) Οδηγία 2013/33/ΕΕ συνθήκες υποδοχής

δυνατότητα έκδοσης μη νομοθετικών πράξεων: 78.3 ΣΛΕΕ οι αποφάσεις του Συμβουλίου του Σεπτεμβρίου 2015 (ΕΕ) 2015/1523, (ΕΕ) 2015/1601 C-643/15 και C-647/15, ECLI:EU:C:2017:631

προϋποθέσεις χορήγησης Οδηγία 2011/95/ΕΕ υπήκοος τρίτης χώρας εκτός της χώρας καταγωγής αρνείται να επιστρέψει επειδή φοβάται ότι θα υποστεί δίωξη λόγω της φυλής, της θρησκείας, της εθνικότητας, των πολιτικών του φρονημάτων ή λόγω του ότι ανήκει σε κάποια κοινωνική ομάδα απάτριδες μπορούν να έχουν πρόσβαση στο ίδιο καθεστώς δυνατότητα απόρριψης: έγκλημα πολέμου, κατά της ανθρωπότητας/κατά της ειρήνης, σοβαρό έγκλημα του κοινού δικαίου πράξεις που αντιστρατεύονται αρχές ΗΕ

δίωξη πρόκληση σοβαρής, (φύση ή επαναλαμβανόμενος χαρακτήρας) και αδικαιολόγητης ΒΛΑΒΗΣ (φυλή, θρησκεία, εθνικότητα, πολιτικά φρονήματα) σωματική ή ψυχική βία (και σεξουαλική) διακριτική μεταχείριση (εφαρμογή νομικών, διοικητικών, αστυνομικών ή δικαστικών μέτρων) δυσανάλογες διώξεις/κυρώσεις

επικουρική προστασία Όποιος δεν εκπληρώνει τις παραπάνω προϋποθέσεις μπορεί να τύχει επικουρικής προστασίας, υπό την προϋπόθεση ότι «βρίσκεται εκτός της χώρας καταγωγής του και που δεν μπορεί να επιστρέψει σε αυτήν λόγω του βάσιμου φόβου του ότι θα υποστεί τις ακόλουθες μορφές σοβαρής και αδικαιολόγητης βλάβης: βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση, θανατική ποινή ή εκτέλεση, απειλή κατά της ζωής, ως αποτέλεσμα βίας που ασκείται αδιακρίτως υπό συνθήκες εσωτερικής ή διεθνούς ένοπλης σύγκρουσης. Κατά γενικό κανόνα, τα μέλη της οικογενείας του αιτούντος επωφελούνται της ίδιας προστασίας με εκείνον».

καθεστώς πρόσφυγα - δικαιώματα Οδηγία 2011/95 ΕΕ Οδηγία 2013/32/ΕΕ

ασφάλεια στη χώρα καταγωγής: Οδηγία 2013/32/ΕΕ (άρθρα 35,38) δυνατότητα απόρριψης (απαράδεκτη ή αβάσιμη) αίτησης χορήγησης διεθνούς προστασίας και επαναπροώθησης σε τρίτο κράτος (πρώτη χώρα ασύλου ή ασφαλής τρίτη χώρα)

…για μελέτη (1) Κ 343/2003 (Δουβλίνο ΙΙ) ΔΕΕ NS, C-411/10 ΕΔΔΑ MSS/Βελγίου και Ελλάδας (21.01.20100) «τι άλλαξε ως προς την αρχή του ενός μόνο κράτους, δηλαδή γιατί τροποποιήθηκε ο Κ 343/2003 και ως προς ποια διάταξη;»

…για μελέτη (2) «γιατί στον Κ (ΕΕ) 603/2013 Eurodac χρησιμοποιήθηκαν –εκτός από το 78.2 ε)-και τα άρθρα 87.2 α), 88.2 α) ως νομικές βάσεις;»

…για μελέτη (2) ΔΕΕ 09.11.2010, B και D, C‑57/09 και C‑101/09 ΔΕΕ 05.11.2014, Mukarubega, C‑166/13 ΔΕΕ 24.06.2015, T, C‑373/13 ΔΕΕ 12.042018, Α και S, C‑550/16 ΣτΕ 805/2018