ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ Π. Μουτσάτσου, Κλινικός Χημικός Καθηγήτρια, Διευθύντρια Εργαστηρίου Κλινικής Βιοχημείας Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Εισαγωγή της τεχνικής των Ανοσοαναλύσεων Εισαγωγή της Αυτοματοποίησης/Πληροφορικής Εισαγωγή της Μοριακής Διαγνωστικής Εισαγωγή της Χρωματογραφίας/Φασματοσκοπίας Μάζας Εισαγωγή Παρακλίνιων Εξετάσεων

ΑΝΟΣΟΑΝΑΛΥΣΕΙΣ Ραδιοανοσοαναλύσεις (RIA) Yallow and Berson, (Nature 1959) Βραβείο Νόμπελ 1977 Αύξηση της αναλυτικής ικανότητας (ευαισθησίας) κατά ένα δισεκατομμύριο φορές (10-310-15)

Van den Ouweland JM, Kema IP Van den Ouweland JM, Kema IP. The role of liquid chromatography-tandem mass spectrometry in the clinical laboratory. J Chromatogr B Analyt Technol Biomed Life Sci. 2012 Feb 1;883-884:18-32. Review.

ΑΝΟΣΟΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

ΑΝΟΣΟΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

ΑΝΟΣΟΑΝΑΛΥΣΕΙΣ Η περαιτέρω βελτίωση στην Ευαισθησία και Ειδικότητα των Ανοσοαναλύσεων οδήγησε στην ανεύρεση νέων σημαντικών δεικτών που προσδιορίζονται στη καθημερινή Εργαστηριακή ρουτίνα σήμερα Ορμόνες π.χ. TSH (δεν χρειάζεται σήμερα δυναμική δοκιμασία για την διάγνωση του υπερθυρεοειδισμού)

ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Οι αναλύσεις μετακινούνται από «τα χέρια» του Κλινικού Χημικού στις εμπορικές εταιρείες κατασκευής πλήρως αυτοματοποιημένων αναλυτικών συστημάτων και συνοδών αντιδραστηρίων. Ριζική αντιμετώπιση της έλλειψης προσωπικού και των πολλών εργαστηριακών λαθών στις «manual» αναλύσεις. Η πλήρης αυτοματοποίηση βελτίωσε την αναπαραγωγιμότητα (επαναληψιμότητα) των αναλύσεων, μείωσε σημαντικά το χρόνο της ανάλυσης, διεκπεραιώνει μεγάλο όγκο δειγμάτων (πολλαπλών αναλύσεων) και οι αναλύσεις εκτελούνται συχνότερα (π.χ. καθημερινά)

ΣΤΕΡΟΕΙΔΕΙΣ ΟΡΜΟΝΕΣ Ο προσδιορισμός τους στο αίμα, στα ούρα και το σίελο χρησιμοποιείται ευρέως στην κλινική πρακτική για τη διερεύνηση και διάγνωση πολλών ενδοκρινικών νοσημάτων.

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ H ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΠΑΙΤΕΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ Νόσος Cushing Νόσος Addison Υπεραλδοστερονισμός Συγγενής Υπερπλασία των Επινεφριδίων (Ενήλικες και Νεογνά) Όγκος Επινεφριδίων Υπετρίχωση στις γυναίκες Απαραίτητοι προσδιορισμοί Κορτιζόλη Αλδοστερόνη 17ΟΗ Προγεστερόνη Κορτικοστερόνη 11-Δεοξυκορτιζόλη Τεστοστερόνη Δ4-Ανδροστενεδιόνη Δεϋδροεπιανδροστερόνη (DHEA) Κορτιζόλη ούρων 24ώρου και Μεταβολίτες κορτιζόλης

ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ Είναι ένα σύνολο διαταραχών που οφείλονται στη μειωμένη παραγωγή κορτιζόλης λόγω έλλειψης ορισμένου/ων ενζύμων στη βιοσυνθετική οδό των στεροειδών. Η ανεπάρκεια της 21-υδροξυλάσης είναι η πλέον συχνή μορφή (90-95% των περιπτώσεων). Η ανεπάρκεια της 11β-υδροξυλάσης αποτελεί περίπου 5% των περιπτώσεων Απαραίτητοι Προσδιορισμοί Προφίλ (panel) στεροειδών ορμονών (στον ορό) Προφίλ (panel) στεροειδών ορμονών (σε ξηρά κηλίδα αίματος) για τον προληπτικό έλεγχο των νεογνών (Neonatal Screening).

Βιοσυνθετική οδός των στεροειδών

ΩΟΘΗΚΕΣ Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών Όγκοι Ωοθηκών (οι οποίοι εκκρίνουν ανδρογόνα) Υπογονιμότητα/Αμηνόρροια/Υπερτρίχωση Εξωσωματική γονιμοποίηση Διαταραχές εφηβείας Απαραίτητοι προσδιορισμοί Τεστοστερόνη Οιστραδιόλη Δ4-Ανδροστενεδιόνη 17αOH Προγεστερόνη

ΟΡΧΕΙΣ-ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ Υπογονιμότητα Καρκίνος Προστάτη Παρακολούθηση θεραπείας καταστολής ανδρογόνων Παρακολούθηση θεραπείας υποκατάστασης ανδρογόνων Έλεγχος θεραπείας διέγερσης ανδρογόνων Απαραίτητοι προσδιορισμοί Τεστοστερόνη 5α-Διυδροτεστοστερόνη (5α-DHT)

? ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ Ανοσοαναλύσεις (απλές, φθηνές, γρήγορες, διεκπεραίωση μεγάλου όγκου δειγμάτων) Υγρή Χρωματογραφία-Φασματοσκοπία Μάζας (LC-MS/MS) Αέριος Χρωματογραφία-Φασματοσκοπία Μάζας ?

ΑΝΟΣΟΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ Προβλήματα Οι προσδιορισμοί κατ’ ευθείαν στον ορό (Direct assays) χωρίς εκχύλιση (καθαρισμός δείγματος και απομάκρυνση παρεμβαλόμενης ουσίας). Έχουν έλλειψη ειδικότητας λόγω διασταυρούμενων αντιδράσεων από τη παρουσία άλλων ενώσεων με παρόμοιο χημικό τύπο (μεταβολίτες, φάρμακα). Έλλειψη προτυποποίησης διότι διαφορετικοί κατασκευαστές χρησιμοποιούν διαφορετικά αντιδραστήρια τα οποία αλλάζουν χωρίς να ενημερώνουν για τις επιπτώσεις τους στα αποτελέσματα. Αδυναμία συγκρισιμότητας των αποτελεσμάτων μεταξύ διαφορετικών εργαστηρίων που χρησιμοποιούν αντιδραστήρια διαφορετικών εταιρειών. Χαμηλή ευαισθησία. Η δέσμευσή τους με τις ειδικές σφαιρίνες τους και με την αλβουμίνη παρεμβαίνει στη μέτρησή τους

ΑΝΟΣΟΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ Προβλήματα Η πλήρης αυτοματοποίηση δεν επιτρέπει την αλλαγή του αντιδραστηρίου της εταιρείας που δίνει εσφαλμένα αποτελέσματα (κλειστά συστήματα). Οι μεγάλες πλατφόρμες προσδιορίζουν παραμέτρους με μεγάλη κατανάλωση (π.χ. τεστοστερόνη, οιστραδιόλη, κορτιζόλη, βιταμίνη D) και όχι παραμέτρους με μικρότερη κίνηση (αλδοστερόνη, 17ΟΗ προγεστερόνη, ανδροστερόνη, DHEA, DHT, 11-δεοξυ κορτικοστερόνη. Προσδιορισμός μίας ορμόνης σε κάθε δείγμα. Ketha H, Kaur S, Grebe SK, Singh RJ. Clinical applications of LC-MS sex steroid assays: evolution of methodologies in the 21st century. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2014 Jun;21(3):217-26. Taylor AE, Keevil B, Huhtaniemi IT. Mass spectrometry and immunoassay: how to measure steroid hormones today and tomorrow. Eur J Endocrinol. 2015 Aug;173(2):D1-12

ΟΙΣΤΡΑΔΙΟΛΗ Συγκέντρωση 29 pg/ml Ketha H, Girtman A, Singh RJ. Estradiol assays--The path ahead. Steroids. 2015 Jul;99(Pt A):39-44.

Ketha H, Girtman A, Singh RJ. Estradiol assays--The path ahead Ketha H, Girtman A, Singh RJ. Estradiol assays--The path ahead. Steroids. 2015 Jul;99(Pt A):39-44.

ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗ Μέσος όρος 44,19 ng/dL Ketha H, Kaur S, Grebe SK, Singh RJ. Clinical applications of LC-MS sex steroid assays: evolution of methodologies in the 21st century. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2014 Jun;21(3):217-26.

ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗ Fig. 3. Testosterone concentrations in women (n= 55; ○) and men (n=50;● ) obtained by 10 immunoassays and ID/GC-MS method as evaluated by the ratio method (38). Clinical Chemistry, 49:8 (2003)

17-OH Προγεστερόνη στα νεογνά Lacey et al. 2004

ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ Προσδιορίζεται στον ορό, ούρα 24ώρου, σίελο 11 μ.μ. (Direct assays, χωρίς εκχύλιση του δείγματος) για τη διάγνωση: Νόσο Cushing Νόσο Adisson Υπάρχουν παρεμποδίσεις από: Φάρμακα (Prendisone, Dexamethasone κλπ.) Μεταβολίτες κορτικοστεροειδών Δεσμευτικές πρωτεΐνες κορτικοστεροειδών (CBG) Υποπρωτεϊναιμία Φάρμακα που αναστέλλουν τη στεροειδογένεση Taylor AE, Keevil B, Huhtaniemi IT. Mass spectrometry and immunoassay: how to measure steroid hormones today and tomorrow. Eur J Endocrinol. 2015 Aug;173(2):D1-12 Turpeinen U, Hämäläinen E. Determination of cortisol in serum, saliva and urine. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab. 2013 Dec;27(6):795-801. El-Farhan N, Rees DA, Evans C. Measuring cortisol in serum, urine and saliva - are our assays good enough? Ann Clin Biochem. 2017 May;54(3):308-322.

LC-MS/MS ΑΝΑΛΥΣΗ (CHROMSYSTEMS)

ΟΔΗΓΙΕΣ Τεστοστερόνη Οι ανοσοαναλύσεις είναι κατάλληλες για την μέτρηση τεστοστερόνης στους άντρες (υψηλές συγκεντρώσεις) και ακατάλληλες για τις γυναίκες και τα παιδία (χαμηλές συγκεντρώσεις) Η LC-MS/MS ενδείκνυται για τις χαμηλές συγκεντρώσεις τεστοστερόνης Οιστραδιόλη Οι ανοσοαναλύσεις δίνουν αξιόπιστα αποτελέσματα στις υψηλές συγκεντρώσεις (πρόκληση ωορρηξίας και IVF). Δεν είναι αξιόπιστες για χαμηλές συγκεντρώσεις οιστραδιόλης (παιδιά, εμμηνόπαυση, λήψη αναστολέων της αρωματάσης στον καρκίνο μαστού). Η LC-MS/MS δεν έχει λύσει το πρόβλημα. Taylor AE, Keevil B, Huhtaniemi IT. Mass spectrometry and immunoassay: how to measure steroid hormones today and tomorrow. Eur J Endocrinol. 2015 Aug;173(2):D1-12

ΟΔΗΓΙΕΣ Κορτιζόλη Οι ανοσοαναλύσεις κορτιζόλης ούρων (χωρίς εκχύλιση) είναι εντελώς ακατάλληλες και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται στην διαγνωστική. Η ανάλυση κορτιζόλης ούρων πρέπει να γίνεται με LC-MS/MS. Ορισμένες ανοσοαναλύσεις κορτιζόλης ορού και σιέλου δίνουν αξιόπιστα αποτελέσματα. Εάν δεν είναι εφικτή η είσοδος LC-MS/MS στο Εργαστήριο επιβάλλεται να είναι γνωστά τα προβλήματα των kit κορτιζόλης που χρησιμοποιούνται στο Εργαστήριο. 17-ΟΗ Προγεστερόνη Οι ανοσοαναλύσεις της 17-ΟΗ Προγεστερόνης στα νεογνά δίνουν μη αξιόπιστα αποτελέσματα. Ο νεογνικός έλεγχος της συγγενούς υπερπλασίας επινεφριδίων απαιτεί την χρήση της μεθοδολογίας GC-MS ή LC-MS/MS. Taylor AE, Keevil B, Huhtaniemi IT. Mass spectrometry and immunoassay: how to measure steroid hormones today and tomorrow. Eur J Endocrinol. 2015 Aug;173(2):D1-12

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ/ΜΕΙΩΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ LC-MS/MS Van den Ouweland JM, Kema IP. The role of liquid chromatography-tandem mass spectrometry in the clinical laboratory. J Chromatogr B Analyt Technol Biomed Life Sci. 2012 Feb 1;883-884:18-32. Review.

ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D ΟΣΤΑ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΑΝΤΙ-ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙ-ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΕΙΣ ΑΝΤΙ-ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΕΣ ΡΥΘΜΙΖΕΙ ΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ

Ποιά βιταμίνη D μετράμε; Μετράμε την 25-ΟΗ βιταμίνη D ( D2 & D3) (ολική 25-ΟΗ βιταμίνη D) ΓΙΑΤΙ; Αξιολόγηση της συνολικής κατάστασης επάρκειας του οργανισμού σε βιταμίνη D Παρακολούθηση της θεραπείας Είναι ο καλύτερος δείκτης για την:

ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ 1,25 (OH) 2 VITD H 1,25(OH)2D είναι ο ενεργός μεταβολίτης που η συγκέντρωσή του συσχετίζεται με την νεφρική λειτουργία. Η 1,25(ΟΗ)2D έχει μικρό χρόνο ημίσειας ζωής (περίπου 4 ώρες) σε αντίθεση με την 25(OH)D που έχει ΧΗΖ 2-3 εβδομάδες. Η 1,25 (ΟΗ)2D κυκλοφορεί σε συγκέντρωση που είναι 1000 φορές μικρότερη από την 25(ΟΗ)D. Σε περίπτωση έλλειψης της 25 (OH)D, η 1,25(ΟΗ)2D μπορεί να φυσιολογική ή και υψηλότερη του φυσιολογικού εύρους λόγω δευτεροπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού. It is important to know that circulating 25(OH)D levels are a main determinant of extrarenal tissue levels of 1a,25(OH)2D and are thus the best indicator of whole body vitamin D status. Actually, 25(OH)D is used for the classification of the vitamin D status into deficient or sufficient.15

Η μέτρηση της 1,25 (ΟΗ)2D συνιστάται : χρόνια νεφρική νόσος ογκογενής οστεομαλακία ραχίτιδα ανθεκτική στη βιταμίνη D χρ.κοκκιωματώδη νοσήματα όπως σαρκοείδωση λεμφώματα φυματίωση It is important to know that circulating 25(OH)D levels are a main determinant of extrarenal tissue levels of 1a,25(OH)2D and are thus the best indicator of whole body vitamin D status. Actually, 25(OH)D is used for the classification of the vitamin D status into deficient or sufficient.15 Holick MF 2007 Vitamin D deficiency. N Engl J Med 357:266–281

ΤΙΜΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΤΗΣ 25(ΟΗ) D επάρκεια : 30-100ng/ml (75- 250nmol/l) ανεπάρκεια : 21-29ng/ml (52.5–72.5 nmol/l) έλλειψη : 25(OH)D <20ng/ml (50 nmol/l) J Clin Endocrinol Metab. 2011 Jul;96(7):1911-30

«ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΕΠΙΔΗΜΙΑ» ΧΑΜΗΛΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D Σύμφωνα με τα δεδομένα του ΝΗΑΝΕS (National Health and Nutrition Examination Surveys), το διάστημα 2000-2004 σε σχέση με το διάστημα 1994-1998 έχει παρατηρηθεί μια μείωση στα επίπεδα της 25-OH βιταμίνης D σε διάφορες πληθυσμιακές ομάδες σε διάφορες περιοχές του πλανήτη. Το γεγονός αυτό, και δεδομένου ότι η έλλειψη 25-OH βιταμίνης D σχετίζεται με πολλά νοσήματα, οδήγησε σε μια αλματώδη αύξηση στη χορήγηση βιταμίνης D σε θεραπευτικές δόσεις.

A more recent study performed in 2010 by Snellman et. al A more recent study performed in 2010 by Snellman et.al. @ the University Hospital in Uppsala, Sweden, analyzed specimen from 102 twin pairs (204 subjects). The group measured vit D in these specimens using 3 different methodologies: HPLC-APCI-MS (Agilent/Hewlet-Packard), RIA (IDS) and CLIA (DiaSorin-Liaison). They showed in this figure that using a cut-off of 50 nmol/L (20 ng/mL), 8% of the subjects were insufficient using HPLC, 22% with RIA and 43% by CLIA. Again, depending on the methodology used, a subject can be classified as deficient or not

Using a cutoff of 32 ng/mL, an individual may be diagnosed as vit D deficient depending on the laboratory testing the specimen. For example, subjects 1,4,6,7, and 9 would be classified as insufficient in some labs and normal in others.

MΕΘΟΔΟΙ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D Current methods to measure vit D are RIA, HPLC, LC-tandem mass spectrometry and more recently CLIA. The specificity and accuracy of these methods are very variable. Two of them are immunoassay and the accuracy of the method will depend on the specificity of the Ab used (how well the Ab recognizes D2 and D3). HPLC and LC-MS/MS can report D2 and D3 independently.

Ποια βιταμίνη D προσδιορίζουν οι διάφορες μέθοδοι? As mentioned before, there are two different types of vit d. To adequately monitor therapy, we need to be aware of what entity is the one measured in the different assays. If an immunoassay or protein binding assay is to be used, is the antibody reacting with both vit D equally? If the intention of measuring vit D is to monitor vit D2 therapy, then the assay must measure vit D2. In the USA, the medicated vit D is D2.

Προσδιορισμός Βιταμίνης D3/D2 Μεθοδολογία Προσδιορισμός Βιταμίνης D3/D2 LC-MS/MS 25(OH)Vit D3, 25(OH)VitD2 Ανεξάρτητα HPLC 25(ΟΗ)VitD2, 25(OH)Vit D3 IDS-RIA 100%25(OH)VitD3 και 75%25(OH)VitD2 IDS-EIA Advantage 100%25(OH)VitD3 και 100%25(OH)VitD2 Liaison 1 25(OH)VitD Liaison 2 Elecsys 25(OH)VitD3 Μόνο

Επιπλέον προβλήματα στο προσδιορισμό της 25OH - βιταμίνης D με ανοσοαναλύσεις: Η παρουσία της VDBP παρεμβαίνει στη ανάλυση και προκαλεί ψευδώς χαμηλά αποτελέσματα. διαχωρισμός της VITAMIN-D από τα άλλα συστατικά του ορού (matrix-effects). οι παρεμβολές του C3 epimer 25-OH VITD (παιδία < 1 έτους) καθιστά την ανάλυση ακατάλληλη για παιδία. έλλειψη τυποποιημένων βαθμονομητών Οι διαφορές αυτές προκαλούν τις αποκλίσεις στις τιμές της VITAMIN D μεταξύ εργαστηρίων

The exception is a molecule having the same mass as 25-OHD3 which is said to be the 3- epimer (3-epi-25-OHD3) and found only in neonates under the age of about 1 year. Because concentrations can be very high (levels of 200 nmol/L have been reported) and its biological significance is uncertain, it is recommended that, for routine purposes, serum from neonates should be analysed by methods which either do not detect it or will permit its concentration to be excluded from results for total 25-OHD

ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D Η βιταμίνη D χορηγείται ως Cholecalciferol (D3) η ως Ergocalciferol (D2) . Η χορήγηση βιταμίνης D3 διατηρεί τα επίπεδα της 25(ΟΗ)D σε καλύτερη κατάσταση από ότι η βιταμίνη D2, επομένως ο προσδιορισμός της βιταμίνης D3 θεωρείται ότι αντανακλά καλύτερα τα επίπεδα της συνολικής βιταμίνης D στον οργανισμό. Εν τούτοις, στη περίπτωση χορήγησης υψηλών δόσεων βιταμίνης D2 είναι αναγκαίο να γίνει ο προσδιορισμός και της μορφής αυτής στο αίμα, προκειμένου να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

LC-MS/MS ΑΝΑΛΥΣΗ (CHROMSYSTEMS)

LC-MS/MS ΑΝΑΛΥΣΗ (CHROMSYSTEMS)

EΠΙΛΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΜΕΤΡΗΣΗΣ 25(ΟΗ)D Λίγες μόνον πλατφόρμες είναι κατάλληλες (οριακά) για τον προσδιορισμό της βιταμίνης D στις συγκεντρώσεις που καθορίζουν «έλλειψη βιταμίνης D». Οι κλινικοί πρέπει να είναι πολύ επιφυλακτικοί με αυτά τα αποτελέσματα. Το μέλλον είναι η εκτέλεση της ανάλυσης της βιταμίνης D με LC-MS/MS. Παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν η εμπειρία του προσωπικού (τεχνογνωσία) Το είδος της χορηγούμενης βιταμίνης D (D2 ή D3). Δείγματα νεογνών (μέθοδο που να διαχωρίζει το C3-επιμερές) Για μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες (NHANES), οι ανοσομέθοδοι δεν ενδείκνυνται λόγω περιστασιακών αλλαγών του αντισώματος ή ανασύνθεσης των αντιδραστηρίων Scheicher R et al, Clinical Laboratory News 2009; 35: 1-7. Choice of Method Selection of a suitable method will be influenced by several factors, including sample throughput, expertise of staff and sample origin. A laboratory in a US hospital, which receives samples from supplemented patients, will require an assay that detects 25-OHD2. This requirement may be less important in mainland Europe where supplementation is generally with vitamin D3. Nevertheless, a case report from Belgium has highlighted the confusion that can arise when a patient supplemented with vitamin D2 is monitored by a method designed to measure only 25-OHD3 [40]. Most laboratories do not receive many neonatal samples and detection of 3-epi-25-OHD will not be an issue. The occasional neonatal sample can be sent to a specialist centre for analysis. If staff with the relevant expertise are available, hospital laboratories handling relatively small numbers of 25-OHD requests might consider HPLC or LC-MS/MS but would be wise to have instruments dedicated to 25-OHD measurements; using one instrument and switching between methods is time-consuming and can compromise the quality of results. The choice of an instrument or method should be based solely on scientific grounds. One of the well known problems in purchasing or leasing an automated platform for clinical chemistry is the pressure to reduce costs by putting as many assays on the instrument as possible, often at the expense of quality. This approach should be resisted. For long-term epidemiology studies, continuity of protocol and consistency of assay performance is a critical consideration. Results given by immunoassays can be affected by occasional changes of antibody, or the reformulation of reagents. These changes may be relatively unimportant in a clinical context but would make long-term population studies difficult to interpret, a problem encountered by the laboratory for the US National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES). After evaluating long-term NHANES data since 1988, and observing normative data shifts between surveys, the NHANES Laboratory developed and validated an in-house LC-MS/MS method to replace a commercial immunoassay which was found to have given inconsistent results [41].

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ ΚΑΙ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ/ΟΔΗΓΙΕΣ Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς τα προβλήματα των ανοσοαναλύσεων και κατά πόσον παρέχουν αξιόπιστα αποτελέσματα σε όλο το εύρος των συγκεντρώσεων Απαραίτητη γνώση των φαρμάκων που παρεμποδίζουν τις αναλύσεις Οι μεγάλες πλατφόρμες ανοσοαναλύσεων βελτιώνουν τη μεθοδολογία τους συνεχώς Οι κατασκευαστές των kit ανοσοαναλύσεων πρέπει να ελέγχουν τα αποτελέσματά τους και να βαθμονομούνται σε σχέση με τη μέθοδο LC-MS/MS και να παρέχουν αυτή τη πληροφορία στα φυλλάδια των kit ώστε να εξασφαλίζουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών για τα προϊόντα τους Taylor AE, Keevil B, Huhtaniemi IT. Mass spectrometry and immunoassay: how to measure steroid hormones today and tomorrow. Eur J Endocrinol. 2015 Aug;173(2):D1-12

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ ΚΑΙ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ/ΟΔΗΓΙΕΣ Οι κατασκευαστές των kit να δίνουν όλη την απαραίτητη πληροφορία που αφορά την ευαισθησία, ειδικότητα, πιστότητα και ανιχνευσιμότητα των αναλύσεων Η επιλογή μιας μεθόδου για προσδιορισμό στεροειδών και βιταμίνης D πρέπει να βασίζεται στην ποιότητα της ανάλυσης και όχι στη μεθοδολογία στην οποία βασίζεται η ανάλυση. Οι ανοσοαναλύσεις θα παραμείνουν στα μικρά εργαστήρια διότι LC-MS/MS είναι δαπανηρή και πολύπλοκη τεχνολογία και απαιτεί εξειδικευμένο προσωπικό. Taylor AE, Keevil B, Huhtaniemi IT. Mass spectrometry and immunoassay: how to measure steroid hormones today and tomorrow. Eur J Endocrinol. 2015 Aug;173(2):D1-12

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ ΚΑΙ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ/ΟΔΗΓΙΕΣ Μια καλή αξιόπιστη ανοσοανάλυση δεν υστερεί έναντι μιας ανάλυσης LC-MS/MS αρκεί να είμαστε γνώστες των προβλημάτων και να επιλέγουμε και να εφαρμόζουμε τη σωστή μεθοδολογία ανά περίπτωση. Οι ειδικοί συμβουλεύουν για συνεχή ποιοτικό έλεγχο των αναλύσεων και επικύρωση των αποτελεσμάτων, διαδικασίες που πρέπει να εφαρμόζονται παντού άσχετα με τη μεθοδολογία που διέπει τις αναλύσεις. Taylor AE, Keevil B, Huhtaniemi IT. Mass spectrometry and immunoassay: how to measure steroid hormones today and tomorrow. Eur J Endocrinol. 2015 Aug;173(2):D1-12

High-dose biotin therapy leading to false Marie-Liesse Piketty*, Dominique Prie, Frederic Sedel, Delphine Bernard, Claude Hercend, Philippe Chanson and Jean-Claude Souberbielle Clin Chem Lab Med 2017; aop High-dose biotin therapy leading to false biochemical endocrine profiles: validation of a simple method to overcome biotin interference

Serum sample containing endogenous antibodies interfering with multiple hormone immunoassays. Laboratory strategies to detect interference Elena García-González a, MaiteAramendía b, DiegoÁlvarez-Ballano c, PabloTrincado c, LuisRello a,n Practical LaboratoryMedicine4(2016)1–10

Σας ευχαριστώ