Ρίκα Δεληγιαννίδου Νίκος Κ. Μπάρκας e-mail : nbarkas@arch.duth.gr ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Δ.Π.Θ. ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι - κτίριο και υλικά 10. Επενδύσεις - Επιστρώσεις Διδάσκοντες Ρίκα Δεληγιαννίδου Νίκος Κ. Μπάρκας e-mail : nbarkas@arch.duth.gr Οι σημειώσεις βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα : http : // eclass.duth.gr ΤΜD127 1
ΣΤΑΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΕΝΟΣ ΚΤΙΡΙΟΥ Προγραμματισμός Προεργασίες - χωματουργικά Θεμελιώσεις - προστασία Φέρον οργανισμός (Φ.Ο.) Χοντροκατασκευή αποπεράτωση Μέσα κατακόρυφης επικοινωνίας Κατακόρυφα στοιχεία πλήρωσης Μονώσεις Κουφώματα Επενδύσεις - Επιστρώσεις Επενδύσεις - επιστρώσεις Τελειώματα Τελειώματα Κατασκευές περιβάλλοντα χώρου 2
ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ Έχουν άμεση σχέση με το υπόστρωμα το οποίο καλύπτουν Έχει σημασία σε τι χώρο πρόκειται να χρησιμοποιηθούν Κάθε επίστρωση έχει τις δικές τις ιδιαιτερότητες και το δικό τους τρόπο κατασκευής
Επιστρώσεις με τσιμεντοκονίες Αποτελούν τις πιο απλές μορφές επίστρωσης Σπάνια εφαρμόζονται μόνες τους Λειτουργούν κυρίως ως υποστρώματα για την εξομάλυνση και προστασία της επιφάνειας ώστε να δεχτεί άλλα υλικά Τα υλικά κατασκευής τους είναι κυρίως το τσιμέντο, η άμμος και το νερό. Με ποσότητα από γαρμπίλη έχουμε τα γαρμπιλοδέματα, με περλίτη περλιτοδέματα κλπ. Η αναλογία των υλικών καθορίζεται από τη χρήση τους. 4
Καθαρίζεται και διαβρέχεται καλά η πλάκα Εκτέλεση επίστρωσης Καθαρίζεται και διαβρέχεται καλά η πλάκα Γίνεται το απαραίτητο αλφάδιασμα με οδηγούς Η διάστρωση γίνεται σε δύο στρώσεις με το μυστρί. Η πρώτη στρώση έχει πάχος 1-1,5εκ., η δεύτερη 0,5εκ. Προβλέπονται αρμοί διαστολής και προς τις δύο διευθύνσεις, ανά 2,00-2,50μ., αλλιώς θα εμφανίσουν ρωγμές. Διάστρωση τσιμεντοκονίας Στρώσιμο τσιμέντου με μαστάρι Τελειωμένη τσιμεντοκονία σε δώμα με αρμούς διαστολής 5
Διάφορες εφαρμογές με τσιμεντοκονία Βιομηχανικά δάπεδα Σταμπωτά δάπεδα Περλίτης, αυξάνει τη μόνωση της τσιμεντοκονίας και μειώνει το βάρος Μπάνιο από ειδική τσιμεντοκονία Επίστρωση σκάλας από τσιμεντοκονία 6
Αποτελούν μία αρκετά φτηνή λύση επίστρωσης Τα μωσαϊκά διακρίνονται σε: Τα μωσαϊκά δάπεδα Αποτελούν μία αρκετά φτηνή λύση επίστρωσης Τα μωσαϊκά διακρίνονται σε: -γαρμπιλομωσαϊκά, όταν χρησιμοποιείται κοινό τσιμέντο και γαρμπίλι λατομείου -μωσαϊκά κοινού τσιμέντου, όταν χρησιμοποιείται κοινό τσιμέντο και μαρμαροψηφίδες μεγάλες. -μωσαϊκά λευκού τσιμέντου, όταν χρησιμοποιείται λευκό ή ημίλευκο τσιμέντο και μαρμαροψηφίδες (μονόχρωμες και πολύχρωμες), με την προσθήκη μεταλλικού χρώματος. 7
Κατασκευάζονται με πάχος από 2,5 ως 3,5εκ. Εκτέλεση επίστρωσης Κατασκευάζονται με πάχος από 2,5 ως 3,5εκ. Καθαρίζεται και διαβρέχεται καλά η πλάκα με πολύ νερό. Η πλάκα διαβρέχεται στη συνέχει με πολύ υδαρές τσιμεντοκονίαμα (αριάνι), που απλώνεται με σκούπα, ώστε να κλείσουν οι πόροι της. Παρασκευάζεται το κονίαμα πρώτης στρώσης ανακατεύοντας χωρίς νερό τις μαρμαροψηφίδες με το τσιμέντο. Το ξηρό μίγμα ραντίζεται με λίγο νερό και διασταυρώνεται με το μυστρί και τον πήχη σε πάχος 2εκ. περίπου. Κυλινδρώνεται ελαφρά με ειδικό κύλινδρο για να διαμορφωθεί μια επίπεδη και ομαλή επιφάνεια. Σκορπίζονται με το χέρι οι μαρμαροψηφίδες, ξανασυμπιέζονται με βαρύτερο κύλινδρο και διαβρέχονται ταυτόχρονα μέχρι κορεσμού. Μετά 3-4 μέρες αρχίζει η διαδικασία λείανσης με ειδική μηχανή Αρμοί διαστολής προβλέπονται ανά 8-12τ.μ. Τα περιθώρια (σουβατεπιά) δημιουργούνται σε ειδικά καλούπια με τον ίδιο τρόπο, αλλά με μικρότερες ψηφίδες. 8
Επιστρώσεις με φυσικές ή τεχνητές πλάκες Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι μάρμαρα, φυσικές πλάκες και κάθε είδους τεχνητές πλάκες από τσιμέντο ή άλλο υλικό. 9
Για την επίστρωση χρησιμοποιείται συνήθως τσιμεντοκονία 450kgr Εκτέλεση επίστρωσης Καθαρίζεται και διαβρέχεται καλά το υπόστρωμα Για την επίστρωση χρησιμοποιείται συνήθως τσιμεντοκονία 450kgr Πριν την επίστρωση είναι καλό να βραχούν οι πλάκες και να πασπαλιστούν στην κάτω επιφάνεια με σκόνη τσιμέντου. Επιστρώνονται οι πλάκες με άφθονο κονίαμα, ώστε να πάρουν τις απαραίτητες αλφαδιές Μεταξύ των πλακών προβλέπονται αρμοί διαστολής από 2 ως 4χιλ Όταν πρόκειται για μάρμαρα στο τέλος τρίβονται και λειαίνονται με ειδικές μηχανές, ώστε να δίνουν μια τελείως λεία και ενιαία επιφάνεια. Καμία φάση εργασίας δεν πρέπει να ξεκινήσει, αν δεν περάσουν τουλάχιστον δύο μήνες από τότε που θα στρωθεί η πλάκα μπετόν αρμέ, ώστε να ξεραθεί και να σκληρυνθεί το σκυρόδεμα. 10
Επιστρώσεις με κεραμικά πλακίδια ή ψηφίδες Αποτελούνται από κοινό πηλό ή καθαρή άργιλο σε πρόσμιξη με άλλα ακατέργαστα υλικά. Παράγονται σε διάφορα μεγέθη και διακρίνονται σε πλακίδια πορσελάνης και άλλα. Παρουσιάζουν μεγάλη στεγνότητα και μεγάλη σκληρότητα. Παράγονται επίσης στη βιομηχανία ειδικά τεμάχια, τέρματα, διασταυρώσεις, γωνίες κλπ. 11
Εφαρμόζεται αφού αλφαδιαστεί το υπόστρωμα με τσιμεντοκονία Εκτέλεση επίστρωσης Εφαρμόζεται αφού αλφαδιαστεί το υπόστρωμα με τσιμεντοκονία Τοποθετούνται τα πλακίδια με ειδικές κόλες. Ομοίως και τα περβάζια. Μεταξύ των πλακιδίων πρέπει να προβλέπονται αρμοί μεγέθους 2-3χιλ. Για μεγάλες επιφάνειες είναι απαραίτητο να προβλέπονται αρμοί διαστολής κάθε 20-25τ.μ. Τέλος γίνεται το αρμολόγημα των αρμών 12
Επιστρώσεις με πλαστικά φύλλα και πλακίδια Τα πλαστικά πλακίδια μπορούν να είναι θερμοπλαστικά (PVC) ή ασβεστολιθικά, ενώ τα φύλλα εύπλαστα PVC ή λινόλεουμ Χρησιμοποιούνται κυρίως σε γραφεία, νοσοκομεία, γυμναστήρια, καταστήματα και εργαστήρια κ.α., γιατί έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και μεγάλες μηχανικές αντοχές. Εκτέλεση επίστρωσης Εφαρμόζεται πάνω σε άκαμπτη και λεία επιφάνεια που πρέπει να είναι τελείως στεγνή (τσιμεντοκονία ή μωσαϊκό). Συγκολλούνται με ειδικές κόλες και συνήθως θερμαίνονται. 13
Στη χώρα μας θεωρούνται μια ακριβή λύση επίστρωσης. Τα ξύλινα δάπεδα Στη χώρα μας θεωρούνται μια ακριβή λύση επίστρωσης. Συνήθως είναι ξερή ξυλεία από δρυ, οξιά, καστανιά, καρυδιά ή αφρικάνικη ξυλεία. Το σανίδωμα διαμορφώνεται Με κλασσικά παρκέτα, ραμποτέ (θυλακωτά), πάχους 18-22χιλ., μήκους 250-400χιλ. Και πλάτους 40,45 ή 50χιλ. Με λωρίδες ραμποτέ (θυλακωτά), πάχους και πλάτους ίδιων με τα παραπάνω και μήκους 500-1800χιλ. Με μωσαϊκά πατώματα, που βρίσκονται στο εμπόριο σε διάφορες διαστάσεις ανάλογα με την εταιρία. Εκτός από την ξυλεία επίστρωσης, για την κατασκευή του ξύλινου δαπέδου απαιτείται και ξυλεία υποδομής σε τάκους, καδρόνια και τάβλες. 14
Εκτέλεση επίστρωσης Ανάλογα με το είδος του σανιδώματος, καθορίζεται και ο τρόπος κατασκευής του ξύλινου δαπέδου. Λωρίδες το υπόστρωμα συγκροτείται μόνο με καδρόνια 4*6 ή 5*7εκ., που τοποθετούνται με αξονικές αποστάσεις ανά 30-40εκ. Στερεώνονται στην πλάκα με κάρφωμα μέσω τάκων, που έχουν από πριν πακτωθεί μέσα σ’ αυτή. Πάνω στα καδρόνια διασταυρώνονται και καρφώνονται οι λωρίδες θυλακωτά με βάση τις εγκοπές τους και με διάφορες διατάξεις. Παρκέτα, το υπόστρωμα εκτός από καδρόνια διαστρώνεται και με τάβλες πάχους 18-25χιλ. Δημιουργείται έτσι ένα ψευτοπάτωμα, πάνω στο οποίο ελεύθερα καρφώνονται τα παρκέτα σε διάφορους συνδυασμούς σχημάτων. Μωσαϊκά παρκέτα, δεν απαιτείται ξύλινο υπόστρωμα, η στερέωσή τους γίνεται με ειδικές κόλλες πάνω σε απόλυτα ομαλό υπόστρωμα από ισχυρή τσιμεντοκονία. 15
Δάπεδα laminate Το laminate (πολυστρωματικό) είναι υλικό το οποίο παράγεται από την ένωση δύο ή περισσοτέρων στρωμάτων μεταξύ Eίναι συνήθως φτιαγμένο από ένα συνδυασμό συνθετικών και φυσικών υλικών το οποίο δίνει την αίσθηση του ξύλου ή της πέτρας. είναι πολύ ανθεκτικό υλικό, είναι εύκολο στην εγκατάσταση, κοστίζει λιγότερο και είναι περισσότερο ανθεκτικό στη φθορά, στο ξεθώριασμα και στους λεκέδες. η τοποθέτησή τους γίνεται με “κούμπωμα” χάρη στην ειδικά διαμορφωμένη διατομή της σανίδας, καθώς “κλειδώνει” η μία με την άλλη. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα να αποξηλωθεί και να επανατοποθετηθεί εύκολα. ανάλογα με τη χρήση τους διαφέρουν ως προς τη σκληρότητα και την ανθεκτικότητα της επιφάνειας τους. έχουν μικρό πάχος διατομής, σε σχέση με το μασίφ ξύλο, ανάλογα με την ανθεκτικότητά τους (από 6 ως 12χιλ). 16
Η τοποθέτηση των δαπέδων laminate είναι εύκολη και γρήγορη Εκτέλεση επίστρωσης Η τοποθέτηση των δαπέδων laminate είναι εύκολη και γρήγορη Απαραίτητη προϋπόθεση είναι το αλφαδιασμένο υπόστρωμα από τσιμεντοκονία που έχει στεγνώσει καλά Πάνω στην τσιμεντοκονία τοποθετείται ένα υπόστρωμα, απλό ή μονωτικό Πάνω στο υπόστρωμα διαστρώνεται το δάπεδο κουμπωτό, καθώς τα κομμάτια συναρμολογούνται χάρη στις ειδικές εγκοπές τους. Στις άκρες αφήνουν κενό από τους τοίχους 1-2εκ. ώστε να απορροφούν τις παραμορφώσεις και καλύπτονται με το σουβατεπί. Απαιτούνται αρμοί διαστολής ανά 12μ., όπου και τοποθετούνται ειδικά αρμοκάλυπτρα 17
ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΕΛΕΙΩΜΑΤΩΝ Αφορούν τις εκκρεμότητες αποπεράτωσης ενός κτιρίου, ώστε να μπορεί να λειτουργήσει. Είναι σημαντικό να γίνονται συντονισμένα και με προσοχή, ώστε να μην αφήνουν κατασκευαστικές ατέλειες. Οι γύψινες κατασκευές Είναι κάθε είδους αρμοκάλυπτρα, επίπεδα, λούκια, διακοσμητικά που κατασκευάζονται από μορφοποιημένο γύψο. Συνήθως χρησιμοποιούνται στις επαφές τοιχοποιίας και οροφών, στα τελειώματα τοποθέτησης πλακιδίων σε τοίχους μπάνιων, με σκοπό να κρύψουν τις ατέλειες των συναρμογών. Συχνά οι γύψινες κατασκευές αντικαθιστούνται από έτοιμα στοιχεία πολυουρεθάνης, που διατίθενται στο εμπόριο σε διάφορα σχέδια, έτοιμα για βαφή. 18
Ο έλεγχος των εγκαταστάσεων Είναι απόλυτα απαραίτητη ενέργεια και αφορά τον έλεγχο των εγκαταστάσεων θέρμανσης, ύδρευσης, ηλεκτρισμού, αποχέτευσης, ώστε να εντοπιστούν έγκαιρα τυχών προβλήματα λειτουργίας ή διαρροές. Ο έλεγχος των κουφωμάτων Είναι αναγκαίος ο έλεγχος των κουφωμάτων σε ότι αφορά τις συναρμογές και τη λειτουργία τους (έλεγχος στεγανότητας, έλεγχος κλειδαριών και χειρολαβών). Η τοποθέτηση των ντουλαπιών Αφορούν τα διάφορα έπιπλα κουζίνας και αποθήκευσης. Έρχονται στην οικοδομή έτοιμα, προκατασκευασμένα και προσαρμόζονται στη θέση τους, η οποία πρέπει να έχει μελετηθεί κατά το σχεδιασμό, ώστε να προβλέπεται η κατάλληλη υποδομή (πχ. παροχές ρεύματος στην κουζίνα, παροχές νερού, αποχέτευσης) και να αποφεύγονται αντίστοιχα λάθη. 19
Τα λουστραρίσματα και οι στιλβώσεις Μερεμέτια διάφορα Είναι το σύνολο των ατελειών που μπορεί να έχουν απομείνει λόγω παράληψης η να έχουν γίνουν από χτυπήματα κατά τη μεταφορά επίπλων κλπ. Πρέπει να γίνεται προσεκτική καταγραφή και συντονισμένη εκτέλεση της αποπεράτωσής τους από τα εξειδικευμένα συνεργεία. Οι χρωματισμοί Οι χρωματισμοί αποτελούν την τελική φάση του σταδίου αποπεράτωσης και δίνουν την τελευταία πινελιά στην κατασκευή. Τα λουστραρίσματα και οι στιλβώσεις Εκτελούνται για να αποκτήσουν την τελική υφή τους οι επιφάνειες των επιστρώσεων και των επενδύσεων. Σε μωσαικά, μάρμαρα, ξύλα κλπ. Εφαρμόζεται (ανάλογα με το υλικό) η κατάλληλη μέθοδος λουστραρίσματος. 20