5Ο Συνέδριο Βιοψυχοκοινωνικής Προσέγγισης στην Ιατρική Περίθαλψη με Διεθνή Συμμετοχή ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΚΑΙ ΥΣΤΕΡΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ: ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΝΗΛΙΚΗ ΖΩΗ Κων/νος Καλέμης1,2, Μαρία Αγγελική Καλέμη 3 1Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης - Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, 3Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας Σκοπός Από μελέτη του Maudsley, προκύπτει επίσης ότι η κατάθλιψη στην εφηβεία ενέχει αυξημένο κίνδυνο για κατάθλιψη στην ενήλικη ζωή ανεξάρτητα από τη συννόσηση, ενώ οι συννοσηρές διαταραχές διαγωγής στα παιδιά αφορούν αυξημένα ποσοστά εξάρτησης από ουσίες, αλκοολισμού και διαταραχής αντικοινωνικής προσωπικότητας αργότερα. Σύμφωνα με άλλες μελέτες, οι διαταραχές προσωπικότητας (εξαρτημένου, αντικοινωνικού, και ιστριονικού τύπου) είναι πιθανό να αποτελούν εναλλακτικές μορφές συνέχειας για τη μείζονα κατάθλιψη και άλλες ψυχικές διαταραχές από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση. Αποτέλεσμα Η διπολική διαταραχή με παιδική έναρξη αποτελεί ένα θέμα μάλλον αμφιλεγόμενο στην Παιδική και Εφηβική Ψυχιατρική, αναφορικά με τον επιπολασμό, τα διαγνωστικά κριτήρια, την κλινική εικόνα, ενώ και η συνέχειά της στην ενήλικη ζωή εγείρει επίσης πολλά ερωτήματα. Introduction Εισαγωγή Οι διαταραχές της διάθεσης αυξάνουν όσο αυξάνεται η ηλικία του ατόμου, ενώ η επικράτηση τους σε κάθε ηλικιακή ομάδα είναι δραματικά υψηλότερη σε άτομα που παραπέμπονται για ψυχιατρική εκτίμηση σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό. Μείζονα καταθλιπτική διαταραχή παρουσιάζει, επίσης, το 2% των παιδιών σχολικής ηλικίας στην κοινότητα. Παράλληλα, η κατάθλιψη φαίνεται να είναι πιο συχνή στα αγόρια σχολικής ηλικίας, αλλά πιθανώς αυτό οφείλεται στο ότι τα αγόρια υπερτερούν αριθμητικά των κοριτσιών στις ψυχιατρικές παραπομπές των κλινικών κέντρων. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας με δυσθυμική διαταραχή έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν μείζονα καταθλιπτική διαταραχή μετά από ένα έτος περίπου σε δυσθυμία. Στους εφήβους, όπως και στους ενήλικες, η δυσθυμική διαταραχή είναι λιγότερο συχνή από τη μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, με επικράτηση περίπου 3,3%. Συμπέρασμα Πολλές μελέτες σε κοινοτικούς και κλινικούς πληθυσμούς δείχνουν γενικά σημαντική συνέχεια των διαταραχών διάθεσης της παιδικής και κυρίως εφηβικής ηλικίας στην ενήλικη ζωή. Είναι προφανής η ανάγκη για έγκαιρη ανίχνευση, διαγνωστική αξιολόγηση και θεραπεία των διαταραχών συναισθηματικής διάθεσης στους νεαρούς ασθενείς. Μέθοδος Διάφοροι παράγοντες, όπως π.χ. δημογραφικοί, κλινικοί, οικογενειακοί και πρώιμες αντιξοότητες, συμβάλλουν και σχετίζονται με τη μακροχρόνια πορεία και έκβαση της κατάθλιψης και της δυσθυμίας, και κατά συνέπεια θα πρέπει να αξιολογούνται από τους κλινικούς: μεγαλύτερη ηλικία, χαμηλότερη εκπαίδευση, συνύπαρξη με διαταραχή άγχους, μεγαλύτερη οικογενειακή επιβάρυνση για χρονία κατάθλιψη, ιστορικό όχι καλής σχέσης με τη μητέρα και ιστορικό παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης Υλικό Η κατάθλιψη στην εφηβεία και η σχέση της με την ακαδημαϊκή εκπαίδευση, τη δημιουργία στενών σχέσεων και την ανατροφή παιδιών στην ενηλικίωση. Παιδική κατάθλιψη και διαταραχές προσωπικότητας στην ενήλικη ζωή Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι οι διαταραχές προσωπικότητας στην ενήλικη ζωή μπορεί να αποτελούν εναλλακτικά «μονοπάτια» συνέχειας της παιδικής κατάθλιψης.