Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 7: Σχεδιασμός εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία
Σκοποί ενότητας Να προβληματιστούν οι φοιτητές σχετικά με τα στοιχεία που πρέπει να λάβουν υπόψη τους για τον σχεδιασμό μιας δραστηριότητας. Να συζητήσουν βάσει δικών τους προτάσεων και παραδειγμάτων για τη διαδικασία σχεδιασμού δραστηριοτήτων.
Περιεχόμενα ενότητας Ο σχεδιασμός διδακτικών δραστηριοτήτων
Λέξεις κλειδιά Δραστηριότητα, στόχοι, περιεχόμενο, υλικά, αξιολόγηση
Τι πιστεύετε ότι χρειάζεται να σκεφτείτε για να σχεδιάσετε μια δραστηριότητα…;(1) γνωστικά αντικείμενα – μαθησιακά περιεχόμενα(Πρόγραμμα Σπουδών – έννοιες, διαδικασίες) διδακτικοί/μαθησιακοί στόχοι (επιδιωκόμενες γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις) – στόχος συγκεκριμένος, μετρήσιμος, ρεαλιστικός, σε συγκεκριμένο χρόνο. Λαμβάνεται υπόψη το επίπεδο ανάπτυξης, τα ενδιαφέροντα, οι εμπειρίες και οι συνήθεις πρακτικές των παιδιών.
Τι πιστεύετε ότι χρειάζεται να σκεφτείτε για να σχεδιάσετε μια δραστηριότητα…;(2) μεθοδολογία και περιεχόμενο (πώς θα εμπλακούν τα παιδιά; Ατομικά; Σε ομάδες; Ποιες πληροφορίες θα πάρουν, τι θα επεξεργαστούν, πού θα καταλήξουν;) υλικά (καταλληλότητα, τρόπος χρήσης, ενδιαφέρον) χρόνος και χώρος αξιολόγηση –αναστοχασμός (παρατήρηση και καταγραφή αντιδράσεων/ιδεών/ερωτήσεων παιδιών, σχέση με στόχους – ο δικός σας ρόλος- προβλήματα)
Παράδειγμα Υποθέστε ότι θέλετε να σχεδιάσετε μια δραστηριότητα η οποία να εντάσσεται στο θέμα «το ανθρώπινο σώμα». Καταγράψτε τις ιδέες σας. Από πού ξεκινάτε;;; Προσοχή: δε θα ξεκινήσετε από την περιγραφή του περιεχομένου…. Γιατί;;;
Οι μαθησιακοί στόχοι είναι σημαντικοί http://dipe-a-athin.att.sch.gr/0602_Odhgos_gia_Nhpiagwgeio_NPS.pdf
Παρατηρείστε και σχολιάστε τους παρακάτω στόχους Να διακρίνουν τα μέρη του ανθρώπινου σώματος και να παρουσιάσουν με διάφορους τρόπους τη λειτουργία τους Να αντιληφθούν ότι υπάρχει σκελετός στο εσωτερικό του σώματος, να αναγνωρίζουν τα βασικά μέρη του ανθρώπινου σκελετού και να χρησιμοποιούν αντίστοιχο λεξιλόγιο π.χ. κρανίο, λεκάνη, σπονδυλική στήλη.
Η διατύπωση του στόχου Τα παιδιά να + ρήμα (τι θέλουμε να μπορούν να κάνουν) π.χ. αναπαραστήσουν, διατυπώσουν, καταγράψουν, συσχετίσουν, διαπιστώσουν, αποφασίσουν, εξοικειωθούν…+ μαθησιακό περιεχόμενο (σχετίζεται με το διδακτικό αντικείμενο Προσοχή: ο στόχος δεν μπορεί να είναι δραστηριότητα!! (να γράψουν, να ζωγραφίσουν, να κάνουν λίστα…)
Σχέση στόχου, περιεχομένου, διαδικασίας, αξιολόγησης Κάθε επιλογή συνδέεται και επηρεάζει την επόμενη. Π.χ. στόχος διερεύνησης, έννοιες-κλειδιά, διαδικασία διατύπωσης ερωτημάτων, παρατήρησης και καταγραφής, παρουσίαση/συζήτηση αποτελεσμάτων και εξαγωγή συμπερασμάτων, διαδικασία αυτοαξιολόγησης.
Συζήτηση Οι φοιτητές μελετούν και σχολιάζουν παραδείγματα δραστηριοτήτων από διάφορες πηγές (βιβλία δραστηριοτήτων για το νηπιαγωγείο που κυκλοφορούν στο εμπόριο).
Τέλος Ενότητας
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών, Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Μαρία Καμπεζά, «Προσχολική Παιδαγωγική». Ενότητα 7: Σχεδιασμός εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: https://eclass.upatras.gr/courses/PN1485/index.php?vis=5783
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.