Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 3: Το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ.) για το νηπιαγωγείο Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία

Σκοποί ενότητας Να περιγραφούν τα βασικά στοιχεία του ισχύοντος προγράμματος σπουδών για το νηπιαγωγείο (ΔΕΠΠΣ). Να διατυπωθούν προβληματισμοί σχετικά με τους στόχους, το περιεχόμενο, τις διδακτικές μεθόδους, το ρόλο του εκπαιδευτικού και τους τρόπους αξιολόγησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας όπως διατυπώνονται στο ΔΕΠΠΣ.

Περιεχόμενα ενότητας Παρουσίαση του ΔΕΠΠΣ Συζήτηση για τους στόχους, το περιεχόμενο, τις διδακτικές μεθόδους, το ρόλο του εκπαιδευτικού και τους τρόπους αξιολόγησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Λέξεις κλειδιά Πρόγραμμα σπουδών νηπιαγωγείου, μαθησιακές περιοχές, διαθεματική προσέγγιση

Πρόγραμμα Σπουδών στο νηπιαγωγείο Αποτελεί εργαλείο για κάθε εκπαιδευτικό. Προσδιορίζει γενικές αρχές, στόχους & περιεχόμενα, μεθόδους διδασκαλίας και αξιολόγησης. Χρειάζεται να έχει ευελιξία στην εφαρμογή προκειμένου να ικανοποιεί τις διαφορετικές ανάγκες και να ανταποκρίνεται στα ενδιαφέροντα και τη δυναμική κάθε ομάδας παιδιών.

Αναλυτικό Πρόγραμμα- Πρόγραμμα Σπουδών Το Π.Σ. αναφέρεται σε μια πιο περιορισμένη πτυχή εφαρμογής του Α.Π. Βασικά στοιχεία ενός Π.Σ. είναι οι στόχοι του, το περιεχόμενο στο οποίο αναφέρεται, οι μέθοδοι & οι διαδικασίες που προτείνει, οι προτάσεις αξιολόγησής του. Πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάζουν τα Π.Σ.; Αιτιολογήστε την άποψή σας.

ΔΕΠΠΣ http://www.pi-schools.gr/content/index.php?lesson_id=300&ep=367

ΔΕΠΠΣ http://www.pi-schools.gr/content/index.php?lesson_id=300&ep=367

Περιγράψτε σε μια παράγραφο πώς αντιλαμβάνεστε την έννοια της διαθεματικής προσέγγισης της γνώσης.

Διαθεματική προσέγγιση (1) Επεξεργασία θεμάτων που μπορεί να περιλαμβάνουν έννοιες (π.χ. τα μοτίβα) ή φαινόμενα (π.χ. εναλλαγή μέρας-νύχτας) που επεξεργαζόμαστε με τα παιδιά. Διατύπωση ενός βασικού ερωτήματος/προβλήματος: εμπλέκει με τρόπο ουσιαστικό διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα ώστε… να μπορούν τα παιδιά να εντάξουν τη γνώση σε ένα πλαίσιο που να της δίνει νόημα.

Διαθεματική προσέγγιση (2) Δεν είναι απλή παράθεση διαφορετικών οπτικών (= βάζω λίγο απ’ όλα)-συνιστά μια αναγκαία σύνδεση με στόχο την προσέγγιση ορισμένων θεμάτων ή προβλημάτων στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα.

Διαθεματική προσέγγιση & διδασκαλία (1) Διαδικασία διερεύνησης & οικοδόμησης της γνώσης ατομικά & συλλογικά. Ο εκπαιδευτικός λαμβάνει υπόψη του τα ενδιαφέροντα των παιδιών, τις ικανότητες & τις κοινωνικές & οικογενειακές εμπειρίες & τα αξιοποιεί στη διδακτική διαδικασία. Οι ιδέες των παιδιών & οι εμπειρίες τους έχουν ιδιαίτερη σημασία.

Διαθεματική προσέγγιση & διδασκαλία (2) Νόημα για τα παιδιά: δραστηριότητες που ανταποκρίνονται στο γνωστικό επίπεδο των παιδιών & παράλληλα είναι προκλητικές – προκαλούν ενδιαφέρον, περιέργεια, έχουν σχέση με καθημερινή ζωή & αξιοποιούν εμπειρίες. Δημιουργία συνδέσεων με αυτά που ήδη γνωρίζουν-οι ιδέες των παιδιών αποτελούν τη βάση για να «χτίσουμε» τη νέα γνώση Αξιοποίηση διαφορετικών πλαισίων παρουσίασης εννοιών ή διαδικασιών.

Διαθεματική προσέγγιση & διδασκαλία (3) http://www.pi-schools.gr/content/index.php?lesson_id=300&ep=367 σελ.591

Ειδικότερα το Δ.Ε.Π.Π.Σ. περιλαμβάνει Α. Παιδί και Γλώσσα προφορική επικοινωνία (ομιλία και ακρόαση) ανάγνωση γραφή και γραπτή έκφραση Β. Παιδί και Μαθηματικά: συγκρίσεις, ταξινομήσεις, αξιοποίηση δεδομένων, επίλυση προβλημάτων, κ.ά.

Γ. Παιδί και Περιβάλλον: Ανθρωπογενές περιβάλλον και αλληλεπίδραση (σχέσεις με τους άλλους, αυτοεκτίμηση, συνεργασία, κοινωνικές δεξιότητες, ευρύτερο ανθρωπογενές περιβάλλον, χώρος & χρόνος) Φυσικό περιβάλλον και αλληλεπίδραση (γνωριμία με τον κόσμο και τα φαινόμενα που συμβαίνουν γύρω τους, γνωριμία με αντικείμενα και ιδιότητες, ζώα, φυτά, κ.λπ.)

Θέατρο –δραματική τέχνη Φυσική Αγωγή Δ. Παιδί και Δημιουργία – Έκφραση Εικαστικά Θέατρο –δραματική τέχνη Φυσική Αγωγή Μουσική (εκτέλεση, σύνθεση, αξιολόγηση) Ε. Παιδί και Πληροφορική

Παράδειγμα 1 http://www.pi-schools.gr/content/index.php?lesson_id=300&ep=367 σελ.593

Παράδειγμα 2 http://www.pi-schools.gr/content/index.php?lesson_id=300&ep=367 σελ.604

Στοιχεία μεθοδολογίας Διερεύνηση & ανακάλυψη (παρατηρήσεις, καταγραφές, επισκέψεις & επαφή με το περιβάλλον) Χρήση κατάλληλου εποπτικού & εκπαιδευτικού υλικού Εργασία σε μικρές ομάδες & έμφαση στη διαδικασία της μάθησης (συζήτηση, ανταλλαγή, συμμετοχή, πρωτοβουλία, συνεργασία) Έμφαση στη διαδικασία και όχι μόνο στο τελικό αποτέλεσμα

Αξιολόγηση Η αξιολόγηση αποτελεί βασικό στοιχείο και ενσωματώνεται στην καθημερινή διαδικασία- ανατροφοδότηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Μορφές αξιολόγησης: αρχική ή διαγνωστική σταδιακή ή διαμορφωτική τελική ή συνολική Ο εκπαιδευτικός παρατηρεί & καταγράφει στοιχεία που σχετίζονται με την ανάπτυξη & μάθηση των παιδιών.

Συζήτηση Ποια θεωρείτε θετικά και αρνητικά στοιχεία στο ΔΕΠΠΣ; Ποια θεωρείτε θετικά και αρνητικά στοιχεία στο ΔΕΠΠΣ; Πώς πιστεύετε ότι διευκολύνει τον εκπαιδευτικό στις επιλογές του; (π.χ. σε σχέση με τον ρόλο του, τη σχέση των μαθησιακών περιοχών, την αξιολόγηση ή τη συνεργασία με την οικογένεια).

Τέλος Ενότητας

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών, Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Μαρία Καμπεζά, «Προσχολική Παιδαγωγική». Ενότητα 3: Το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ.) για το νηπιαγωγείο. Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: https://eclass.upatras.gr/courses/PN1485/index.php?vis=5783

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.