Δρ. Γιώργος Σώκλης Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων Παρουσίαση στην Ημερίδα «Οικονομική και Τουριστική Ανάπτυξη στα νησιά των Β. Σποράδων και ησυμβολή της ακτοπλοϊκής σύνδεσης με την Β. Ελλάδα» , Σκιάθος, 26 Σεπτεμβρίου 2015, Ξενοδοχείο “Skiathos Palace” Φέρουσα Ικανότητα Τουριστικής Ανάπτυξης: Η Σημασία της Έννοιας και η Περίπτωση των Βορείων Σποράδων Δρ. Γιώργος Σώκλης Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων

Στατιστικά Εισερχόμενου Τουρισμού, 2014 Περιφέρεια Αφίξεις % Αφίξεων   Δ(%) ‘14/’13 Θεσσαλία 508.804 2,1% 32,3% Επικράτεια 22.033.468 - 23,0% Περιφέρεια Διανυκτερεύ-σεις % Διανυκτε-ρεύσεων   Δ(%) ‘14/’13 Θεσσαλία 3.728.938 2,0% 27,3% Επικράτεια 184.788.605 - 15,3% Πηγή: ΤτΕ, Επεξεργασία: ΙΤΕΠ Περιφέρεια Δαπάνες (δις €) % Δαπανών   Δ(%) ‘14/’13 Θεσσαλία 0,19 1,5% 27,2% Επικράτεια 13,01 - 11,1%

Στατιστικά Εισερχόμενου Τουρισμού, 2014 Περιφέρεια Δαπάνες ανά Επίσκεψη (€) % Απόκλιση από Μ.Ο.   Δ(%) ‘14/’13 Θεσσαλία 372,7 -36,9% -3,8% Επικράτεια 590,2 - -9,7% Περιφέρεια Δαπάνες ανά Διανυκτέρευση (€) % Απόκλιση από Μ.Ο.   Δ(%) ‘14/’13 Θεσσαλία 50,9 -27,7% -0,1% Επικράτεια 70,4 - -3,7% Πηγή: ΤτΕ, Επεξεργασία: ΙΤΕΠ Περιφέρεια Ημέρες Διαμονής % Απόκλιση από Μ.Ο.   Δ(%) ‘14/’13 Θεσσαλία 7,3 -12,6% -3,8% Επικράτεια 8,4 - -6,2%

Κατάταξη Περιφέρειας Θεσσαλίας Αφίξεις Διανυκτερεύσεις   Δαπάνες Θεσσαλία 9 8 Περιφέρεια Δαπάνες ανά Επίσκεψη Δαπάνες ανά Διανυκτέρευση   Ημέρες Διαμονής Θεσσαλία 7 (+3) 11 6 (+1) Πηγή: ΤτΕ, Επεξεργασία: ΙΤΕΠ

Κατανομή Τουριστικής Δαπάνης βάσει Προέλευσης των Ταξιδιωτών (2014) Περιφέρεια Θεσσαλίας Γερμανία Βουλγαρία Ρουμανία Ρωσία Ιταλία ΗΠΑ Μερίδια Αφίξεων 11.5% 9.7% 7.7% 6.6% 5.4% 3.8% Μερίδια Διανυκτερεύσεων 18.6% 5.6% 7.4% 3.5% 4.4% 1.2% Μερίδια Δαπανών 13.0% 3.6% 6.9% 6.5% 4.0% 2.9% Δαπάνες ανά Επίσκεψη 423.6 € 136.9 € 334.9 € 367.1 € 271.8 € 286.0 € Δαπάνες ανά Διανυκτέρευση 35.7 € 32.4 € 47.4 € 93.6 € 45.6 € 124.7 € Ημέρες Παραμονής 11.9 4.2 7.1 3.9 6.0 2.3 Πηγή: ΤτΕ, Επεξεργασία: ΙΤΕΠ

Αεροπορικές Αφίξεις Αλλοδαπών Τουριστών στη Σκιάθο 2013 2014 2015 % 15/14 Ιαν. Φεβ Μαρ 7 Απρ 22 5 Μαϊ 13.193 15.350 17.069 11,2 Ιουν 24.492 28.104 30.715 9,3 Ιουλ 29.818 35.493 42.456 19,6 Αυγ 33.493 40.120 -  Σεπ 17.749 22.328 - Οκτ 296 209 Νοε Δεκ ΣΥΝΟΛΟ 119.070 141.609 90.240 Πηγή: ΥΠΑ, Επεξεργασία: ΙΤΕΠ

Αεροπορικές Αφίξεις Αλλοδαπών Τουριστών στη Σκιάθο Πηγή: ΥΠΑ, Επεξεργασία: ΙΤΕΠ

Ξενοδοχειακό Δυναμικό Β. Σποράδων Ξενοδοχειακό Δυναμικό Β. Σποράδων Νησί 2000 2014 Αλόννησος Μονάδες 16 20 Δωμάτια 550 666 Κλίνες 1049 1295 Σκιάθος 80 90 2798 3467 5405 6786 Σκόπελος 53 44 1298 1345 2481 2623 Σύνολο Σποράδων 149 154 4646 5478 8935 10704 Πηγή: ΞΕΕ

Ξενοδοχειακό Δυναμικό Β. Σποράδων (δωμάτια), Έτος 2000 Ξενοδοχειακό Δυναμικό Β. Σποράδων (δωμάτια), Έτος 2000 Πηγή: ΞΕΕ, Επεξεργασία: ΙΤΕΠ

Ξενοδοχειακό Δυναμικό Β. Σποράδων (δωμάτια), Έτος 2014 Ξενοδοχειακό Δυναμικό Β. Σποράδων (δωμάτια), Έτος 2014 Πηγή: ΞΕΕ, Επεξεργασία: ΙΤΕΠ

Η Έννοια της Φέρουσας Ικανότητας Οι ρίζες της έννοιας βρίσκονται στην θεωρία της Μαλθουσιανής Παγίδας (Malthus, 1798) Εισαγωγή της Έννοιας της Φέρουσας Ικανότητας σεΠροβλήματα Διαχείρισης Άγριας Πανίδας Εισαγωγή της έννοιας με Δραστηριότητες Αναψυχής (Recreational Carrying Capacity) (Wagar, 1946). Εισαγωγή της Έννοιας της Φέρουσας Ικανότητας Τουριστικής Ανάπτυξης (Tourism Carrying Capacity)

Φέρουσα Ικανότητα Τουριστικής Ανάπτυξης ΟΡΙΣΜΟΣ «Μέγιστο επίπεδο χρήσης των περιβαλλοντικών πόρων με το οποίο διασφαλίζεται η διατηρησιμότητα και η ποιότητα των πόρων, της φήμης τους και η ικανοποίηση του χρήστη-επισκέπτη, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα» (Κοκκώσης και Παρπαϊρης, 1995).

Στάδια Ανάπτυξης Τουριστικού Προϊόντος Ανακάλυψη-Απογείωση Ανάπτυξη-Μεγέθυνση Ωρίμανση-Σταθεροποίηση Κόπωση-Κορεσμός Παρακμή ή Ανανέωση Coccossis and Parpairis (1992)

Σιγμοειδής Καμπύλη Αθροιστική Ανάπτυξη Χρόνος

Ξενοδοχειακές Μονάδες στο Σύνολο της Επικράτειας Πηγή: ΞΕΕ, Επεξεργασία: ΙΤΕΠ

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας Υπερβολική Τουριστική Ανάπτυξη Μεγάλη/σχεδόν αποκλειστική Τουριστική Ανάπτυξη Βλ. Pearce (1987) Κύρια Ανάπτυξη του Τουρισμού σε σχέση με άλλους τομείς Σημαντική Τουριστική Ανάπτυξη αλλά όχι κύρια σε σχέση με άλλους τομείς Μικρή Τουριστική Ανάπτυξη

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας έτους 2014 ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ 74,0 Αλόννησος 46,2 Σκιάθος 102,5 Σκόπελος 52,0

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτης Τουριστικής Λειτουργίας

Δείκτες Τουριστικής Πυκνότητας

Δείκτες Τουριστικής Πυκνότητας ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ 0,31 Αλόννησος 0,49 Σκιάθος 2,18 Σκόπελος 0,55

Δείκτης Τουριστικής Πυκνότητας

Δείκτες Τουριστικής Πυκνότητας 2014 2013 ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ 801,1 728,6 Αλόννησος 158,2 139,4 Σκιάθος 2946,1 2804,3 Σκόπελος 376,1 284,7

Δείκτες Τουριστικής Έντασης

Δείκτες Τουριστικής Έντασης 2014 2013 ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ 765,1 708,8 Αλόννησος 352,1 311,6 Σκιάθος 1143,8 1114,5 Σκόπελος 497,6 396,9

Δείκτες Τουριστικής Έντασης 2014 2013 ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ 47,7 43,4 Αλόννησος 19,4 17,1 Σκιάθος 76,4 72,7 Σκόπελος 25,9 19,6

Δείκτης Ανεκτού Τουριστικού Πληθυσμού Υπέρβαση Φέρουσας Ικανότητας Ανεκτός Αριθμός Τουριστών Χαμηλός Αριθμός Τουριστών

Μηνιαία Κατανομή Αεροπορικών Αφίξεων Αλλοδαπών Τουριστών στη Σκιάθο Πηγή: ΥΠΑ, Επεξεργασία: ΙΤΕΠ

Δείκτης Ανεκτού Τουριστικού Πληθυσμού ΈΤΟΣ 2014 ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ 0,32 0,40 0,45 Αλόννησος 0,13 0,16 0,18 Σκιάθος 0,51 0,64 0,71 Σκόπελος 0,17 0,22 0,24

Δείκτης Τουριστικής Πίεσης

Δείκτης Τουριστικής Πίεσης ΈΤΟΣ 2014 ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ 19,5 24,4 27,3 Αλόννησος 3,9 4,8 5,4 Σκιάθος 71,7 89,6 100,4 Σκόπελος 9,2 11,4 12,8

Δείκτες Τουριστικής Διείσδυσης

Δείκτες Τουριστικής Διείσδυσης 2014 2013 ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ 10,5 9,4 Αλόννησος 3,9 3,6 Σκιάθος 17,9 16,6 Σκόπελος 4,4 3,2

Δείκτες Τουριστικής Διείσδυσης 2014 2013 ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ 2,8 2,7 Αλόννησος 1,5 1,1 Σκιάθος 3,3 3,6 Σκόπελος 2,3

Δείκτης Προσελκυστικότητας 2014 2013 ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ 2,03 1,79 Αλόννησος 1,52 1,48 Σκιάθος 2,83 2,31 Σκόπελος 0,96 0,83

Συμπερασματικές Παρατηρήσεις Η περιφέρεια Θεσσαλίας, αν και δεν αποτελεί μία από τις κύριες τουριστικά περιφέρειες της χώρας, είναι από τους κερδισμένους της περασμένης χρονιάς. Βάσει των δεικτών που εκτιμήθηκαν, στα νησιά των Β. Σποράδων, και ιδιαίτερα στην Σκιάθο, ο τουρισμός αναδεικνύεται ως ένας από τους κύριους τομείς της οικονομίας. Βάσει του ΔΤΛ, τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται σημάδια στασιμότητας στην τουριστική ανάπτυξη των νησιών, ιδιαίτερα σε Σκιάθο και Σκόπελο. Ειδικά για την Σκιάθο, εάν συνυπολογίσουμε και τους υπόλοιπους δείκτες, είναι πιθανόν το μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης του νησιού να πλησιάζει στα όρια της Φέρουσας Ικανότητάς του. Μόνον μία αναλυτική μελέτη, η οποία θα λαμβάνει υπόψη και τα κατάλληλα ποιοτικά χαρακτηριστικά θα μπορέσει να μας οδηγήσει σε ασφαλέστερα συμπεράσματα.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας!