Ο πόλεμος και η ειρήνη μέσα από την φωτογραφία Ο πόλεμος και η ειρήνη μέσα από την φωτογραφία
Στα παιδιά αρέσει να βλέπουν φωτογραφίες γιατί: η εικόνα είναι σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς τους προσλαμβάνουν εύκολα μηνύματα, τραβάει άμεσα την προσοχή τους και τη διατηρεί για αρκετή ώρα είναι εξοικειωμένα στο να αντλούν πληροφορίες από φωτογραφίες για τους ανθρώπους, τα αντικείμενα, για μακρινούς τόπους, κ.λ.π.
Γραμματισμός της εικόνας Η φωτογραφία είναι (σχεδόν) αξιόπιστη πηγή μιας και δεν είναι δημιούργημα της φαντασίας του καλλιτέχνη αλλά η ακριβής αποτύπωση της πραγματικότητας Προσφέρεται για βιωματικές δραστηριότητες
Καθώς οι μαθητές έρχονται σε επαφή με τις φωτογραφίες, αρχικά ξαφνιάζονται, έπειτα τις παρατηρούν, προβληματίζονται, ευαισθητοποιούνται, συζητούν ,εκφράζουν απορίες, διατυπώνουν απόψεις για τα μεγάλα προβλήματα του σύγχρονου πολιτισμού (πολεμικές συγκρούσεις, καταστροφές, βιαιότητες, τρομοκρατία, πρόσφυγες, μετανάστες),διαπιστώνουν την αναγκαιότητα της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών .
Τέλος τα ίδια τα παιδιά γίνονται παραγωγοί γνώσης και αναπτύσσουν δεξιότητες προσωπικής έκφρασης (γράφουν,φωτογραφίζουν, σχεδιάζουν, δραματοποιούν)
Με αφορμή την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου και τον πόλεμο στη Συρία, αναφερθήκαμε στα αίτια και στις συνέπειες ενός πολέμου.
Γιατί γίνονται πόλεμοι (προϋπάρχουσα γνώση) Θρησκευτικός φανατισμός Σοβαρές διαφωνίες μεταξύ δύο χωρών και επίδειξη δύναμης της ισχυρότερης Επεκτατικοί πόλεμοι (προσωπικές φιλοδοξίες) Οικονομικά συμφέροντα Κέρδη για τις πολεμικές βιομηχανίες Εμφύλιες διαμάχες
Συνέπειες του πολέμου Καταστροφή του περιβάλλοντος Φτώχεια,πείνα,εξαθλίωση Θάνατοι, μείωση πληθυσμού Αναπηρίες, ασθένειες, τερατογεννήσεις Πρόσφυγες Ερείπια, καταστροφή πολιτιστικών μνημείων Εκτελέσεις, βασανιστήρια, βία, φρίκη Πόνος, δυστυχία Οι άνθρωποι συμπεριφέρονται σαν ζώα
1η Δραστηριότητα Άσκηση στην ανάγνωση εικόνων Καταιγισμός ιδεών 1η Δραστηριότητα Άσκηση στην ανάγνωση εικόνων Καταιγισμός ιδεών Καταγραφή βασικού λεξιλογίου σχετικά με τον πόλεμο ( αντίθετα, συνώνυμα,οικογένειες λέξεων) Συζήτηση και έκφραση απόψεων για τα δεινά του πολέμου Σχολιάζουμε περιπτώσεις σύγχρονων πολέμων
Μοιράζονται φωτογραφίες στις ομάδες (4 σε κάθε ομάδα). Παρατηρώντας τις φωτογραφίες γράψτε 10 λέξεις που σας έρχονται στο μυαλό . Βρείτε συνώνυμα, αντίθετα, παράγωγα, σύνθετα των λέξεων που σημειώσατε.
2η Δραστηριότητα Γίνεται σύγκριση εικόνας και λόγου. Η λεζάντα ως κειμενικό είδος (σύντομο κείμενο , τι απεικονίζεται στην φωτογραφία,πού και πότε τραβήχτηκε ,ποιος την τράβηξε) Παραγωγή γραπτού λόγου (λεζάντα). 2η Δραστηριότητα
Δίνεται σε κάθε ομάδα μια φωτογραφία με λεζάντα και μια χωρίς λεζάντα. Τι νομίζετε ότι είναι η λεζάντα (μελέτη της λεζάντας και προσπάθεια εξαγωγής των κύριων χαρακτηριστικών της). Βάλτε τη λεζάντα που νομίζετε ότι ταιριάζει στη φωτογραφία που σας δόθηκε.
3η δραστηριότητα Αναζήτηση εναλλακτικών τρόπων έκφρασης. (αφήγηση, διάλογο, ζωγραφική, παιχνίδι ρόλων, παγωμένη εικόνα) Ενσυναίσθηση
Ταξιδεύοντας μ’ένα αερόστατο Τα παιδιά κάνουν κύκλο και πιάνονται από τα χέρια .Ο δάσκαλος διηγείται την ιστορία ενός αερόστατου και τα παιδιά την αποδίδουν κινητικά. «Ένα αερόστατο είναι κατασκευασμένο από πολλά διαφορετικά κομμάτια ύφασμα.Είναι πολύχρωμο και πολύ διαφορετικό από τα άλλα αερόστατα.Αρχίζει να γεμίζει αέρα για να ξεκινήσει το ταξίδι του.Ο αέρας μας ταξιδεύει πολύ ψηλά , περνάει από διάφορα όμορφα μέρη ώσπου αγριεύει και σπρώχνει το αερόστατο πέρα δώθε.Το τοπίο γύρω μας αλλάζει , καπνοί μαύροι και δυνατοί ήχοι .Σιγά σιγά προσγειωνόμαστε για να ξαποστάσουμε.Διαπιστώνουμε πως βρισκόμαστε σε μια περιοχή όπου γίνεται πόλεμος.Εδώ έχουμε να μάθουμε πολλά.»
Ανοίξτε το φάκελο που βρήκατε στον τόπο προσγείωσης του αερόστατου Ανοίξτε το φάκελο που βρήκατε στον τόπο προσγείωσης του αερόστατου. Πάρτε τις φωτογραφίες που υπάρχουν μέσα. Αφού τις παρατηρήσετε, συζητήστε μεταξύ σας και χρησιμοποιώντας και λέξεις από το λεξιλόγιο της πρώτης δραστηριότητας... ( Οι παρακάτω δραστηριότητες γίνονται σε διαφορετικές ημέρες και το αερόστατό μας μπορεί να συνεχίζει το ταξίδι του από τόπο σε τόπο.Τελικά επιστρέφουμε πάλι εκεί από όπου ξεκινήσαμε και τινάζοντας τη σκόνη από πάνω μας, βγαίνουμε από τους ρόλους μας )
Φτιάξτε ένα βιβλίο με μια εικονογραφημένη ιστορία(τίτλος, συγγραφέας, εικονογράφος). Δημιουργήστε ένα κόμικ με σκίτσα ή κομμάτια των φωτογραφιών που έχετε. Μπείτε σε ρόλους και παρουσιάστε ένα θεατρικό δρώμενο. Αναπαραστήστε την ιστορία σας με παγωμένες εικόνες. Πάρτε συνέντευξη από κάποιον ήρωα της φωτογραφίας. Παρουσίαση στην ολομέλεια-συζήτηση(πώς νομίζετε ότι νιώθουν οι ήρωες, τι νιώσατε εσείς, τι θέλατε να κάνετε).
Τελική δραστηριότητα Εικαστική δημιουργία Αξιολόγηση προγράμματος
Μοιράζονται δύο φωτογραφίες σε κάθε ομάδα Μοιράζονται δύο φωτογραφίες σε κάθε ομάδα. Η μία έχει θέμα τον πόλεμο και η άλλη την ειρήνη.Δύο παιδιά κρατούν στα χέρια τους την φωτογραφία του πολέμου και τα άλλα δύο της ειρήνης.Φωνάζοντας «ζητούμε πόλεμο» κατευθείνονται στη μια πλευρά της αίθουσας όλοι όσοι έχουν φωτογραφίες με πόλεμο.Τα υπόλοιπα παιδιά με τις φωτογραφίες της ειρήνης φωνάζουν «κι εμείς ειρήνη» και κατευθείνονται στην απέναντι πλευρά.Όλοι προσπαθούν να ενώσουν τις αντίθετες φωτογραφίες που πιστεύουν ότι ταιριάζουν. Σχηματίζονται νέες ομάδες ,κόβονται οι φωτογραφίες και συνθέτονται ξανά πάνω σε χαρτί του μέτρου.Τριγύρω γράφουμε λέξεις και φράσεις για το τι είναι ΕΙΡΗΝΗ.
Η αξία της ειρήνης O πολίτης νιώθει ασφάλεια, γαλήνη και ψυχική ηρεμία. Θέτει τις προϋποθέσεις για μόρφωση και πνευματική ανάπτυξη. Σε περίοδο ειρήνης καλλιεργούνται και αναπτύσσονται οι τέχνες , οι επιστήμες , τα γράμματα. Συμβάλλει στη οικονομική πρόοδο. Καλλιεργούνται αρετές, όπως η αλληλεγγύη και ο αλληλοσεβασμός. Ξεπερνιούνται οι εθνικές διαφορές, ενώ τα προβλήματα επιλύονται με διεθνή συνεργασία και διάλογο με συνέπεια την αρμονική συνύπαρξη των λαών.