ΓΕΝΝΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΘΗΛΕΩΣ ΤΡΑΧΗΛΟΣ, ΚΟΛΠΟΣ, ΑΙΔΟΙΟ Π. Αλεξάνδρου Ιατρός Παθολογοανατόμος Α΄ Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής Πανεπιστημίου Αθηνών

Εξωτράχηλος Πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο μη κερατινοποιούμενο Ενδοτράχηλος Κυλινδρικό βλεννοπαραγωγό επιθήλιο Καταδύσεις Ενδοτραχηλικά αδένια

Μετάπτωση του πλακώδους προς κυλινδρικό επιθήλιο ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΖΩΝΗ: Μετάπτωση του πλακώδους προς κυλινδρικό επιθήλιο Η θέση της ζώνης μετάπλασης ποικίλλει Τραχηλικό στόμιο: αρχική εντόπιση Εκτρόπιο: ερυθρωπή περιοχή που μιμείται διάβρωση

ΦΛΕΓΜΟΝΕΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ Μη ειδική οξεία τραχηλίτιδα Μη ειδική χρόνια τραχηλίτιδα Ειδικού τύπου φλεγμονές γονόκοκκοι, τριχομονάδες, Candida albicans, κοκκιωματώδεις φλεγμονές, παράσιτα, μυκόπλασμα, χλαμύδια σταφυλόκοκκοι εντερόκοκκοι στρεπτόκοκκοι

ΠΟΛΥΠΟΔΕΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ 2-5% των ενηλίκων γυναικών Ενδοτράχηλος Μισχωτοί διαμέτρου περίπου 3 cm Επιγενής φλεγμονή και εξέλκωση Κακοήθης εξαλλαγή σπάνια

ΙΣΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ CIN ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΠΥΡΗΝΑ: Αναλογία πυρήνα ~κυτταροπλάσματος Πυρηνική υπερχρωμασία και ανισοκαρύωση Πυρηνική πολυμορφία Ανώμαλη πολικότητα πυρήνων Ασύμμετρη (ρυτιδωμένη) πυρηνική μεμβράνη

ΙΣΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ CIN ΜΙΤΩΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Αριθμός μιτώσεων Πάχος επιθηλίου Ανώμαλες μορφές

ΙΣΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ CIN ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ (ωρίμανση, στιβάδωση): Παρουσία ή Απουσία διαφοροποίησης Αναλογία πάχους επιθηλίου με διαφοροποίηση

ΤΡΑΧΗΛΙΚΗ ΕΝΔΟΕΠΙΘΗΛΙΑΚΗ ΝΕΟΠΛΑΣΙΑ (CIN) To spectrum της CIN αποτελεί πρόδρομη αλλοίωση του τραχηλικού καρκίνου Συσχέτιση με αριθμό σεξουαλικών partners όσο και με την έκθεση στον ιό HPV Ισχυρή συσχέτιση HPV 6 ,11,16,18,30,31,33,35,39,45,51

CIN I CIN II

CIN III Ki67

ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ 230.000 γυναίκες παγκοσμίως πεθαίνουν ετησίως από Ca τραχήλου 140.000 από τις αναπτυσσόμενες χώρες Πτώση του δείκτη θνησιμότητας λόγω της εφαρμογής μαζικών ελέγχων πληθυσμού στις αναπτυγμένες χώρες

Πλακώδες μη κερατινοποιούμενο SCC τραχήλου Πλακώδες μη κερατινοποιούμενο

ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ Αδενική διαφοροποίηση Περίπου το ½ είναι εξωφυτικό, πολυποειδές ή θηλώδες 15% των ασθενών δεν έχουν ορατή βλάβη 70% των καρκινωμάτων του τραχήλου  ενδοτραχηλικός τύπος Το ενδομητριοειδές αδενοκαρκίνωμα αποτελεί το 30% των τραχηλικών καρκινωμάτων

ΑδενοCa τραχήλου μήτρας

Μεσονεφρικό αδενοCa

ΑδενοCa

ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ IN SITU ΑδενοCa in situ αναπτύσσεται 10-15 χρόνια νωρίτερα Συνδέεται με μικροδιηθητικό ή διηθητικό αδενοCa Ιστολογικές ομοιότητες με το διηθητικό Ca Υψηλή συχνότητα προσβολής από υψηλού κινδύνου HPV

ΥΑΛΟΕΙΔΕΣ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ Χαμηλής διαφοροποίησης ποικιλία αδενοπλακώδους Ca Νεαρές γυναίκες, σε ποσοστό 1-2% του συνόλου των τραχηλικών καρκινωμάτων Αναπτύσσεται ταχύτατα, δίνει απομακρυσμένες μεταστάσεις και δεν ανταποκρίνεται στην ακτινοθεραπεία

ΑΔΕΝΟΚΥΣΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ Προσομοιάζει με αυτό των σιελογόνων αδένων Υποτροπιάζει τοπικά ή δίνει απομακρυσμένες μεταστάσεις Φτωχή πρόγνωση

ΜΕΣΕΓΧΥΜΑΤΙΚΟΙ ΟΓΚΟΙ Ποικιλία καλοήθων και κακοήθων μεσεγχυματικών όγκων που δείχνουν διαφοροποίηση λείου μυϊκού ιστού, γραμμωτού μυϊκού ιστού, αγγειακή, νευρική ή άλλου τύπου διαφοροποίηση

ΜΙΚΤΟΙ ΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΙ ΚΑΙ ΜΕΣΕΓΧΥΜΑΤΙΚΟΙ ΟΓΚΟΙ Ανάμειξη επιθηλιακών και μεσεγχυματικών στοιχείων Εξαιρετικά σπάνια και συμβαίνει κυρίως σε μεγάλης ηλικίας μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες Καρκινοσάρκωμα  HPV 16, Ακτινοθεραπεία

ΚΑΚΟΗΘΕΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑ Πολύ πιο σπάνιο από το μελάνωμα κόλπου και αιδοίου Πολυποειδής ή εξωφυτική μελανόφαιης χροιάς μάζα Δυσμενής πρόγνωση

Κακόηθες μελάνωμα

VAGINA (ΚΟΛΠΟΣ) Πρωτοπαθείς επιθηλιακοί όγκοι συχνότεροι στην περιοχή Συμβαίνουν σε όλες τις ηλικίες και κατά προτίμηση στις μεγαλύτερες Η ενδοεπιθηλιακή κολπική νεοπλασία (VAIN) θεωρείται πρόδρομη αλλοίωση του πλακώδους καρκινώματος

ΠΛΑΚΩΔΕΣ Ca ΚΟΛΠΟΥ 85% των καρκινωμάτων του κόλπου αποτελεί το πλακώδες Ca Μέση ηλικία 60 χρονών

ΚΥΡΙΟΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ HPV λοίμωξη VAIN Ακτινοβολία πυέλου Ανοσοκαταστολή

VAIN Ιστολογικά καθορίζεται με τον ίδιο τρόπο όπως και η CIN

VIN I

VIN II

VIN III

SCC

ΟΞΥΤΕΝΕΣ ΚΟΝΔΥΛΩΜΑ Καλόηθες νεόπλασμα Θηλώδες πρότυπο με ινοαγγειακούς άξονες καλυπτόμενους από πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο με στοιχεία HPV λοίμωξης (κοιλοκυττάρωση) Μη-ογκογόνοι ιοί HPV 6 και 11 ευθύνονται στην πλειοψηφία

Οξυτενές κονδύλωμα

ΠΛΑΚΩΔΕΣ ΘΗΛΩΜΑ Καλόηθες θηλώδες νεόπλασμα Ινοαγγειωματώδης μίσχος Απουσία ατυπίας ή κοιλοκύτωσης Δεν συσχετίζεται με HPV λοίμωξη

Θήλωμα

ΙΝΟΕΠΙΘΗΛΙΑΚΟΣ ΠΟΛΥΠΟΔΑΣ Πολύποδας επενδυόμενος από πλακώδες επιθήλιο Κεντρικός άξονας ινώδους ιστού Αστεροειδή πολυπύρηνα κύτταρα με αμβλείες απολήξεις και ανώμαλα παχυτοιχωματικά αγγεία στο στρώμα

Ινοεπιθηλιακός πολύποδας

Ινοεπιθηλιακός πολύποδας

ΜΕΣΕΓΧΥΜΑΤΙΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΚΟΛΠΟΥ <2% των κακοήθων κολπικών νεοπλασιών Το συχνότερο είναι το βοτρυοειδές σάρκωμα

(ΕΜΒΡΥΪΚΟ ΡΑΒΔΟΜΥΟΣΑΡΚΩΜΑ) ΒΟΤΡΥΟΕΙΔΕΣ ΣΑΡΚΩΜΑ (ΕΜΒΡΥΪΚΟ ΡΑΒΔΟΜΥΟΣΑΡΚΩΜΑ) Σχεδόν αποκλειστικά αφορά σε παιδιά <5 χρονών Πολυποειδής υποεπιθηλιακή μάζα Cambium layer Παρουσία ραβδομυοβλαστών

Βοτρυοειδές σάρκωμα

VULVA (ΑΙΔΟΙΟ) Vulvar intraepithelial neoplasia (VIN) Η συχνότητα της VIN έχει αυξηθεί σε αντίθεση με τη VAIN Μέση ηλικία: 20-35 χρόνια Συσχέτιση με τον HPV 16

ΤΟΥ ΠΛΑΚΩΔΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ ΠΡΟΔΡΟΜΕΣ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΛΑΚΩΔΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΙΔΟΙΟΥ

VIN I VIN II VIN III

VIN (simple)

Kερατινοποιούμενο SCC αιδοίου

Basaloid