ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΚΕΡΑΜΙΚΗ (YEIIIA-B) Η κεραμική της περιόδου 1400-1200 π.Χ. διακρίνεται για την ομοιομορφία και την αυξανόμενη τυποποίηση, αποτέλεσμα της μαζικής παραγωγής και διάδοσής της στα πέρατα του Αιγαίου, στο πλαίσιο λειτουργίας του ανακτορικού συστήματος. Από την ΥΕΙΙΙΑ αλλά κυρίως στην ΥΕΙΙΙΒ περίοδο όμως αναπτύσσεται και ο εικονογραφικός ρυθμός. ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΚΕΡΑΜΙΚΗ (YEIIIA-B)

ΥΕΙΙΙΑ1: Σε σχέση με την προγενέστερη ΥΕΙΙΒ περίοδο, τα σχήματα των κλειστών αγγείων είναι τώρα περισσότερο απιόσχημα ή κωνικά. Εξαφανίζονται η σφαιρική πιεσμένη πρόχους, ο ημισφαιρικός κύαθος και το κύπελλο τύπου Βαφειού. Συνεχίζουν ο απιόσχημος πιθαμφορέας, η οπισθότμητη και η ραμφόστομη πρόχους, το αλάβαστρο και η κυαθόμορφη κύλιξ. Εμφανίζονται ο κρατήρας, το κύπελλο (mug), το άωτο σφαιρικό πιθάριο (μόνο σε αυτή την περίοδο), το θήλαστρο και η αμφοροειδής πρόχους. Η κύλιξ γίνεται δημοφιλής.  Από τα φυτικά κοσμήματα της προηγούμενης περιόδου εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται με σχετική συχνότητα ο κισσός, ο κρίνος και ιδιαίτερα ο πάπυρος και από τα θαλάσσια κοσμήματα ο αργοναύτης, αν και περισσότερο σχηματοποιημένα. Τα πιο δημοφιλή κοσμήματα είναι το διχτυωτό, οι φολίδες, τα στίγματα (ιδιαίτερα πυκνά) και η σπείρα. Τα φυτικά κοσμήματα που προαναφέρθηκαν χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα καμπυλωτό μίσχο ενώ τα πλοκάμια του αργοναύτη καταλήγουν σε σπείρες.

128: άωτο σφαιρικό πιθάριο Νέα σχήματα ΥΕΙΙΙΑ1 περιόδου 128: άωτο σφαιρικό πιθάριο ΥΕΙΙΙΑ1: Σε σχέση με την προγενέστερη ΥΕΙΙΒ περίοδο, τα σχήματα των κλειστών αγγείων είναι τώρα περισσότερο απιόσχημα ή κωνικά. Εξαφανίζονται η σφαιρική πιεσμένη πρόχους, ο ημισφαιρικός κύαθος και το κύπελλο τύπου Βαφειού. Συνεχίζουν ο απιόσχημος πιθαμφορέας, η οπισθότμητη και η ραμφόστομη πρόχους, το αλάβαστρο και η κυαθόμορφη κύλιξ. Εμφανίζονται ο κρατήρας, το κύπελλο, το άωτο σφαιρικό πιθάριο (μόνο σε αυτή την περίοδο), το θήλαστρο, η κύλιξ και η αμφοροειδής πρόχους. 132: θήλαστρο

Νέα σχήματα ΥΕΙΙΙΑ1 περιόδου 133: κρατήρας 135: Κύπελλο (mug)

Νέο σχήμα ΥΕΙΙΙΑ1 περιόδου 139, 140: κύλιξ

Διακοσμητικά θέματα ΥΕΙΙΙΑ1 κεραμικής αργοναύτης Από τα φυτικά κοσμήματα της προηγούμενης περιόδου εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται με σχετική συχνότητα ο κισσός, ο κρίνος και ιδιαίτερα ο πάπυρος και από τα θαλάσσια κοσμήματα ο αργοναύτης, αν και περισσότερο σχηματοποιημένα. Τα πιο δημοφιλή κοσμήματα είναι το διχτυωτό, οι φολίδες, τα στίγματα (ιδιαίτερα πυκνά) και η σπείρα. Τα φυτικά κοσμήματα που προαναφέρθηκαν χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα καμπυλωτό μίσχο ενώ τα πλοκάμια του αργοναύτη καταλήγουν σε σπείρες. διχτυωτό σπείρα με μίσχο στίγματα φολιδωτό Διακοσμητικά θέματα ΥΕΙΙΙΑ1 κεραμικής

Κρατήρας από την Αρχαία Αγορά Αθηνών (ΥΕΙΙΙΑ1)

Πρόχους από τα Πηγάδια Καρπάθου (ΥΕΙΙΙΑ1)

YEIIIΑ2:  Τα σώματα των κλειστών αγγείων γίνονται ακόμα πιο απιόσχημα και κωνικά. Η διακόσμηση περιλαμβάνει πολλές στενές ζώνες με μεμονωμένα κοσμήματα.  Εμφανίζονται το μυκηναϊκό άνθος, ελικόσχημο ή σχηματοποιημένο και η πορφύρα. Δημοφιλή είναι τα ενάλληλα γραμμίδια και η κομμένη σπείρα. Εικονογραφικός ρυθμός: Χαρακτηρίζει αγγεία που φέρουν γραπτή παραστατική διακόσμηση μεμονωμένων θεμάτων ή σκηνών. Ίσως κατάγεται από τις τοιχογραφίες που αναπτύσσονται την ίδια περίοδο. Εμφανίζεται κατά την ΥΕΙΙΙΑ περίοδο με λίγα δείγματα, ως επί το πλείστον κρατήρων (αλλά και ρυτών, καλάθων ή πρόχων), τα περισσότερα από τα οποία έχουν βρεθεί στην Κύπρο και την Εγγύς Ανατολή. Η προέλευσή τους όμως φαίνεται ότι είναι αργολική. Απεικονίζονται συνήθως άρματα, άλογα, πτηνά ή ανθρώπινες μορφές. Κατά την ΥΕΙΙΙΒ περίοδο, η διακόσμηση εμπλουτίζεται με ταύρους, αίγες και ελάφια. Γνωστό δείγμα του είδους αποτελεί ο επονομαζόμενος «κρατήρας» του Διός από την Έγκωμη.

YEIIIA2 σχήματα Νέο σχήμα: 170: φλασκί Τα σώματα των κλειστών αγγείων γίνονται ακόμα πιο απιόσχημα και κωνικά. Η διακόσμηση περιλαμβάνει πολλές στενές ζώνες με μεμονωμένα κοσμήματα. Εμφανίζονται πολλά νέα σχήματα, όπως η μικρή σφαιρικής πρόχους, η λήκυθος, η αρύταινα, ο μόνωτος και ο υψίπους σκύφος, ο μικρός κάλαθος με προχοή. Γίνεται δημοφιλής ο ψευδόστομος αμφορέας. Κοινά σχήματα είναι η κύλιξ, το φλασκί και το κωνικό ρυτό. Νέο σχήμα: 170: φλασκί

Νέα σχήματα ΥΕΙΙΙΑ2 περιόδου 177: κύαθος με προχοή 179: υψίπους σκύφος

Νέα σχήματα ΥΕΙΙΙΑ2 περιόδου 161,162: μικρή σφαιρική πρόχους 163: λήκυθος

Νέα σχήματα ΥΕΙΙΙΑ2 περιόδου αρύταινα φλασκί

Διακοσμητικά θέματα ΥΕΙΙΙΑ2 κεραμικής μυκηναϊκό άνθος (ελικοειδές, υβριδόμορφο, σχηματοποιημένο) ενάλληλα γραμμίδια (καμπύλα, αγκιστροειδή, γωνιώδη) ενάλληλα γραμμίδια (γλωσσοειδή) πορφύρα αλυσιδωτή πορφύρα κομμένος πλοχμός γραμμωτά λέπια Εμφανίζονται το μυκηναϊκό άνθος, ελικόσχημο ή σχηματοποιημένο και η πορφύρα. Δημοφιλή είναι τα ενάλληλα γραμμίδια και η κομμένη σπείρα. τρικάμπυλο τόξο Διακοσμητικά θέματα ΥΕΙΙΙΑ2 κεραμικής

Πρόχους από το θαλαμοειδή τάφο XIV του νεκροταφείου Προφήτη Ηλία στην Τίρυνθα (ΥΕΙΙΙΑ2)

Χωνοειδές ρυτό από τους Τράχωνες Αττικής (ΥΕΙΙΙΑ2)

Φλασκί από τον τάφο Α νεκροταφείου περιοχής Δικαστηρίων Χανίων (ΥΜΙΙΙΑ2)

από την Έγκωμη Κύπρου (ΥΕΙΙΙΑ1) Εικονογραφικός ρυθμός: Χαρακτηρίζει αγγεία που φέρουν γραπτή παραστατική διακόσμηση μεμονωμένων θεμάτων ή σκηνών. Ίσως κατάγεται από τις τοιχογραφίες που αναπτύσσονται την ίδια περίοδο. Εμφανίζεται κατά την ΥΕΙΙΙΑ περίοδο με λίγα δείγματα ως επί το πλείστον κρατήρων (αλλά και ρυτών, καλάθων ή πρόχων), τα περισσότερα από τα οποία έχουν βρεθεί στην Κύπρο και την Εγγύς Ανατολή. Η προέλευσή τους όμως φαίνεται ότι είναι αργολική. Απεικονίζονται συνήθως άρματα, άλογα, πτηνά ή ανθρώπινες μορφές. Κατά την ΥΕΙΙΙΒ περίοδο, η διακόσμηση εμπλουτίζεται με ταύρους, αίγες και ελάφια. Γνωστό δείγμα του είδους αποτελεί ο επονομαζόμενος «κρατήρας» του Διός από την Έγκωμη. Αμφοροειδής κρατήρας εικονιστικού ρυθμού από την Έγκωμη Κύπρου (ΥΕΙΙΙΑ1)

Αμφοροειδής κρατήρας εικονιστικού ρυθμού από την Κύπρο (ΥΕΙΙΙΑ2)

Στο κέντρο: Τριποδικό σκεύος από τη Ρόδο (ΥΕΙΙΙΑ2) Δεξιά: Υδρία-ρυτό από τον τάφο 19 της Ιαλυσού Ρόδου (ΥΕΙΙΙΑ2) Αριστερά: Φλασκί από τη Ρόδο (ΥΕΙΙΙΒ)

Κύπελλο από το Βουρβάτσι Αττικής (ΥΕΙΙΙΑ2) Αριστερά: Σκύφος από το «Νέο Καδμείο» Θηβών (ΥΕΙΙΙΒ1) Δεξιά: Σκύφος από την Ακρόπολη των Μυκηνών (ΥΕΙΙΙΒ2)

 YEIIIB: Συνεχίζεται η τάση των κλειστών αγγείων για περισσότερο απιόσχημα ή κωνικά σχήματα, με αποτέλεσμα και οι διακοσμητικές ζώνες να γίνονται τώρα πλατύτερες. Δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στη συμμετρία, με τη διάταξη της διακόσμησης σε μετόπες. ΥΕΙΙΙΒ1: Σχήματα: Κοινά σχήματα είναι ο σκύφος, η κύλιξ, ο απιόσχημος πιθαμφορέας και ο ψευδόστομος αμφορέας. Χαρακτηριστικό τύπο αγγείου αποτελεί η κύλιξ τύπου Ζυγουριών, με ρηχό σώμα και ένα κύριο διακοσμητικό θέμα σε κάθε πλευρά χωρίς παραπληρωματικά κοσμήματα. Διακοσμητικά θέματα:Τα πιο κοινά κοσμήματα είναι η πορφύρα, το μυκηναϊκό άνθος και το τρίγλυφο, το οποίο συχνά σχηματίζει μετόπες. ΥΕΙΙΙΒ2: Δεν είναι ακόμα επαρκώς γνωστή λόγω της συνήθους απουσίας γραπτών αγγείων από τα ταφικά σύνολα. Η διακόσμηση είναι γενικά πιο βαρειά από αυτή της προγενέστερης περιόδου. Σχήματα: Εξαφανίζονται η οπισθότμητη πρόχους, οι άλλοι τύποι αμφορέων πλην του σφαιρικού, ο κάλαθος. Εμφανίζονται η λεκάνη, η φιάλη και ο αμφορίσκος. Το πιο κοινό σχήμα είναι αυτό του σκύφου.

199: ψευδόστομος αμφορέας με κωνικό σώμα ΥΕΙΙΙΒ κεραμική Συνεχίζεται η τάση των κλειστών αγγείων για περισσότερο απιόσχημα ή κωνικά σχήματα, με αποτέλεσμα και οι διακοσμητικές ζώνες να γίνονται τώρα πλατύτερες. Δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στη συμμετρία, με τη διάταξη της διακόσμησης σε μετόπες. ΥΕΙΙΙΒ1: Σχήματα: Κοινά σχήματα είναι ο σκύφος, η κύλιξ, ο απιόσχημος πιθαμφορέας και ο ψευδόστομος αμφορέας. Χαρακτηριστικό τύπο αγγείου αποτελεί η κύλιξ τύπου Ζυγουριών, με ρηχό σώμα και ένα κύριο διακοσμητικό θέμα σε κάθε πλευρά χωρίς παραπληρωματικά κοσμήματα. ΥΕΙΙΙΒ2: Δεν είναι ακόμα επαρκώς γνωστή λόγω της συνήθους απουσίας γραπτών αγγείων από τα ταφικά σύνολα. Η διακόσμηση είναι γενικά πιο βαρειά από αυτή της προγενέστερης περιόδου. ΥΕΙΙΙΒ2: Σχήματα: Εξαφανίζονται η οπισθότμητη πρόχους, οι άλλοι τύποι αμφορέων πλην του σφαιρικού, ο κάλαθος. Εμφανίζονται η λεκάνη, η φιάλη και ο αμφορίσκος. Το πιο κοινό σχήμα είναι αυτό του σκύφου. Νέο σχήμα: 199: ψευδόστομος αμφορέας με κωνικό σώμα

ΥΕΙΙΙΒ κεραμική Νέο σχήμα: 205: Κύλιξ τύπου Ζυγουριών

Σχήματα ΥΕΙΙΙΒ κεραμικής 207: σκύφος τύπου Α (ΥΕΙΙΙΒ) 209: κάλαθος με προχοή (ΥΕΙΙΙΒ1) ΥΕΙΙΙΒ2: Σχήματα: Εξαφανίζονται η οπισθότμητη πρόχους, οι άλλοι τύποι αμφορέων πλην του σφαιρικού, ο κάλαθος. Εμφανίζονται η λεκάνη, η φιάλη και ο αμφορίσκος. Το πιο κοινό σχήμα είναι αυτό του σκύφου. 211: σκύφος με κύκλο (ΥΕΙΙΙΒ2) 212: σκύφος τύπου Β (ΥΕΙΙΙΒ1-Β2)

2-7: άνθος 12-14: πορφύρα 24: αντιθετικές σπείρες 37-40: τρίγλυφο Διακοσμητικά θέματα ΥΕΙΙΙΒ1 κεραμικής ρακετόμορφο ελικόσχημο υβριδόμορφο οκταποδόμορφο 2-7: άνθος κερατόμορφο σχηματοποιημένο 12-14: πορφύρα 24: αντιθετικές σπείρες Τα πιο κοινά κοσμήματα είναι η πορφύρα, το μυκηναϊκό άνθος και το τρίγλυφο, το οποίο συχνά σχηματίζει μετόπες. 37-40: τρίγλυφο πλαισιωμένο με κροσσούς σε σχήμα αιχμής βέλους με ημιρόδακα

Διακοσμητικά θέματα ΥΕΙΙΙΒ2 κεραμικής 9: κροσσοπετάλια 24-27: τρίγλυφο

Υδρία-ρυτό από το Βουρβάτσι Αττικής (ΥΕΙΙΙΒ1) Ψευδόστομος αμφορίσκος από την Κολώνα Αίγινας (ΥΕΙΙΙΒ1)

Αριστερά: Ενεπί- γραφος αμφορέας από το Παλαιό Καδμείο Θηβών (ΥΕΙΙΙΒ1) Δεξιά: Ψευδόστομος αμφορέας από το Νέο Καδμείο Θηβών

Ψευδόστομος αμφορέας από την «Οικία του Λαδέμπο- ρου» των Μυκηνών (ΥΕΙΙΙΒ)

ΥΕΙΙΙΒ κρατήρας από τη Σαλαμίνα

Αμφοροειδής κρατήρας από το θαλαμοειδή τάφο Ευαγγελίστριας Ναυπλίας (ΥΕΙΙΙΒ)

Από αριστερά προς δεξιά: 1. Κύλικα από το Βουρβάτσι Αττικής (ΥΕΙΙΙΑ2) 2. Εφυραϊκή κυαθόμορφη κύλικα από την Αγία Ειρήνη Κέας (ΥΕΙΙΒ) 3. Κύλικα «τύπου Ζυγουριών» από τις Ζυγουριές Κορινθίας (ΥΕΙΙΙΒ1) 4. Κύλικα από τον Άγιο Κοσμά Αττικής (ΥΕΙΙΙΒ1)

ΥΕΙΙΙΒ αγγεία από τη Βάρκιζα

Κύπελλο από το Βουρβάτσι Αττικής (ΥΕΙΙΙΑ2) Αριστερά: Σκύφος από το «Νέο Καδμείο» Θηβών (ΥΕΙΙΙΒ1) Δεξιά: Σκύφος από την Ακρόπολη των Μυκηνών (ΥΕΙΙΙΒ2)

ΥΕΙΙΙΒ2 σκύφος με κύκλο

Κρατήρας εικονιστικού ρυθμού από την Τίρυνθα (ΥΕΙΙΙΒ)

Μυκηναϊκή κεραμική από το νεκροταφείο Ευαγγελίστριας Ναυπλίου

Μυκηναϊκή κεραμική από το νεκροταφείο Ευαγγελίστριας Ναυπλίου