ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Όξινος χαρακτήρας των καρβοξυλικών οξέων

Ουσίες που απαιτούνται Όργανα που απαιτούνται Λευκό ξύδι Στήριγμα δοκιμαστικών σωλήνων Χυμός λεμονιού Δοκιμαστικοί σωλήνες Ασπιρίνη Πεχαμετρικό χαρτί Οξικό οξύ CH3COOH 0,1Μ Πεχάμετρο Οξικό οξύ CH3COOH 2Μ Διάλυμα ΝαΟΗ 0,1Μ Ηλιανθίνη Βάμμα Ηλιοτροπίου Φαινολοφθαλεΐνη Μαγειρική σόδα NaHCO3 ή Να2CO2 ή μαρμαρόσκονη Σκόνη ή ταινία Mg Κομματάκια Zn, Pb

Αλλαγή χρώματος δεικτών – Μέτρηση ρΗ Ρίχνουμε σε 2 δοκιμαστικούς σωλήνες καθένα από: 2 mL λευκού ξυδιού 2 mL χυμό λεμονιού 2 mL διάλυμα ασπιρίνης 2 mL διάλυμα οξικού οξέος 0,1Μ και προσθέτουμε λίγες σταγόνες από τους δείκτες ηλιανθίνη και βάμμα ηλιοτροπίου. Σημειώνουμε τις παρατηρήσεις μας

Σε λευκό πλακάκι τοποθετούμε κομμάτια πεχαμετρικού χαρτιού και ρίχνουμε πάνω μια σταγόνα διαλύματος. Συγκρίνουμε με το χρώμα στο κουτί και υπολογίζουμε το pH του διαλύματος. Ελέγχουμε με τη χρήση πεχαμέτρου. Διάλυμα ξυδιού Χυμός λεμονιού Διάλυμα ασπιρίνης Διάλυμα οξικού οξέος Διάλυμα ΝαΟΗ Χρώμα με δείκτη ηλιανθίνης Χρώμα με δείκτη βάμμα ηλιοτροπίου Τιμή pH pH ≤ 3 κόκκινο pH ≥ 4,5 κίτρινο pH ≤ 8,3 άχρωμη pH ≥ 10 κόκκινη Ηλιανθίνη Φαινολοφθαλεΐνη Βάμμα του ηλιοτροπίου pH ≤ 4,5 κόκκινο pH ≥ 8,3 γαλάζιο

Αντίδραση μετάλλων με διάλυμα καρβοξυλικού οξέος Σε 2 δοκιμαστικούς σωλήνες ρίχνουμε 2 mL διαλύματος CH3COOH 2 Μ και σε άλλον ένα 2 mL 0,1Μ αντίστοιχα. Στους 2 πρώτους προσθέτουμε από ένα κομματάκι ψευδαργύρου στον έναν και ένα κομματάκι μόλυβδου στον δεύτερο. Στον τρίτο ρίχνουμε σκόνη ή ταινία μαγνησίου Παρατηρούμε τι συμβαίνει μέσα στο δοκιμαστικό σωλήνα και καταγράφουμε τις παρατηρήσεις μας .

Αντίδραση του CH3COOH με NaHCO3 Στο διαχωστικό χωνί ρίχνουμε περίπου 10 mL ξίδι ή (CH3COOH 2M) Τοποθετούμε το άλλο άκρο το λαστιχένιου σωλήνα με ποτήρι ζέσης που έχουμε βάλει ασβεστόνερο . Ανοίγουμε τη στρόφιγγα και το ξίδι αντιδρά με τη σόδα. Παρατηρούμε τι συμβαίνει μέσα στη φιάλη, καθώς και στο ποτήρι με το ασβεστόνερο. Καταγράφουμε τις παρατηρήσεις μας.

Εξουδετέρωση διαλύματος CH3COOH από διάλυμα ΝαΟΗ Σε δοκιμαστικό σωλήνα βάζουμε 2 mL CH3COOH 0,1M (ή λευκό ξίδι) Προσθέτουμε 2-3 σταγόνες φαινολοφθαλεΐνη Προσθέτουμε στο διάλυμα του οξέος σταγόνα – σταγόνα διάλυμα ΝαΟΗ μέχρι να δούμε μόνιμη αλλαγή στο χρώμα του διαλύματος Γράφουμε τη χημική εξίσωση της αντίδρασης που έγινε