ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΝΟΗΣΗ Μήτση Άννα, 2012 ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΝΟΗΣΗ Μήτση Άννα, 2012

Εισαγωγή – Γενικό Πλαίσιο Σχέση και αλληλεπιδράσεις συγκίνησης με ανώτερου επιπέδου γνωστικές διεργασίες

Εισαγωγή – Αντιπαρατιθέμενες θεωρίες ΡΑΣΙΟΝΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΩΦΕΛΙΜΙΣΜΟΣ - ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ (επιστήμες οικονομικών) VS ΥΠΟΘΕΣΗ ΣΩΜΑΤΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ( SMH) - ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ (Damasio, 1994)

Εισαγωγή – Θεωρητικές Καταβολές SMH - Descartes “Passions of the soul” (1649/1989): «Αντιλήψεις ή αισθήσεις ή διεγέρσεις της ψυχής …. oι οποίες προκαλούνται, διατηρούνται και ενισχύονται από κάποια κίνηση των πνευμάτων» - James & Lange (1884 / 1885): «Οι σωματικές μεταβολές ακολουθούν άμεσα την πρόσληψη του διεγερτικού γεγονότος και η αίσθηση αυτών των ίδιων μεταβολών τη στιγμή που συμβαίνουν ΕΙΝΑΙ η συγκίνηση»

Εισαγωγή Somatic Marker Hypothesis (SMH) – Υπόθεση Σωματικών Δεικτών περίπλοκες / αντιφατικές εναλλακτικές επιλογές γνωσιακές διεργασίες Σωματικοί * δείκτες Πιο ωφέλιμη Απόφαση * Άμεση σύνδεση ερεθίσματος με φυσιολογική αντίδραση. Η επεξεργασία της σύνδεσης αυτής στο μέσο κοιλιακό προμετωπιαίο φλοιό.

Ποιος τελικά παίρνει τις αποφάσεις…?

Deciding Advantageously Before Knowing the Advantageous Strategy, Bechara et al., Science, 1997 Υπόθεση… Η επωφελής λήψη απόφασης, σε περιπτώσεις αβεβαιότητας, πραγματοποιείται με τη χρήση νευρωνικών συστημάτων διαφορετικών από αυτά που υποστηρίζουν την αποφαντική γνώση. Μέθοδος… - Συμμετέχοντες : 10 φυσιολογικοί 6 ασθενείς με βλάβη στον προμετωπιαίο - Έργο: Iowa Gambling Task - Μετρήσεις : συμπεριφορικές, ψυχοφυσιολογικές, επίγνωσης

1,2 : Μεγάλο κέρδος (100$) , μεγαλύτερη ποινή Bechara et al, 1997 - Έργο 1,2 : Μεγάλο κέρδος (100$) , μεγαλύτερη ποινή 3,4 : Μικρό κέρδος (50$), μικρότερη ποινή –συνολικά πιο επωφελής Συμπεριφορική Μέτρηση: κάρτες 3,4 /κάρτες 1,2 Ερωτήσεις επίγνωσης (κάθε 10 δοκιμές, μετά τις πρώτες 20 κάρτες) “Tell me all you know about what is going on in this game” “Tell me how you feel about this game” Ψυχοφυσιολογική Μέτρηση: γαλβανική δερματική απόκριση πριν από κάθε απόφαση

Bechara et al, 1997 - Αποτελέσματα

Bechara et al, 1997 - Συμπέρασμα Περιφερειακές σωματικές αντιδράσεις χρησιμοποιούνται στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και βοηθούν τα άτομα να αποφύγουν τις ριψοκίνδυνες επιλογές.

Συζήτηση - Κριτική Dunn et al., 1996 …Η παρατηρούμενη συμπεριφορά μπορεί να είναι αποτέλεσμα αντίστροφης μάθησης και οι σωματικές αποκρίσεις απλά επιφαινόμενα. Αντίληψη σωματικών Αλλαγών Αίτιο Interoception Σωματικές Αποκρίσεις Επωφελής λήψη απόφασης

Listening to Your Heart: How Interoception Shapes Emotion Experience and Intuitive Decision Making, Dunn et al., Psychological Science, 2010 Μελετά… Αν η ικανότητα ανίχνευσης των αλλαγών που συμβαίνουν στο σώμα μας ρυθμίζει τη σχέση μεταξύ -σωματικής απόκρισης και συγκινησιακής εμπειρίας (1η έρευνα) -σωματικής απόκρισης και διαισθητικής λήψης απόφασης (2η έρευνα).

Dunn et al.,2010 - Έργα Πρόβλεψη: Σύμφωνα με τη σωματική θεωρία, μεγαλύτερη ικανότητα κατανόησης των αλλαγών που συμβαίνουν στο σώμα θα έχει ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη συσχέτιση σωματικών αλλαγών και συγκινησιακής εμπειρίας Έργο συγκινησιακών εικόνων (25) Αξιολόγηση σθένους (1 – 9) Αξιολόγηση διέγερσης (1 – 9) Καταγραφή του καρδιακού ρυθμού (HR) Έργο μέτρησης της ικανότητας ανίχνευσης σωματικών αλλαγών Κρίνουν πόσους παλμούς είχαν σε 6 δοκιμές (25s, 35s, 40s) Η εκτίμηση κάθε συμμετέχοντα συγκρίνεται με την τιμή από την καταγραφή Υπολογίζεται η ακρίβεια της εκτίμησης των συμμετεχόντων

Dunn et al.,2010 - Αποτελέσματα Όσο πιο αισθητές είναι οι αλλαγές στο περιφερειακό νευρικό σύστημα, τόσο μεγαλύτερη η συσχέτισή τους με τη συγκινησιακή διέγερση – ενισχύει τη σωματική θεωρία -

Dunn et al.,2010 – Έργο 2 …Μπορεί για τις διαπροσωπικές διαφορές μας στη λήψη διαισθητικών αποφάσεων να ευθύνεται η ικανότητα που έχουμε να κατανοούμε τις σωματικές αλλαγές που μας συμβαίνουν; Έργο Iowa Gambling Task Τα φύλλα μπερδεύονταν αλλά σταθερά οι θέσεις 3,4 επωφελείς – αποφυγή bias Οικολογική εγκυρότητα (+5£) Διαχωρισμός φυσιολογικής δραστηριότητας πριν την επιλογή και φυσιολογικής δραστηριότητας πριν την ανατροφοδότηση Έλεγχος επίγνωσης μέσω ερωτήσεων Παράλληλη μέτρηση καρδιακού ρυθμού (HR) και δερματικής γαλβανικής απόκρισης (EDA) Έργο μέτρησης της ικανότητας ανίχνευσης διαφορών του σωματικού συστήματος

Dunn et al.,2010 - Αποτελέσματα interoception Συχνότερη επιλογή επωφελών θέσεων. Αύξηση του μέσου ποσοστού εφίδρωσης πριν την επιλογή μη επωφελούς χαρτιού. Μικρότερη μέση επιβράδυνση των καρδιακών παλμών πριν την επιλογή μη επωφελούς χαρτιού.

Dunn et al.,2010 - Αποτελέσματα Μεγαλύτερη interoception  πιο επιτυχημένη διαισθητική επιλογή, αν οι σωματικοί δείκτες ευνοούν προσαρμοστικές επιλογές Μεγαλύτερη interoception  Λιγότερο πετυχημένη διαισθητική επιλογή, αν οι σωματικοί δείκτες ευνοούν μη προσαρμοστικές επιλογές Οι σωματικές αποκρίσεις επηρεάζουν περισσότερο τη διαισθητική λήψη αποφάσεων, όσων έχουν αυξημένη interocpetion.

Συζήτηση - Κριτική Αντίληψη σωματικών Αλλαγών Σωματικές Αποκρίσεις Επωφελής λήψη απόφασης Maia & McClelland, 2004… Η συνειδητή επίγνωση της στρατηγικής στο IGT δεν μπορεί να διαπιστωθεί από τέτοιου είδους ερωτήσεις ανοιχτού τύπου. Χρησιμοποιώντας πιο λεπτομερείς μετρήσεις της δηλωτικής γνώσης κατέληξαν πως η επίδοση μπορεί να οφείλεται σε συνειδητά προσβάσιμη γνώση, της οποίας αποτέλεσμα να είναι οι σωματικές αλλαγές.

Συζήτηση - Κριτική Tomb et al., 2002 … Εναλλακτική ερμηνεία: Η αύξηση των ποσοστών εφίδρωσης μπορεί να ανακλά όχι τον ασφαλή ή επικίνδυνο χαρακτήρα των επιλογών, αλλά την ποικιλία των αμοιβών που συνδέονται με κάθε θέση. Ο ρόλος της αποφαντικής γνώσης και των σωματικών δεικτών στη λήψη αποφάσεων παραμένει αμφιλεγόμενος. Παρά τις κριτικές που έχει δεχτεί η θεωρία των σωματικών δεικτών συνεχίζει να ασκεί μεγάλη επιρροή στο πεδίο της λήψης αποφάσεων. Η λύση κάπου στη μέση???  που και σε ποιο βαθμό οι γνωσιακές διεργασίες επηρεάζονται από τη σωματική ανατροφοδότηση

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!