Νεότερη Ηθική Φιλοσοφία Ενότητα 8η: Εισάγεται η έννοια του ορθού Λόγου και του καθήκοντας. Όνομα Καθηγητή: Παρούσης Μιχαήλ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Φιλοσοφίας

Σκοποί ενότητας Ηθική θεωρία του Samuel Clarke. Σκοποί ενότητας Ηθική θεωρία του Samuel Clarke. Βασικό μοτίβο του Clarke. Ηθική θεωρία του Μάντεβιλ.

Samuel Clarke Χρησιμοποιεί την έννοια του Λόγου για να κάνει κριτική στον Hobbes. Για τον Clarke, η αλήθεια, η ορθότητα ενυπάρχει μέσα στα ίδια πράγματα. Δηλαδή, η φύση, τα πράγματα, οι καταστάσεις εμπεριέχουν μέσα τους την αλήθεια. Αυτό που εμείς προσπαθούμε είναι μέσω των διανοητικών μας δυνάμεων να καταλάβουμε τη φύση των πραγμάτων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω του Λόγου.

Έννοια ορθού λόγου στον Clarke. Οι τρεις βασικές αιτίες για τις οποίες μπορεί να χάσουμε την ορθή χρήση του λόγου είναι οι εξής: 1. διαφθορά, 2. βλακεία, 3. κακή φιλοσοφία.

Βασικό μοτίβο του Clarke. To βασικό μοτίβο του Clarke είναι ότι τα πράγματα υπάρχουν αφ’ εαυτά και μάλιστα τα ηθικά πράγματα, οι ηθικές αρμονίες, οι ηθικές σχέσεις μεταξύ των όντων. Όταν βρούμε τη φύση των πραγμάτων, τότε μπορούμε να θεμελιώσουμε την ηθική.

Clarke. Ο Clarke αποφεύγει την βουλησιοκρατία και υποστηρίζει ότι υπάρχει αυτό που ονομάζουμε αυταπόδεικτη αλήθεια (ηθική και πολιτική συνδέονται και η φύση των πραγμάτων είναι ο σκοπός της ηθικής σκέψης). Έτσι, ο ορθός λόγος έχει δυο λειτουργίες: Α) μια γνωσιακή λειτουργία. Β) μας παρακινεί να πράξουμε το ορθό.

Έννοια του καθήκοντος στον Clarke.

Μάντεβιλ. Στο έργο του <<Ιδιωτικά ελαττώματα, δημόσια οφέλη>>, ο Μάντεβιλ επισημαίνει ότι ο κόσμος έχει αλλάξει και δεν αντιμετωπίζει τις κινήσεις του με τα μέτρα και με τα σταθμά μιας άλλης εποχής και μιας άλλου τύπου οικονομίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα από το ιδιωτικό ελάττωμα προκύπτει το δημόσιο όφελος. Και το όφελος προκύπτει από μόνο του είτε το θέλουμε είτε όχι.

Τέλος Ενότητας

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Σημειώματα

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την 1η έκδοση Χ.ΥΖ.

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Παρούσης Μιχαήλ. «Νεώτερη Ηθική Φιλοσοφία, Εισάγεται η έννοια του ορθού Λόγου και του καθήκοντας». Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: https://eclass.upatras.gr/modules/document/document.php?course=PHIL1901

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (2/2) Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων: 1.                    Αρετές και συμφέροντα (μτφρ., επιμέλεια: Δ. Δρόσος), Αθήνα: Σαββάλας, 2008. 2.   JamesRachels&StuartRachels, TheElementsofMoralPhilosophy. McGrawHill, 2009. 3.    Σ. Βιρβιδάκης, Η υφή της ηθική πραγματικότητας. Αθήνα: LeaderBooks, 2009. 4. Φ. ΑΛΕΣΙΟ,  Ιστορια της Νεώτερης Φιλοσοφίας, Αθήνα 2012 5. Ο. Ο ΝΗΛ, Κατασκευές του Λόγου, Αθήνα 2011 6. Τζ. ΝΤΡΑΙΒΕΡ, Ηθικη Φιλοσοφία, Αθήνα 2010 7. J. Rawls, Lectures on the History of Moral Philosophy, Harvard 2000 8. J.B. Schneewind, The Invention of Autonomy,  CUB 1998