Μονομερής δράση της Δημόσιας Διοίκησης Αικατερίνη Ν. Ηλιάδου 08.03.2016

Μέσα δράσης Δημόσιας Διοίκησης Νομικές πράξεις δήλωση βουλήσεως, η οποία διενεργείται κατά τους κανόνες και διαδικασία έννομης τάξης και ειδικότερα του διοικητικού δικαίου, με την οποία θεσπίζεται κανόνας δικαίου, απρόσωπος ή ατομικός Άρα μεταβολή της έννομης τάξης και υποχρέωση συμμόρφωσης = διοικητικές πράξεις με την τεχνική έννοια του όρου Νομική δράση Δημόσιας Διοίκησης Υλικές ενέργειες

Διακρίσεις νομικών πράξεων Μονομερείς : Με μόνη την εκδήλωση της βούλησης των διοικητικών οργάνων Μόνο αυτές που μεταβάλλουν την έννομη τάξη Όχι γνωμοδοτήσεις, εγκύκλιοι κ.λπ. Συμβάσεις: Σύμπτωση βουλήσεως Δημόσιας Διοίκησης και ιδιωτών ή νομικών προσώπων δημοσίων ή ιδιωτικών Διοικητικές Συμβάσεις Δημόσιες Συμβάσεις

Πράξεις της Διοίκησης που δεν είναι διοικητικές πράξεις Όσες διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο Οι συμβάσεις της διοίκησης Οι μονομερείς πράξεις που δεν μεταβάλλουν την έννομη τάξη (εγκύκλιοι, γνώμες) ΠΝΠ Κυβερνητικές πράξεις

Ορισμός & στοιχεία διοικητικής πράξης Μονομερής πράξη της Διοίκησης με την οποία με μόνη τη δήλωση ορισμένου διοικητικού οργάνου θεσπίζεται νομική ρύθμιση δηλαδή κανόνας δικαίου, στο πλαίσιο εννόμων σχέσεων που διέπονται από το διοικητικό δίκαιο για σκοπούς δημοσίου συμφέροντος Εκδήλωση δημόσιας εξουσίας από διοικητικά όργανα Άμεση ισχύς – παράγει άμεσα αποτελέσματα και είναι δεσμευτική για τους διοικούμενους χωρίς άλλη διαδικασία (εκτελεστότητα) Εκτελεστή διοικητική πράξη

Προέλευση από διοικητικό όργανο Οργανικό κριτήριο: η Δημόσια Διοίκηση δεν προσδιορίζεται από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα – διοικητική λειτουργία, αλλά γίνεται κατανοητή ως σύνολο οργάνων που ασκούν δημόσια εξουσία χάριν του δημοσίου συμφέροντος Διφυή νομικά πρόσωπα – νομικά πρόσωπα τα οποία διέπονται κατ’ αρχήν από το ιδιωτικό δίκαιο και στα οποία έχει ανατεθεί η άσκηση δημόσιας εξουσίας για επίτευξη δημοσίου σκοπού – μόνο για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα ενεργούν ως διοικητικά όργανα Τράπεζα της Ελλάδος – διαχείριση εξωτερικού συναλλάγματος Αγροτική Τράπεζα για την εποπτεία γεωργικών συνεταιρισμών ΔΕΗ για ασφάλιση προσωπικού

Δημόσιος σκοπός Για να υπάρχει διοικητική πράξη απαιτείται να εξυπηρετείται δημόσιος σκοπός Μόνο ο δημόσιος σκοπός δεν αρκεί για τις πράξεις των ιδιωτικών νομικών προσώπων (διφυή), αλλά απαιτείται να ασκούν και δημόσια εξουσία ΣτΕ 895/2008 (ΕΤΑ – διαχείριση ακτών)

Κατηγορίες ατομικών διοικητικών πράξεων Αναφέρονται σε μία εξατομικευμένη περίπτωση Πραγματοπαγής ατομική διοικητική (πχ χαρακτηρισμός ακινήτου ως αυθαιρέτου ή ως διατηρητέου) Σωρευτική ατομική διοικητική πράξη (διορισμός περισσότερων, συνταγολόγιο ΙΚΑ) Γενική ατομική διοικητική πράξη Στοιχείο γενικότητας, δεν εξαντλείται σε μία εφαρμογή, αλλά εξατομικευμένη ρύθμιση για περιπτώσεις, όπου υφίσταται ένας τοπικός δεσμός- ίσως απροσδιόριστο αριθμό ατόμων Έγκριση τροποποίηση γενικού πολεοδομικού σχεδίου περιοχής Καθορισμός ζώνης ενεργού πολεοδομίας Όχι οι όροι δόμησης Αναδάσωση, αναδασμός, όρια αιγιαλού

Κανονιστικές & Ατομικές διοικητικές πράξεις (Βασική διάκριση) Κριτήριο διάκρισης: Ποιοτικό & όχι αριθμητικό – απρόσωπος κανόνας που εφαρμόζεται σε κατηγορία περιπτώσεων και απροσδιόριστο αριθμό προσώπων  Θεμέλιο Νομοθετική εξουσιοδότηση από τυπικό νόμο (ά. 43 παρ. 2 Σ) - Η κανονιστική πράξη μπορεί να συνιστά νόμιμο έρεισμα για εξειδίκευση της ατομικής Για τις ατομικές: αρμοδιότητα Περιπτώσεις Δυνατότητα εφαρμογής σε αόριστο αριθμό Εξαντλείται με την εφαρμογή σε μία περίπτωση Ισχύς και Εφαρμογή Άμεση ισχύς, αλλά συχνά όχι άμεσες συνέπειες για διοικούμενους, μπορεί να διαμεσολαβούνται από ατομικές για εξειδίκευση συνεπειών – δεν δημιουργούν συνήθως κεκτημένα δικαιώματα Άμεση ισχύς και εφαρμογή Λήξη Καταργούνται ελεύθερα για μέλλον Ανακαλούνται για μέλλον ή αναδρομικά

Κανονιστικές & Ατομικές διοικητικές πράξεις (Δικαστικός Έλεγχος) Τεκμήριο νομιμότητας Παρεμπίπτων έλεγχος στο διηνεκές Μόνον ευθύς έλεγχος εντός προθεσμίας – απολαμβάνουν πλήρως τεκμήριο νομιμότητας Αρμοδιότητα ελέγχου ευθέως Μόνο ΣτΕ ΣτΕ και λοιπά ΤΔΔ Προθεσμία Από δημοσίευση Από κοινοποίηση ή πλήρη γνώση Δημοσιευτέες: από κοινοποίηση ή γνώση για αποδέκτες, από δημοσίευση για τρίτους Γενικές ατομικές από δημοσίευση, εκτός εάν είναι εντοπισμένη Κριτήριο ελέγχου Όρια εξουσιοδότησης όπως περιγράφονται στον τυπικό νόμο Καλή χρήση διακριτικής ευχέρειας – συμφωνία με το νόμο για δέσμια αρμοδιότητα

Κανονιστικές & Ατομικές διοικητικές πράξεις (Τύπος & περιεχόμενο) Τύπος συστατικός Δημοσίευση Υπογραφή και χρονολόγηση (εκτός εάν δημοσιευτέες) Δημοσίευση και για τις γενικές ατομικές (μαζί με διαγράμματα) Περιεχόμενο  Μόνο κατ’ εξαίρεση απαιτείται αιτιολογία Αιτιολογία σαφής, ειδική και επαρκής (ά. 17 ΚΔΔ) Διαδικασία  Δεν νοείται προηγούμενη ακρόαση (δημόσιες διαβουλεύσεις) Προηγούμενη ακρόαση για δυσμενείς ατομικές διοικητικές πράξεις - βλ. ΣτΕ 4447/2012 λυσιτελής επίκληση = και έκθεση πραγματικών περιστατικών που θα προέβαλε εάν είχε κληθεί Δαπάνη από κανονιστικές πράξεις – αναγραφή αντίστοιχης πίστωσης στον προϋπολογισμό Μη τήρηση αναγραφής = πράξη ανίσχυρη και ακυρωτέα (ΣτΕ 2796/2009) Δεν συντρέχει ακυρότητα όταν αναφέρεται η διάταξη του νόμου και προκύπτει προδήλως ότι δεν επάγεται δαπάνη Δεν εφαρμόζεται για γενικές ατομικές (ΣτΕ 1770/2011)