Νεότερη Ηθική Φιλοσοφία Ενότητα 2η: Η έννοια του Θεού και του Θείου Δίκαιου. Όνομα Καθηγητή: Παρούσης Μιχαήλ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Φιλοσοφίας

Σκοποί ενότητας Έννοια του Θεού. Έννοια του θεϊκού δίκαιου. Σκοποί ενότητας Έννοια του Θεού. Έννοια του θεϊκού δίκαιου. Έννοια του ηθικού καθήκοντος.

Μεσαιωνική παράδοση: Στην Μεσαιωνική παράδοση υπάρχει το αγαθό και το κακό. Αντιπαράθεση αγαθού – κακού βάσει του οποίου διαμορφώνεται ολόκληρη η ανθρώπινη ιστορία.

Ορθολογική υπόθεση της Μεσαιωνικής παράδοσης: Ταύτιση του Θεού με το απόλυτα αγαθό. (Θωμάς Ακινάτης, Summa Theologica) To αγαθό είναι η επιλογή στην οποία μας οδηγεί η ορθή μας κρίση. Για να περάσουμε από την πράξη στο αγαθό μεσολαβεί ο Ορθός Λόγος. Η σωφροσύνη είναι εκείνη που οδηγεί στον Ορθό Λόγο.

Θεός: Θεός = Ύψιστη Λογική, ό,τι είναι στο ύψιστο σημείο του είναι ο Θεός. Θεός = summum bonum, summum eius rationale, bonum commune. O Θεός για τον Ακινάτη είναι ένα μεγάλος αρχιτέκτονας. Ο κόσμος έχει ένα νόημα που το ξέρει ο Θεός. Ο Θεός της ηθικής μας ύπαρξης για την θεολογική παράδοση, είναι η ηθική μας ολοκλήρωση.

Θείο δίκαιο Ακινάτη: Είναι κυρίως το δίκαιο της εκκλησίας και το κανονικό δίκαιο. Έχει νόμιμο χαρακτήρα και ηθικό. Είναι αυτό που έδωσε ο Θεός στους ανθρώπους μέσω του δεκάλογου. Σήμερα, η χρήση του δεκαλόγου αφορά τον ηθικό χαρακτήρα.

Από το Θείο Δίκαιο προκύπτουν: Α) το φυσικό δίκαιο: είναι το μέρος του δικαίου, το οποίο καμία πολιτεία δεν μπορεί να το διαμορφώσει διαφορετικά. Β) το αστικό δίκαιο: είναι αυτό που ρυθμίζει τις ανθρώπινες σχέσεις ανάλογα με την πολιτική του ηθικού τόπου.

Έννοια του ηθικού καθήκοντος. Η ηθική μετατρέπεται στην τήρηση ενός καθήκοντος: έχουμε ηθικό καθήκον να πράξουμε κάτι. Έτσι θεμελιώνεται η ηθική μέσω του καθήκοντος.

Φυσική και θεολογική σκέψη: Η προσπάθεια της φυσικής σκέψης είναι να αποδείξει τα αίτια-αιτιατά. Η προσπάθεια της θεολογικής σκέψης είναι να αποδείξει από τα φαινόμενα τα αίτια.

Τέλος Ενότητας

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Σημειώματα

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την 1η έκδοση Χ.ΥΖ.

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Παρούσης Μιχαήλ. «Νεώτερη Ηθική Φιλοσοφία, Η έννοια του Θεού και του Θείου Δίκαιου ; ». Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: https://eclass.upatras.gr/modules/document/document.php?course=PHIL1901.

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (2/2) Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων: 1.                    Αρετές και συμφέροντα (μτφρ., επιμέλεια: Δ. Δρόσος), Αθήνα: Σαββάλας, 2008. 2.   JamesRachels&StuartRachels, TheElementsofMoralPhilosophy. McGrawHill, 2009. 3.    Σ. Βιρβιδάκης, Η υφή της ηθική πραγματικότητας. Αθήνα: LeaderBooks, 2009. 4. Φ. ΑΛΕΣΙΟ,  Ιστορια της Νεώτερης Φιλοσοφίας, Αθήνα 2012 5. Ο. Ο ΝΗΛ, Κατασκευές του Λόγου, Αθήνα 2011 6. Τζ. ΝΤΡΑΙΒΕΡ, Ηθικη Φιλοσοφία, Αθήνα 2010 7. J. Rawls, Lectures on the History of Moral Philosophy, Harvard 2000 8. J.B. Schneewind, The Invention of Autonomy,  CUB 1998