Μακροοικονομική Ενότητα: Χρήμα και νομισματικό σύστημα (Μέρος Γ) Μακροοικονομική ,Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Μακροοικονομική Ενότητα: Χρήμα και νομισματικό σύστημα (Μέρος Γ) Καραμάνης Κωνσταντίνος

Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα : ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ & ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Τίτλος Μαθήματος: Mακροοικονομική Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα (Μέρος Γ) Καραμάνης Κων/νος Επίκουρος Καθηγητής Πρέβεζα, 2015

Μακροοικονομική ,Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Μακροοικονομική ,Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

Μακροοικονομική ,Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Χρηματοδότηση Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Ηπείρου» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα.

Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου ΣΚΟΠΟΙ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Σκοπός της παρούσας ενότητας είναι να αναλυθεί η έννοια της δημιουργίας χρήματος και του νομισματικού πολλαπλασιαστή, να αναλυθούν ποιά είναι τα όργανα άσκησης της νομισματικής πολιτικής ,επίσης να αναλυθεί η ζήτηση και η προσφορά χρήματος . Λέξεις κλειδιά :ζήτηση χρήματος, πολλαπλασιαστής χρήματος, κέρδος τράπεζας, τραπεζικά δάνεια, εμπορικές τράπεζες.

ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Οι Κεντρικές Τράπεζες παρέµβουν : σε περιόδους ανάπτυξης, για να εµποδίσουν την ταχεία αύξηση της προσφοράς χρήµατος, η οποία οδηγεί σε πληθωρισµό σε περιόδους ύφεσης, για να ενισχύσουν τη προσφορά χρήµατος, η οποία επιδρά θετικά στη συνολική ζήτηση και στον περιορισµό της ύφεσης

ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ (1) από (2) Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ (1) από (2) Επιχειρήσεις µε κύρια δραστηριότητα τη µεσολάβησή τους στην αγορά χρήµατος: δέχονται καταθέσεις χρηµατικών ποσών από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, καταβάλλοντας επιτόκιο επί αυτών

ΟΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ (2) από (2) χορηγούν χρηµατικά ποσά µε την µορφή δανείων προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις προσαυξάνοντάς τα µε το επιτόκιο αγοράς Κέρδος Τράπεζας: η διαφορά µεταξύ του επιτοκίου δανειοδότησης και του επιτοκίου καταθέσεων + οι χρεώσεις συναλλαγών

ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ (1) από (2) Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ (1) από (2) Περιουσιακά στοιχεία: τα δάνεια που χορηγούν και τα αποθέµατα (διαθέσιµα) που έχουν Τραπεζικά δάνεια : επιχειρηματικά στεγαστικά , καταναλωτικά Υποχρεώσεις : Οι διάφορες μορφές καταθέσεων.

ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ (1) από (2) ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ (1) από (2) Καταθέσεις όψεως και ταμιευτηρίου : Ο καταθέτης έχει το δικαίωμα να κάνει κατάθεση ή ανάληψη χρηματικού ποσού οποιαδήποτε χρονική στιγμή το επιθυμεί. Καταθέσεις προθεσµίας: ο καταθέτης δεν έχει το δικαίωµα να αποσύρει τα χρήµατα πριν παρέλθει η συµφωνηµένη προθεσµία.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Ελαχιστοποιούν το κόστος εξεύρεσης δανειοδοτικών κεφαλαίων. Συµβάλουν στη συγκέντρωση και τη διαχείριση του κινδύνου που συνοδεύει τη διάθεση δανειοδοτικών κεφαλαίων. Διευκολύνουν τη παροχή ρευστότητας στην οικονοµία.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ (1) από (2) Όταν οι τράπεζες χορηγούν δάνεια και κρατούν μόνο ένα μέρος των καταθέσεων ως διαθέσιμα τότε δημιουργούν χρήμα: Η ποσότητα του χρήματος που δημιουργείται εξαρτάται από το υποχρεωτικό ποσοστό των τραπεζικών διαθεσίμων που καθορίζεται από την εφαρμοζόμενη νομισματική πολιτική.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ (2) από (2) ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ (2) από (2) Οι τράπεζες δεν επηρεάζουν την προσφορά χρήματος όταν διατηρούν όλα τα χρήματα από τις καταθέσεις ως διαθέσιμα , δηλαδή όταν δεν χορηγούν δάνεια!

ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Δείχνει την ποσότητα χρήµατος που δηµιουργεί το τραπεζικό σύστηµα από κάθε χρηµατική µμονάδα των διαθεσίμων . Είναι το αντίστροφο του ποσοστού διαθεσίµων: Όσο υψηλότερο είναι το ποσοστό των διαθεσίμων τόσο μικρότερο είναι το μέρος των καταθέσεων που χορηγείται σε δάνεια και επομένως τόσο περιορίζεται ο πολλαπλασιαστής χρήματος.

m= το υποχρεωτικό ποσοστό διαθεσίµων Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Μεταβολή στην προσφορά χρήµατος = (1/m)*µεταβολή στα αποθεµατικά όπου: m= το υποχρεωτικό ποσοστό διαθεσίµων

ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ : ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ : ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Πηγή: Baumol & Blinder, 2012

Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Η ΖΗΤΗΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Η ζήτηση χρήµατος ορίζεται ως η ανάγκη διακράτησης ρευστού χρήµατος από τα άτοµα και τις επιχειρήσεις µιας οικονοµίας Οι λόγοι διακράτησης ρευστού χρήµατος αναλύονται κυρίως σε δύο θεωρίες: Α. Ποσοτική Θεωρία του Χρήµατος Β. Κεϋνσιανή Θεωρία Ζήτησης Χρήµατος

Α. Η ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Κύριοι παράγοντες ζήτησης χρήµατος: Η ανάγκη διενέργειας συναλλαγών Η ανάγκη αντιµετώπισης απρόβλεπτων δαπανών Οι αναµενόµενες µεταβολές στο επίπεδο των τιµών Οι προσδοκίες για την µελλοντική πορεία της οικονοµίας Ο συνολικός πλούτος του ατόµου

Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Βιβλιογραφία Αρχές οικονομικής θεωρίας (2010) ,Mankiw G.N and Taylor M.P. Μακροοικονομική αρχές και πολιτική (2012), Baumol W. and Blinder A. Μακροοικονομική ανάλυση (2011), ΚιόχοςΠ. Παπανικολάου Γ. και Κιοχος Α. Σύγχρονη Μακροοικονομική (2005), Απέργης Ν.

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Τεχνολογικό Ίδρυμα Ηπείρου. Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Σημείωμα Αναφοράς Copyright Τεχνολογικό Ίδρυμα Ηπείρου. <Καραμάνης Κωνσταντίνος>. <Μακροοικονομική>. Έκδοση: 1.0 <Πρέβεζα>, 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: http://eclass.teiep.gr/OpenClass/courses/ACC101 /

Σημείωμα Αδειοδότησης Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές [1] ή μεταγενέστερη. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, Διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.el

Τέλος Ενότητας Επεξεργασία: <Θάνου Σοφία> <Πρέβεζα>, 2015 Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τέλος Ενότητας Επεξεργασία: <Θάνου Σοφία> <Πρέβεζα>, 2015

Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Σημειώματα

Διατήρηση Σημειωμάτων Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη Δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

Μακροοικονομική , Ενότητα : Χρήμα και νομισματικό σύστημα, ΤΜΗΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ, ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ-Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τέλος Ενότητας