ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ 6ο: Tα έσοδα του Δημοσίου Για να εκπληρώσει τους στόχους του και να χρηματοδοτήσει τις δαπάνες του το Δημόσιο χρειάζεται έσοδα. Οι πηγές εσόδων του Δημοσίου κατά σειρά σπουδαιότητας είναι: 1. Φορολογία. Οι φόροι αποτελούν μονομερή και αναγκαστική (βάσει νόμου) μεταφορά πόρων από τους ιδιώτες προς το κράτος. 2. Δανεισμός 3. Επιχειρηματική δραστηριότητα- έσοδα από την πώληση αγαθών και υπηρεσιών 4. Αξιοποίηση- εκποίηση Δημόσιας περιουσίας εσωτερικός εξωτερικός

Εσοδα του Δημοσίου- Φόροι ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΦΟΡΩΝ Ταμειακή ή ταμιευτική => στόχος: να γεμίσουν τα ταμεία Σταθεροποιητική της οικονομικής συγκυρίας => σε περιόδους επιβράδυνσης ή ύφεσης, οι φόροι πρέπει να μειώνονται, αφήνοντας περισσότερους πόρους στους πολίτες ώστε η ιδιωτική ζήτηση να μειωθεί λιγότερο. Αντίθετα στη φάση της υπερθέρμανσης της οικονομίας και εμφάνισης πληθωριστικών πιέσεων οι φόροι πρέπει να αυξάνονται ώστε να περιορίζεται η υπερβάλλουσα ζήτηση των ιδιωτών. Όταν ένας φόρος λειτουργεί σταθεροποιητικά έχει αντικυκλική λειτουργία, ενώ αν συμβαίνει το αντίθετο έχει προκυκλική δράση. Διόρθωση της κατανομής των πόρων=> διαφοροποίηση των φορολογικών συντελεστών ανάλογα με τη δραστηριότητα ώστε να δοθούν κίνητρα στις επιθυμητές δραστηριότητες και αντικίνητρα στις λιγότερο επιθυμητές. Παραδείγματα: αποκέντρωση, περιφερειακή ανάπτυξη, εξωτερικές οικονομίες/ εξωτερικές επιβαρύνσεις. Αναδιανομή του εισοδήματος υπέρ των οικονομικά ασθενέστερων.

ΦΟΡΟΙ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Φορολογούμενη μονάδα ή υποκείμενο του φόρου. Μπορεί να είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Φορολογική Βάση= Β Ο πληρωτέος φόρος υπολογίζεται πάνω σε μια συγκεκριμένη βάση. Εισόδημα Δαπάνη/ τεκμαρτό εισόδημα Περιουσία (ακίνητα) Τζίρος (ΦΚΕ) Προστιθέμενη αξία (ΦΠΑ) Φορολογικός Συντελεστής=> ΦΣ: το ποσοστό εκείνο που πολλαπλασιαζόμενο με τη Φορολογική Βάση μας δίνει το φόρο. Μπορεί να είναι ένα σταθερό ποσό ανά μονάδα της βάσης (unit tax) ή ποσοστό (κατ’αξία ή ad valorem). Φόρος= T= ΦΣ Χ Β

ΦΟΡΟΙ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Μέσος Φορολογικός Συντελεστής: Οριακός φορολογικός συντελεστής: Αναλογικός συντελεστής Είδη Συντελεστών Προοδευτικός Συντελεστής Αντίστροφα προοδευτικός συντελεστής Παραδείγματα t =T/B t=ΔΤ/ΔΒ Εισόδημα Aναλογικός Προοδευτικός Αντιστρόφως Προοδευτικός συντ φόρος 1000 5% 50 10% 100 2000 200 4000 15% 300 2,5%

Γ. ΦΟΡΕΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΕΙΣΠΡΑΤΟΝΤΑΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΩΝ Α. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΒΑΣΗ Β. ΦΥΣΗ ΦΟΡ.ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ Γ. ΦΟΡΕΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΕΙΣΠΡΑΤΟΝΤΑΙ Δ. ΑΜΕΣΟΙ –ΕΜΜΕΣΟΙ => δυνατότητα μετακύλισης, άλλος επιβαρύνεται και άλλος εισπράττει-πληρώνει. ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΔΑΠΑΝΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ Αναλογικός Προοδευτικός Αντ. προοδευτικός Κεντρική Διοίκηση, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Οργανισμοί κοινων. Ασφάλισης

Ασκηση