ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ επιχειρηματικο περιβαλλον των ηπα ΕΒΕΗ, 7 Μαρτίου 2016 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ 1Ος Γραμματέας Οικονομικών&Εμπορικών Υποθέσεων Υπουργείο Εξωτερικών

ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ Εισαγωγικά Εξαγωγές τροφίμων-ποτών Εξαγωγές λοιπών προϊόντων Βασικά στοιχεία επιχειρείν Θέματα προς περαιτέρω συζήτηση ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

ΗΠΑ  Η μεγαλύτερη εθνική οικονομία του κόσμου  Ο μεγαλύτερος ιδιωτικός τομέας του κόσμου  Η μεγαλύτερη αγορά του κόσμου > $10 τρισ. ιδιωτική κατανάλωση (~70% ΑΕΠ) ~30% της παγκόσμιας καταναλωτικής δαπάνης Το μεγαλύτερο ποσοστό νοικοκυριών με διαθέσιμο εισόδημα >$300.000 παγκοσμίως Ο ισχυρότερος συνδυασμός πληθυσμού, διαθέσιμου εισοδήματος και καταναλωτικής συμπεριφοράς στον κόσμο ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Εξαγωγές τροφίμων-ποτών ΒΗΜΑ 1Ο Εύρεση και συγκέντρωση πληροφοριών  Κύρια πηγή: Food and Drug Administration (http://www.fda.gov) Αποστολή: FDA is responsible for protecting the public health by assuring the safety, efficacy and security of human and veterinary drugs, biological products, medical devices, our nation’s food supply, cosmetics, and products that emit radiation. (…) Finally, FDA plays a significant role in the Nation’s counterterrorism capability. FDA fulfills this responsibility by ensuring the security of the food supply (…) http://www.fda.gov/Food/GuidanceRegulation/ImportsExports/Importing/default.htm  Κύρια πηγή: Alcohol&Tobacco Trade and Tax Bureau (http://www.ttb.gov/) Αποστολή: “to collect Federal excise taxes on alcohol, tobacco, firearms, and ammunition and to assure compliance with Federal tobacco permitting and alcohol permitting, labeling, and marketing requirements to protect consumers” ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Εξαγωγές τροφίμων-ποτών ΒΗΜΑ 2Ο Πρόσληψη Τοπικού Πράκτορα (local agent) Απαραίτητη προϋπόθεση (*δεκάδες χιλιάδες εισαγωγείς από όλο τον κόσμο*) Π.χ. Registrar Corp (http://www.registrarcorp.com/) “Registrar Corp is an FDA compliance firm that helps food, beverage, medical device, drug, and cosmetic facilities navigate US FDA regulations” Π.χ. Pireaus International (http://www.piraeusintl.com/) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Εξαγωγές τροφίμων-ποτών ΒΗΜΑ 3Ο Εγγραφή Εγκαταστάσεων/Εργοστασίου (Food Facility Registration) ΠΡΟΣΟΧΗ: Food Facility Registration=Πιστοποίηση εγγραφής και απόκτηση Αριθμού Εγγραφής FDA ≠ Άδεια Εισαγωγής! Ποιος? (μπορεί να κάνει την εγγραφή?) -Εταιρεία ή ιδιώτης -«Εξουσιοδοτημένο» άτομο (broker) *Ο broker είναι υποχρεωτικά ένας (μοναδικός) όσον αφορά την εγγραφή της εκάστοτε εγκατάστασης/εταιρείας **Δεν απαιτείται επίσημο πληρεξούσιο -“αρκεί” η καταχώρηση των στοιχείων του/της στην FDA ***Η εταιρεία μπορεί να αλλάξει broker οποιαδήποτε στιγμή, αρκεί να επικαιροποιήσει την εγγραφή FDA εντός 60 ημερών ****Το ρόλο του broker μπορεί να παίξει και ο τοπικός πράκτορας της εταιρείας Πως? -Online http://www.fda.gov/Food/GuidanceRegulation/FoodFacilityRegistration/ucm2006832.htm https://www.access.fda.gov/ (το γενικό site για υποβολή αιτήσεων, εγγραφές κλπ προς FDA) ΠΡΟΣΟΧΗ: από 4/1/2016 μόνο ηλεκτρονικά (online)! ΠΡΟΣΟΧΗ: Υποχρεωτική ανανέωση εγγραφής κάθε 2 χρόνια (μεταξύ 1/10 και 31/12 κάθε μονού έτους) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Εξαγωγές τροφίμων-ποτών ΕΤΙΚΕΤΑ/ΣΗΜΑΝΣΗ  Έγκριση ετικέτας προς εισαγωγή προϊόντων από την FDA  Περιλαμβάνει υποχρεωτικά τα εξής στοιχεία στα Αγγλικά: •Το όνομα του προϊόντος (Statement of product - Identity), με έντονους χαρακτήρες •Το βάρος του προϊόντος στο Αμερικανικό Μετρικό Σύστημα βλ. National Bureau of Standards (NBS): Office of Weights&Measures/Metric Program, National Institute of Standards&Technology •Το μέγεθος των γραμμάτων και αριθμών της ετικέτας δεν μπορεί να είναι <1,6mm •Πλήρη κατάλογο των συστατικών, κατά φθίνουσα σειρά σπουδαιότητας •Warning Statement: για ορισμένα προϊόντα είναι απαραίτητο να αναγράφεται εάν η συσκευασία είναι αεροστεγής, εάν υπάρχουν ιχνοστοιχεία διαιτητικά με βάση πρωτεΐνες, εάν περιέχουν σακχαρίνη κλπ •Προαιρετικά στην ετικέτα αναφέρονται τα θρεπτικά στοιχεία του προϊόντος (nutrition facts) •Προϊόν που περιέχει >0,5 γραμμ. υποακόρεστα λίπη (trans-fats) πρέπει να το αναφέρει στην ετικέτα. Εάν το ποσοστό είναι μικρότερο αναφέρει “Trans-fats zero” ή “not a significant source of trans-fats” Ειδικότερες πληροφορίες για τη σήμανση: http://www.fda.gov/food/guidanceregulation/guidancedocumentsregulatoryinformation/labelingnutrition/ucm2006828.htm ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Εξαγωγές τροφίμων-ποτών  Προϊόντα ζωικής προέλευσης • Η Ελλάδα δεν έχει την “ισοδυναμία κρέατος” με τις ΗΠΑ για προϊόντα κρέατος και πουλερικών => προϊόντα ζωικής προέλευσης δεν μπορούν να εισαχθούν στις ΗΠΑ από Ελλάδα, παρά μόνο εάν προέρχονται από πιστοποιημένους φορείς σε επιλέξιμες (eligible) χώρες • Αρμόδια υπηρεσία για εισαγωγές προϊόντων ζωικής προέλευσης στις ΗΠΑ η APHIS (Animal&Plant Health Inspection Service), Υπ. Γεωργίας  εκδίδει ειδικές άδειες και πιστοποιεί επιλέξιμες χώρες (βλ. www.aphis.usda.gov/wps/portal/aphis/resources/permits) Για περισσότερες πληροφορίες βλ. http://www.aphis.usda.gov/regulations/vs/iregs/animals/ (Regulations&Assessments, International Animal Export Regulations) και http://www.aphis.usda.gov/regulations/vs/iregs/products/ (Regulations&Assessments, International Animal Products Export Regulations) • Η χώρα μας βρίσκεται σε συνεργασία με την αρμόδια Δ/νση του Αμερ. Υπ. Γεωργίας (FSIS/Food Safety&Inspection Service, http://www.fsis.usda.gov/) προς ολοκλήρωση των απαιτούμενων διαδικασιών ισοδυναμίας με ΗΠΑ    Προϊόντα αυγών Επί του παρόντος, εγκεκριμένη πηγή προέλευσης για τα προϊόντα αυγών που χρησιμοποιούνται ως συστατικό προϊόντων τροφίμων θεωρούνται: -οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και, προσφάτως, η Ολλανδία -από κελύφη αυγών [ανεξαρτήτως χώρας προέλευσης] που είναι σπασμένα και άμεσα ενσωματωμένα στα τρόφιμα, ή -όταν το τμήμα αυγών προέρχεται από τα κελύφη αυγών που ήταν σπασμένα και παστεριωμένα πριν από την ενσωμάτωση στα τρόφιμα [ανεξαρτήτως χώρας προέλευσης] *πρόσφατη εξέλιξη: επιτρέπεται η εξαγωγή από Ελλάδα στις ΗΠΑ αυγών με κέλυφος για βιομηχανική χρήση ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Εξαγωγές τροφίμων-ποτών ΟΡΓΑΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ “Organic Food” ο αμερικανικός όρος για το ελληνικό “βιολογικά προϊόντα” Το Εθνικό Πρόγραμμα για τα Οργανικά Προϊόντα (National Organic Program/NOP) εποπτεύεται από το Agricultural Marketing Service του αμερικ. Υπ. Γεωργίας (USDA) Το ΝΟΡ ορίζει και πιστοποιεί τα οργανικά” προϊόντα, καθώς και τα πρότυπα σήμανσης βάσει του ποσοστού των οργανικών συστατικών στα τρόφιμα Η σήμανση “Certified Organic” του USDA έρχεται επιπλέον των κανονισμών και πιστοποιήσεων που επιβάλει και εφαρμόζει η FDA * Σημαντικά ζητήματα εφαρμογής (enforcement) –βλ. χαμηλά πρόστιμα ** Διαρκώς αυξανόμενη αγορά (ειδικά σε μεσαία και ανώτερα κοινωνικά στρώματα) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Εξαγωγές τροφίμων-ποτών ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ Αρμόδια υπηρεσία το TTB/Alcohol&Tobacco Tax and Trade Bureau (http://www.ttb.gov/) Για την εισαγωγή και εμπορία εμφιαλωμένων (μη χύδην) αλκοολούχων ποτών στις ΗΠΑ απαιτούνται ειδικές άδειες και διαδικασίες Βασική και απαραίτητη άδεια εισαγωγής η Federal Basic Importer’s Permit (ομοσπονδιακή) Πληροφορίες http://www.ttb.gov/ponl/permits-online.shtml - Αίτηση http://www.ttb.gov/forms/f510024.pdf Ειδικές προδιαγραφές για την ετικέτα/σήμανση των αλκοολούχων προϊόντων Πληροφορίες http://www.ttb.gov/labeling/colas.shtml - Αίτηση http://www.ttb.gov/forms/f510031.pdf Ειδικές προδιαγραφές για το κρασί  http://www.ttb.gov/wine/wine-certs.shtml * Οι ειδικές διαδικασίες και προδιαγραφές για τα αλκοολούχα προϊόντα έρχονται επιπλέον των κανονισμών και πιστοποιήσεων της FDA ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ (συνολικά): http://www.ttb.gov/importers/importing-exporting.shtml ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Εξαγωγές τροφίμων-ποτών ΔΕΙΓΜΑΤΑ (Αποστολή/Εισαγωγή) Διαδικαστικά ισχύουν εν πολλοίς τα ίδια περί εισαγωγής προϊόντων Απαραίτητη η ύπαρξη IRS Business Registration Number ή Social Security Number, αν δεν έχει γίνει εγγραφή στο IRS (αρμόδια υπηρεσία: US CBP/Custom&Border Protection) Εναλλακτικά: κτήση ειδικού Αριθμού Ταξινόμησης Τελωνείου από CBP για το σημείο εισόδου Φόρμες (CPB Custom Forms) 5106 (αίτηση ειδικού αριθμ. ταξινόμησης) και 3461, 7533 και 7501 κατά περίπτωση Αναγραφή SAMPLE επί των προς εισαγωγή δειγμάτων Περίπτωση 1η Αξία <$200 δεν απαιτείται πρόσθετη γραφειοκρατική διαδικασία Περίπτωση 2η Αξία <$2.000 προβλέπεται διαδικασία εισόδου, συνήθως όχι χρονοβόρα Περίπτωση 3η Αξία >$2.000 παρακράτηση προϊόντων και “επίσημη” είσοδος *Εκκαθάριση εισαγωγής δειγμάτων από τα κατά τόπους Σημεία Εισόδου CBP **CBP διατηρεί σε κάθε περίπτωση δικαίωμα να απαιτήσει “επίσημη” είσοδο για κάθε εισαγωγή ***Προσοχή σε εξαιρέσεις (προϊόντα που υπόκεινται σε ποσοστώσεις, περιορισμένης εισαγωγής, απαγορευμένα κλπ) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Εξαγωγές λοιπών προϊόντων i. Τι πρέπει να γνωρίζει ο εξαγωγέας πριν εξάγει στις ΗΠΑ? Τις προϋποθέσεις (ποσοστώσεις, δασμοί, απαγορεύσεις λόγω κυρώσεων κλπ) που αφορούν την εισαγωγή των αγαθών που θέλει να εξάγει ii. Πως διαπιστώνουμε αυτές τις προϋποθέσεις? Μέσω: Α. της δασμολογικής κλάσης του προϊόντος σύμφωνα με το Εναρμονισμένο Σύστημα Δασμών (Harmonized Tariff Schedule/HTS classification number),εδώ: http://www.usitc.gov/tata/hts/bychapter/index.htm, και Β. του οδηγού "Importing Into the US" http://www.cbp.gov/sites/default/files/documents/Importing%20into%20the%20U.S.pdf iii. The Harmonized Tariff Schedule (HTS) Χρηστικό “εργαλείο” αντιστοίχισης προϊόντος-δασμού εδώ: http://hts.usitc.gov/ (στο site της αμερικανικής International Trade Commission https://dataweb.usitc.gov/ --απαιτεί εγγραφή, δωρεάν) iv. Επιβάλλονται επιπρόσθετοι φόροι ή τέλη, πέραν των δασμών επί των εισαγωγών? Ναι, και συλλέγονται από το CBP στα σημεία εκτελωνισμού των προϊόντων –π.χ. Federal Excise Tax επί εισαγομένων προϊόντων καπνού και αλκοόλ (βλ. http://www.ttb.gov/tax_audit/atftaxes.shtml) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Εξαγωγές λοιπών προϊόντων ΕΚΤΕΛΩΝΙΣΜΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Βασικά στοιχεία επιχειρείν Σύσταση Εταιρείας στις ΗΠΑ Βασικές παράμετροι: i. Η εταιρική μορφή (ενδεικτικά) •Sole Proprietorship •Limited Liability Company –LLC •Cooperative •Corporation •Partnership •S Corporation Πληροφορίες για τα είδη εταιρειών: https://www.sba.gov/category/navigation-structure/starting-managing-business/starting-business/choose-your-business-stru ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

Βασικά στοιχεία επιχειρείν ii. Η έδρα (Πολιτεία/Περιφέρεια/Κομητεία) • Κόστος και χρόνος σύστασης – κόστος “συντήρησης” (βλ. Delaware) • Φορολογικές “συνέπειες” • Ειδικότερες άδειες και περιορισμοί  Πληροφορίες για τις απαραίτητες άδειες σε Ομοσπονδιακό επίπεδο: https://www.sba.gov/content/what-federal-licenses-and-permits-does-your-business-need  Πληροφορίες για τις απαραίτητες άδειες σε Πολιτειακό επίπεδο: https://www.sba.gov/content/what-state-licenses-and-permits-does-your-business-need Παρά τις κατά περίπτωση ή τόπο διαφορές, η σύσταση μίας εταιρείας ολοκληρώνεται σε ~48 ώρες Δυνατότητα online εγγραφής (και εκ των υστέρων αποστολή δικαιολογητικών, αν/όπου απαιτείται) *Συνιστάται η εξ αρχής συνεργασία με κάποια εξειδικευμένη υπηρεσία ή δικηγορικό γραφείο, για την αποφυγή λαθών κατά την ίδρυση της εταιρείας **Για ελληνικές εταιρείες συνιστάται η δραστηριοποίηση μέσω θυγατρικής (εναλλ. Υποκατάστημα) για τον περιορισμό του επιχειρηματικού κινδύνου στην αμερικάνικη εταιρεία και όχι στον κύριο μέτοχο Κεντρική “Πύλη Επιχειρήσεων” υποστήριξης ΜΜΕ της αμερικανικής Κυβέρνησης: https://www.sba.gov/ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

*Τεράστια αγορά με πολλές δυσκολίες-προκλήσεις: ΘΕΜΑΤΑ προς ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΣΥΖΗΤΗΣΗ *Τεράστια αγορά με πολλές δυσκολίες-προκλήσεις: •Ομοσπονδιακή διάρθρωση με τεράστιες διαφορές μεταξύ των 50 Πολιτειών/αγορών (πχ. πώληση αλκοολούχων σε MD,PA) •Κρυφός προστατευτισμός (π.χ. ειδικές προδιαγραφές για το ελαιόλαδο στην Καλιφόρνια) •Σκληρός ανταγωνισμός, με αποτέλεσμα κορεσμό σε προϊόντα και υπηρεσίες •Υψηλές καταναλωτικές προσδοκίες •Υψηλό κόστος διαβίωσης και επιχειρείν, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα + τεράστια γεωγραφική έκταση •Υψηλό κόστος εταιρικής ασφάλισης και κίνδυνοι αγωγών •Θέματα Visa/αδειών παραμονής και εργασίας  Πολύ καλή προετοιμασία και μελετημένα βήματα – επένδυση σε χρόνο και σχεδιασμό  Γραφεία ΟΕΥ “φυσικοί σύμμαχοι” ενδιαφερόμενων εξαγωγέων (επιτόπια παρουσία και γνώση, αποστολή, ISO) *Όσο πιο στοχευμένες οι ερωτήσεις, τόσο πιο στοχευμένες οι απαντήσεις!!  Αναζήτηση συνεργασιών και στρατηγικών εταίρων  Ευελιξία και έξυπνες λύσεις (βλ. Joint Venture Creta Farms USA LLC + Hatfield Quality Meats PA)  Ethnic Market (συρρικνούμενο -βλ. Astoria) ή το τεράστιο αμερικανικό κοινό?  Διασφάλιση Ποσότητας! (βλ. in-store promotion Balducci’s 2007/2008 και αποτελέσματα)  Ειδικά sampling dates για διαφορετικές κατηγορίες προϊόντων και διαφορετικά κατά γεωγραφική περιοχή για πολυκαταστήματα (π.χ. Wholefoods)  “Παγίδα” του ‘μεσαίου χώρου’ (χαρακτηριστικό παράδειγμα το ελληνικό κρασί) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΒΕΗ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2016

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ 1Ος Γραμματέας Οικονομικών&Εμπορικών Υποθέσεων Υπουργείο Εξωτερικών email: bpapadopoulos@mfa.gr bpapadopoulos1@gmail.com LinkedIn: www.linkedin.com/pub/charalampos-babis-papadopoulos/7/142/670/ Γραφεία ΟΕΥ ΗΠΑ Ουάσιγκτων http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=7&xcc=us&mid=67 Ν. Υόρκη http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=7&xcc=us&mid=68 Σικάγο http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=7&xcc=us&mid=69 Γραφεία ΟΕΥ http://www.agora.mfa.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=7