ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ 1η ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο πυρήνας των οικονομικών είναι η Ατομική Επιλογή Ατομική Επιλογή είναι η απόφαση ενός ατόμου τι να κάνει , η οποία εμπεριέχει μια απόφαση τι να μην κάνει. Αρχές που αποτελούν τη Βάση των οικονομικών της Επιλογής Οι πόροι σπανίζουν [ένας πόρος είναι οτιδήποτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή κάποιου άλλου προϊόντος. Οι πόροι είναι ανεπαρκείς – η διαθέσιμη ποσότητα δεν είναι αρκετά μεγάλη για να ικανοποιήσει όλες τις παραγωγικές ανάγκες].

Ο πυρήνας των οικονομικών είναι η Ατομική Επιλογή 2. Το πραγματικό κόστος κάποιου πράγματος είναι ότι πρέπει να εγκαταλείψετε κάτι άλλο για να το αποκτήσετε. [το πραγματικό κόστος ενός προϊόντος είναι το κόστος ευκαιρίας του: το τι πρέπει να θυσιάσεις για να το αποκτήσεις]

Ο πυρήνας των οικονομικών είναι η Ατομική Επιλογή 3. Το «πόσο» είναι μια απόφαση που σχετίζεται με το λίγο περισσότερο (από κάτι) ή λίγο λιγότερο (από κάτι άλλο). [ Οι αποφάσεις αυτού του είδους – δηλαδή τι θα κάνετε το επόμενο ευρώ σας – είναι οριακές αποφάσεις. Συμβαίνουν οριακά αντισταθμίσματα, συγκρίνεται το κόστος με την ωφέλεια. Η μελέτη τέτοιων αποφάσεων είναι γνωστή ως οριακή ανάλυση] 4. Οι άνθρωποι συνήθως εκμεταλλεύονται ευκαιρίες για να βελτιώσουν τη θέση τους. Συνεπώς οι άνθρωποι θα ανταποκρίνονται σε κίνητρα

Ο πυρήνας των οικονομικών είναι η Ατομική Επιλογή Τα περισσότερα ενδιαφέροντα πράγματα που συμβαίνουν στην οικονομία είναι αποτέλεσμα όχι απλώς και μόνο των ατομικών επιλογών, αλλά και του τρόπου που οι ατομικές επιλογές αλληλεπιδρούν.

Η αλληλεπίδραση των επιλογών – οι επιλογές μου επηρεάζουν τις επιλογές του και αντίστροφα – αποτελεί στοιχείο των περισσότερων οικονομικών καταστάσεων. Τα αποτελέσματα αυτής της αλληλεπίδρασης είναι συχνά πολύ διαφορετικά από την πρόθεση των ατόμων. Σε μια οικονομία της αγοράς, οι άνθρωποι κάνουν εμπόριο –συναλλάσσονται παρέχοντας αγαθά και υπηρεσίες σε άλλους και σε αντάλλαγμα λαμβάνουν αγαθά και υπηρεσίες. Υπάρχουν οφέλη από το εμπόριο: οι άνθρωποι μπορούν να έχουν περισσότερα από αυτά που επιθυμούν μέσω του εμπορίου, απ’ ότι μπορούσαν να έχουν εάν προσπαθούσαν να τα κάνουν όλα μόνοι τους. Αυτή η αύξηση στην παραγωγή οφείλεται εξειδίκευση: κάθε άνθρωπος εξειδικεύεται σε μια εργασία στην εκτέλεση της οποίας είναι καλός.

Οι οικονομίες φυσιολογικά μετακινούνται προς μια ισορροπία – μια κατάσταση στην οποία κανένα άτομο δεν μπορεί να βελτιώσει τη θέση του ενεργώντας με κάποιο διαφορετικό τρόπο.

Μια οικονομία είναι αποτελεσματική, εάν όλες οι ευκαιρίες βελτίωσης της θέσης κάποιου, χωρίς την επιδείνωση της θέσης των άλλων, έχουν εξαντληθεί. Οι πόροι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά με σκοπό την επίτευξη των στόχων της κοινωνίας. Η αποτελεσματικότητα όμως δεν αποτελεί τον μοναδικό τρόπο αξιολόγησης της οικονομίας. Η κοινωνική δικαιοσύνη είναι επίσης επιθυμητή και υπάρχει συχνά ένα αντιστάθμισμα μεταξύ της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αποτελεσματικότητας.

Οι αγορές οδηγούν σε αποτελεσματικότητα (;), με κάποιες εξαιρέσεις. Όταν οι αγορές αστοχούν, τότε η κρατική παρέμβαση μπορεί να βελτιώσει την ευημερία της κοινωνίας.

Είναι η κορωνίδα των κοινωνικών επιστημών Η Οικονομική Είναι η κορωνίδα των κοινωνικών επιστημών Nobel: 1969 Frish/Tinbergen, Samuelson, Kuznets, Hicks, W. Leontief, G. Myrdal, M. Friedman,…Tobin, Stigler,…, Modigliani, Buchanan, R. Solow,…, Markowitz, Nash,..Amartya Sen, R. Mundell,..Stiglitz,2008 Krugman 2009 Ostrom, 2010 Diamond-Mortensen-Pissarides, 2011 Sargent-Sims, 2012 Roth – Shapley, 2013 Fama-Hansen-Shiller.

Μια Σύντομη Ιστορία των Οικονομικών Θεωριών Ξενοφών (435 – 353 π.Χ.) Οικονομικός (οικονομικού αγαθού εστί ευ οικείν τον ευατού οίκον) Πλάτων (428 – 348 π.Χ.) Πολιτεία (η δίκαιη τιμή των αγαθών είναι εκείνη που καθορίζεται από την Πολιτεία) Αριστοτέλης -Πολιτικά (η εν χρήσει αξία των αγαθών και η ανταλλακτική, η οποία προσδιορίζεται από την πρώτη. Ο βαθμός χρησιμότητας προσδιορίζει την αξία).

Εμποριοκρατική Σχολή Υποστηρίζει Το κράτος να έχει αποικίες Να προσπαθεί να έχει θετικό ισοζύγιο με Χ > Ι Προστασία ναυτιλίας και αλιείας Ενίσχυση του εσωτερικού εμπορίου Ενίσχυση της βιομηχανίας Επιδίωξη μεγαλύτερης ανταγωνιστικότητας με τις άλλες χώρες του εξωτερικού Να γίνονται εμπορικές συμφωνίες ευνοϊκές της οικονομικής πολιτικής του κράτους χρησιμοποιώντας μεθόδους μυστικού και όχι πάντα νόμιμους

Fr. Quensay (1694 – 1774) Tableau Economique Φυσιοκρατική Σχολή Fr. Quensay (1694 – 1774) Tableau Economique

Κλασσική Σχολή Adam Smith (1723 – 1790) Ο Πλούτος των Εθνών «Το φαγητό μας δεν εξαρτάται από την καλοσύνη του κρεοπώλη, του ζυθοποιού ή του αρτοποιού, αλλά από την φροντίδα τους για τα δικά τους συμφέροντα. Δεν απευθυνόμαστε στον ανθρωπισμό τους αλλά στον εγωισμό τους και δεν τους κάνουμε λόγο για τις ανάγκες μας αλλά για τα οφέλη τους» Smith Malthus David Ricardo John Stuart Mill

Μαρξιστική Σχολή Karl Marx (1818 – 1883) Επηρεάστηκε από τους φιλοσόφους Hegel, Saint-Simon, Fourier, Owen, Ricardo. Διατύπωσε την ιστορική διαλεκτική μέθοδο όπου οι άνθρωποι διέρχονται από διάφορα εξελικτικά στάδια: πρωτόγονο, κοινοτικό, δουλοκτητικό, φεουδαρχικό, καπιταλιστικό, σοσιαλιστικό.

Νεοκλασική Σχολή Jevons Menger Edgeworth A. Marshall L. Warlas V. Pareto.

Τι είναι η οικονομική επιστήμη; Η μελέτη του πλούτου; Η μελέτη του τρόπου βελτίωσης της κοινωνίας; Είναι: Η μελέτη του τρόπου που επιλέγουν οι άνθρωποι και η κοινωνία για να απασχολήσουν τους παραγωγικούς συντελεστές για την παραγωγή – διανομή προϊόντων που θα καταναλωθούν στο παρόν ή το μέλλον. Είναι η ανάλυση του κόστους-ωφέλειας που προκύπτει από τη βελτίωση του τρόπου κατανομής των παραγωγικών μέσων.

Με τι ασχολείται η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ? Τη δημιουργία ΘΕΣΜΩΝ & ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ για την οργάνωση της οικονομικής ζωής.   Τη μελέτη των κινήτρων που διαμορφώνουν την ανθρώπινη συμπεριφορά που στοχεύει να ικανοποιήσει τις άπειρες ανάγκες με περιορισμένα μέσα. Τη διατύπωση νόμων – αρχών (θεωριών) για την ερμηνεία των οικονομικών φαινομένων.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ της ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Απαγωγή – από το γενικό στο ειδικό Πόσο θα αυξηθεί το κόμιστρο των ταξί? Παραδοχή: αύξηση των τιμών = μείωση ζήτησης Στη συνέχεια επεξεργαζόμαστε τα δεδομένα για να καταλήξουμε στα συμπεράσματα της περίπτωσης. Επαγωγή – από το ειδικό στο γενικό Εμπειρικές παρατηρήσεις και στη συνέχεια προσπάθεια διατύπωσης νόμων.

Διακρίσεις της Οικονομικής Μακροοικονομική Μικροοικονομική Διεθνές Εμπόριο Οικονομική Ανάπτυξη Οικονομικά Του Περιβάλλοντος Οικονομική του Χώρου

Ποιο το αντικείμενο της οικονομικής; Παραγωγή ποιών προϊόντων και σε ποιες ποσότητες; Με ποιον τρόπο παράγονται; (τεχνολογία) Πως γίνεται η διανομή στα μέλη της κοινωνίας; Πως μπορεί να αυξηθεί η παραγωγή; (ανάπτυξη)

Ποιο είναι το έργο της οικονομικής; Να περιγράφει Να αναλύει Να ερμηνεύει Να συσχετίζει

Μακρο/Μικρο Μακροοικονομική Ασχολείται με τη διάρθρωση, τη συμπεριφορά και τα προβλήματα του συνολικού οικονομικού συστήματος. Μικροοικονομική Ασχολείται με τις επιμέρους οικονομικές μονάδες, τη συμπεριφορά τους και τα προβλήματά τους.   Λόγος διάκρισης: το λάθος της σύνθεσης

Ποια η χρησιμότητα της Μάκρο; Προβλέψεις > εφαρμογή οικονομικής πολιτικής  για παράδειγμα: τι θα συμβεί αν αυξηθεί το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού; πόσο σημαντική είναι η γνώση της Μάκρο για τον επιχειρηματία -πολιτικό -πολίτη

Στόχοι της Μακροοικονομικής Παραγόμενο προϊόν (max) Απασχόληση (πλήρης) Επίπεδο τιμών -> αποφυγή πληθωρισμού Ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών Μείωση ανισοτήτων στη διανομή του εισοδήματος

Μέτρα Μακροοικονομικής Δημοσιονομικής Πολιτικής Νομισματικής Εισοδηματικής Εξωτερικής οικονομικής πολιτικής

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ Χαρακτηριστικά Ποικιλία Ακόρεστες διαχρονικά Ικανοποίηση με εναλλακτικούς τρόπους

Ποιος ικανοποιεί τις ανάγκες; ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΓΑΘΑ (σε αντίθεση με τα ελεύθερα αγαθά)   Υλικά αγαθά Υπηρεσίες Κεφαλαιουχικά Καταναλωτικά Άμεσης κατανάλωσης (φρούτα) Διαρκή (κατοικία)

Χαρακτηριστικά των οικονομικών αγαθών η «θυσία» που απαιτείται για την απόκτησή τους. η δυνατότητά τους να ικανοποιούν περισσότερες από μια ανάγκες

ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Χαρακτηριστικά Βρίσκονται σε ανεπάρκεια Χρησιμοποιούνται για παραγωγή διαφορετικών αγαθών. Χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό – αναλογίες

Συντελεστές Παραγωγής Δευτερογενείς συντελεστές παραγωγής Φυσικοί πόροι Εργασία Κεφάλαιο   Δευτερογενείς συντελεστές παραγωγής τεχνολογία διοικητική (management)

Συμπερασματικά: Η οικονομική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η επιστήμη λήψης αποφάσεων σχετικά με το πρόβλημα της ανεπάρκειας σ’ έναν πολύπλοκο και αβέβαιο κόσμο.

Και το άτομο πως θα αμειφθεί? ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΙ? ============ κατανομή πόρων ΠΩΣ? ========== τεχνικά, αλλά και min κόστους ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ? ===== διανομή   Και το άτομο πως θα αμειφθεί? σύμφωνα με τη συμβολή του στην παραγωγική διαδικασία? Ή σύμφωνα μα τις ανάγκες του?

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Κεντρικά Προγραμματισμένη Οικονομία ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Κεντρικά Προγραμματισμένη Οικονομία   Στο ΤΙ, ΠΩΣ, ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ, απαντάει το κράτος Καπιταλιστικό Σύστημα Στο ΤΙ, ΠΩΣ, ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ, απαντάει η αγορά

ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Περιορισμένοι πόροι Ανάγκη επιλογής Απόφαση ΤΙ? ΠΩΣ? Menu επιλογών Υποκατάσταση

Η εξέλιξη της Μακροοικονομικής Σταθμός για την εμφάνιση της Μάκρο ως ξεχωριστής ενότητας : Η δημοσίευση της Γενικής Θεωρίας της Απασχόλησης, του Τόκου και του Χρήματος του Keynes (1936) Πριν η πεποίθηση των Κλασικών ήταν ότι: η οικονομία έτεινε αυτόματα, χωρίς την παρέμβαση του κράτους, σε πλήρη απασχόληση. Βαρύτητα στο πρόβλημα της κατανομής των παραγωγικών πόρων κατά τον αποδοτικότερο τρόπο και επομένως στην μικροοικονομική ανάλυση

Το επίπεδο τιμών προσδιορίζεται από την ποσότητα του υπάρχοντος χρήματος, η ποσότητα του συνολικού προϊόντος εξαρτάται από την ποσότητα των παραγωγικών συντελεστών και την τεχνολογία και μακροχρόνια δεν μπορεί να υπάρξει ανεργία αν ο παντοδύναμος μηχανισμός της αγοράς αφεθεί να λειτουργήσει ελεύθερα

Άρα Για την Κλασική θεωρία δεν υπήρχαν σοβαρά μακροοικονομικά προβλήματα για ανάλυση

Τα συμπεράσματα των Κλασικών: αντικείμενο οξείας κριτικής από τον Keynes Δεν υπάρχουν αυτόματοι μηχανισμοί που οδηγούν την οικονομία σε πλήρη απασχόληση και άρα μπορεί να υπάρξει ισορροπία και σε χαμηλότερο επίπεδο όπου το συνολικό προϊόν θα είναι μικρότερο από το μέγιστο που θα μπορούσε να παραχθεί με τους παραγωγικούς συντελεστές και την τεχνολογία που διαθέτει η οικονομία και θα υπάρχει ανεργία Ο προσδιορισμός του προϊόντος της οικονομίας και της σταθεροποίησής του στο μέγιστο δυνατό επίπεδο: η καρδιά της μακροοικονομικής ανάλυσης του Κέυνς