M. PARKIN, M. POWELL, K. MATTHEWS Αρχές οικονομικής

3 Ζήτηση και Προσφορά ΚΕΦΑΛΑΙΟ Notes and teaching tips: 4, 6, 9, 26, 41, and 46. To view a full-screen figure during a class, click the red “expand” button. To return to the previous slide, click the red “shrink” button. To advance to the next slide, click anywhere on the full screen figure.

Αφού μελετήσετε αυτό το κεφάλαιο, θα είστε σε θέση: Να περιγράψετε μια ανταγωνιστική αγορά και να σκέφτεστε μια τιμή ως κόστος ευκαιρίας. Να εξηγήσετε τι επηρεάζει τη ζήτηση. Να εξηγήσετε τι επηρεάζει την προσφορά. Να εξηγήσετε πώς η προσφορά και η ζήτηση καθορίζουν τις τιμές και τις ποσότητες που αγοράζονται και πωλούνται. Να χρησιμοποιήσετε την προσφορά και τη ζήτηση για να κάνετε προβλέψεις για μεταβολές στις τιμές και στις ποσότητες.

Τι κάνει την τιμή του καφέ να καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση στη δωδεκαετία, την τιμή του πετρελαίου να διπλασιάζεται μέσα σε ένα χρόνο και την τιμή του σίτου να διπλασιάζεται σχεδόν σε τρεις μήνες; Θα μειωθούν αυτές οι τιμές; Οι τιμές καθορίζονται από τη ζήτηση και την προσφορά. Το μοντέλο ζήτησης και προσφοράς αποτελεί το βασικό εργαλείο των οικονομικών. Μας βοηθά να απαντήσουμε στο μεγάλο οικονομικό ερώτημα: Τι, πώς και για ποιον παράγονται τα αγαθά και οι υπηρεσίες;

Αγορές και τιμές Αγορά είναι μια δομή που επιτρέπει στους αγοραστές και στους πωλητές να πληροφορηθούν και να συναλλαχθούν μεταξύ τους. Ανταγωνιστική αγορά είναι μια αγορά στην οποία συνυπάρχουν πολλοί αγοραστές και πολλοί πωλητές, οπότε κανένας μεμονωμένος πωλητής ή αγοραστής δεν είναι σε θέση να επηρεάσει την τιμή.

Αγορές και τιμές Στην καθημερινή ζωή, η τιμή ενός είδους είναι ο αριθμός ευρώ που πρέπει να δώσουμε για να το αγοράσουμε. Οι οικονομολόγοι ονομάζουν αυτή την τιμή χρηματική τιμή. Ο λόγος μίας τιμής προς μία άλλη λέγεται σχετική τιμή. Η σχετική τιμή είναι ένα κόστος ευκαιρίας.

Ζήτηση Ζητάτε κάτι όταν: το θέλετε μπορείτε να το πληρώσετε, και σκέφτεστε να το αγοράσετε. Ανάγκες είναι οι απεριόριστες επιθυμίες των ανθρώπων για αγαθά και υπηρεσίες. Η ζήτηση αντανακλά μια απόφαση ως προς το ποιες ανάγκες θα ικανοποιηθούν. Η ζητούμενη ποσότητα ενός αγαθού ή υπηρεσίας είναι η ποσότητα που σκοπεύουν οι καταναλωτές να αγοράσουν σε μια δεδομένη χρονική στιγμή σε συγκεκριμένη τιμή.

Ζήτηση Ο νόμος της ζήτησης Σύμφωνα με το νόμο της ζήτησης, όταν οι άλλοι παράγοντες παραμένουν σταθεροί, όσο υψηλότερη είναι η τιμή ενός αγαθού, τόσο χαμηλότερη είναι η ζητούμενη ποσότητα. Και όσο χαμηλότερη είναι η τιμή ενός αγαθού, τόσο υψηλότερη η ζητούμενη ποσότητα. Ο νόμος της ζήτησης είναι αποτέλεσμα: της επίδρασης της υποκατάστασης (substitution effect) της επίδρασης του εισοδήματος (income effect)

Ζήτηση Επίδραση της υποκατάστασης Όταν αυξάνεται η τιμή ενός αγαθού, η σχετική τιμή του –το κόστος ευκαιρίας του– αυξάνεται. Αν και κάθε αγαθό είναι μοναδικό, έχει υποκατάστατα (άλλα αγαθά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντ’ αυτού). Όσο αυξάνεται το κόστος ευκαιρίας ενός αγαθού, οι άνθρωποι αγοράζουν λιγότερο από αυτό το αγαθό και περισσότερο από τα υποκατάστατά του.

Ζήτηση Επίδραση του εισοδήματος Οι άνθρωποι, όταν έρχονται αντιμέτωποι με υψηλότερες τιμές και αμετάβλητα εισοδήματα, δεν μπορούν να αγοράσουν όλα τα είδη που αγόραζαν προηγουμένως. Πρέπει να μειώσουν τη ζητούμενη ποσότητα, τουλάχιστον ορισμένων αγαθών και υπηρεσιών, και συνήθως το προϊόν με την αυξημένη τιμή είναι αυτό από το οποίο αγοράζουν λιγότερο.

Ζήτηση Καμπύλη ζήτησης και συνάρτηση ζήτησης Ο όρος ζήτηση αναφέρεται στη συνολική σχέση μεταξύ τιμής και ζητούμενης ποσότητας ενός αγαθού. Η καμπύλη ζήτησης δείχνει τη σχέση ανάμεσα στη ζητούμενη ποσότητα ενός αγαθού και στην τιμή του, όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τις προγραμματισμένες αγορές των καταναλωτών παραμένουν σταθεροί.

Ζήτηση Το Σχήμα 3.1 δείχνει μια καμπύλη ζήτησης ενεργειακών ποτών. Μια αύξηση στην τιμή, με τους άλλους παράγοντες να παραμένουν σταθεροί, επιφέρει μείωση στη ζητούμενη ποσότητα και καθοδική κλίση στην καμπύλη ζήτησης.

Ζήτηση Θέληση και ικανότητα πληρωμής Μπορούμε να δούμε την καμπύλη ζήτησης σαν μια καμπύλη θέλησης και ικανότητας πληρωμής. Αν μόνο μια μικρή ποσότητα είναι διαθέσιμη, η υψηλότερη τιμή που θέλει και μπορεί να πληρώσει κανείς για μία ακόμη μονάδα θα είναι υψηλή. Αυτή η θέληση και ικανότητα πληρωμής αποτελεί μέτρο του οριακού οφέλους.

Ζήτηση Μεταβολή της ζήτησης Όταν μεταβάλλεται οποιοσδήποτε άλλος παράγοντας που επηρεάζει τις αγοραστικές αποφάσεις –πλην της τιμής– τότε υπάρχει μεταβολή της ζήτησης. Όταν αυξάνεται η ζήτηση, η καμπύλη ζήτησης μετατοπίζεται προς τα δεξιά. Όταν μειώνεται η ζήτηση, η καμπύλη ζήτησης μετατοπίζεται προς τα αριστερά.

Ζήτηση Έξι είναι οι βασικοί λόγοι που μπορούν να επιφέρουν μεταβολές στη ζήτηση: οι τιμές των συναφών αγαθών οι αναμενόμενες μελλοντικές τιμές το εισόδημα το αναμενόμενο μελλοντικό εισόδημα ή δανεισμός ο πληθυσμός οι προτιμήσεις

Ζήτηση Τιμές συναφών αγαθών Υποκατάστατο είναι ένα αγαθό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη θέση κάποιου άλλου. Συμπληρωματικό είναι ένα αγαθό που χρησιμοποιείται μαζί με άλλα αγαθά. Όταν οι τιμή ενός υποκατάστατου ενεργειακού ποτού αυξάνεται ή όταν η τιμή ενός συμπληρωματικού του αγαθού μειώνεται, η ζήτηση ενεργειακών ποτών αυξάνεται.

Ζήτηση Αναμενόμενες μελλοντικές τιμές Αν η τιμή ενός αγαθού αναμένεται να αυξηθεί στο μέλλον και πρόκειται για αγαθό που μπορεί να αποθηκευτεί, τότε το κόστος ευκαιρίας της απόκτησης του αγαθού για μελλοντική χρήση είναι χαμηλότερο σήμερα απ’ ό,τι θα είναι όταν αυξηθεί η τιμή. Αυτό σημαίνει ότι οι καταναλωτές αλλάζουν χρονικά τις αγορές τους – τις υποκαθιστούν διαχρονικά. Αγοράζουν περισσότερο από ένα αγαθό τώρα, πριν από την αναμενόμενη αύξηση της τιμής (και λιγότερο αργότερα), οπότε η ζήτηση για το αγαθό αυξάνεται.

Ζήτηση Αναμενόμενο μελλοντικό εισόδημα ή δανεισμός Όταν αυξάνεται το αναμενόμενο μελλοντικό εισόδημα, τότε μπορεί να υπάρξει άνοδος της ζήτησης για ένα αγαθό. Πληθυσμός Όσο μεγαλύτερος είναι ο πληθυσμός, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ζήτηση για όλα τα αγαθά. Προτιμήσεις Η ζήτηση εξαρτάται από τις προτιμήσεις. Οι προτιμήσεις αφορούν τον τρόπο με τον οποίο βλέπει κάποιος τα αγαθά και τις υπηρεσίες.

Ζήτηση Το Σχήμα 3.2 δείχνει μια αύξηση ζήτησης. Επειδή ένα ενεργειακό ποτό είναι συνηθισμένο αγαθό, η αύξηση εισοδήματος προκαλεί αύξηση ζήτησης ενεργειακών ποτών.

Ζήτηση Μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας έναντι μεταβολής της ζήτησης Το Σχήμα 3.3 δείχνει τη διάκριση ανάμεσα σε μια μεταβολή της ζήτησης και σε μια μεταβολή της ζητούμενης ποσότητας.

Ζήτηση Κίνηση κατά μήκος της καμπύλης ζήτησης Όταν μεταβάλλεται η τιμή ενός αγαθού χωρίς όμως να μεταβάλλεται κάποιος άλλος παράγοντας που επηρεάζει τις αγοραστικές αποφάσεις, η ζητούμενη ποσότητα μεταβάλλεται και τότε έχουμε κίνηση κατά μήκος της καμπύλης ζήτησης.

Ζήτηση Μετατόπιση της καμπύλης ζήτησης Αν η τιμή ενός αγαθού παραμένει σταθερή αλλά μεταβάλλεται κάποιος άλλος παράγοντας που επηρεάζει τις αγοραστικές αποφάσεις, τότε η ζήτηση για το συγκεκριμένο αγαθό μεταβάλλεται. Αυτή η μεταβολή απεικονίζεται με μετατόπιση της καμπύλης ζήτησης.

Προσφορά Αν μια επιχείρηση προσφέρει ένα αγαθό ή μια υπηρεσία, τότε αυτή η επιχείρηση: Έχει τους πόρους και την τεχνολογία που απαιτούνται για να το παράγει. Μπορεί να κερδίσει από την παραγωγή του. Σχεδιάζει την παραγωγή και πώληση του προϊόντος ή της υπηρεσίας.

Προσφορά Οι πόροι και η τεχνολογία θέτουν όρια ως προς το τι είναι δυνατό να παραχθεί. Η προσφορά αντανακλά μια απόφαση ως προς το ποια είδη που είναι τεχνολογικά εφικτά θα παραχθούν. Η προσφερόμενη ποσότητα ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας είναι η ποσότητα που σχεδιάζουν οι παραγωγοί να πωλήσουν σε συγκεκριμένο χρόνο σε μια ορισμένη τιμή.

Προσφορά Ο νόμος της προσφοράς Σύμφωνα με το νόμο της προσφοράς, όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες παραμένουν σταθεροί, όσο υψηλότερη είναι η τιμή ενός αγαθού, τόσο μεγαλύτερη είναι η προσφερόμενη ποσότητα. Και όσο χαμηλότερη είναι η τιμή ενός αγαθού, τόσο μικρότερη η προσφερόμενη ποσότητα. Αλλά γιατί μια υψηλότερη τιμή αυξάνει την προσφερόμενη ποσότητα; Επειδή αυξάνεται το οριακό κόστος. Καθώς αυξάνεται η προσφερόμενη ποσότητα, αυξάνεται και το οριακό κόστος παραγωγής του αγαθού. Η παραγωγή ενός αγαθού δεν αξίζει αν η τιμή του δεν καλύπτει τουλάχιστον το οριακό κόστος της παραγωγής του.

Προσφορά Καμπύλη προσφοράς και συνάρτηση προσφοράς Ο όρος προσφορά αναφέρεται στο σύνολο της σχέσης ανάμεσα στην προσφερόμενη ποσότητα και στην τιμή ενός αγαθού. Η καμπύλη προσφοράς δείχνει τη σχέση ανάμεσα στην προσφερόμενη ποσότητα ενός αγαθού και στην τιμή του, όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τις προγραμματισμένες πωλήσεις του παραγωγού παραμένουν σταθεροί.

Προσφορά Το Σχήμα 3.4 δείχνει την καμπύλη προσφοράς ενεργειακών ποτών. Η αύξηση της τιμής ενεργειακών ποτών, όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες παραμένουν ίδιοι, αυξάνει την προσφερόμενη ποσότητα.

Προσφορά Ελάχιστη τιμή προσφοράς Η καμπύλη προσφοράς είναι επίσης και μια καμπύλη της ελάχιστης τιμής προσφοράς. Όσο αυξάνεται η προσφερόμενη ποσότητα, τόσο αυξάνεται το οριακό κόστος. Η χαμηλότερη τιμή στην οποία κάποιος είναι πρόθυμος να πωλήσει μία επιπλέον μονάδα αυξάνεται. Αυτή η ελάχιστη τιμή είναι το οριακό κόστος.

Προσφορά Μεταβολή της προσφοράς Όταν αλλάζει κάποιος άλλος παράγοντας, πέραν της τιμής, τότε έχουμε μεταβολή της προσφοράς. Όταν αυξάνεται η προσφορά, η καμπύλη προσφοράς μετατοπίζεται προς τα δεξιά. Όταν μειώνεται η προσφορά, η καμπύλη προσφοράς μετατοπίζεται προς τα αριστερά.

Προσφορά Έξι είναι οι βασικοί λόγοι που μπορούν να επιφέρουν μεταβολές στην προφορά: Οι τιμές των συντελεστών παραγωγής. Οι τιμές των συναφών ειδών. Οι αναμενόμενες μελλοντικές τιμές. Ο αριθμός των παραγωγών. Η τεχνολογία. Οι καιρικές συνθήκες.

Προσφορά Τιμές των συντελεστών παραγωγής Αν η τιμή ενός συντελεστή παραγωγής αυξηθεί, τότε η χαμηλότερη τιμή που είναι πρόθυμος να δεχτεί ένας παραγωγός αυξάνεται. Επομένως, μειώνεται η προσφορά και η καμπύλη προσφοράς κινείται προς τα αριστερά.

Προσφορά Τιμές συναφών ειδών Υποκατάστατα στην παραγωγή είναι τα αγαθά που μπορούν να παραχθούν με τη χρήση των ίδιων πόρων. Η προσφορά ενός προϊόντος αυξάνεται όταν η τιμή ενός υποκατάστατου στην παραγωγή μειώνεται. Δύο αγαθά που είναι συμπληρωματικά στην παραγωγή πρέπει να παράγονται μαζί. Η προσφορά ενός προϊόντος αυξάνεται όταν η τιμή ενός συμπληρωματικού στην παραγωγή αυξάνεται. .

Προσφορά Αναμενόμενες μελλοντικές τιμές Αν αυξηθεί η αναμενόμενη μελλοντική τιμή ενός αγαθού, η προσφορά αυτού του προϊόντος μειώνεται και η καμπύλη προσφοράς κινείται προς τα αριστερά. Αριθμός παραγωγών Όσο περισσότερες είναι οι επιχειρήσεις που παράγουν ένα αγαθό, τόσο μεγαλύτερη είναι η προσφορά του αγαθού αυτού. Όταν αυξάνεται ο αριθμός των επιχειρήσεων η καμπύλη προσφοράς κινείται προς τα δεξιά.

Προσφορά Τεχνολογία Η πρόοδος της τεχνολογίας δημιουργεί νέα προϊόντα και μειώνει το κόστος παραγωγής των υπαρχόντων προϊόντων, επομένως η πρόοδος της τεχνολογίας αυξάνει την προσφορά και η καμπύλη προσφοράς κινείται προς τα δεξιά. Στις καιρικές συνθήκες συμπεριλαμβάνονται όλες οι φυσικές δυνάμεις που επηρεάζουν την παραγωγή, συμπεριλαμβανομένου και του καιρού. Ο καλός καιρός μπορεί να αυξήσει την προσφορά πολλών καλλιεργειών και ο κακός καιρός να τη μειώσει. Ακραία φαινόμενα, όπως μια επιδημία εντόμων, μπορούν επίσης να επηρεάσουν την προσφορά.

Προσφορά Καιρικές συνθήκες Στις καιρικές συνθήκες συμπεριλαμβάνονται όλες οι φυσικές δυνάμεις που επηρεάζουν την παραγωγή, συμπεριλαμβανομένου και του καιρού. Ο καλός καιρός μπορεί να αυξήσει την προσφορά πολλών καλλιεργειών και ο κακός καιρός να τη μειώσει. Ακραία φαινόμενα, όπως μια επιδημία εντόμων, μπορούν επίσης να επηρεάσουν την προσφορά.

Προσφορά Το Σχήμα 3.5 απεικονίζει μια αύξηση της προσφοράς. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας παραγωγής ενεργειακών ποτών αυξάνει την προσφορά ενεργειακών ποτών και κατά συνέπεια η καμπύλη προσφοράς κινείται προς τα δεξιά.

Προσφορά Μεταβολή της προσφερόμενης ποσότητας έναντι μεταβολής της προσφοράς Το Σχήμα 3.6 απεικονίζει τη διάκριση ανάμεσα σε μια μεταβολή στην προσφορά και σε μια μεταβολή της προσφερόμενης ποσότητας.

Προσφορά Κίνηση κατά μήκος της καμπύλης προσφοράς Όταν αλλάζει η τιμή ενός αγαθού και οι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τις αποφάσεις των πωλητών, η προσφερόμενη ποσότητα μεταβάλλεται και σημειώνεται κίνηση κατά μήκος της καμπύλης προσφοράς.

Προσφορά Μεταβολή της καμπύλης προσφοράς Αν μια τιμή παραμένει ίδια αλλά μεταβάλλεται κάποιος άλλος από τους παράγοντες που επηρεάζουν τις αποφάσεις των πωλητών, σημειώνεται μετατόπιση της καμπύλης προσφοράς και μεταβολή της προσφοράς.

Ισορροπία της αγοράς Ισορροπία είναι μια κατάσταση στην οποία αντίθετες δυνάμεις αντισταθμίζονται μεταξύ τους. Σε μια αγορά έχουμε ισορροπία όταν η τιμή εξισορροπεί τα σχέδια των αγοραστών και των πωλητών.

Ισορροπία της αγοράς Η τιμή ισορροπίας είναι η τιμή στην οποία η ζητούμενη ποσότητα ισούται με την προσφερόμενη. Η ποσότητα ισορροπίας είναι η ποσότητα που αγοράζεται και πωλείται στην τιμή ισορροπίας. Η αγορά κινείται προς την ισορροπία διότι: Η τιμή ρυθμίζει τα σχέδια αγοράς και πώλησης. Η τιμή προσαρμόζεται όταν τα σχέδια δεν συμφωνούν μεταξύ τους.

Ισορροπία της αγοράς Η τιμή ως ρυθμιστής Το Σχήμα 3.7 απεικονίζει την τιμή ισορροπίας και την ποσότητα ισορροπίας. Αν η τιμή ενός ενεργειακού ποτού είναι €2, η προσφερόμενη ποσότητα υπερβαίνει την ζητούμενη ποσότητα. Υπάρχει πλεόνασμα 2 εκ. ενεργειακών ποτών.

Ισορροπία της αγοράς Αν η τιμή ενός ενεργειακού ποτού είναι €1, η ζητούμενη ποσότητα υπερβαίνει την προσφερόμενη ποσότητα. Υπάρχει έλλειψη 3 εκ. ποτών. Αν η τιμή ενός ενεργειακού ποτού είναι €1,50, η ζητούμενη ποσότητα ισούται με την προσφερόμενη ποσότητα. Δεν υπάρχει ούτε έλλειψη ούτε πλεόνασμα.

Ισορροπία της αγοράς Προσαρμογή της τιμής Όταν η τιμή είναι πάνω από το σημείο ισορροπίας, το πλεόνασμα μειώνει την τιμή. Όταν η τιμή είναι κάτω από το σημείο ισορροπίας, η έλλειψη αυξάνει την τιμή. Στην τιμή ισορροπίας, τα σχέδια των αγοραστών και τα σχέδια των πωλητών συμφωνούν και η τιμή δεν μεταβάλλεται μέχρι να αλλάξει είτε η ζήτηση είτε η προσφορά.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Αύξηση της ζήτησης Το Σχήμα 3.8 δείχνει ότι όταν η ζήτηση αυξάνεται η καμπύλη ζήτησης κινείται προς τα δεξιά. Στην αρχική τιμή, υπάρχει τώρα έλλειψη. Η τιμή αυξάνεται, και η προσφερόμενη ποσότητα αυξάνεται κατά μήκος της καμπύλης προσφοράς.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Αύξηση της προσφοράς Το Σχήμα 3.9 δείχνει ότι όταν αυξάνεται η προσφορά η καμπύλη προσφοράς κινείται προς τα δεξιά. Στην αρχική τιμή, υπάρχει τώρα πλεόνασμα. Η τιμή μειώνεται, και η ζητούμενη ποσότητα αυξάνεται κατά μήκος της καμπύλης ζήτησης.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Όλες οι πιθανές μεταβολές της ζήτησης και της προσφοράς Το Σχήμα 3.10 συνοψίζει τις επιδράσεις όλων των πιθανών μεταβολών της ζήτησης και της προσφοράς. Στο διάγραμμα (α), όπου δεν υπάρχει μεταβολή ούτε της προσφοράς ούτε της ζήτησης, δεν σημειώνεται αλλαγή ούτε της τιμής ούτε της ποσότητας.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Μεταβολή της ζήτησης χωρίς μεταβολή της προσφοράς Όταν αυξάνεται η ζήτηση, η τιμή ισορροπίας ανεβαίνει και η ποσότητα ισορροπίας αυξάνεται.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Μεταβολή της ζήτησης χωρίς μεταβολή της προσφοράς Όταν μειώνεται η ζήτηση, η τιμή ισορροπίας πέφτει και η ποσότητα ισορροπίας μειώνεται.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Μεταβολή της προσφοράς χωρίς μεταβολή της ζήτησης Με αύξηση της προσφοράς, χωρίς μεταβολή της ζήτησης, η τιμή μειώνεται και η ποσότητα αυξάνεται.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Μεταβολή της προσφοράς χωρίς μεταβολή της ζήτησης Με μείωση της προσφοράς χωρίς μεταβολή της ζήτησης έχουμε αύξηση της τιμής και μείωση της ποσότητας.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Αύξηση τόσο της προσφοράς όσο και της ζήτησης Η αύξηση της ζήτησης και η αύξηση της προσφοράς αυξάνουν την ποσότητα ισορροπίας. Η μεταβολή της τιμής ισορροπίας δεν είναι βέβαιη επειδή η αύξηση της ζήτησης ανεβάζει την τιμή και η αύξηση προσφοράς τη μειώνει.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Μείωση τόσο της προσφοράς όσο και της ζήτησης Η μείωση τόσο της ζήτησης όσο και της προσφοράς μειώνει την ποσότητα ισορροπίας. Η μεταβολή της τιμής ισορροπίας δεν είναι βέβαιη επειδή η μείωση της ζήτησης μειώνει την τιμή και η μείωση της προσφοράς την αυξάνει.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Μείωσης της ζήτησης και αύξηση της προσφοράς Τόσο η μείωση της ζήτησης όσο και η αύξηση της προσφοράς μειώνουν την τιμή. Η μεταβολή της ποσότητας δεν είναι βέβαιη επειδή η μείωση της ζήτησης μειώνει την ποσότητα, ενώ η μείωση της προσφοράς την αυξάνει.

Πρόβλεψη μεταβολών στις τιμές και στην ποσότητα Αύξηση της ζήτησης και μείωση της προσφοράς Η αύξηση της ζήτησης και η μείωση της προσφοράς αυξάνουν την τιμή. Η μεταβολή στην ποσότητα δεν είναι βέβαιη, επειδή η αύξηση της ζήτησης αυξάνει την ποσότητα, ενώ η μείωση της προσφοράς τη μειώνει.

(που έχει κυρωθεί με τον Ν. 100/1975) Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη, σύμφωνα με το Ν. 2121/1993 και τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με τον Ν. 100/1975)