Καλλιέργειες

Τα μικρόβια καλλιεργούνται σε: Τεχνητά θρεπτικά υλικά (βακτήρια, μύκητες, παράσιτα) Κυτταροκαλλιέργειες (βακτήρια, ιοί) Εμβρυοφόρα αβγά κότας (ιοί) Πειραματόζωα (βακτήρια, μύκητες, ιοί, παράσιτα) Στην καθημερινή μικροβιολογική εργαστηριακή πράξη χρησιμοποιείται μόνο η καλλιέργεια των βακτηρίων και των μυκήτων στα τεχνητά θρεπτικά υλικά

Ορισμοί Καλλιεργητικό υλικό: ένα θρεπτικό υλικό που προορίζεται για την ανάπτυξη των μικροοργανισμών σε ένα εργαστήριο Ενοφθαλμισμός: η εισαγωγή μικροβίων σε ένα υλικό καλλιέργειας Καλλιέργημα: τα μικρόβια που αναπτύσσονται και πολλαπλασιάζονται σε ένα θρεπτικό υλικό

Τα τεχνητά θρεπτικά υλικά: Παρασκευάζονται στο Εργαστήριο ή αγοράζονται έτοιμα από το εμπόριο Περιέχουν θρεπτικές ουσίες και άλλους παράγοντες για τον συγκεκριμένο μικροοργανισμό που θέλουμε να καλλιεργήσουμε Περιέχει ικανοποιητική υγρασία, κατάλληλο pH, συγκέντρωση οξυγόνου Πρέπει να είναι αρχικώς αποστειρωμένο, ώστε να καλλιεργηθούν μόνο τα μικρόβια που προσθέτουμε Επώαση στην κατάλληλη θερμοκρασία

Ο ενοφθαλμισμός σε θρεπτικά υλικά σκοπό έχει: Την ανάπτυξη και πολλαπλασιασμό των μικροβίων Την απομόνωση, το διαχωρισμό και την ταυτοποίηση εκείνων των ειδών που έχουν παθογόνο δράση

Τα καλλιεργητικά υλικά τοποθετούνται σε -Δοκιμαστικούς σωλήνες, τοποθετούνται συνήθως υπό κλίση για να μεγιστοποιείται η επιφάνεια για την καλλιέργεια μικροβίων -Σε τρυβλία Petri, ρηχά πιατάκια με καπάκι που αποτρέπει τις επιμολύνσεις

Κύρια συστατικά θρεπτικών υλικών Ι Πεπτόνες (πηγή ενέργειας, άνθρακα, αζώτου, θείου) μικρές αλυσίδες αμινοξέων που προέρχονται από μερική πέψη πρωτεïνών από οξέα ή ένζυμα Εκχυλίσματα κρέατος ή μυκήτων (πηγή βιταμινών, οργανικών αυξητικών παραγόντων) Σάκχαρα προστίθενται είτε ως τροφή για την ενίσχυση της ανάπτυξης των μικροβίων είτε για την μελέτη των μεταβολικών τους ιδιοτήτων Άγαρ και άλλες στερεωτικέ ουσίες -σύνθετος πολυσακχαρίτης που παράγεται από τα θαλάσσια φύκη -Δεν αποτελεί τροφή για τα μικρόβια -Λιώνει στους 80 0 C και πήζει στους 30 0 C

Κύρια συστατικά θρεπτικών υλικών ΙΙ Αναγωγικές ουσίες (θειογλυκολικό νάτριο, κυστε ΐ νη, ασκορβικό οξύ) Προστίθενται ως βοηθητικό στοιχείο για τη δημιουργία αναερόβιου περιβάλλοντος Εκλεκτικές ουσίες ή μίγματα (χρωστικές, άλατα, pH, αντιβιοτικά) Χρωματομετρικοί δείκτες -Ουσίες που αλλάζουν χρώμα όταν μεταβληθεί το pH του διαλύματος που βρίσκονται -Χρησιμοποιούνται για τη ρύθμιση του pH των θρεπτικών υλικών κατά την Παρασκευή τους, αλλά και σαν δείκτες μεταβολής του pH όταν τα μικρόβια αναπτύσσονται μέσα σε αυτά

Θρεπτικά υλικά διαφορετικής σύστασης Υγρά Θρεπτικά υλικά διαλυμένα σε νερό Στερεά Θρεπτικά υλικά διαλυμένα σε νερό και άγαρ σε αναλογία % Ημίρρευστα θρεπτικά υλικά διαλυμένα σε απεσταγμένο νερό και άγαρ σε αναλογία 0.5%

Υγρά θρεπτικά υλικά Π.χ. θειογλυκολικός ζωμός, θρεπτικός ζωμός

Στερεά θρεπτικά υλικά Π.χ. αιματούχο άγαρ, σοκολατόχρωμο άγαρ, Thayer-Martin άγαρ, Mac Conkey, Muller Hinton

Θρεπτικά υλικά διαφορετικής σύνθεσης 1.Εκλεκτικά θρεπτικά υλικά -Περιέχουν ουσίες που επιτρέπουν την ανάπτυξη ενός είδους βακτηρίου, ενώ ταυτόχρονα οι ίδιες ουσίες αναστέλλουν την ανάπτυξη άλλων ειδών βακτηρίων -διευκολύνεται η απομόνωση ενός συγκεκριμένου βακτηρίου -Mac Conkey άγαρ (περιέχει χολικά άλατα, ανάπτυξη μόνο Gram (-) βακτηρίων Thayer Martin Columbia άγαρ

Εμπλουτισμένα θρεπτικά υλικά Περιέχουν τα συστατικά των κοινών θρεπτικών υλικών εμπλουτισμένα με αίμα, ορό αίματος, πρωτε ΐ νες, αμινοξέα ή σάκχαρα -Αιματούχο άγαρ -Σακχαρούχοι θρεπτικοί ζωμοί

Διαχωριστικά θρεπτικά υλικά Περιέχουν συστατικά (κυρίως σάκχαρα) που επιτρέπουν τον μακροσκοπικό διαχωρισμό των αποικιών ομάδων βακτηρίων Mac Conkey άγαρ(περιέχει λακτόζη) -lac (+) Gram (-) κόκκινες αποικίες -lac (-) Gram (-) άχρωμες αποικίες

Συντηρητικά θρεπτικά υλικά Περιέχουν ουσίες που επιτρέπουν την επιβίωση των μικροβιακών κυττάρων για μεγάλο χρονικό διάστημα

Επώαση στον κλίβανο στις κατάλληλες συνθήκες Αερόβια καλλιέργεια σε επωαστικό κλίβανο στους 37 0 C για 18h Καλλιέργεια σε ατμόσφαιρα CO 2 με κερί αναμμένο ή ειδικό σακουλάκι σε ειδικό δοχείο, το οποίο σβήνει μόνο του σε επωαστικό κλίβανο στους 37 0 C για 18h Αναερόβια καλλιέργεια συνήθως με ειδικούς φακέλους GasPak σε δοχείο ή ειδικές σακούλες σε επωαστικό κλίβανο στους 37 0 C για 18h

Staphylococcus aureusStaphylococcus epidermidis

Μακροσκοπική εμφάνιση αποικιών Εξαρτάται από το στερεό θρεπτικό υλικό καλλιέργειας. Παρατηρούνται και περιγράφονται: 1. μέγεθος (πολύ μικρή, μικρή, μεγάλη) 2. σχήμα (κυκλική, ακτινοειδής, ριζοειδής) 3. ύψος (χαμηλή, επηρμένη, φουσκωτή, ομφαλωτή, με κοίλανση) 4. Χρώμα (άσπρη, γκρι, κίτρινη, ιριδίζουσα) 5. Περιφέρεια (περιγεγραμμένη, κυματοειδής, ερπύζουσα,δαντελωτή) 6. Σύσταση (βλεννώδης, ιξώδης) 7. Όψη επιφάνειας (ομαλή, πτυχωτή, γυαλιστερή, θαμπή)

Μεταβολές στο θρεπτικό υλικό 1. αιμόλυση α-αιμόλυση ή πλήρης αιμόλυση β-αιμόλυση ή ατελής αιμόλυση γ-αιμόλυση ή απουσία αιμόλυσης 2. Παραγωγή χρωστικής 3. Παραγωγή μυρωδιάς

Παραγωγή χρωστικής

Παραγωγή βλέννης

Ερπυσμός

Ταυτοποίηση Είναι η εκτέλεση του συνόλου εκείνων των βιοχημικών, μικροβιολοικών ή/και ορολογικών δοκιμασιών που οδηγούν στην αναγνώριση ενός βακτηρίου σε επίπεδο είδους άμεσο παρασκέυασμα- μικροσκόπηση νωπών ή χρωματισμένων παρασκευασμάτων Καλλιέργεια (συνήθως σε ένα θρεπτικό ζωμό- εμπλουτισμός, και στα στερεά θρεπτικά υλικά αιματούχο, σοκολατόχρωμο, Mc Conkey, Sabouraud άγαρ) Χημικές δοκιμασίες (καταλάση, πηκτάση, οξειδάση, οπτοκίνης, βακιτρακίνης) Βιοχημικές δοκιμασίες Χρήση αντιορών Αντιβιόγραμμα

Καταλάση

Πηκτάση-κοαγκουλάση

Οξειδάση

Δοκιμασία οπτοχίνης

Ενοφθαλμισμός σε θρεπτικό υλικό

Ποσοτική καλλιέργεια

Μονοκαλλιέργημα

Φυσιολογική χλωρίδα