ΟΛΟΙ ΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΣΥΝΤΡΙΦΤΗΚΑΝ ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΚΛΗΡΟΥΣ ΚΑΙ ΧΑΡΤΙΝΟΥΣ ΔΕΣΜΟΥΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ THOMAS CARLYLE Η βιομηχανική επανάσταση

Γιατί την αποκαλούμε επανάσταση; «Εάν ένας Ρωμαίος της Αυτοκρατορικής εποχής μπορούσε να μεταφερθεί στο μέλλον, σε μια εποχή που απείχε 18 περίπου αιώνες από τη δική του, θα αντιμετώπιζε μια κοινωνία, την οποία θα μπορούσε, χωρίς μεγάλη δυσκολία, να κατανοήσει. Ο Οράτιος θα έβρισκε την κατοικία του [άγγλου ιστορικού και μέλους του αγγλικού κοινοβουλίου] Horace Walpole, και ο Κάτουλλοs θα εξοικειωνόταν γρήγορα με τις καρότσες, τις κοκότες και τους αναμμένους πυρσούς των δρόμων του Λονδίνου τη νύχτα» C.H. Waddington

Γιατί την αποκαλούμε επανάσταση; Η ιστορική αυτή συνέχεια διακόπηκε την περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης Εάν στο μέσον του 19 ου αι. κάποιος στρατηγός μελετούσε την οργάνωση του Ρωμαϊκού στρατού ή κάποιος γιατρός εντρυφούσε στις ιδέες του Ιπποκράτη και του Γαληνού θα το έκανε από ιστορικό ενδιαφέρον

Γιατί την αποκαλούμε επανάσταση; Ως το 1850 το παρελθόν δεν ήταν πια παρελθόν, είχε πεθάνει Η βιομηχανική επανάσταση είχε δημιουργήσει ένα δραματικό ρήγμα στην πορεία της ιστορίας Τίποτα δεν ήταν πια όπως πριν

Γιατί την αποκαλούμε επανάσταση Άλλαξε τις πόλεις Άλλαξε την εργασία Άλλαξε τις εργασιακές σχέσεις Άλλαξε τις συνήθειες Άλλαξε τις σχέσεις των ανθρώπων

Γιατί την αποκαλούμε επανάσταση Άλλαξε τις διεθνείς ισορροπίες Η Ευρώπη βρέθηκε σε πλεονεκτική θέση απέναντι σε ολόκληρο τον κόσμο και επέβαλε στο εξής την κυριαρχία της Η ιστορία κάθε απόμακρης γωνιάς του πλανήτη δεν μπορεί να γίνει κατανοητή χωρίς να λάβει κανείς υπόψη του τη βιομηχανική επανάσταση

Επανάσταση σε σχέση με το πριν Απογείωση Καμιά προηγούμενη κοινωνία δεν είχε κατορθώσει να ξεπεράσει τους περιορισμούς Κοινωνική διάρθρωση Ατελής επιστήμη Τεχνολογία Οι περιοδικοί κλονισμοί, πχ λιμός και θάνατος

Βιομηχανική επανάσταση Ερωτήματα; Τι; Πότε; Πού; Γιατί;

Βιομηχανική επανάσταση Η διαδικασία μέσω της οποίας λύθηκαν τα δεσμά της παραγωγικής δύναμης των ανθρώπινων κοινωνιών οι ανθρώπινες κοινωνίες απέκτησαν τον έλεγχο τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας που βρισκόταν ενσωματωμένη σε νεκρή ύλη Δημιουργία ενός εργοστασιακού συστήματος συσσώρευσης εργασίας που να μπορεί να παράγει τόσο μεγάλες ποσότητες ώστε να μην εξαρτάται από την υπάρχουσα ζήτηση αλλά να τη δημιουργεί

Πότε και Πού Ο όρος επινοήθηκε τη δεκαετία του 1820 από άγγλους και γάλλους σοσιαλιστές Η έννοια προϋπήρχε του όρου Η ακριβής χρονική αφετηρία παραμένει ανεξιχνίαστη Εντοπίζεται αρχικά στην Αγγλία στη διάρκεια της δεκαετίας του 1780 Γίνεται αισθητή εκτός Αγγλίας όχι πριν τη δεκαετία του 1830 και γενικεύεται στη διάρκεια του 19 ου αι.

Πότε; Ο προσδιορισμός της χρονικής στιγμής για κάθε χώρα εξαρτάται από ένα σύνολο παραγόντων Το 1850, η βιομηχανική επανάσταση είχε εισχωρήσει Βέλγιο Γαλλία Γερμανία Ελβετία Το 1900 είχε επεκταθεί στη Βόρεια Ιταλία, τη Σωσία και τη Σουηδία

Πότε, πού και τί; Τι συμβαίνει τη δεκαετία του 1780 στην Αγγλία; Συνεχής, ταχύς και απεριόριστος πολλαπλασιασμός αγαθών και υπηρεσιών

Πότε, πού και τι;

Γιατί στην Αγγλία; Στο τέλος του 15 ου αι. η Αγγλία ήταν μια υπο- ανάπτυξη χώρα σε σχέση με τα πρότυπα των αναπτυγμένων χωρών της εποχής Ιταλία, Γαλλία, Νότια Γερμανία, Κάτω Χώρες Αγγλία & Ουαλία: κάτοικοι Γαλλία: Ιταλία: Ισπανία: 6 –

Γιατί στην Αγγλία; Η Αγγλία ήταν καθυστερημένη από τεχνολογική και οικονομική άποψη Παρήγαγε ωστόσο το καλύτερο μαλλί της Ευρώπης και από το 14 ο αι. και εξής η παραγωγή των μάλλινων υφασμάτων της αναπτυσσόταν σταθερά Το μαλλί και τα μάλλινα υφάσματα αποτελούσαν τον κύριο όγκο των εξαγωγών της κατά τον 14 ο και 15 ο αι.

Γιατί στην Αγγλία; Σταδιακά η αντιστοιχία Μαλλί – Μάλλινα υφάσματα Μάλλινα υφάσματα – Μαλλί Ακατέργαστο και κατεργασμένο προϊόν

Γιατί στην Αγγλία; Τα αγγλικά προϊόντα εξάγονταν στις αγορές των νότιων Κάτω Χωρών Μπρυζ & Αμβέρσα Και διοχετεύονταν σε διάφορες περιοχές της Ευρώπης

Γιατί στην Αγγλία; Τα αγγλικά μάλλινα υφάσματα σταδιακά πήραν τη θέση των ιταλικών υφασμάτων καθώς το πρώτο μισό του 16 ου αιώνα η Ιταλία σπαράσσεται από πολέμους και συρράξεις και η παραγωγή της μειώνεται σημαντικά Μια χρυσή εποχή αρχίζει για τα αγγλικά μάλλινα υφάσματα το πρώτο μισό του 16 ου αι.

Γιατί στην Αγγλία; Η άνθιση της εξαγωγικής δραστηριότητας γίνεται εμφανής στη χώρα και Η ΧΏΡΑ ΠΑΡΝΕΙ ΤΟ ΜΉΝΥΜΑ Παράγονται όλο και περισσότερα υφάσματα και εξάγονται όλο και περισσότερα. Η καλλιεργήσιμη γη μετατράπηκε σε βοσκοτόπους Η υφαντουργία εξαπλώθηκε σε όλη την ήπειρο Οι τάξεις των εμπόρων αυξήθηκαν

Γιατί στην Αγγλία; Στο μέσον του 16 ου αι. τα μάλλινα κάθε είδους ήταν το 80% του συνόλου των εξαγωγών ενώ το ακατέργαστο μαλλί το 6% Ταυτόχρονα και νέοι τομείς άρχισαν να αναπτύσσονται και να αποκτούν βαρύτητα στην οικονομία Παραγωγή και εξαγωγή σιδήρου, μολύβδου και πολεμικού εξοπλισμού Και άλλου τύπου υφάσματα πέρα των μάλλινων Γυαλί και μετάξι

Γιατί στην Αγγλία; Συμβολή των μεταναστών Πολιτικοί και θρησκευτικοί πόλεμοι στη Γαλλία Διώξεις και καταστροφές στις νότιες Κάτω Χώρες Οικονομικές δυσχέρειες διάφορων περιοχών Ανάγκασαν μεγάλο αριθμό ανθρώπων να μεταναστεύσουν στην Αγγλία

Γιατί στην Αγγλία; Βαλλώνοι και Γάλλοι Ουγενότοι Συρρέουν στην Αγγλία μεταφέροντας τεχνογνωσία, νέες παραγωγικές μεθόδους Οι μετανάστες αυτοί προστατεύονταν από το Στέμμα Δεκτικότητα αγγλικής κοινωνίας

Γιατί στην Αγγλία; Η βιομηχανική δραστηριότητα χρειαζόταν ενέργεια Η ξυλεία της Αγγλίας δεν ήταν επαρκής Η Αγγλία παραμέρισε τους ενδοιασμούς της και στράφηκε έτσι στη χρήση καυσίμων που ήταν άφθονα στα βρετανικά νησιά κάρβουνο

Γιατί στην Αγγλία; Αλματώδη αύξηση παραγωγής κάρβουνου Παραγωγή σιδήρου Ανάπτυξη ναυτιλίας και ναυπηγικής Διεύρυνση εμπορικής δραστηριότητας εκτός Ευρώπης

Γιατί στην Αγγλία; Περιορισμός βασιλικής εξουσίας Κυβερνητική πολιτική ευνοούσε το εμπόριο και τη βιομηχανία το χρήμα όχι μόνο μιλούσε αλλά και κυβερνούσε Οι ίδιοι οι γαιοκτήμονες είχαν στραφεί στο εμπόριο Η καλλιέργεια της γης γινόταν για την αγορά Η ύπαιθρος δεν ήταν πια φεουδαλική